Η Γερμανία θέλει να ελέγξει τις «τσέπες» της Ευρώπης

Βιέννη, ανταπόκριση  (read the article in English at the right column)

Μπαίνοντας στην τελική ευθεία για τη διεκδίκηση πολλών κορυφαίων θέσεων στην ΕΕ, οι μάσκες έπεσαν. Το Euro2day.gr έχει αναφερθεί εδώ και τουλάχιστον ένα χρόνο στο ότι η Γερμανία θέλει να «αναδιαρθρώσει» όχι μόνο την ευρωζώνη αλλά και την Ευρωπαϊκή Ενωση. Η λέξη «αναδιάρθρωση», όμως, κρύβει πολλά και ανησυχητικά. Γιατί για το Βερολίνο, όπως επέμεναν όλο αυτό τον καιρό κορυφαίες πηγές, στόχος είναι να επιβάλει από το 2019 και μετά νέους κανόνες, υπό την απειλή ότι «ή θα υπακούσετε ή θα βγείτε εκτός».

Όπως αναφέρουν οι πληροφορίες, πρόκειται για μια έκφραση που χρησιμοποιήθηκε πολλάκις σε κλειστές συνεδρίες τους τελευταίους μήνες και είναι πλέον θέμα χρόνου να ακουστεί και επισήμως. Το ποιος θα κάνει την αρχή λίγη σημασία έχει, καθώς ήδη, με συγκεκριμένες και συντονισμένες διαρροές προς τον ευρωπαϊκό Τύπο και δη τον γερμανικό, το Βερολίνο έχει κάνει σαφές ότι θέλει να ελέγχει τη ροή κονδυλίων της ευρωζώνης. Και όποιος ελέγχει τα κονδύλια, ελέγχει και την οικονομία, άρα και τις πολιτικές εξελίξεις στο ευρωπαϊκό μπλοκ.

Ετσι κι αλλιώς τα γεγονότα δείχνουν ότι τα τελευταία χρόνια η Γερμανία είναι αυτή που επιβάλλει τις απόψεις της. Αδιαφόρησε για κοινοτικούς κανόνες και επέβαλε τους δικούς της, όπως οι διμερείς συμφωνίες για την επιστροφή προσφύγων σε Ελλάδα και Ισπανία. Την ίδια στιγμή, εκ των πραγμάτων προκύπτει ότι οι Βρυξέλλες και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν κατάφεραν να αποτελέσουν το πολυπόθητο «αντίβαρο». Ο μεν επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντ. Τουσκ έχει αποτραβηχτεί, ο δε επικεφαλής της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ εμφανίζεται να έχει «γερμανοποιηθεί».

Η -προς το παρόν χαλαρή- στήριξη της Ανγκελα Μέρκελ στην υποψηφιότητα του Μάνφρεντ Βέμπερ ως υποψήφιου του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ) για την Κομισιόν δεν έπεσε σαν κεραυνός εν αιθρία. Τουλάχιστον για τους καλά γνωρίζοντες. Εάν το ΕΛΚ έρθει πρώτο στις ευρωεκλογές, όπως όλα δείχνουν, ο υποψήφιός του θα πάρει την προεδρία της Κομισιόν. Αρα και τη διαχείριση των κοινοτικών πόρων που συνεπάγεται η θέση.

Με τον επίσης Γερμανό Κλάους Ρέγκλινγκ στο τιμόνι του νέου ESM, η Γερμανία de facto θα διαχειρίζεται τις θέσεις όπου υπάρχει χρήμα στην ΕΕ. Με άλλα λόγια, δηλαδή, θα ελέγχει τους δύο πυλώνες εκροής χρημάτων της ΕΕ.

Η «διάλυση» του γραφείου Γιούνκερ

Μετά το ταξίδι του προέδρου της Κομισιόν στις ΗΠΑ τον Ιούλιο, όπου υποτίθεται πέτυχε «ιστορική συμφωνία» για το εμπόριο με τον πρόεδρο Τραμπ (η οποία ωστόσο εν τοις πράγμασι αποδεικνύεται ότι δεν ήταν τίποτε άλλο από ένας οδικός χάρτης συζητήσεων χωρίς τελικές δεσμεύσεις και ήδη καταρρέει με την πρόσφατη διαφωνία στο θέμα της εισαγωγής βοδινού κρέατος), έπεσε και η μάσκα του κ. Γιούνκερ. Τότε γράφαμε για «γερμανοκρατία» στο γραφείο του, που απροκάλυπτα ακολουθούσε τη συγκεκριμένη ατζέντα. Με τις ευλογίες του ιδίου πάντα. Μια στροφή που έχει προκαλέσει εύλογα ερωτήματα στις τάξεις κάποιων υποστηρικτών του.

Καλά πληροφορημένες πηγές ανέφεραν στο Euro2day.gr ότι η υποψηφιότητα Βέμπερ ήταν στα σκαριά εδώ και ένα χρόνο, με συνεχείς διαβουλεύσεις Γιούνκερ-Βέμπερ-Ντολ στο Στρασβούργο και με δείπνα στις Βρυξέλλες. Στο ίδιο πλαίσιο, η επιβολή του πρώην προσωπάρχη του, Μάρτιν Σαλμάγιερ, ως γενικού γραμματέα της Κομισιόν, παρά την πλήρη αντίθεση των περισσότερων επιτρόπων και εργαζομένων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ήταν προσχεδιασμένη, όπως γνωρίζουμε εδώ και οκτώ μήνες, παρά τις διαβεβαιώσεις περί του αντιθέτου, που μιλούσαν «για προσωπική απόφαση της τελευταίας στιγμής του κ. Γιούνκερ».

Η τοποθέτηση του, επίσης Γερμανού, Σαλμάγιερ ανήκει στο πλάνο της γερμανικής επιβολής θέσεων στην ΕΕ, λένε οι πληροφορίες, που συμπληρώνουν ότι ο ίδιος εκτιμά ότι θα διατηρήσει τη θέση για… δέκα χρόνια. Παρά το γεγονός ότι δεν είναι δημοφιλής, δεν έχει πολιτική πείρα και όπως τον περιγράφουν πολλοί δημοσιογράφοι είναι αλαζονικός στη συμπεριφορά και «επικίνδυνος», καθώς έχει κάνει ουκ ολίγες γκάφες (μέσω twitter) που κόστισαν στον κ. Γιούνκερ, ο οποίος έγινε δέκτης παραπόνων από ηγέτες κρατών της ΕΕ.

Κανείς δεν μπορεί να ξεχάσει την προηγούμενη συνάντηση του ΕΛΚ, όταν ο κ. Γιούνκερ αναγκάστηκε να υπερασπιστεί τον διορισμό του Γερμανού Σαλμάγιερ -εν μέσω έντονων αντιπαραθέσεων-, λέγοντας ότι θα υπέβαλε παραίτηση, εάν απομακρυνόταν ο άπειρος Σαλμάγιερ από τη νέα του θέση.

Η -αδικαιολόγητη για πολλούς- αυτοπεποίθηση του Γερμανού δημιουργεί εύλογες απορίες, δεδομένου, μεταξύ άλλων, ότι υπάρχει τρόπος αντικατάστασής του: Εάν υπάρχει ομόφωνη απόφαση του νέου Κολεγίου των Επιτρόπων και του νέου προέδρου της Κομισιόν, τότε ο κ. Σαλμάγιερ φεύγει. Κατά τις ίδιες πηγές πληροφοριών, ο Γερμανός είναι πεπεισμένος ότι θα μείνει. Και αυτό μπορεί να γίνει με δύο τρόπους:

1. Ο νέος πρόεδρος της Κομισιόν να είναι Γερμανός, που σημαίνει ότι παραλύει εκ των πραγμάτων το Κολέγιο των Επιτρόπων ή

2. Να παραμείνει ακόμα και εάν η θέση πάει σε άλλη χώρα, καθώς ο Γερμανός επίτροπος δεν πρόκειται να ψηφίσει υπέρ της αποπομπής του, μην αφήνοντας περιθώρια για ομοφωνία.

