EastMed: Ένα ακόμη βήμα στα πολλά χιλιόμετρα… του αγωγού αερίου

Ένα ακόμη βήμα στον μακρύ δρόμο που έχει να διανύσει το μεγαλόπνοο σχέδιο του αγωγού μεταφοράς φυσικού αερίου EastMed έγινε στη χθεσινή τριμερή συνάντηση κορυφής Ισραήλ - Κύπρου - Ελλάδας.

Οι Μπενιαμίν Νετανιάχου, Νίκος Αναστασιάδης και Αλέξης Τσίπρας δεσμεύτηκαν από τη Λευκωσία για την υπογραφή διακρατικής συμφωνίας μαζί με την Ιταλία έως το τέλος του 2018.

Το φαραωνικό project, με όλα τα ρίσκα που κουβαλούν έργα τέτοιου μεγέθους, από γεωπολιτικά μέχρι και οικονομικά, εκτιμάται ότι θα ξεκινήσει να κατασκευάζεται από το 2022. Το κόστος του είναι πάνω από 5,2 δισ. ευρώ.

Μέχρι τότε όμως ο αγωγός μήκους 1.900 χλμ., που αποσκοπεί στη μεταφορά ποσοτήτων φυσικού αερίου από τα κοιτάσματα του Λεβιάθαν και της κυπριακής ΑΟΖ στην Ιταλία μέσω της Κρήτης, της Πελοποννήσου και της δυτικής Ελλάδας, έχει να περάσει από 40 κύματα…

Μπροστά τους λοιπόν οι τέσσερις εμπλεκόμενες χώρες έχουν μία συνάντηση των αρμόδιων γενικών γραμματέων στις 14 Μαΐου. Θα ακολουθήσει αντίστοιχη σύνοδος των επικεφαλής τους υπουργών που θα πραγματοποιηθεί στα Χανιά κι έπεται νέα συνάντηση κορυφής για την υπογραφή της διακρατικής συμφωνίας μέχρι το τέλος του 2018.

Στο μεταξύ, η κοινοπραξία Poseidon (ΔΕΠΑ και Edison) που τρέχει το έργο θα πρέπει με 70 εκατ. ευρώ να πραγματοποιήσει δύο βασικές μελέτες. Τα μισά εξ αυτών κεφάλαια, ήτοι 35 εκατ. ευρώ, τα διαθέτει η Ε.Ε. καθώς έχει χαρακτηρίσει τον EastMed ως έργο κοινού ενδιαφέροντος. Οι μελέτες αυτές είναι οι περιβαλλοντικές αλλά κι εκείνες της Μελέτης Εφαρμογής (Front End Engineering Design - FEED) καθώς και της Λεπτομερούς Υποθαλάσσιας Έρευνας (Detailed Marine Survey - DMS). Οι εκτιμήσεις θέλουν αυτές να ολοκληρώνονται στο τέλος του 2019.

Η αρχική δυναμικότητα του αγωγού είναι 10 δισ. κ.μ. φυσικού αερίου, με δυνατότητα διπλασιασμού της στα 20 δισ. κ.μ.

Το έργο αυτό είναι γεωστρατηγικής σημασίας για την Ελλάδα καθώς αναβαθμίζεται και ενισχύεται ο ρόλος της, σε συνδυασμό άλλωστε και με τον αγωγό TAP. Η κατασκευή του μετατρέπει τη χώρα μας σε ενεργειακό κόμβο, ικανοποιώντας πλήρως την πολιτική των Βρυξελλών που θέλει εναλλακτικές πηγές και διόδους προμήθειας φυσικού αερίου για την ασφάλεια του εφοδιασμού των κρατών-μελών της Ε.Ε.

Αλλά και για την Κύπρο ο αγωγός, εφόσον διαπιστωθεί και η ύπαρξη μεγάλων ποσοτήτων στο «οικόπεδο 10» της ΑΟΖ, θα θωρακίσει τη θέση της, προσδίδοντάς της επίσης τον ρόλο της πύλης εισόδου ενεργειακών ποσοτήτων για την Ε.Ε.

Το Ισραήλ, όπως και η Κύπρος, εφόσον βρουν αγοραστές του αερίου των κοιτασμάτων τους, θα αναδειχθούν ως σημαντικοί εξαγωγείς και προμηθευτές της Γηραιάς Ηπείρου. Ήδη το Ισραήλ, για τις ποσότητες των κοιτασμάτων του Ταμάρ, έχει συνάψει συμφωνία προμήθειας της Αιγύπτου -deal ύψους 15 δισ. δολαρίων.

Το «κλειδί» λοιπόν για τη βιωσιμότητα του έργου, όπως σχολιάζουν αρμόδιοι παράγοντες, είναι η εύρεση πελατών του φυσικού αερίου αλλά κυρίως η στάση των λόμπι που προωθούν τη μεταφορά ποσοτήτων υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) και τη χρήση του ανανεώσιμου αερίου (renewable gas), όπως το βιομεθάνιο, έναντι των αγωγών και των συμβατικών κοιτασμάτων αντίστοιχα.