Πώς χτίζεται η «μετά πρόγραμμα» εποχή

Σε μία απόφαση 5-6 σελίδων η οποία αναμένεται να εκδοθεί την ερχόμενη Τετάρτη παραμονή της συνεδρίασης του Eurogroup, η Κομισιόν αναμένεται να προσδιορίσει επακριβώς τη διαδικασία άσκησης και τους όρους της ενισχυμένης μεταμνημονιακής επιτήρησης.

Οι πληροφορίες αναφέρουν πως στην απόφαση αυτή δεν υπάρχουν αναφορές για συντάξεις ή φόρους και γενικότερα για την τήρηση δεσμεύσεων που έχουν ληφθεί στο πλαίσιο της ολοκλήρωσης του τρίτου Μνημονίου.

Οι μεταπρογραμματικές δεσμεύσεις έχουν ήδη αποτυπωθεί στο παράρτημα της απόφασης τουEurogroup της 21ης Ιουνίου, μέσω της οποίας, για παράδειγμα, έγινε γνωστή η δέσμευση της ελληνικής κυβέρνησης να προχωρήσει σε δύο ακόμα προσαρμογές των αντικειμενικών αξιών τη διετία 2019-20 προκειμένου να υπάρξει πλήρης εξίσωση με τις εμπορικές ενώ θα αποτυπώνονται και στην τελευταία επικαιροποίηση του τρίτου Μνημονίου.

Όπως ήδη ανακοινώθηκε από τον ESM, το συμβούλιο των Διοικητών θα επικυρώσει στη συνεδρίαση της 12ης Ιουλίου, πριν τη συνεδρίαση του Eurogroup την τελική επικαιροποίηση του Μνημονίου (Supplemental Memorandum of Understanding with Greece). Στη συνέχεια το κείμενο αυτό θα υπογραφεί από την Κομισιόν.

Οι μεταμνημονιακές δεσμεύσεις, είναι γνωστό πως εκτείνονται έως το 2022, με κορυφαία την υποχρέωση επίτευξης πρωτογενών πλεονασμάτων 3,5% του ΑΕΠ κάθε χρόνο. Τον ίδιο χρονικό ορίζοντα αναμένεται πως θα έχει και η ενισχυμένη μεταμνημονιακή εποπτεία. Η απόφαση, σύμφωνα με πληροφορίες, θα ανανεώνεται κάθε εξάμηνο.

Στο πλαίσιο της ενισχυμένης εποπτείας, αποστολές των «θεσμών» θα έρχονται στην Αθήνα τέσσερις φορές το χρόνο, αν και υπάρχει η εναλλακτική οι δύο εκθέσεις μεταπρογραμματικής παρακολούθησης να συντάσσονται εκ του μακρόθεν και να είναι σχετικά συνοπτικές σε αντιδιαστολή με τις εξαμηνιαίες εκθέσεις.

Τα ευρήματα και οι συστάσεις των αποστολών (Κομισιόν, ESM , ΔΝΤ και ΕΚΤ) μέσω των εκθέσεων θα υποβάλλονται τόσο στο ελληνικό κοινοβούλιο όσο και το Eurogroup. Δύο φορές το χρόνο στη βάση αυτών των εκθέσεων, το Eurogroup θα αποφασίζει την εκταμίευση ή μη ποσού 600 εκατ. ευρώ από τα κέρδη διακράτησης ελληνικών ομολόγων από την ΕΚΤ και τις κεντρικές τράπεζες.

Πρόγευση της μορφής των εκθέσεων μπορεί να λάβει κανείς από τα Post Programme Surveillance Reports τα οποία εκδόθηκαν χθες από την Κομισιόν, για Κύπρο, Ισπανία και Ιρλανδία.

Το εύρος των εκθέσεων αντανακλά και τα εν δυνάμει προβλήματα των οικονομιών των συγκεκριμένων χωρών. Η έκθεση για την Ισπανία εκτείνεται σε 26 σελίδες, για την Ιρλανδία σε 40 και για την Κύπρο 56…

Τα κεφάλαια που καλύπτονται είναι συγκεκριμένα: μακροοικονομικές εξελίξεις, χρηματοπιστωτικά, προϋπολογισμός και δημοσιονομικές προοπτικές, διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, βιωσιμότητα του χρέους και δυνατότητα αποπληρωμής των δανειακών κεφαλαίων που έχουν ληφθεί.

Στην περίπτωση της Ελλάδας, ο ESM μέσω του παράλληλου μηχανισμού επιτήρησης Early Warning System θα συνεχίσει να δίνει το παρόν στη μεταπρογραμματική παρακολούθηση έως και το 2060, μέχρι δηλαδή να υπάρχει αποπληρωμή έως και του τελευταίου ευρώ που έχει χορηγηθεί στην Ελλάδα.

Δυνατότητα επιβολής πρόσθετων μέτρων, μέσω αυτής της διαδικασίας δεν προβλέπεται. Το σχετικό δικαίωμα όμως διατηρεί η Κομισιόν και το Eurogroup ήδη για όλες τις χώρες μέσω της διαδικασίας του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου ενώ στην περίπτωση της Ελλάδας η αιρεσιμότητα σε μέρος των μέτρων για το χρέος (κατάργηση επιτοκιακού περιθωρίου και απόδοση κερδών ANFA’s και SMP’s) είναι προφανές ότι ανεβάζει το επίπεδο της πίεσης.

Παράλληλα, εξαιτίας των αστερίσκων στη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του χρέους, μια αρνητική έκθεση μεταπρογραμματικής παρακολούθησης θα είχε άμεση επίπτωση στη στάση των αγορών, καθώς η Ελλάδα επιχειρεί να επανέλθει με βιώσιμο τρόπο στην αυτόνομη αναχρηματοδότηση των αναγκών εξυπηρέτησης του χρέους.