Τράπεζες: Με το… δεξί ανοίγουν την αγορά δανείων

Με το… δεξί ανοίγουν τη δευτερογενή αγορά δανείων οι εγχώριες συστημικές τράπεζες, καθώς από τις μέχρι τώρα πωλήσεις, αφενός, δεν γράφουν ζημία, αφετέρου, διευρύνουν όλο και περισσότερο τον αριθμό των ενδιαφερόμενων επενδυτών.

Από τον περασμένο Σεπτέμβριο, όταν και οριστικοποιήθηκαν οι -μικρές- επικαιροποιήσεις στα πλάνα μείωσης μη εξυπηρετούμενων δανείων και ανοιγμάτων, ως σήμερα, οι συστημικές τράπεζες έχουν ολοκληρώσει πωλήσεις δανείων, ύψους 3,7 δισ. ευρώ.

Τα 3,52 δισ. ευρώ (σ.σ. οφειλόμενο κεφάλαιο) ήταν δάνεια χωρίς εξασφαλίσεις και σε μακροχρόνια καθυστέρηση, τα οποία πώλησαν Eurobank (1,52 δισ.) και Alpha Bank (2 δισ.) και το 0,182 δισ. ευρώ δάνεια σε καθυστέρηση της Euromedica, που μεταβίβασαν στη Farallon οι Alpha, Eurobank και Εθνική.

Στο στάδιο της ολοκλήρωσης βρίσκεται ο διαγωνισμός για την πώληση των εταιρειών Νηρεύς και Σελόντα, με τον αγοραστή να αναλαμβάνει δανεισμό 0,36 δισ. ευρώ.

Παρότι πρόκειται για πολύ μικρό δείγμα, σε καμία από τις παραπάνω συναλλαγές οι πωλήτριες τράπεζες δεν χρειάστηκε να σχηματίσουν πρόσθετες προβλέψεις. Στον αντίποδα, διαπιστώνεται αύξηση των προσφερόμενων τιμημάτων, η οποία εν μέρει οφείλεται στη βελτίωση της οικονομίας και τη μείωση του ρίσκου χώρας.

Για παράδειγμα, η Alpha ανακοίνωσε χθες την πώληση χαρτοφυλακίου μη εξυπηρετούμενων δανείων, χωρίς εξασφαλίσεις, οφειλόμενου κεφαλαίου 2 δισ., με τίμημα 90 εκατ. ευρώ (4,6% επί του οφειλόμενου κεφαλαίου). Το προηγούμενο ομοειδές χαρτοφυλάκιο είχε πωληθεί στο 3%. Η αύξηση του τιμήματος κατά 50% οφείλεται αφενός στα χαρακτηριστικά του χαρτοφυλακίου (μικρότερη μέση καθυστέρηση, λιγότερο «δουλεμένες» απαιτήσεις), αφετέρου στη βελτίωση των προσδοκιών για τη χώρα.

Και αν οι πωλήσεις «κόκκινων» δανείων χωρίς εξασφαλίσεις είναι το εύκολο σκέλος των «πωλητηρίων», λόγω των πολύ υψηλών συσσωρευμένων προβλέψεων ή και των διαγραφών, δεν ισχύει το ίδιο για τις περιπτώσεις Νηρεύς-Σελόντα και Euromedica.

Πριν από μερικούς μήνες, ελάχιστοι πίστευαν ότι οι δύο μεγαλύτεροι εγχώριοι όμιλοι ιχθυοκαλλιέργειας μπορούν να πωληθούν, χωρίς να απαιτηθεί ρύθμιση του δανεισμού τους. Ακόμη και τραπεζικά στελέχη εξέφραζαν, ανεπίσημα, τον προβληματισμό τους για το αν ο διαγωνισμός θα ολοκληρωθεί ή θα «σκοντάψει» στην άρνηση των τραπεζών να αποδεχθούν λύσεις ρύθμισης, που θα ζητούσαν οι ενδιαφερόμενοι.

Κόντρα στην παραπάνω αίσθηση, ο διαγωνισμός ολοκληρώνεται χωρίς να απαιτηθεί, όπως όλα δείχνουν, μερική διαγραφή απαιτήσεων των τραπεζών, παρά μόνο επιμήκυνση της διάρκειας με μικρές προσαρμογές στο ύψος των spreads. Κόντρα στις απαισιόδοξες εκτιμήσεις, οι τράπεζες ολοκλήρωσαν προηγουμένως την πώληση δανείων της Euromedica, επιδεικνύοντας, όταν χρειάστηκε, πρωτόγνωρη ταχύτητα και αποτελεσματικότητα.  

Η πιο ευοίωνη, όμως, εξέλιξη για το τραπεζικό σύστημα είναι η διεύρυνση του αριθμού των παικτών της δευτερογενούς αγοράς για εταιρικά δάνεια. Κοντά στους «παλιούς» Apollo, Bain (Εμπορική Leasing), Fortress (αγορά δανείων MIG, ΜΟΔ Attica), Lone Star, στην αγορά πλέον δραστηριοποιούνται και οι Center Bridge, Davidson Kempner, PIMCO, Kildare Capital, Farallon κ.ά.

Ο εν εξελίξει διαγωνισμός πώλησης του πρώτου χαρτοφυλακίου «κόκκινων» εταιρικών δανείων, με εξασφαλίσεις (project Amoeba από την Πειραιώς), επιβεβαίωσε τη διεύρυνση του ενδιαφέροντος, ενώ ακόμη μεγαλύτερη συμμετοχή αναμένεται στο project Jupiter, την πώληση, δηλαδή, από την Alpha δανείων με ενέχυρα σε τουριστικά και επαγγελματικά ακίνητα.

Με τις παραπάνω κινήσεις, οι τράπεζες βελτιώνουν τις επιδόσεις τους στο μέτωπο μείωσης των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων, στέλνοντας έμπρακτο μήνυμα στον επόπτη ότι τα φιλόδοξα πλάνα μείωσης των κόκκινων δανείων κατά 30 δισ. ως το τέλος του 2019 μπορούν να αποβούν ρεαλιστικά. Πρόκειται για σημαντική εξέλιξη καθώς ενδέχεται να βοηθήσει σε αίτημα συνυπολογισμού των στόχων μείωσης στα κόκκινα κατά τη διαδικασία εποπτικής αξιολόγησης που θα ακολουθήσει το stress test.

Από την άλλη, οι τράπεζες βρίσκονται μόλις στο ξεκίνημα της προσπάθειας μείωσης των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων τους και καλούνται να βελτιώσουν σημαντικά την ταχύτητά τους σε αποφάσεις και υλοποίηση πλάνων, ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι.

Είναι, δε, σίγουρο ότι στη διάρκεια της προσπάθειας θα απαιτηθεί να προχωρήσουν σε πωλήσεις δανείων με εγγραφή και ζημίαάς (σ.σ. πρόσθετων προβλέψεων).