Η «κάθοδος των μυρίων» Ευρωπαίων (Γερμανών, Γάλλων και Βρετανών ιδιαίτερα) ήταν ο κύριος λόγος που ο ελληνικός τουρισμός διατηρήθηκε στον αφρό και τη φετινή χρονιά καταφέρνοντας να καταγράψει αύξηση εισπράξεων 10,3% στην περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου. Τα αυξημένα έσοδα, ωστόσο, ισοδυναμούν με το κόστος ενός…καφέ αφού δεν ξεπερνούν τα 2,6 ευρώ ανά ξένο επισκέπτη.
Όπως προκύπτει από τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας για το εννεάμηνο Ιαν.-Σεπτ. 2017 οι ταξιδιωτικές εισπράξεις ήταν αυξημένες κατά 1,21 δισ. Ευρώ σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του 2016 και έφθασαν τα 12,99 δισ. ευρώ. Στο ποσό αυτό συμπεριλαμβάνονται εισπράξεις 368 εκατ. Ευρώ από τις κρουαζιέρες.
Για να φθάσουν, ωστόσο, σε αυτό το ύψος οι φετινές ταξιδιωτικές εισπράξεις χρειάστηκε να έρθουν στην Ελλάδα 2,2 εκατ. περισσότεροι ξένοι επισκέπτες. Στους οποίους, μάλιστα, δεν συμπεριλαμβάνονται όσοι πέρασαν από τη χώρα μας με κρουαζιερόπλοια και επισκέφθηκαν έναν ή περισσότερους ελληνικούς προορισμούς.
Τι σημαίνουν όλα αυτά; Πως το φετινά κέρδη της χώρας από κάθε ξένο επισκέπτη ήταν αυξημένα μόλις κατά 0,5% σε σύγκριση με το εννεάμηνο του 2016 και οι εισπράξεις από κάθε ξένο τουρίστα παραμένουν καθηλωμένες στα επίπεδα πέριξ των 535 ευρώ (536,5 ευρώ φέτος). Όταν το 2016 κινούνταν στα επίπεδα των 602,5 ευρώ.
Το αποτέλεσμα είναι πως η Ελλάδα αναμένεται να ξεπεράσει φέτος τα 30 εκατ. ξένους επισκέπτες (συμπεριλαμβανομένων των ταξιδιωτών κρουαζιέρας). Μέγεθος που ισοδυναμεί με το τριπλάσιο του επίσημου πληθυσμού της χώρας και γεννά προφανή ερωτήματα για τα όρια μιας τουριστικής ανάπτυξης που δείχνει να βασίζεται στην προσέλκυση ολοένα περισσότερων ξένων επισκεπτών.
Αν, όμως, οι επισκέπτες από τις τρεις κύριες ευρωπαϊκές αγορές της Ελλάδας (Γερμανία, Ην. Βασίλειο, Γαλλία) ήταν εκείνες που έστειλαν στη χώρα μας από κοινού 6,8 εκατ. επισκέπτες οι χώρες της Ευρωζώνης εισέφεραν τα 900 εκατ. ευρώ από το 1,2 δισ. ευρώ πρόσθετων εισπράξεων της φετινής χρονιάς (εννεάμηνο). Ποσό που αντιστοιχεί στα ¾ των επιπλέον εσόδων φέτος και αποτυπώνει την σχεδόν πλήρη εξάρτηση του ελληνικού τουρισμού από τις χώρες του σκληρού πυρήνα της Ευρωζώνης.
Ακόμα και αυτό το στοιχείο, ωστόσο, δεν αποτυπώνει πλήρως την εικόνα της φετινής χρονιάς αν δεν περιγράψει κανείς το ειδικό βάρος που έχει αποκτήσει η γερμανική αγοράς στην ανάπτυξη του ελληνικού τουρισμού. Είναι χαρακτηριστικό πως οι εισπράξεις εννεάμηνου από επισκέπτες που προέρχονταν από τη Γερμανία έφθασαν τα 2,07 δισ. ευρώ καταγράφοντας εντυπωσιακή άνοδο 25,7% σε σύγκριση με πέρυσι. Τα 425 εκατ. ευρώ πρόσθετες φετινές εισπράξεις (εννεάμηνου) από Γερμανούς αντιστοιχούν στα μισά πρόσθετα έσοδα από αγορές της Ευρωζώνης και στο 1/3 των συνολικών πρόσθετων εισπράξεων (1,2 δισ. ευρώ). Σημειώνεται πως η άνοδος εισπράξεων από Γερμανούς επισκέπτες ήταν υψηλότερη από την άνοδο του αριθμού επισκεπτών από τη συγκεκριμένη αγορά (+15%).
Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκαν και οι άλλες δύο κύριες ευρωπαϊκές αγορές του ελληνικού τουρισμού Ην. Βασίλειο και Γαλλία. Οι επισκέπτες από τη Γαλλία αυξήθηκαν 8,8% σε σύγκριση με την περίοδο Ιαν.-Σεπτ. 2016 ενώ οι εισπράξεις κατέγραψαν άνοδο 18% φθάνοντας τα 923,4 εκατ. ευρώ. Όσο εντυπωσιακή κι αν ακούγεται η άνοδος εισπράξεων από τη Γαλλία, η πραγματικότητα είναι πως, απλώς, εξισορροπήθηκαν οι περυσινές απώλειες (-15,9%) ενώ σε απόλυτα μεγέθη οι εισπράξεις κινούνται ακόμα σε χαμηλότερα επίπεδα από τα αντίστοιχα του 2015 (930 εκατ. Ευρώ) από τη συγκεκριμένη αγορά.
Αντίστοιχη ήταν η εικόνα και από τη βρετανική αγορά με τους επισκέπτες να καταγράφουν αύξηση 6,9% και τις εισπράξεις να εμφανίζουν άνοδο 15,8% και να διαμορφώνονται στο 1,8 δισ. Ευρώ. Η άνοδος των εισπράξεων, ωστόσο, ήταν αντίστοιχη με την περυσινή μείωση (-15,4%) ενώ τα έσοδα από τη βρετανική αγορά υπολείπονταν 120 εκατ. ευρώ από τα αντίστοιχα του 2015 (1,92 δισ. ευρώ)
Τα στοιχεία της ΤτΕ ενίσχυσαν τον προβληματισμό κορυφαίων παραγόντων του τουρισμού για την εξέλιξη των μεγεθών στις δύο βασικές αγορές της Ελλάδας εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Οι 11,6% περισσότεροι επισκέπτες από τις ΗΠΑ δεν κεφαλαιοποιήθηκαν από τον ελληνικό τουρισμό καθώς οι εισπράξεις ήταν οριακά αυξημένες (1,2%).
Σε αρνητικό momentum εμφανίζεται να βρίσκεται η αγορά της Ρωσίας για την Ελλάδα, απόρροια, ίσως, και της προσέγγισης Ρωσίας-Τουρκίας η οποία μεταφράστηκε αλματώδη αύξηση της τουριστικής κίνησης από τη Ρωσία στην Τουρκία το φετινό καλοκαίρι. Ενδεικτικό της φάσης υποχώρησης στην οποία εμφανίζεται να έχει εισέλθει η ρωσική αγορά για τη χώρα μας είναι το γεγονός πως στο εννεάμηνο αυξήθηκαν μόλις 1,1% οι Ρώσοι επισκέπτες στην Ελλάδα ενώ οι εισπράξεις κατέγραψαν μείωση 3,1% και έφθασαν τα 385 εκατ. ευρώ, επιστρέφοντας στα επίπεδα του 2015.