Την 1η Ιανουαρίου 2019 θα τεθεί σε εφαρμογή το επίδομα στέγασης, που εκτιμάται ότι θα δοθεί σε περίπου 500.000 νοικοκυριά. Το Σάββατο δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ η σχετική υπουργική απόφαση, που ορίζει τα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια βάσει των οποίων θα δίνεται επίδομα από 70 έως 210 ευρώ τον μήνα σε ενοικιαστές αλλά και σε ιδιοκτήτες που πληρώνουν δόση δανείου πρώτης κατοικίας. Το κονδύλι ανέρχεται στα 600 εκατομμύρια.
Αναλυτικά, ως ωφελούμενες μονάδες ορίζονται οι εξής κατηγορίες:
α. Μονοπρόσωπο νοικοκυριό: κάθε ενήλικο άτομο που διαμένει μόνο του σε κατοικία και δεν εμπίπτει στην κατηγορία ενηλίκων έως 25 ετών που φοιτούν σε πανεπιστημιακές σχολές ή σχολεία ή ινστιτούτα επαγγελματικής εκπαίδευσης ή κατάρτισης της ημεδαπής ή αλλοδαπής.
β. Πολυπρόσωπο νοικοκυριό: όλα τα άτομα που διαμένουν κάτω από την ίδια στέγη. Στο πολυπρόσωπο νοικοκυριό εντάσσονται: α) φιλοξενούμενα άτομα ή φιλοξενούμενη οικογένεια, με την προϋπόθεση ότι η φιλοξενία είχε δηλωθεί στην τελευταία εκκαθαρισμένη δήλωση φορολογίας εισοδήματος, και β) τα ενήλικα τέκνα έως 25 ετών που φοιτούν σε πανεπιστημιακές σχολές ή σχολεία ή ινστιτούτα επαγγελματικής εκπαίδευσης ή κατάρτισης, ανεξαρτήτως του τόπου διαμονής τους.
Δικαιούχος: το ενήλικο άτομο που έχει υποβάλει αίτηση για λογαριασμό του νοικοκυριού, η οποία έχει εγκριθεί από το αρμόδιο όργανο του Ο.Π.Ε.Κ.Α.
Ανήλικα μέλη: τα μέλη του νοικοκυριού έως 18 ετών.
Μονογονεϊκή οικογένεια: ένας μόνος γονέας (άγαμος, σε χηρεία ή διαζευγμένος, ή λόγω κράτησης του έτερου γονέα σε σωφρονιστικό κατάστημα) ασκεί κατ’αποκλειστικότητα ή μετά από σχετική ανάθεση με δικαστική απόφαση ή συμβολαιογραφική πράξη, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, την προσωρινή ή μόνιμη επιμέλεια ενός ή περισσότερων ανήλικων τέκνων. Για τις ανάγκες του προγράμματος, το νοικοκυριό θα πρέπει να απαρτίζεται αποκλειστικά από τα μέλη της μονογονεϊκής οικογένειας, δηλαδή τον γονέα και το ένα ή περισσότερα ανήλικα τέκνα.
Απροστάτευτα τέκνα: τα ανήλικα μέλη του νοικοκυριού που είναι ορφανά και από τους δύο γονείς ή που κανείς γονέας δεν μπορεί να ασκήσει τη γονική τους μέριμνα, λόγω ασθενείας, αναπηρίας, κράτησης ή στρατιωτικής θητείας και που η επιμέλειά τους έχει ανατεθεί με δικαστική απόφαση σε μέλος του νοικοκυριού.
Συνολικό εισόδημα
Ως εισόδημα βάσει του οποίου θα χορηγείται ή όχι το επίδομα ορίζεται το πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημα από κάθε πηγή προέλευσης προ φόρων, μετά την αφαίρεση των εισφορών για κοινωνική ασφάλιση που εισπράχθηκε από όλα τα μέλη του νοικοκυριού, κατά το τελευταίο φορολογικό έτος. Στο συνολικό εισόδημα συμπεριλαμβάνεται και το σύνολο των επιδομάτων και άλλων ενισχύσεων, καθώς και το εισόδημα που απαλλάσσεται από τον φόρο ή φορολογείται με ειδικό τρόπο.
