Τριπλή ελάφρυνση επιφέρει για κάποιες χιλιάδες αυτοαπασχολούμενους, κατά κύριο λόγο δικηγόρους και μηχανικούς, το νέο καθεστώς εισφορών που βάσει των πρωθυπουργικών εξαγγελιών αναμένεται να ισχύσει από την 1η Ιανουαρίου 2019.
Όπως προκύπτει από παραδείγματα που επεξεργάστηκε το υπουργείο Εργασίας, ειδικά για τους επιστήμονες που έχουν εκτός από την επιβάρυνση των εισφορών για κύρια ασφάλιση και υποχρέωση καταβολής εισφορών για επικούρηση και εφάπαξ, η ελάφρυνση με το νέο σύστημα είναι σημαντική και μπορεί να φθάσει ακόμη και τις 10.734 ευρώ τον χρόνο για πολύ υψηλά εισοδήματα.
Προσοχή όμως. Αφενός, η σύγκριση γίνεται με δεδομένη την κατάργηση της έκπτωσης στο εισόδημα, που ισχύει κατά το τρέχον έτος, και τα στοιχεία δείχνουν ότι όσο περισσότερο αυξάνονται οι ετήσιες αποδοχές, τόσο σημαντικότερη είναι η μείωση των εισφορών. Αν η σύγκριση γινόταν με το 2018, τα οφέλη των μειώσεων θα περιορίζονταν. Αφετέρου, ο δραματικός περιορισμός των εισφορών οδηγεί και σε συρρίκνωση των συντάξεων. Ειδικά ο περιορισμός των εισφορών επικούρησης και εφάπαξ στο ποσό των 64,5 ευρώ τον μήνα, οδηγεί και σε αντίστοιχα μεγάλη μείωση της μελλοντικής παροχής.
Οι ειδικοί εκτιμούν πως οι επικουρικές συντάξεις του μέλλοντος για τους συγκεκριμένους ασφαλισμένους θα καθηλωθούν πέριξ των 30 ευρώ τον μήνα, ενώ μεγάλες θα είναι οι μειώσεις και στην εφάπαξ παροχή. Για τον λόγο αυτόν άλλωστε, ο αρμόδιος υφυπουργός Κοινωνικής Ασφάλισης Τ. Πετρόπουλος υπενθύμισε ότι υπάρχει διάταξη σύμφωνα με την οποία όποιος αυτοαπασχολούμενος επιθυμεί, μπορεί να καταβάλλει μεγαλύτερο ποσό, προκειμένου να λάβει υψηλότερη παροχή.
Αναλυτικά, βάσει των εξαγγελιών που αναμένεται να νομοθετηθούν εντός του επόμενου διαστήματος, δικηγόροι και μηχανικοί ωφελούνται τριπλά από τη μείωση των εισφορών για κύρια σύνταξη, επικουρική και εφάπαξ. Το ασφάλιστρο υπέρ ΕΦΚΑ για όσους έχουν εισοδήματα άνω των 7.033 ευρώ πέφτει στο 13,3% από 20%, ενώ τα ασφάλιστρα επικουρικής και εφάπαξ διαμορφώνονται σε σταθερό ποσό, υπολογισμένο στο 7% και στο 4% αντιστοίχως επί του κατώτατου μισθού ανεξαρτήτως εισοδήματος, δηλαδή σε 41 ευρώ για επικουρική και 23,44 για εφάπαξ.
Έτσι, για παράδειγμα, Μηχανικός ή Δικηγόρος με 20.032 ευρώ εισόδημα, για κύρια ασφάλιση θα έπρεπε από τις αρχές του 2019 να καταβάλλει 230 ευρώ τον μήνα. Πλέον, με το νέο σύστημα θα καταβάλλει 173 ευρώ. Για εφάπαξ και επικούρηση, από 124 ευρώ τον μήνα, θα κληθεί να πληρώσει 64,5 ευρώ. Το ετήσιο όφελος, από όλες τις εξοικονομήσεις, είναι της τάξης των 1.401 ευρώ (-32,96%). Η εισφορά υγείας παραμένει σταθερή στα 6,95%. Για ετήσιο εισόδημα 40.000 ευρώ, το ετήσιο όφελος είναι 3.755 ευρώ ενώ για εισόδημα 60.000 ευρώ, φθάνει τις 10.734 ευρώ.
Οι γιατροί, που δεν καταβάλλουν εισφορές επικούρησης, έχουν ελαφρύνσεις για εισόδημα 20.000 ευρώ, της τάξης των 957 ευρώ τον χρόνο, ενώ για εισόδημα 40.000 ευρώ, η συνολική ετήσια ελάφρυνση εκτιμάται σε 2.396 ευρώ. Για εισόδημα 60.000 ευρώ, η ελάφρυνση για τους γιατρούς είναι της τάξης των 5.716 ευρώ καθώς αντί για εισφορές κύριας ασφάλισης και εφάπαξ της τάξης των 1.018 ευρώ τον μήνα, θα καταβάλλουν με τις προωθούμενες αλλαγές 541 ευρώ (518 ευρώ για κύρια σύνταξη και 23,4 ευρώ για εφάπαξ).
Σύμφωνα με τους εκπροσώπους των επιστημόνων, οι αλλαγές θεωρούνται ως άμεση παραδοχή ότι ο νόμος Κατρούγκαλου λειτουργεί εδώ και δυο χρόνια ως μηχανισμός δήμευσης ακόμη και του 70% του εισοδήματος εκατοντάδων χιλιάδων αυτοαπασχολούμενων - επιστημόνων.
Από την πλευρά του, το υπουργείο Εργασίας υποστηρίζει ότι ήδη από την 1/1/2017, οι μη μισθωτοί καταβάλλουν ασφαλιστικές εισφορές στη βάση των πραγματικών οικονομικών τους δυνατοτήτων και όχι επί αυθαίρετα καθορισμένων ασφαλιστικών κλάσεων, που δεν είχαν καμία σχέση με την πραγματική κατάσταση των ασφαλισμένων. Με βάση τα επίσημα στοιχεία, το 88% των ελεύθερων επαγγελματιών, αυτοαπασχολουμένων και αγροτών καταβάλλει πλέον μικρότερες εισφορές από αυτές που κατέβαλλε με το παλαιό σύστημα. Και από τις αρχές του 2019 θα υπάρξει ελάφρυνση των εισφορών για κύρια, επικουρική σύνταξη και εφάπαξ, συνολικά για 250.000 μη μισθωτούς με μεσαία και υψηλά εισοδήματα.