Πηγές με γνώση των όσων εξελίσσονται στις Βρυξέλλες αναφέρουν ότι το πραγματικό αφεντικό του κ. Σαλμάγιερ ουδέποτε ήταν ο κ. Γιούνκερ. Ηταν ο Γιόσεφ Ντολ, πρόεδρος του ΕΛΚ, και ο Μ. Βέμπερ. Αυτοί τον κράτησαν στην Κομισιόν όταν οι συγκρούσεις με τον Γιούνκερ (τον δεύτερο χρόνο) ήταν συχνές. Γι' αυτό με ευκολία παρέκαμπτε τον κ. Γιούνκερ, ενώ ακόμα και με τη νέα του θέση ως ΓΓ της Κομισιόν συνέχιζε να διευθύνει το γραφείο του προέδρου της Κομισιόν (εκμηδενίζοντας τον ρόλο της νέας προσωπάρχη Κλάρας Μαρτίνεζ) και να τον συνοδεύει σε ταξίδια (μόνο τον Ιούλιο ταξίδεψε σε Κίνα, Ιαπωνία και ΗΠΑ) χωρίς ουσιαστικά λόγο, καθώς στο ταξίδι ήταν και οι αρμόδιοι επίτροποι.

Από την αρχή της θητείας του ο Γερμανός Σαλμάγιερ φρόντιζε να «αδειάζει» τον κ. Γιούνκερ με διαρροές για τη σημασία του στη λειτουργία της Κομισιόν. Χαρακτηριστικές είναι κινήσεις όπως αυτή κατά τη διάρκεια ταξιδιού στην Ουάσινγκτον, όπου αμέσως μετά τη συνάντηση Γιούνκερ-Τραμπ έκανε ανεπίσημη ενημέρωση στους δημοσιογράφους ο ίδιος ο κος Γιούνκερ. Στη διπλανή αίθουσα περίμενε ο κ. Σαλμάγιερ, όπου έκανε αμέσως μετά τη δική του προσωπική ενημέρωση στους δημοσιογράφους (ακόμα και μέσω τηλεφώνου σε όσους δεν ήταν εκεί). Μάλιστα η προσπάθεια που έγινε για τη διακωμώδηση του Ντόναλντ Τραμπ (ότι δηλαδή ο κ. Γιούνκερ πήγε στη συνάντηση με τον Αμερικανό πρόεδρο με καρτελάκια, ώστε να τα κατανοήσει ο «βλαξ» κ. Τραμπ) διέρρευσε στον διεθνή Τύπο.

Πηγές από την Ουάσινγκτον αντέδρασαν και ανέφεραν στο Euro2day.gr ότι αυτό θα κοστίσει πολύ στην Κομισιόν, γιατί ο «πρόεδρος Τραμπ δεν ξεχνά». Και η εμπιστοσύνη που δημιουργήθηκε μεταξύ του κ. Γιούνκερ και του κ. Τραμπ πήγε περίπατο, μετά από ένα ακόμη λάθος του ΓΓ της Κομισιόν...

Μετά το συμβάν του κ. Γιούνκερ στο ΝΑΤΟ και το πρόβλημα υγείας που ανέκυψε, ο κ. Σαλμάγιερ, όπως αναφέρουν πολλές πηγές στην Κομισιόν, ανεξαρτητοποιήθηκε τελείως, αφήνοντας εμμέσως πλην σαφώς να εννοηθεί ότι αυτός πλέον κάνει κουμάντο. Κάτι τέτοιο όμως δεν ισχύει. Ματαίως, ωστόσο, ο εκπρόσωπος Τύπου του κ. Γιούνκερ, Μαργαρίτης Σχοινάς, προσπαθεί να «περάσει» στον ευρωπαϊκό Τύπο ότι ο πρόεδρος της Κομισιόν είναι «ο τελευταίος μεγάλος ηγέτης της Ευρώπης». Αυτή ήταν αρχικά η γραμμή που ήθελε να περάσει ο ίδιος ο κ. Γιούνκερ. Η αλλαγή στάσης του όμως δεν αφήνει περιθώρια για να χτιστεί τέτοιος «μύθος».

