«Νέο ΣΔΟΕ», κουρέματα φοροπροστίμων και ΑΦΜ με... εγγύηση

Με ένα πολυνομοσχέδιο 638 σελίδων, η κυβέρνηση επιχειρεί να κλείσει σωρεία προαπαιτούμενων για την ολοκλήρωση της τρίτης αξιολόγησης.

Στις διατάξεις του πολυνομοσχεδίου υπό τον τίτλο «Ρυθμίσεις για την εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων του Προγράμματος Οικονομικής Προσαρμογής και άλλες διατάξεις», με μια πρώτη ματιά ξεχωρίζουν αυτές που αφορούν πλειστηριασμούς και απεργίες, τα «καυτά» δηλαδή θέματα για την κυβέρνηση, με την πολιτική εικόνα να είναι ελαφρώς καλύτερη μετά την απόφαση των συμβολαιογράφων να αναστείλουν τους πλειστηριασμούς στα Ειρηνοδικεία έως το τέλος Ιανουαρίου, μετά τη νομοθετική πρωτοβουλία υποκατάστασης όλων των πλειστηριασμών στα Ειρηνοδικεία από ηλεκτρονικούς.

Η διάταξη για τις απεργίες είναι κυριολεκτικά δύο αράδες, ικανή όμως να φέρει επί ποδός πολέμου τα συνδικάτα, ενώ στις φορολογικές διατάξεις ξεχωρίζει το νέο ΣΔΟΕ των Εισαγγελέων, το οποίο θα υπάγεται απευθείας στον υπουργό Οικονομικών και στο οποίο μπορεί να επιστρέψουν πολλοί από τους καυτούς φακέλους της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων.

Στις εκπλήξεις του νομοσχεδίου, οι αλλαγές στις διατάξεις αναφορικά με την υποβολή εκπρόθεσμων και τροποποιητικών δηλώσεων, μέσω των οποίων ανοίγει παράθυρο και για «κούρεμα» προστίμων στο 60% των αρχικών.

1. Πλειστηριασμοί. Από τις 21.2.2018 οι πλειστηριασμοί διεξάγονται αποκλειστικά και μόνο με ηλεκτρονικά μέσα, ανεξάρτητα από τον χρόνο επίδοσης της επιταγής και επιβολής της κατάσχεσης. Για τους πλειστηριασμούς που έχει ήδη οριστεί να πραγματοποιηθούν με φυσικό τρόπο οποτεδήποτε μετά τις 21.2.2018 και έχει ήδη συντελεστεί η σχετική προδικασία του πλειστηριασμού, ο επισπεύδων είναι υποχρεωμένος να γνωστοποιήσει τη μεταβολή του τρόπου και του χρόνου διενέργειάς τους με σχετική εντολή προς τον δικαστικό επιμελητή για την έκδοση νέου αποσπάσματος της κατασχετήριας έκθεσης.

2. Απεργίες. Ειδικά για τη συζήτηση και τη λήψη απόφασης κήρυξης απεργίας απαιτείται η παρουσία τουλάχιστον του ενός δευτέρου (½) των οικονομικά τακτοποιημένων μελών. Αναφορικά με τη διάταξη για τις απεργίες σημειώνεται ότι ουδεμία αλλαγή επέρχεται στα πρωτοβάθμια σωματεία ευρύτερης περιφέρειας (π.χ. Αττικής) ή πανελλαδικής εμβέλειας, καθώς και στις δευτεροβάθμιες και τριτοβάθμιες συνδικαλιστικές οργανώσεις. Σε αυτές τις περιπτώσεις, άλλωστε, η απόφαση για απεργία λαμβάνεται από το διοικητικό συμβούλιο.

