Γιατί οι αποφάσεις για Ελλάδα θα κριθούν στο... παρά πέντε

Βρυξέλλες, ανταπόκριση


Σε ένα πολιτικά δύσκολο για την Ευρώπη διάστημα, αναμένεται να παρθούν οι αποφάσεις για την Ελλάδα και τη μετά μνημόνιο εποχή.

Αυτό ανέφερε αξιωματούχος της Κομισιόν σε δημοσιογράφους στις Βρυξέλλες, παραδεχόμενος ότι πλέον η συζήτηση θα «γυρίσει» όχι στο εάν η χώρα μας υιοθετεί και νομοθετεί τα απαραίτητα προαπαιτούμενα, αλλά εάν θα καταφέρει με ένα μεσο-μακροπρόθεσμο σχέδιο διαρθρωτικών και αναπτυξιακών μέτρων να διατηρήσει υψηλή ανάπτυξη και μεγάλα πλεονάσματα.

Ο αξιωματούχος παραδέχτηκε επίσης ότι σε αυτή τη φάση, το μόνο που έχει συζητηθεί είναι η εφαρμογή του «γαλλικού κλειδιού», που θα διασφαλίζει ότι η ανάπτυξη στην Ελλάδα θα συνδεθεί με το χρέος.

Ομως, τα μέτωπα είναι πολλά και ενώ ο καιρός περνάει, τόσο η Κομισιόν όσο και το Eurogroup φαίνεται να επικεντρώνονται μόνο στην εφαρμογή των 88 προαπαιτουμένων και στην ολοκλήρωση της 4ης αξιολόγησης και όχι στα «φλέγοντα» θέματα του χρέους, της συμμετοχής του ΔΝΤ, μιας πιθανής «υβριδικής πιστωτικής γραμμής» και της αλλαγής του τρόπου εποπτείας, καθώς όπως ανέφερε η εν λόγω πηγή, το παιχνίδι τώρα αρχίζει, γιατί ουσιαστικά τώρα σχηματίστηκε κυβέρνηση στη Γερμανία.

Τον Ιούνιο, στο παρά πέντε δηλαδή, η Ευρωζώνη θα κληθεί να αποφασίσει στις προαναφερθείσες σκληρές «αλήθειες» και πολλοί διερωτώνται τι θα αλλάξει, ώστε τα κράτη-μέλη να καταφέρουν να δώσουν λύσεις μέσα σε λίγες εβδομάδες για θέματα που μέχρι τώρα τους έπαιρναν μέχρι και… χρόνια.

Η δύσκολη συγκυρία έχει να κάνει με το ότι την ίδια περίοδο, οι ίδιες κυβερνήσεις θα πρέπει να αποφασίσουν και για ακανθώδη θέματα, όπως το Brexit και την εμβάθυνση της Νομισματικής Ενωσης (EMU).

Βεβαίως, όσο κοντεύουμε προς τις καταληκτικές προθεσμίες, ακόμα και η «χαλαρή» Κομισιόν κάνει λόγο για 3-5 δύσκολα χρόνια, κατά την διάρκεια των οποίων η Ελλάδα πρέπει να αποδείξει ότι δεν θα παρεκκλίνει από τις δεσμεύσεις που θα έρθουν και θα αφορούν την επόμενη ημέρα και την ελάφρυνση του χρέους. Το ένα συνδέεται με το άλλο και αυτά τα δύο συνδέονται με το εάν θα φύγει ή θα μείνει το ΔΝΤ στην Ελλάδα.

Οπως κατ' αποκλειστικότητα έγραψε το Euro2day.gr, ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιουνκερ έχει δώσει γραμμή να μην κάνει η Επιτροπή ούτε ένα βήμα πίσω στις προβλέψεις για την Ελλάδα και να επιμείνει ότι η μέθοδος του ΔΝΤ είναι «εξαιρετικά απαισιόδοξη», κάτι που μετέφερε και ο ίδιος στην περυσινή εαρινή Σύνοδο του ΔΝΤ στην κα Λαγκάρντ. Στην τετ-α-τετ συνάντησή τους στην Ουάσινγκτον, και οι δύο επέμειναν στις θέσεις τους.

Μόνο που τώρα τα δεδομένα για το ΔΝΤ άλλαξαν. Σύμφωνα με τα έγγραφα που έφερε στο φως το Euro2day.gr και που επιβεβαίωσε χθες ο αξιωματούχος της Κομισιόν, το Ταμείο νιώθει απομονωμένο, τόσο από την ΕΕ όσο και από τις ΗΠΑ και την Κίνα, και φοβάται ότι χάνει την επιρροή του.

Αυτό δίνει έναυσμα στην ΕΕ να πει: ή αλλάζετε προβλέψεις (άρα χαμηλώνετε και τον πήχη αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους) ή φεύγετε.

