Τις λεπτές ισορροπίες που πρέπει να τηρήσουν η Ελλάδα και η Κύπρος στις έρευνες υδρογονανθράκων απέναντι στην τουρκική προκλητικότητα και ιδίως με τις προσπάθειές τους να οριοθετήσουν ΑΟΖ με την Αίγυπτο, επιδίωξε να επισημάνει ο «Κύκλος Ιδεών για την Εθνική Ανασυγκρότηση».
Χθες διοργανώθηκε συνάντηση εργασίας που συντόνισε ο πρώην αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Εξωτερικών Ευάγγελος Βενιζέλος, με τη συμμετοχή του βουλευτή του ΔΗ.ΣΥ και πρώην υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιάννη Μανιάτη, του ομότιμου καθηγητή Οικονομικών του Πανεπιστημιακού Συστήματος Μέριλαντ και ειδικού σε θέματα ΑΟΖ Θεόδωρου Καρυώτη, των διευθύνοντων συμβούλων των «ΕΛ.ΠΕ Υδρογονάθρακες» Γιάννη Γρηγορίου και Energean Oil & Gas Δημήτρη Γόντικα και του μέλους του διοικητικού συμβουλίου της Εταιρίας Υδρογονανθράκων της Κύπρου Ντίνου Νικολάου.
Στη διάρκεια της συζήτησης, ο κ. Βενιζέλος επισήμανε τέσσερα σημεία με αφορμή τις εξελίξεις που ξεκινάνε από το «νόμο Μανιάτη», ο οποίος το 2011 θέσπισε το πλαίσιο των ερευνών υδρογονανθράκων στην Ελλάδα, τις τριμερείς συναντήσεις Ελλάδας - Κύπρου - Αιγύπτου για την οριοθέτηση της ΑΟΖ και την επικείμενη εξόρυξη της ExxonMobil στο «οικόπεδο 10» της κυπριακής ΑΟΖ:
1. Ορθώς η Κυπριακή Δημοκρατία προχωρά στην εκμετάλλευση των κοιτασμάτων της και δεν περιμένει την επίλυση του Κυπριακού. «Πράγματι το Κυπριακό μπορεί να λυθεί σε συνάρτηση με το ενεργειακό. Αν φθάσουμε σε ένα σχήμα ομοσπονδιακής διζωνικής λύσης, οι φυσικοί πόροι θα ανήκουν στο ομοσπονδιακό κράτος», σημείωσε χαρακτηριστικά ο πρώην αντιπρόεδρος, θέτοντας παράλληλα το δίλημμα: «Αλλά από την άλλη πλευρά, είναι δυνατόν η Κυπριακή Δημοκρατία να περιμένει την επίλυση του Κυπριακού για να ερευνήσει και αξιοποιήσει τα κοιτάσματά της;» Και κατέληξε ο κ. Βενιζέλος: «Προφανώς, όχι. Είναι κυρίαρχο κράτος. Έχει προτείνει λοιπόν τη δημιουργία ενός Ταμείου , όπου θα μπαίνουν οι πόροι από την αξιοποίηση των κοιτασμάτων, πρόταση με την οποία διαφωνεί η Τουρκία», υπογράμμισε.
2. Να μην αυξηθούν τα χωρικά ύδατα στο Ιόνιο. Ο Ευάγγελος Βενιζέλος τόνισε επίσης τη σημασία της διατήρησης των ναυτικών μιλίων των χωρικών υδάτων της Ελλάδας: «Η Ελλάδα δεν πρέπει να προχωρήσει στη μερική επέκταση των χωρικών υδάτων στο Ιόνιο». Όπως εξήγησε, κάτι τέτοιο θα δικαίωνε τη ρητορική της Τουρκίας πως το Αιγαίο πρόκειται για ειδική περίπτωση.
3. Σημαντικός ο «νόμος Μανιάτη». Με το άρθρο 156 του νόμου 4001/2011, όπως επισήμανε ο πρώην αντιπρόεδρος, η Ελλάδα προχώρησε ουσιαστικά σε μία προσημείωση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων. Η Ελλάδα προέβη σε μία χάραξη των απώτατων ορίων της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ.
4. Η οριοθέτηση ΑΟΖ με Κύπρο και Αίγυπτο. Τις τριμερείς συναντήσεις για την οριοθέτηση της ΑΟΖ χαιρέτισε ο κ. Βενιζέλος, υπογραμμίζοντας ταυτόχρονα και τη δυσκολία της: «Είναι μεγάλη η απαίτησή μας η Αίγυπτος να οριοθετήσει με Ελλάδα και Κύπρο, παραμένοντας ανεπίλυτο το πρόβλημα με Τουρκία».
Η ΑΟΖ
Στην ίδια εκδήλωση, ο Θεόδωρος Καρυώτης, ειδικός για τα θέματα ΑΟΖ, αναφέρθηκε στο ιστορικό των προσπαθειών της Ελλάδας να οριοθετήσει την οικονομική της ζώνη καθώς και για τις απαιτήσεις της Τουρκίας που φτάνουν στο μισό Αιγαίο αλλά και τη συνεκμετάλλευση κοιτασμάτων μέχρι τη Λιβύη.
Ο Γιάννης Μανιάτης μίλησε για τους στόχους του νόμου που ετοίμασε και καθιέρωσε το πλαίσιο των ερευνών υδρογονανθράκων στη χώρα μας όπως και τη σημασία που είχε για τα κυριαρχικά δικαιώματά της, ο χάρτης με τα 20 θαλάσσια οικόπεδα σε Ιόνιο και Κρήτη.
Η γεώτρηση της ExxonMobil
Ιδιαίτερη σημασία είχε η τοποθέτηση του Ντίνου Νικολάου, ο οποίος αφού περιέγραψε τις πρωτοβουλίες των κυπριακών δημοκρατιών για τη χάραξη της ΑΟΖ και την έναρξη του ερευνητικού προγράμματος, αιτιολόγησε τη στάση της Τουρκίας απέναντι στις έρευνες της Κύπρου αλλά και των γύρω περιοχών της Μεσογείου: «Η Τουρκία διψάει για ενέργεια αφού καταναλώνει 50 δισ. κ.μ. φυσικού αερίου και είναι εξαρτώμενη κατά 50% από τη Ρωσία και κατά 22% από το Ιράν». Εκεί απέδωσε και την προκλητική της στάση απέναντι στην ιταλική Eni κατά την απόπειρά της να κάνει τη γεώτρηση στον στόχο «Σουπιά».
Ο γεωλόγος της Κύπρου εκτίμησε ότι η Τουρκία δεν θα συμπεριφερθεί ανάλογα και στην περίπτωση της γεώτρησης της ExxonMobil στο τεμάχιο 10.
Πρόβλεψη την οποία έκανε και ο Ευάγγελος Βενιζέλος, ο οποίος σημείωσε ότι η στάση των Τούρκων καθορίζεται και από τον εταίρο της ExxonMobil, που είναι η Qatar Petroleum. Σύμφωνα με τον πρώην υπουργό Εξωτερικών, η Τουρκία έχει εμπορικά συμφέροντα με το Κατάρ.