Ποσό Επιδόματος Στέγασης - Διάρκεια χορήγησης
Το ποσό του επιδόματος στέγασης, για τα νοικοκυριά που πληρούν τα κριτήρια χορήγησης, είναι:
- Για το μονοπρόσωπο νοικοκυριό: 70 ευρώ τον μήνα
- Για κάθε επιπλέον μέλος του νοικοκυριού προσαύξηση κατά 35 ευρώ τον μήνα
Στη μονογονεϊκή οικογένεια, καθώς και σε νοικοκυριό με απροστάτευτο/α τέκνο/α, για το πρώτο ανήλικο μέλος του νοικοκυριού ορίζεται προσαύξηση 70 ευρώ τον μήνα.
Ως ανώτατο όριο του επιδόματος στέγασης ορίζονται τα 210 ευρώ μηνιαίως, ανεξαρτήτως της σύνθεσης του νοικοκυριού.
Παρατίθενται, ενδεικτικά, οι ακόλουθες περιπτώσεις:
Μονοπρόσωπο νοικοκυριό: 70 ευρώ
Νοικοκυριό αποτελούμενο από δύο ενήλικα μέλη: 105 ευρώ
Νοικοκυριό αποτελούμενο από τρία μέλη ή μονογονεϊκή οικογένεια με ένα ανήλικο μέλος: 140 ευρώ
Νοικοκυριό αποτελούμενο από τέσσερα ή μονογονεϊκή οικογένεια με δύο ανήλικα μέλη: 175 ευρώ
Νοικοκυριό αποτελούμενο από 5 μέλη και πάνω ή μονογονεϊκή οικογένεια με τρία ανήλικα μέλη και πάνω: 210 ευρώ.
Η διάρκεια της χορήγησης του επιδόματος δεν μπορεί να υπερβαίνει τους δώδεκα μήνες από την ημερομηνία της αρχικής καταβολής. Με την πάροδο δώδεκα μηνών από την έκδοση της πράξης έγκρισης, ο δικαιούχος δύναται να επανυποβάλει αίτηση ένταξης στο πρόγραμμα.
Κριτήρια ένταξης στο πρόγραμμα
Τα νοικοκυριά εντάσσονται στο πρόγραμμα εφόσον διαμένουν σε μισθωμένη κατοικία ή επιβαρύνονται με το κόστος εξυπηρέτησης στεγαστικού δανείου πρώτης κατοικίας. Εξαιρούνται όσοι έχουν ενταχθεί στον νόμο Κατσέλη (3869/2010), στο νόμο Σταθάκη (4336/2010) ή σε οποιοδήποτε άλλο πρόγραμμα επιδότησης ή κάλυψης ενοικίου.
1. Εισοδηματικά κριτήρια
Το συνολικό εισόδημα του νοικοκυριού, όπως υπολογίζεται για τους σκοπούς της ένταξης στο πρόγραμμα, δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 8.000 ευρώ για μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενο κατά 4.000 ευρώ για κάθε μέλος του νοικοκυριού.
Στη μονογονεϊκή οικογένεια, καθώς και σε νοικοκυριό με απροστάτευτο/α τέκνο/α, για το πρώτο ανήλικο μέλος του νοικοκυριού ορίζεται προσαύξηση 8.000 ευρώ.
Το συνολικό εισόδημα δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 24.000 ευρώ ετησίως, ανεξαρτήτως της σύνθεσης του νοικοκυριού.
Έτσι, μονοπρόσωπο νοικοκυριό λαμβάνει επίδομα, εάν έχει εισόδημα έως 8.000 ευρώ. Νοικοκυριό αποτελούμενο από δύο ενήλικα μέλη πρέπει να έχει εισόδημα έως 12.000 ευρώ.
Νοικοκυριό αποτελούμενο από τρία μέλη ή μονογονεϊκή οικογένεια με ένα ανήλικο μέλος πρέπει να έχει έως 16.000 ευρώ.
Νοικοκυριό αποτελούμενο από τέσσερα ή μονογονεϊκή οικογένεια με δύο ανήλικα μέλη εντάσσεται στο πρόγραμμα εφόσον έχει 20.000 ευρώ και τέλος,
Νοικοκυριό αποτελούμενο από 5 μέλη και πάνω ή μονογονεϊκή οικογένεια με τρία ανήλικα μέλη και πάνω, με εισόδημα έως 24.000 ευρώ.
α. Ακίνητη περιουσία: Η συνολική φορολογητέα αξία της ακίνητης περιουσίας του νοικοκυριού δεν μπορεί να υπερβαίνει στο σύνολό της το ποσό των 120.000 ευρώ για το μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενη κατά 15.000 ευρώ για κάθε πρόσθετο μέλος και έως του ποσού των 180.000 ευρώ.