«Δεν γνωρίζω αν θέλουν να συμμετέχουν ή όχι, αλλά κατά τη γνώμη μας πρέπει να υπάρχει μια λογική συμφωνία για το χρέος. Το ΔΝΤ τα τέσσερα τελευταία χρόνια έβγαζε λάθος προβλέψεις. Θα αποφασίσει αν τα βγάλει σωστά ή όχι. Το Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο δεν προβλέπει τη συμμετοχή του ΔΝΤ. Είναι επιθυμητή, όχι αναγκαία», είπε ο αξιωματούχος του ΔΝΤ.

Λίγες ώρες μετά το ρεπορτάζ του Euro2day.gr, ήρθε η σειρά του επικεφαλής του ΕΣΜ Κλάους Ρέγκλινγκ να βάλει τη δική του πινελιά. Ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM) και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ξεκίνησαν την προετοιμασία για την συνεργασία τους στον σχεδιασμό των προγραμμάτων βοήθειας μετά την απόσυρση του ΔΝΤ, είπε μιλώντας σε εκδήλωση για τον ρόλο του ESM στην εμβάθυνση της νομισματικής ένωσης.

«Καθώς το ΔΝΤ αποσύρεται, στο μέλλον ο ESM θα μπορούσε μαζί με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να σχεδιάζει, να διαπραγματεύεται και να παρακολουθεί τα νέα προγράμματα βοήθειας. Φυσικά, αυτή η συνεργασία πρέπει να σέβεται πλήρως τις νομικές αρμοδιότητες των δύο θεσμών και να αποφεύγει κάθε επικάλυψη. Ο ESM και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχουν αρχίσει ήδη να εργάζονται σε ένα πλαίσιο, για να δείξουμε πώς θα μοιάζει αυτή η συνεργασία» δήλωσε.

Και στο βάθος καθυστερήσεις;

Η «παγίδα» εξόδου του ΔΝΤ θα αποδυναμώσει οποιαδήποτε διάθεση για μια γενναία -επιτέλους- αναδιάρθρωση του μη βιώσιμου ελληνικού χρέους.

Η Κομισιόν γνωρίζει πολύ καλά ότι οι προθέσεις των 18 χωρών-μελών τις ευρωζώνης είναι να σπρώξουν την μπάλα για λίγο πάρα κάτω. Οπως κάνουν από το 2012 άλλωστε…

Γι' αυτό και ο αξιωματούχος ανέφερε ότι δεν πρέπει σε καμία περίπτωση η υβριδική λύση αλλά και η ελάφρυνση του χρέους να υπερφορτωθούν με ρήτρες και conditionality -όπως γινόταν μέχρι τώρα-, γιατί υπάρχει κίνδυνος να μην πειστούν οι αγορές.

«Η ΕΕ δεν πρέπει να υιοθετήσει πάρα πολλές ρήτρες, οι οποίες θα κάνουν το νέο πλαίσιο να μοιάζει με πρόγραμμα. Πρέπει η Ελλάδα να έχει δημοσιονομική κυριαρχία (fiscal sovereignty). Το νέο πλαίσιο πρέπει να ικανοποιεί την ΕΕ αλλά και την Ελλάδα. Η ΕΕ θέλει διασφαλίσεις φυσικά. Πρέπει να το σχεδιάσουμε με έναν τρόπο που να πετύχει», είπε ο αξιωματούχος.

Η πηγή της Κομισιόν ανέφερε ότι ένα πρώτο πλαίσιο στο μυαλό των τεχνοκρατών του ESM και της Κομισιόν υπάρχει, το cash buffer: η τελευταία δόση των 11,7 δισεκατομμυρίων ευρώ μαζί με έξοδο στις αγορές μπορεί να το ανεβάσει στα 20 δισεκατομμύρια, τα 27 δισεκατομμύρια ευρώ που περισσεύουν από το παρόν πρόγραμμα του ESM και η όποια ελάφρυνση του χρέους είναι ένα πακέτο που μπορεί να πείσει τις αγορές ότι η Ελλάδα θα είναι ένας αξιόπιστος εταίρος, αλλά και την όποια κυβέρνηση να παραμείνει πιστή στις δεσμεύσεις.

Οσο για την προληπτική πιστοληπτική γραμμή (precautionary credit line PCCL) του ΕΣΜ, για την οποία τόσος ντόρος έγινε -και παρερμηνεύτηκε-, πολύ απλά δεν μπορεί να εφαρμοστεί γιατί έχει διάρκεια ένα χρόνο και πολύ χαλαρή εποπτεία. Και οι εταίροι μας στην ευρωζώνη επιδιώκουν η διάρκεια της ενισχυμένης εποπτείας να ισχύσει για 3-5 χρόνια και ο έλεγχος να γίνεται ανά τρίμηνο από τον ESM και την Κομισιόν.