3. Πιστοποίηση ατόμων με αναπηρία. Τίθεται σε εφαρμογή εντός του Φεβρουαρίου 2018 πιλοτική διαδικασία απονομής προνοιακών παροχών σε χρήμα για τα άτομα με αναπηρία μέσω ηλεκτρονικής διαδικασίας αξιολόγησης της αναπηρίας και απονομής της προνοιακής παροχής από τον Οργανισμό Γεωργικών Ασφαλίσεων και τα Κέντρα Πιστοποίησης Αναπηρίας. Η πιλοτική διαδικασία υλοποιείται μέχρι την 30ή Ιουνίου 2018.

4. Σειρά κατάταξης πιστωτών. Απαιτήσεις οι οποίες προέκυψαν πριν από την ημερομηνία ορισμού του πρώτου πλειστηριασμού και αφορούν μη καταβληθέντες μισθούς έως (6) μηνών από παροχή εξαρτημένης εργασίας και έως του ποσού το οποίο ισούται ανά μήνα οφειλόμενου μισθού και ανά εργαζόμενο με το νόμιμο κατώτατο μισθό υπαλλήλου άνω των είκοσι πέντε (25) ετών επί 275% ικανοποιούνται προνομιακά πριν από κάθε άλλη απαίτηση (υπερ-προνόμιο) και μετά την αφαίρεση των εξόδων της εκτέλεσης.

5. Κτηματολόγιο. Οι πρώτες 77 σελίδες του πολυνομοσχεδίου αφορούν στη σύσταση νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου (ν.π.δ.δ.) με την επωνυμία «Ελληνικό Κτηματολόγιο». Το σύνολο των τελών αλλάζει καθώς ορίζεται ότι για τη χορήγηση πιστοποιητικού από τα βιβλία καταβάλλεται πάγιο τέλος εννέα ευρώ και πενήντα λεπτών (9,50 ευρώ). Όταν με την ίδια αίτηση χορηγούνται περισσότερα του ενός πιστοποιητικά για τον ίδιο τίτλο, καταβάλλεται πάγιο τέλος έξι ευρώ και πενήντα λεπτών (6,50 ευρώ) για κάθε, επιπλέον του ενός, πιστοποιητικό. Όταν το πιστοποιητικό χορηγείται με την υποβολή αίτησης για εγγραφή πράξης, καταβάλλεται πάγιο τέλος έξι ευρώ και πενήντα λεπτών (6,50 ευρώ) για κάθε πιστοποιητικό.

Για τη χορήγηση αντιγράφου στοιχείου από το αρχείο του Κτηματολογικού Γραφείου ή του Υποκαταστήματός του καταβάλλεται πάγιο τέλος εννέα ευρώ και πενήντα λεπτών (9,50 ευρώ).

Το τέλος του προηγούμενου εδαφίου προσαυξάνεται κατά τέσσερα ευρώ και πενήντα λεπτά (4,50 ευρώ) για κάθε, επιπλέον του ενός, φύλλο του χορηγούμενου αντιγράφου. Το τέλος του πρώτου εδαφίου προσαυξάνεται κατά έξι ευρώ και πενήντα λεπτά (6,50 ευρώ), όταν χορηγείται αντίγραφο πράξης από τα βιβλία μεταγραφών. Για τη χορήγηση αποσπάσματος κτηματολογικού διαγράμματος και κτηματογραφικού διαγράμματος καταβάλλεται πάγιο τέλος δεκαπέντε ευρώ (15 ευρώ) ή τριάντα τρία ευρώ (33 ευρώ), αντίστοιχα.

6. Το ΣΔΟΕ γίνεται… ΔΕΟΕ. Στο Υπουργείο Οικονομικών συστήνεται νέα Υπηρεσία, επιπέδου Διεύθυνσης με τίτλο «Διεύθυνση Ερευνών Οικονομικού Εγκλήματος», υπαγόμενη απευθείας στον υπουργό Οικονομικών. Την καθοδήγηση και συντονισμό λειτουργίας της υπηρεσίας έχει ο Εισαγγελέας Οικονομικού Εγκλήματος. Η Υπηρεσία είναι αρμόδια μεταξύ άλλων για τη διενέργεια ερευνών, προκαταρκτικής εξέτασης ή προανάκρισης για την εξακρίβωση τέλεσης φορολογικών εγκλημάτων και οποιωνδήποτε άλλων συναφών οικονομικών εγκλημάτων, τη σύνταξη πορισματικών εκθέσεων σε εκτέλεση των εισαγγελικών παραγγελιών που της ανατίθενται.

Το προσωπικό της Υπηρεσίας κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων του έχει την ιδιότητα των ειδικών ανακριτικών υπαλλήλων και κατόπιν παραγγελίας του Εισαγγελέα Οικονομικού Εγκλήματος ή του Αναπληρωτή του ή των εισαγγελικών λειτουργών που τον επικουρούν. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει ότι σύμφωνα με τις προβλέψεις του νομοσχεδίου, «οι εισαγγελικές παραγγελίες, εντολές ανακριτικών και προανακριτικών πράξεων, περιλαμβανομένων των αιτημάτων και εντολών διενέργειας φορολογικών ελέγχων που έχουν προκύψει από εντολή οιασδήποτε εισαγγελικής και δικαστικής αρχής, οι οποίες υφίστανται στην Α.Α.Δ.Ε. (ΚΕΜΕΕΠ, ΚΕΦΟΜΕΠ, ΔΟ.Υ., ΥΕΕΔΕ, ΔΙΠΑΕΕ, Κεντρικές Υπηρεσίες), κατά τον χρόνο έναρξης λειτουργίας της Υπηρεσίας, επιστρέφονται από την ΑΑΔΕ στις κατά περίπτωση αρμόδιες εισαγγελικές και δικαστικές Αρχές που έχουν εκδώσει τις σχετικές παραγγελίες, εντολές και αιτήματα μέχρι την 28.02.2018. Κατ’ εξαίρεση του προηγούμενου εδαφίου, η Α.Α.Δ.Ε. διατηρεί κατ’ ανώτατο όριο εκκρεμείς εντολές ελέγχου 1.300 Α.Φ.Μ. για τις χρήσεις που έχουν προτεραιοποιηθεί, των οποίων ο έλεγχος βρίσκεται σε τελικό στάδιο την 28.02.2018 ή που είναι προτεραιοποιημένες για έλεγχο από την Α.Α.Δ.Ε. κατά την ίδια ημερομηνία. Ως τελικό στάδιο ελέγχου νοείται α) η έκδοση προσωρινού διορθωτικού προσδιορισμού φόρου ή β) η έκδοση αιτήματος παροχής πληροφοριών του άρθρου 14 του Κ.Φ.Δ.

7. ΕΦΚΑ. Στον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (Ε.Φ.Κ.Α.) συνιστάται Διεύθυνση Χορήγησης Συντάξεων Δημόσιου Τομέα, υπαγόμενη στη Γενική Διεύθυνση Απονομής Συντάξεων.

8. Κούρεμα προστίμων. Με τα τελευταία άρθρα του πολυνομοσχεδίου αλλάζουν τα χρονικά περιθώρια εντός των οποίων οι φορολογούμενοι μπορούν να υποβάλλουν εκπρόθεσμες ή τροποποιητικές δηλώσεις και προβλέπεται ότι εφόσον η εξόφληση των οφειλόμενων φόρων γίνει εντός συγκεκριμένων προθεσμιών, θα υπάρχει κούρεμα προστίμων κατά 60%.