β. Κινητή περιουσία: Το συνολικό ύψος των καταθέσεων του νοικοκυριού ή/και η τρέχουσα αξία μετοχών, ομολόγων κ.τ.λ., όπως προκύπτουν από τις ηλεκτρονικές διασταυρώσεις, δεν μπορεί να υπερβαίνει τα όρια του κατωτέρω πίνακα για κάθε τύπο νοικοκυριού, μέχρι και το ποσό των 24.000 ευρώ.
γ. Περιουσιακό τεκμήριο: Το συνολικό ποσό από τόκους καταθέσεων των μελών του νοικοκυριού σε όλα τα πιστωτικά ιδρύματα της χώρας ή του εξωτερικού, όπως έχουν δηλωθεί στην τελευταία εκκαθαρισμένη δήλωση φορολογίας εισοδήματος (Ε1), δεν μπορεί να υπερβαίνει ετησίως το ποσό που προκύπτει από τον κατωτέρω μαθηματικό τύπο:
Ετήσιος τόκος = όριο καταθέσεων για κάθε τύπο νοικοκυριού * μέσο ετήσιο καταθετικό επιτόκιο /100
Ως έτος υπολογισμού του μέσου καταθετικού επιτοκίου ορίζεται εκείνο στο οποίο αντιστοιχεί η τελευταία εκκαθαρισμένη δήλωση φορολογίας εισοδήματος.
Δεν γίνονται δεκτές αιτήσεις νοικοκυριών, τα μέλη των οποίων, βάσει της τελευταίας εκκαθαρισμένης δήλωσης φορολογίας εισοδήματος:
- εμπίπτουν στις διατάξεις του φόρου πολυτελείας
- δηλώνουν δαπάνες για αμοιβές πληρωμάτων σκαφών αναψυχής,
- δηλώνουν δαπάνες άνω των χιλίων πεντακοσίων ευρώ για δίδακτρα σε ιδιωτικά σχολεία,
- δηλώνουν δαπάνες για οικιακούς βοηθούς, οδηγούς αυτοκινήτων, δασκάλους και λοιπό προσωπικό,
όπως αυτές προσδιορίζονται στους αντίστοιχους κωδικούς του εντύπου Ε1.
2. Κριτήρια διαμονής
O δικαιούχος του επιδόματος και τα ενήλικα μέλη του νοικοκυριού πρέπει να διαμένουν νόμιμα και μόνιμα στην ελληνική επικράτεια κατά τα τελευταία πέντε έτη (5).
Χρόνος, τρόπος και διάρκεια καταβολής του επιδόματος
Για την περίπτωση των δικαιούχων που διαμένουν σε μισθωμένη κατοικία, το επίδομα καταβάλλεται μηνιαίως με πίστωση σε τραπεζικό λογαριασμό του δικαιούχου, ο οποίος τηρείται υποχρεωτικά σε πιστωτικό ίδρυμα που λειτουργεί στην Ελλάδα. Η ενίσχυση δεν καταβάλλεται, εάν ο αιτών δεν έχει δηλώσει στην αίτηση για ένταξη στο πρόγραμμα αριθμό τραπεζικού λογαριασμού στον οποίο είναι δικαιούχος ή συνδικαιούχος.
Στην περίπτωση δικαιούχου που επιβαρύνεται με το κόστος εξυπηρέτησης στεγαστικού δανείου πρώτης κατοικίας, το επίδομα καταβάλλεται απευθείας στον τραπεζικό λογαριασμό εξυπηρέτησης του δανείου.
Το δικαίωμα στην καταβολή του επιδόματος ισχύει από την 1n ημέρα του επόμενου μήνα από αυτόν κατά τον οποίο υποβλήθηκε η αίτηση.
Αφορολόγητο - Ακατάσχετο
Το Επίδομα Στέγασης είναι αφορολόγητο, δεν υπόκειται σε οποιαδήποτε κράτηση, δεν κατάσχεται ούτε συμψηφίζεται με ήδη βεβαιωμένα χρέη προς το Δημόσιο, ιδιώτες ή πιστωτικά ιδρύματα και δεν υπολογίζεται στον καθορισμό της εισοδηματικής ενίσχυσης ή στα εισοδηματικά όρια για την καταβολή του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης.