Το αλαλούμ με τις λάθος παρακρατήσεις σε επικουρικές συντάξεις

Σε ένα αδιανόητο γαϊτανάκι αδικιών, ταλαιπωρίας και εκμετάλλευσης έχουν εμπλακεί χιλιάδες συνταξιούχοι, που ακόμη και με την προτροπή δικηγόρων ή και των μέσων μαζικής ενημέρωσης συρρέουν στον ΕΦΚΑ, στο Γενικό Λογιστήριο και στο ΕΤΕΑΕΠ, κάνοντας αιτήσεις για να τους επιστραφούν ποσά που κακώς τους παρακρατήθηκαν από τη σύνταξη.

Το υπουργείο Εργασίας δεν έχει παραδεχθεί δημόσια το εάν θεωρεί παράνομες τις κρατήσεις και σημειώνει πως θα αντιμετωπίσει το θέμα στον κατάλληλο χρόνο, λαμβάνοντας υπόψη τα περιθώρια που δημιουργούνται από τα θετικά αποτελέσματα των οικονομικών δεδομένων της κοινωνικής ασφάλισης.

Κάποιοι «ειδικοί» στην κοινωνική ασφάλιση προτρέπουν τους συνταξιούχους να υποβάλλουν αιτήσεις, οι οποίες εφόσον δεν υπάρχει πολιτική απόφαση, σωρεύονται στα Ταμεία, χωρίς κανείς να τις ελέγχει. Και μάλιστα, χωρίς να υπάρχει φόβος άμεσης παραγραφής των απαιτήσεων, καθώς η προβλεπόμενη 5ετία παρέρχεται τον Αύγουστο του 2021.

Σύμφωνα με τους εργαζόμενους στα ασφαλιστικά ταμεία, που γίνονται και αποδέκτες της ταλαιπωρίας αλλά και της αγανάκτησης των συνταξιούχων, ο νόμος 3986/2011 προέβλεπε μία κλιμακωτή ποσοστιαία κράτηση από 3%-10% στις επικουρικές συντάξεις υπέρ του Ασφαλιστικού Κεφαλαίου Αλληλεγγύης Γενεών (ΑΚΑΓΕ), ανάλογα με το ύψος της μηνιαίας μικτής σύνταξης. Οι συντάξεις μέχρι 300 ευρώ δεν είχαν κράτησ-περικοπή.

Με τον νόμο 4387/16, τον γνωστό νόμο Κατρούγκαλου, όλες οι επικουρικές «επανυπολογίστηκαν» τον Αύγουστο του 2016 και έγιναν μειώσεις σε όσες το άθροισμα κύριας και επικουρικής ξεπερνούσε τα 1.300 ευρώ.

Τον επανυπολογισμό τον ανέλαβε η ΗΔΙΚΑ, εφαρμόζοντας τον νόμο, με αποτέλεσμα να αποδοθούν στον κουμπαρά του ΑΚΑΓΕ από το ΕΤΕΑΕΠ σημαντικά μειωμένα ποσά κατά τον συγκεκριμένο μήνα (8/2016).

Ο λόγος ήταν απλός. Επειδή η κράτηση ήταν κλιμακωτή, η μείωση των συντάξεων είτε οδήγησε σε μικρότερο συντελεστή, είτε ακόμη και σε μηδενική κράτηση, καθώς οι συντάξεις μειώνονταν κάτω από τα 1.300 ευρώ.

Όπως καταγγέλλουν οι εργαζόμενοι, το υπουργείο έστειλε εγκύκλιο με την οποία διατηρήθηκε το αρχικό ποσό κράτησης σε όσους δεν είχαν μείωση στο καθαρό ποσό αλλά στο μικτό. Έτσι, τον Σεπτέμβριο του 2016 επανέφεραν τους παλιούς συντελεστές και το ΕΤΕΑΕΠ απέδωσε πολύ περισσότερα χρήματα από όσα είχε αποδώσει τον Αύγουστο.

