Τράπεζες: Τα κρίσιμα ραντεβού του Σεπτεμβρίου

Κρίσιμα ραντεβού με μια σειρά από μεγάλες επιχειρήσεις περιμένουν τις τράπεζες από τον Σεπτέμβριο καθώς το μέτωπο της εξυγίανσης υπερδανεισμένων, πλην όμως βιώσιμων εταιρειών εξελίσσεται με αργούς ρυθμούς, παρά τη μεγάλη σημασία που έχει για την οικονομία.

Τα τελευταία στοιχεία της ΤτΕ, δείχνουν ότι έχει βελτιωθεί η συνεργασία των τραπεζών για την από κοινού αντιμετώπιση των κοινοπρακτικών μη εξυπηρετούμενων δανείων μεγάλων επιχειρήσεων.

Μέσω του σχετικού διατραπεζικού οργάνου (NPLs forum), οι τράπεζες χειρίστηκαν, το 2017, περίπου 100 υποθέσεις, που αντιστοιχούν σε συνολική δανειακή έκθεση περίπου 8 δισ. ευρώ. Για τις μισές από τις παραπάνω υποθέσεις έχουν, ήδη, συμφωνήσει στην εφαρμογή κοινής αντιμετώπισης.

Το πρόβλημα εντοπίζεται στην καθυστέρηση υλοποίησης των λύσεων και στο γεγονός ότι όταν εφαρμόζονται αποδεικνύονται, σε κάποιες περιπτώσεις, εμβαλωματικές, με αποτέλεσμα τα δάνεια να «σκάνε» εκ νέου, μετά από σύντομο χρονικό διάστημα.

Οι τράπεζες καλούνται, αφενός να επιταχύνουν τους ρυθμούς τους, αφετέρου να εξασφαλίσουν αποτελεσματικότερες λύσεις ρυθμίσεων, ώστε να αποφευχθεί η εγγραφή πρόσθετων προβλέψεων, με βάση την οδηγία της ΕΚΤ για νέα μη εξυπηρετούμενα δάνεια με εξασφαλίσεις, και να επιτευχθούν οι νέοι ακόμη πιο φιλόδοξοι στόχοι για τη μείωση των κόκκινων δανείων.

Θεωρητικά, για όσες από τις υπερδανεισμένες επιχειρήσεις κρίνονται βιώσιμες, οι τράπεζες θα έπρεπε, ήδη από φέτος, να προχωρήσουν σε πιο «καθαρές» λύσεις, προσφέροντας μερική διαγραφή χρέους και ρύθμιση του υπολοίπου, με βάση τις μελλοντικές ταμειακές ροές τους. Δεν το έπραξαν, παρά μόνο σε ελάχιστες περιπτώσεις (πχ Jet Oil), λόγω της έλλειψης ικανού ενδιαφέροντος από επενδυτές πρόθυμους να βάλουν «φρέσκο» χρήμα.

Αποτέλεσμα ήταν να συνεχισθεί η πρακτική των αναδιαρθρώσεων με balloon payments, με αυστηρότερους, όμως, όρους («νοικοκύρεμα» στα κόστη και τις επενδύσεις, ενεχυρίαση μετοχών και απαιτήσεων κά) και αμφίβολο αποτέλεσμα.

Το Euro2day.gr παρουσιάζει τέσσερις ενδεικτικές περιπτώσεις εισηγμένων εταιρειών, που θα βρουν μπροστά τους οι τραπεζίτες, μετά τις καλοκαιρινές διακοπές. Κάποιες εξ αυτών χρειάζονται στρατηγικό επενδυτή, ενώ σε άλλες περιπτώσεις έχει συμφωνηθεί η αναδιάρθρωση του δανεισμού αλλά δεν έχουν υλοποιηθεί όλοι οι όροι των τραπεζών.

Πρόκειται για δάνεια που είτε έχουν ρυθμισθεί στο παρελθόν, με αναποτελεσματικό, όπως αποδείχθηκε, τρόπο, είτε έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμα εδώ και μια διετία, χωρίς προς το παρόν οι πολύμηνες συζητήσεις να οδηγήσουν σε επιθυμητό αποτέλεσμα.

Ψάχνουν επενδυτή για την Aλουμύλ οι τράπεζες

Στην τελική ευθεία εισέρχεται, σύμφωνα με εκτιμήσεις των τραπεζών, η διαδικασία ανεύρεσης στρατηγικού επενδυτή για την Αλουμύλ, με ταυτόχρονη ρύθμιση του δανεισμού της.

Μετά από άκαρπες πολύμηνες συζητήσεις για την αναχρηματοδότηση δανείων, ύψους περίπου 180 εκατ. ευρώ (καθαρός δανεισμός στις 31/12/2017 161,4 εκατ. ευρώ), οι πιστώτριες τράπεζες του ομίλου συναίνεσαν στην ανεύρεση επενδυτή, αναθέτοντας το σχετικό έργο στη συμβουλευτική εταιρεία, που είχε προσλάβει η διοίκηση της Aλουμύλ.

Ταυτόχρονα οι Πειραιώς, Εθνική, Alpha, Eurobank, Αττικής και Παρευξείνια προσέλαβαν την Alvarez & Marsal (A&M) για να εκπονήσει μελέτη λειτουργικής αναδιάρθρωσης του ομίλου.

Ο όμιλος, με εξαίρεση την περσινή χρήση, η οποία επιβαρύνθηκε από έκτακτες προβλέψεις για επισφαλείς απαιτήσεις, απαξιωμένα αποθέματα και εξοπλισμό, εμφανίζει σχέση καθαρού δανεισμού προς EBITDA, που κινείται περίπου στις 10 με 11 φορές. Επομένως, χρειάζεται γενναία ρύθμιση δανείων για να «αναπνεύσει».  

Ο κρίσιμος Σεπτέμβρης της Σφακιανάκης

Στις 29 Μαίου υπογράφηκε η νέα σύμβαση ομολογιακού δανείου ποσού 282,9 εκατ. ευρώ για την αναχρηματοδότηση των υφιστάμενων δανείων της μητρικής εταιρείας. Το νέο ομολογιακό θα είναι πενταετούς διάρκειας, με δυνατότητα περαιτέρω επιμήκυνσης για μια τριετία, ενώ οι τράπεζες θα λάβουν πρόσθετες εξασφαλίσεις, όπως η ενεχυρίαση του 51% του μετοχικού κεφαλαίου της μητρικής.

Ως μέρος της παραπάνω συμφωνίας, η εταιρεία διενεργεί αύξηση κεφαλαίου ύψους 5,06 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 3,5 εκατ. ευρώ έχουν προκαταβληθεί από τους βασικούς μετόχους κ. Τάκη και Σφακιανάκης Συμμετοχών Α.Ε.

Η εταιρεία ευελπιστεί ότι η αναχρηματοδότηση θα προχωρήσει ομαλά, με δεδομένη την δρομολόγηση υλοποίησης των δεσμεύσεων που έχει αναλάβει έναντι των τραπεζών καθώς και το γεγονός ότι δεν έχει μεσολαβήσει ουσιαστική επιδείνωση των οικονομικών της στοιχείων.

Όπως αναφέρεται στο ενημερωτικό δελτίο της ΑΜΚ, «η πιστή εκτέλεση του σχεδίου αναδιάρθρωσης που έχει κατατεθεί με τους ομολογιούχους δανειστές, καθιστά την εταιρεία ανταγωνιστικότερη και ουσιαστικά βιώσιμη». Σημειώνεται ότι η Σφακιανάκης εμφάνισε το 2017 EBITDA 32,5 εκατ. ευρώ.

Η επαναδιαπραγμάτευση με την Ιατρικό Αθηνών

Την ώρα που στον κλάδο παροχής υπηρεσιών υγείας από ιδιώτες συντελούνται κοσμογονικές αλλαγές, μετά την επέλαση της CVC Capital Partners (εξαγορά των Metropolitan, Iaso General και του ομίλου Υγεία) και τον εν εξελίξει διαγωνισμό πώλησης του Ερρίκος Ντυνάν, ο ισχυρότερος ελληνόκτητος πόλος βρίσκεται ακόμη σε συζητήσεις με τις πιστώτριες τράπεζές του για την τροποποίηση όρων των δανειακών του συμβάσεων.