Ο «αγαπητός» κ. Βέμπερ

Οποιος δεν γνωρίζει τον κ. Βέμπερ, καλό θα ήταν να δει τις δηλώσεις που έκανε τα τελευταία χρόνια, που φθάνουν τα όρια της ασέβειας, όχι μόνο προς τις ελληνικές κυβερνήσεις (ακόμα και προς τον Αντ. Σαμαρά, που ανήκει στο ΕΛΚ) αλλά σε όλα τα καίρια θέματα όπως το Brexit. Φίλοι και εχθροί τον αποκαλούν «μικρό δικτάτορα», καθώς εκτιμούν ότι δεν μπορεί να δείξει ευελιξία σε οτιδήποτε δεν είναι γερμανική θέση.

Βεβαίως, η υποψηφιότητά του κρύβει πολλά. Οι στοχευμένες διαρροές κάνουν λόγο για έναν ακραία δεξιό υποψήφιο, που μπορεί να συγκεντρώσει ψήφους από τα εθνικιστικά κόμματα.

Κορυφαίος παράγοντας της Κομισιόν, όμως, μας ανέφερε ότι ακόμα η κα Μέρκελ εξετάζει την ιδέα να είναι αυτή υποψήφια. «Αυτό που την προβληματίζει είναι ότι οι θέσεις πλέον δίνονται μέσω ευρωεκλογών καθώς θέλει να είναι η μόνη υποψήφια, ως η μέση λύση ώστε να κατευνάσει τις όποιες διαμαρτυρίες για τον κ. Βέμπερ. Και θέλει σίγουρα να κερδίσει. Ξέρει όμως ότι δεν είναι πλέον δημοφιλής στην Ευρώπη».

Ο κ. Γιούνκερ όμως εμφανίζεται έτοιμος να κάνει τα αδύνατα δυνατά, ώστε να σπρώξει όποιον Γερμανό μπορεί στην προεδρία της Κομισιόν. Κι ας φέρεται να υποσχέθηκε στον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν την προεδρία της Κομισιόν πριν από 8 μήνες.

Μια ματιά στο πρόγραμμά του αυτή την εβδομάδα (την πρώτη επίσημη εβδομάδα μετά τις καλοκαιρινές διακοπές) αίρει και τις τελευταίες επιφυλάξεις. Τη Δευτέρα, συναντήθηκε με τον πρόεδρο του ΕΛΚ Γιόσεφ Ντολ. Την Τρίτη, πήγε στο Βερολίνο για γεύμα εργασίας με την Ανγκελα Μέρκελ, όπου πήρε «γραμμή» για το τι θα πει στην ομιλία του Speech of the Union την επόμενη εβδομάδα στο Στρασβούργο. Την ίδια μέρα, συναντήθηκε με την επικεφαλής της προεκλογικής εκστρατείας του ΕΛΚ! Την Τετάρτη, είδε τον «επικεφαλής» της Ανω Αυστρίας. Και την Παρασκευή, θα παραθέσει γεύμα στους επικεφαλής των αντιπροσωπειών της ΕΕ στις Βρυξέλλες. Αυτούς που σε δημοσιογραφικά και πολιτικά πηγαδάκια ονόμαζε «άχρηστους, που δεν είχε χρόνο να τους δει ποτέ, όσο και να τον παρακαλούσαν».

Προσπαθώντας να εξηγήσουν τη στάση του επικεφαλής της Κομισιόν, κάποιοι υποστηρίζουν ότι ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ έχει στην πλάτη του δύο μεγάλα σκάνδαλα να αντιμετωπίσει στο Λουξεμβούργο. Και ιδιαίτερα αυτό των υποκλοπών. Πολλοί τον περιμένουν στη γωνία, όταν πλέον θα είναι «πρώην» και όχι τόσο ισχυρός, ώστε να προχωρήσουν στην πολυαναμενόμενη δίκη. Υπό αυτό το πρίσμα, λένε οι ίδιοι, αποφάσισε να αφιερώσει τον τελευταίο του χρόνο με το να κάνει κρίσιμες συμμαχίες με γερμανικό άξονα που έχει άμεση επιρροή στα δρώμενα του Λουξεμβούργου. Γι' αυτό και έχει αποτραβηχτεί εδώ και πολλούς μήνες από τα τρέχοντα θέματα της Κομισιόν και παρεμβαίνει μόνο εκεί που θεωρεί ο ίδιος ότι τον συμφέρει. Υπό αυτό το πρίσμα, το γραφείο του έχει καταντήσει στρατηγείο του ΕΛΚ, τη στιγμή μάλιστα που η θητεία του λήγει σε 14 μήνες και εκ της θέσεως, ο πρόεδρος της Κομισιόν πρέπει να υπηρετεί τους Ευρωπαίους πολίτες στους οποίους είναι υπόλογος.

