Ρέγκλινγκ: Η Ελλάδα θα είναι «ειδική περίπτωση» και στο μέλλον

Είναι καλό ότι η Ελλάδα «δοκιμάζει» τις αγορές πριν το τέλος του προγράμματος, τόνισε μιλώντας στο Φόρουμ των Δελφών ο Κλάους Ρέγκλινγκ και έδωσε έμφαση στις αναβαθμίσεις από τους οίκους αξιολόγησης, αλλά και στο ότι η χώρα έχει πλεόνασμα, κάτι που συμβαίνει σε λίγες χώρες.

Η Ελλάδα ήταν πάντα μια «ειδική περίπτωση», επανέλαβε σημειώνοντας ότι τα προβλήματα στη χώρα ήταν μεγαλύτερα από τις άλλες χώρες που πέρασαν από πρόγραμμα προσαρμογής. Εξαιτίας αυτού του ειδικού status αλλά και των τεράστιων οικονομικών συμφερόντων που διακυβεύονται για την Ευρώπη δεν πρέπει να είναι έκπληξη ότι η Ελλάδα θα παραμείνει «ειδική περίπτωση» και στο μέλλον.

Είναι θεμιτό, συνέχισε, οι χώρες να θέλουν να έχουν το νου της στην χώρα στην εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων που συμφωνήθηκαν. Μετά το τέλος του προγράμματος θα υπάρξει ένας βαθμός επιτήρησης από τον ESM και τους άλλους θεσμούς. Αυτό ως ένα βαθμό γίνεται σε κάθε χώρα που βγήκε από το πρόγραμμα. Η επιτήρηση είναι μια λογική συνέπεια μετά την έξοδο από το πρόγραμμα.

Αρχικά η Ελλάδα θα ενταχθεί στο πλαίσιο επιτήρησης που σχετίζεται με τη συνθήκη Σταθερότητας και Ανάπτυξης και τη διαδικασία δημοσιονομικών ανισορροπιών, όπως κάθε άλλη χώρα της Ευρώπης. Είναι κάτι καλό γιατί η χώρα κερδίζει το status μιας κανονικής χώρας της Ευρώπης. Επιπλέον η Ελλάδα θα υπόκειται στην «μετά πρόγραμμα επιτήρηση» που θα γίνει κάτω από σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης του ESM που εξετάζει το εάν η χώρα είναι σε θέση να πληρώσει τα δάνεια της μακροπρόθεσμα. Το ίδιο ισχύει για Πορτογαλία, Κύπρο και Ισπανία.

Η προληπτική γραμμή

Αν η χώρα χρειαστεί περαιτέρω ελάφρυνση χρέους η μετά πρόγραμμα επιτήρηση μπορεί να είναι «σφιχτότερη», τόνισε. Θύμισε ότι υπάρχει το εργαλείο «προληπτικής γραμμής», αλλά αυτό απαιτείται αίτημα της Ελλάδας και η τελευταία έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν το χρειάζεται. «Κοιτώντας την κατάσταση στις αγορές και τις προβλέψεις δεν φαίνεται να είναι απαραίτητη».

Εν πολλοίς θα υπάρχει ισχυρή σχέση μεταξύ Ελλάδας και εταίρων μετά το πρόγραμμα. Η Ελλάδα δεν πρέπει να υπαναχωρήσει από τις δεσμεύσεις της, όπως αυτές για τα μέτρα του 2019 και 2020, αλλά θύμισε ότι μπορούν να εφαρμοστούν και τα αντίμετρα που έχουν σχεδιαστεί.

Είναι ενθαρρυντικό ότι η Ελλάδα δημιουργεί το δικό της αναπτυξιακό πρόγραμμα, τόνισε.

Η χώρα μπορεί να βγει επιτυχημένα από το πρόγραμμα αν συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις και να προστεθεί στα success story της Κύπρου και της Πορτογαλίας.

Θα εξεταστεί το θέμα του χρέους

Η Ελλάδα έκανε μεγάλη διαδρομή για να διορθώσει τις ανισορροπίες που προκάλεσαν την κρίση και αν όλα πάνε καλά η χώρα δεν θα χρειάζεται σύντομα την οικονομική βοήθεια των εταίρων, τόνισε ο επικεφαλής του ESM στην αρχική του τοποθέτηση στο φόρουμ των Δελφών. «Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι το ταξίδι τελείωσε. Για να γίνει μια σύγχρονη, ανταγωνιστική και ανθεκτική οικονομία θα χρειαστεί περισσότερο χρόνο, πολύ μετά το τέλος του προγράμματος».

Όπως είπε για να βελτιωθεί η ποιότητα ζωής χρειάζονται μεταρρυθμίσεις, κάτι που δεν ισχύει μόνο για την Ελλάδα, αλλά για κάθε χώρα του κόσμου. Μόνο έτσι η χώρα θα πείσει τις αγορές.