Οι συνταξιούχοι, διαπιστώνοντας σταδιακά τι συμβαίνει, άρχισαν να υποβάλλουν αιτήσεις στα Ταμεία, ανεξάρτητα αν τους αφορούσε ή όχι. Γιατί το θέμα δεν αφορά το σύνολο των συνταξιούχων αλλά ένα ποσοστό από αυτούς που λαμβάνουν επικουρική σύνταξη και για να λυθεί, θα πρέπει το υπουργείο να πάρει σαφή θέση.

Υπάρχουν νομικοί που εκτιμούν ότι σε εικονικό άθροισμα συντάξεων, επιβάλλονται από τον Αύγουστο του 2016 και μετά και οι περικοπές στις κύριες συντάξεις του νόμου 4093/2012, καθώς δεν λαμβάνονται υπόψη τα νέα ποσά αθροίσματος συντάξεων όπως αυτά ισχύουν μετά τη μείωση των επικουρικών και των μερισμάτων.

Βέβαια, σε αυτό το θέμα φαίνεται πως υπάρχει διχογνωμία, αφού κάποιοι (και στο υπουργείο Εργασίας) εκτιμούν ότι με το νόμο Κατρούγκαλου το θέμα «αντιμετωπίστηκε», νομιμοποιώντας στην πράξη τον τρόπο υπολογισμού των κρατήσεων.

Πλέον, οι συνθήκες που επικρατούν στα Ταμεία και κυρίως έξω από το ΕΤΕΑΕΠ στην οδό Φιλελλήνων στο κέντρο της Αθήνας, όπως καταγγέλλει ο Σύλλογος Υπαλλήλων Ασφαλιστικών Ταμείων (ΣΥΑΤ), «έχει ξεπεράσει τα όρια» και για τους υπαλλήλους και για τους συναλλασσόμενους.

Εν μέσω αυτής της κατάστασης, το υπουργείο φέρεται να εξετάζει πλέον τρόπους επιστροφής των ποσών, μόνο όμως για τις επικουρικές συντάξεις και βέβαια μόνο σε όσους πραγματικά υπάρχει λάθος στον τρόπο υπολογισμού.

Μάλιστα, το συνολικό ποσό εκτιμάται πως δεν ξεπερνά τα 60 εκατ. ευρώ, για την επιστροφή αναδρομικών σε περίπου 150.000-200.000 συνταξιούχους. Το θέμα βρίσκεται ήδη στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με τους εκπροσώπους των δανειστών, με την ελληνική πλευρά να εκτιμά ότι το κόστος μπορεί να καλυφθεί από το πλεόνασμα στα έσοδα των ταμείων κοινωνικής ασφάλισης.

Μην κάνετε έγγραφες αιτήσεις

Μόλις σήμερα το πρωί, κάλεσε τους δικαιούχους ο υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων να μην κάνουν έγγραφες αιτήσεις για την επιστροφή των επιπλέον παρακρατηθέντων ποσών από τις συντάξεις τους, μετά και τον επανυπολογισμό των συντάξεων, στο πλαίσιο του νόμου Κατρούγκαλου.

Μιλώντας στον ΑΝΤ1, ο Τάσος Πετρόπουλος είπε ότι μέσα στις επόμενες εβδομάδες θα υπάρξει ηλεκτρονική πλατφόρμα μέσω της οποίας θα γίνονται οι αιτήσεις.

Ο κ. Πετρόπουλος σημείωσε ωστόσο ότι στην περίπτωση των εισφορών υγείας, το κράτος κάνει αυτομάτως τον επανυπολογισμό για τους συνταξιούχους, ώστε να αποδίδονται από τον ΕΟΠΥΥ τα ποσά που οφείλονται σε όσους δικαιούνται να πάρουν πίσω χρήματα τα οποία τους είχαν παρακρατηθεί παρανόμως τα προηγούμενα χρόνια, στο πλαίσιο των μνημονιακών δεσμεύσεων.