Ακόμα και για τον γερμανικό Τύπο, όμως, οι κινήσεις του προέδρου της Κομισιόν προκαλούν απορίες. Οσο για το ταξίδι στις ΗΠΑ, ακόμα και μερίδα του γερμανικού Τύπου παραδέχθηκε ότι δεν ήταν τίποτε άλλο από ένα «δωράκι» στην κα Μέρκελ, ώστε να σταματήσουν έστω και προσωρινά οι απειλές Τραμπ για επιβολή φόρου στα γερμανικά αυτοκίνητα.

Αλλωστε ο ίδιος ο κ. Γιούνκερ συμβουλεύτηκε μόνο τους ηγέτες της Γερμανίας, της Γαλλίας της Αυστρίας και της Ολλανδίας για το τι θα παρουσιάσει στον Αμερικανό πρόεδρο. Με άλλα λόγια, ο πρόεδρος της Κομισιόν δεν είχε την έγκριση της ΕΕ για να διαπραγματευτεί.

Η μυστική συνάντηση του καλοκαιριού

Οι εξελίξεις έχουν προβληματίσει μεγάλη μερίδα αξιωματούχων της ΕΕ. Και ιδιαίτερα μετά τη συντεταγμένη επίθεση προς την Ιταλία. Ξαφνικά, μετά τις καλοκαιρινές διακοπές, η Κομισιόν «θυμήθηκε» ότι η Ιταλία έχει υψηλό χρέος και πρέπει να λάβει μέτρα για να το περιορίσει.

Σύμφωνα με διασταυρωμένες πηγές του Euro2day.gr, έξι ισχυροί παράγοντες και κορυφαίοι αξιωματούχοι της ΕΕ συναντήθηκαν την τελευταία εβδομάδα του Αυγούστου για να συζητήσουν τις γερμανικές βλέψεις και τα τεκταινόμενα. Δημιούργησαν ένα αντι-μπλοκ, που στόχο έχει την οργανωμένη καμπάνια στην Ευρώπη, ώστε να αντιληφθούν οι πολίτες τις συνέπειες της ψήφου τους, αλλά και να μπλοκάρουν τις επεκτατικές βλέψεις του Βερολίνου στον έλεγχο των χρημάτων της ΕΕ.

Ηδη αυτή η ομάδα έχει «τρίξει τα δόντια». Η Ευρωπαία επίτροπος διοίκησης Εμιλι Οράιλι φέρεται να κρατά στα χέρια της σε βάθος έρευνα, στην οποία αποκαλεί τον διορισμό του Σαλμάγιερ ως «παράβαση κανόνων», αναφέροντας ότι οι Βρυξέλλες απέτυχαν να ακολουθήσουν τις σωστές διαδικασίες για τον διορισμό. Η έκθεση γράφει ότι ο κ. Γιούνκερ «έβαλε σε κίνδυνο την ομαλή διοικητική λειτουργία και με αυτό τον τρόπο έβαλε σε κίνδυνο τη δημόσια εμπιστοσύνη των Ευρωπαίων πολιτών στις διαδικασίες». Η κα Οράιλι αναφέρεται σε αποκαλύψεις που διέρρευσαν από το Κολέγιο των Επιτρόπων για τον διορισμό και τις δημόσιες διαμαρτυρίες μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, που χαρακτήρισαν τη μέθοδο Γιούνκερ ως «πραξικοπηματική».