Ολοι συμφωνούμε ότι το χρέος πρέπει να είναι διαχειρίσιμο, αλλά η περαιτέρω ελάφρυνση χρέους δεν είναι το πιο σημαντικό στοιχείο που πρέπει να συμβεί για το επιτύχουμε αυτό. Είναι η ανάπτυξη, οι μεταρρυθμίσεις και η δημιουργία ενός επαρκούς δημόσιου τομέα, τόνισε.

«Το λέω εγώ επικεφαλής του οργανισμού που είναι ο μεγαλύτερος δανειστής της χώρας. Είναι σημαντικό γι’ εμάς να μπορεί η χώρα να εξοφλεί τις υποχρεώσεις της, κάναμε πολλά γι’ αυτό και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε».

Θύμισε το PSI και τόνισε ότι ο επίσημος τομέας δεν παρέχει «κούρεμα» αλλά ελάφρυνση χρέους μέσω διευκόλυνσης των όρων πληρωμής με «μείωση της καθαρής παρούσης αξίας», αλλά και το ότι το επιτόκιο με το οποίο δανείζει το Ταμείο είναι λίγο πάνω από 1%.

Οι πληρωμές χρέους για την Ελλάδα είναι πολύ χαμηλές ως το 2022, ενώ η μέσω ωρίμανση των δανείων του ESM είναι 32,5 χρόνια. Η χώρα θα εξοφλήσει τις τελευταίες οφειλές της το 2059, συμπλήρωσε.

Όπως σημείωσε ο Κλάους Ρέγκλινγκ οι ευνοϊκοί όροι δανεισμού σημαίνουν εξοικονόμηση περίπου 10 δισ. ευρώ για την Ελλάδα κάθε χρόνο, σχεδόν 6% του ΑΕΠ. Τον Μάιο του 2016 αποφασίστηκε ο οδικός χάρτης για νέα ελάφρυνση χρέους με μέτρα βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα. Ηδη από τα βραχυπρόθεσμα μέτρα που ελήφθησαν πέρυσι από τον ESM θα μειώσουν περίπου 25 ποσοστιαίες μονάδες ως 2060 και τις μεικτές χρηματοδοτικές ανάγκες κατά 6 ποσοστιαίες μονάδες.

Τα επόμενα μέτρα

Οι υπουργοί οικονομικών τους επόμενους μήνες θα δουν αν η Ελλάδα χρειάζεται περισσότερη ελάφρυνση χρέους. Είναι τα μεσοπρόθεσμα μέτρα που περιλαμβάνουν επεκτάσεις λήξεων, επιστροφή κερδών ελληνικών ομολόγων από κεντρικές τράπεζες και διαχείριση ρευστότητας.

Είναι σαφές τι μπορεί να γίνει, αλλά δεν ξέρουμε αν θα πρέπει και πόσο να χρησιμοποιηθούν. Το σημαντικό είναι ότι η Ελλάδα πρέπει να τηρήσει τις υποσχέσεις για συνέχιση των μεταρρυθμίσεων και μετά το πρόγραμμα. «Ένα από τα βασικά στοιχεία είναι να πετύχει πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ έως το 2022». Διαφώνησε, μάλιστα, με την άποψη ότι το πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ θα πλήξει την ανάπτυξη, σημειώνοντας ότι αν επιτευχθεί ο στόχος δεν απαιτούνται περισσότερα μέτρα. 

Κλειδί, τόνισε, είναι και η ανάπτυξη. Τα μεσοπρόθεσμα μέτρα μπορούν να συνδεθούν με αυτή και αυτό είναι προς το συμφέρον και των δυο πλευρών. Ο μηχανισμός θα σχεδιαστεί τους επόμενους μήνες «και είναι νωρίς να πούμε πως θα μοιάζει».

Πιθανά μακροπρόθεσμα μέτρα θα εξασφαλίσουν τη χώρα στο απώτερο μέλλον, αλλά αυτό προς ώρας είναι περισσότερο δήλωση προθέσεων, τόνισε ο Κλάους Ρέγκλινκ. Είναι μια εξασφάλιση μεγάλης αξίας για τους πολίτες και τις αγορές ότι η χώρα δεν θα είναι μόνη αν γίνει κάτι απρόβλεπτο.

Η Ελλάδα μπορεί να πετύχει στο να εκμοντερνίσει την οικονομία της αν συνεχίσει να παίρνει τις σωστές πολιτικές αποφάσεις. Θα χρειαστεί προσπάθεια να κερδηθεί η εμπιστοσύνη της αγοράς και να μπει η οικονομία σε βιώσιμη πορεία. Δεν είναι όμως μόνη. Είναι μέρος της Ευρώπης που θα συνεχίσει να στέκεται στο πλάι της, τόνισε.