Συγκεκριμένα με το άρθρο 397(!) του πολυνομοσχεδίου προβλέπονται τροποποιήσεις των άρθρων 18 και 19 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας. Συγκεκριμένα ορίζεται ότι εκπρόθεσμη φορολογική δήλωση υποβάλλεται οποτεδήποτε μέχρι την κοινοποίηση του προσωρινού διορθωτικού προσδιορισμού του φόρου από τη Φορολογική Διοίκηση ή μέχρι την παραγραφή του δικαιώματος της Φορολογικής Διοίκησης για έλεγχο της αρχικής δήλωσης (σε αντικατάσταση του προβλεπόμενου «μέχρι την έκδοση εντολής ελέγχου από τη Φορολογική Διοίκηση ή μέχρι την παραγραφή του δικαιώματος της Φορολογικής Διοίκησης για έλεγχο της αρχικής δήλωσης), ενώ αντίστοιχη προσαρμογή γίνεται και για τις τροποποιητικές δηλώσεις (υποβάλλεται οποτεδήποτε μέχρι την κοινοποίηση του προσωρινού προσδιορισμού του φόρου από τη Φορολογική Διοίκηση ή μέχρι την παραγραφή του δικαιώματος της Φορολογικής Διοίκησης για έλεγχο της αρχικής δήλωσης έναντι του ισχύοντος «οποτεδήποτε μέχρι την έκδοση εντολής ελέγχου από τη Φορολογική Διοίκηση ή μέχρι την παραγραφή του δικαιώματος της Φορολογικής Διοίκησης για έλεγχο της αρχικής δήλωσης»).

Στη συνέχεια ορίζεται ότι «εξαιρουμένων των δηλώσεων παρακρατούμενου φόρου μισθωτών υπηρεσιών, εφόσον η προκύπτουσα οφειλή εξοφληθεί εντός τριάντα ημερών από τον προσδιορισμό του φόρου, το επιβληθέν σύμφωνα με την προηγούμενη περίπτωση πρόστιμο περιορίζεται στο 60% του αρχικώς προσδιορισθέντος».

9. Χρηματιστήριο Ενέργειας. Ιδρύεται ανώνυμη εταιρεία με την επωνυμία «Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας Α.Ε.» και τον διακριτικό τίτλο ΕΧΕ Α.Ε.

10. Επίδομα παιδιού. Θεσπίζεται επίδομα παιδιού. Καταβάλλεται λαμβάνοντας υπόψη τον αριθμό των εξαρτώμενων τέκνων, το ισοδύναμο οικογενειακό εισόδημα και την κατηγορία ισοδύναμου οικογενειακού εισοδήματος.

11. Εγγυήσεις για ΑΦΜ. Όπως προβλέπεται και σήμερα, προϋπόθεση για την απόδοση ΑΦΜ αποτελεί η εγγραφή στο Φορολογικό Μητρώο. Με τις νέες διατάξεις όμως αν έχει προηγηθεί ρετσινιά «πτώχευσης», ενδέχεται να ζητηθεί εγγύηση. Στη διάταξη ορίζεται ότι η Φορολογική Διοίκηση δύναται να απαιτήσει εγγύηση από οποιοδήποτε νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα υποβάλλει δήλωση εγγραφής στο φορολογικό μητρώο, εάν μέτοχος ή εταίρος του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας που υποβάλλει τη δήλωση υπήρξε κατά τα τελευταία πέντε, πριν από την υποβολή της, έτη, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου, ή νόμιμος εκπρόσωπος άλλου νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας ή ήταν «συνδεδεμένο πρόσωπο» κατά το άρθρο 2 του Κ.Φ.Ε. με άλλο φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα, που πτώχευσαν ή κατέστησαν αφερέγγυα και η πτώχευση ή αφερεγγυότητα είχε ως αποτέλεσμα τη μη είσπραξη ή διακινδύνευση είσπραξης από τη Φορολογική Διοίκηση ληξιπρόθεσμων φορολογικών οφειλών τουλάχιστον 15.000 ευρώ.