Όπως αναφέρει η οικονομική κατάσταση χρήσης 2017 της Ιατρικό Αθηνών στο τέλος του περασμένου έτους, ο όμιλος δεν τηρούσε κάποιους από τους όρους της δανειακής σύμβασης η οποία είχε υπογραφεί μόλις δύο μήνες νωρίτερα. Οι όροι, που δεν πληρούνταν, σχετίζονται με το ύψος των κεφαλαιουχικών και μη δαπανών, το ποσό εκχώρησης εμπορικών απαιτήσεων καθώς και την απρόσκοπτη καταβολή των οφειλών του ομίλου στους προμηθευτές του.

Οι πιστώτριες τράπεζες έδωσαν waiver αλλά από τότε ως σήμερα δεν έχει ανακοινωθεί ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων με παροχή ενισχυμένων εξασφαλίσεων. Το σύνολο του δανεισμού του ομίλου στις 31/12/2017 ανερχόταν σε 143,3 εκατ. ευρώ και ήταν ταξινομημένο στο σύνολό του, σχεδόν, στις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις.

Crash test το πετρέλαιο για την ΑΝΕΚ

Υπό στενή παρακολούθηση από τις πιστώτριες τράπεζές της (Πειραιώς, Εθνική, Alpha και Attica Bank) βρίσκεται η ΑΝΕΚ. Η ακτοπλοική εταιρεία αναδιάρθρωσε το δανεισμό της κατά την περσινή χρονιά, εγγράφοντας, μάλιστα, έσοδο από διαγραφή κεφαλαιοποιημένων τόκων, ύψους 15,5 εκατ. ευρώ.
Χάρη στην παραπάνω κίνηση εμφάνισε, στη χρήση 2017, κέρδη μετά από φόρους 9,8 εκατ. ευρώ και γύρισε σε οριακά θετική καθαρή θέση, σε μια χρονιά που τα EBITDA σημείωσαν πτώση κατά 50% ( 12,8 εκατ. ευρώ).

Η σημαντική άνοδος της τιμής των καυσίμων φέτος, σε συνδυασμό με την ένταση του ανταγωνισμού σε κάποιες βασικές για την ΑΝΕΚ γραμμές ( Χανιά – Πειραιάς), αυξάνουν τον κίνδυνο να μην ανακάμψουν τα λειτουργικά κέρδη της εταιρείας, με αποτέλεσμα να τεθεί επ αμφιβόλω η επίτευξη θετικής καθαρής θέσης στο τέλος της τρέχουσας χρήσης.

Αν η εταιρεία εμφανίσει αρνητική καθαρή θέση οι όροι του ΜΟΔ προβλέπουν, σύμφωνα με πληροφορίες, αυτόματη μετατροπή μέρους των ομολογιών σε μετοχές προκειμένου να επανέλθουν σε θετικό έδαφος τα ίδια κεφάλαια. Αυτό, όμως, θα σήμαινε ότι οι τράπεζες θα καταστούν μέτοχοι της εταιρείας κατά το πρότυπο της Forthnet, εξέλιξη που δεν είναι επιθυμητή. Σημειώνεται ότι η Πειραιώς, πέραν από πιστωτής, είναι ήδη μέτοχος της ΑΝΕΚ με 24,18%.

Ταυτόχρονα, η ακτοπλοική είχε να καταβάλει τον περασμένο μήνα την πρώτη μεγάλη δόση αποπληρωμής του ΜΟΔ.

Γιατί η εξυγίανση θα φέρει επενδύσεις

Η εξυγίανση των υπερδανεισμένων επιχειρήσεων μπορεί να συντελέσει στην προσέλκυση κρίσιμων επενδύσεων για τη χώρα. Όπως διαπιστώνει πρόσφατη μελέτη της PwC, οι νέες επενδύσεις των εγχώριων επιχειρήσεων, την περίοδο 2010-17, υπολείπονται των αποσβέσεων κατά 15 δις ετησίως.

Η PwC εκτιμά ότι περίπου 234 υπερδανεισμένες επιχειρήσεις, με συνολικό δανεισμό 18,9 δισ. ευρώ, είναι βιώσιμες. Θα μπορούσαν να αναδιαρθρωθούν αποτελεσματικά, εφόσον μπει «φρέσκο» χρήμα 4 δισ. ευρώ και οι τράπεζες αναδιαρθρώσουν δανεισμό ως 8,5 δισ. Τα παραδείγματα των Μαρινόπουλος- Σκλαβενίτης, Βερόπουλος- Μy Market, Νηρέας, Σελόντα, Jet Oil είναι ενδεικτικά προς την παραπάνω κατεύθυνση.