12. Ξαφνικός θάνατος ΑΦΜ. Η Φορολογική Διοίκηση δύναται να αναστέλλει τη χρήση Αριθμού Φορολογικού Μητρώου ή να προβαίνει σε απενεργοποίηση αυτού, εάν υφίστανται αντικειμενικά στοιχεία τα οποία υποδηλώνουν ότι ο φορολογούμενος έχει παύσει να ασκεί οικονομική δραστηριότητα ή ότι διαπράττει φοροδιαφυγή ή ότι έχει δηλώσει ψευδή ή ανακριβή στοιχεία για την απόκτησή του. Ο φορολογούμενος έχει σε κάθε περίπτωση το δικαίωμα να αποδείξει ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις του προηγούμενου εδαφίου.

Για τα φυσικά πρόσωπα, που προβαίνουν σε νέα έναρξη εργασιών ως υποκείμενα στον φόρο προστιθέμενης αξίας, και ο Αριθμός Φορολογικού Μητρώου τους είχε ανασταλεί, κατά την άσκηση προηγούμενης δραστηριότητας επιχειρηματικού περιεχομένου και υποβάλλουν δήλωση μεταβολών για τη διενέργεια ενδοκοινοτικών συναλλαγών σύμφωνα με το άρθρο 10 του Κώδικα, απαιτείται η κατάθεση εγγύησης. Το ύψος της εγγύησης προσδιορίζεται λαμβάνοντας υπόψη το ύψος της φοροδιαφυγής, τον λόγο της αναστολής, και την τυχόν υποτροπή, με ελάχιστο ποσό εγγύησης τις 15.000 ευρώ.

13. Φορολογικά κίνητρα για πατέντες. Απαλλάσσονται από τον φόρο εισοδήματος για τρεις συνεχόμενες χρήσεις τα κέρδη της επιχείρησης από την πώληση προϊόντων παραγωγής της, για την οποία παραγωγή χρησιμοποιήθηκε ευρεσιτεχνία διεθνώς αναγνωρισμένη στο όνομα της ίδιας επιχείρησης που αναπτύχθηκε από την ίδια. Η απαλλαγή χορηγείται και όταν τα προϊόντα παράγονται σε εγκαταστάσεις τρίτων.

14. Κίνητρα εγκατάστασης σε Γεράνι και Μεταξουργείο. Εκπίπτει ετησίως και για μια πενταετία από τον φόρο εισοδήματος ποσό ίσο με το διπλάσιο του μισθώματος που καταβάλλουν για τη χρήση του ακινήτου οι επιχειρήσεις τριτογενούς τομέα που εγκαθίσταται στην περιοχή «Γεράνι» (Πειραιώς, Επικούρου, Ευριπίδου, Αθηνάς του ιστορικού Κέντρου της Αθήνας). Εκπίπτει ετησίως και για μια πενταετία από τον φόρο εισοδήματος ποσό ίσο με το διπλάσιο του μισθώματος που καταβάλλουν για τη χρήση του ακινήτου οι επιχειρήσεις τριτογενούς τομέα εντός της περιοχής Μεταξουργείου (Κωνσταντινουπόλεως, Αχιλλέως, Αγίου Κωνσταντίνου, Πειραιώς, Ιερά Οδός του ιστορικού Κέντρου της Αθήνας.

15. Αφορολόγητα αποθεματικά. Αφορολόγητα αποθεματικά διαφόρων αναπτυξιακών νόμων που κεφαλαιοποιούνται από εισηγμένες Α.Ε. φορολογούνται με συντελεστή 5% αντί για 29%, εάν κεφαλαιοποιηθούν μέχρι και 31.12.2020. Ειδικά για αποθεματικά που κεφαλαιοποιούνται από 1.1.2019 μέχρι και 31.12.2019, ο φορολογικός συντελεστής γίνεται 10% και όσα κεφαλαιοποιηθούν από 1.1.2020 μέχρι και 31.12.2020 σε 20%.

*Η Αιτιολογική έκθεση και το κείμενο του Πολυνομοσχεδίου δημοσιεύονται στη δεξιά στήλη «Συνοδευτικό Υλικό»