Καταιγίδα σημειωμάτων ελέγχου από την Εφορία

Μπαράζ ελέγχων προκειμένου να σωθεί ό,τι σώζεται από τις φορολογικές υποθέσεις μεγάλου ενδιαφέροντος οι οποίες παραγράφονται στο τέλος του έτους, εξαπολύει ο ελεγκτικός μηχανισμός της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, θέτοντας μεταξύ άλλων στην αιχμή του δόρατος και περίπου εκατό υποθέσεις της λίστας Λαγκάρντ.

Το σκηνικό των παραγραφών φέτος είναι τελείως διαφορετικό. Μετά από πολλά πολλά χρόνια, το υπουργείο Οικονομικών δεν θα καταθέσει καμία διάταξη νόμου για παράταση του χρόνου παραγραφής ανέλεγκτων φορολογικών υποθέσεων. Οι αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας έχουν δημιουργήσει ένα εντελώς διαφορετικό περιβάλλον. Έτσι, στις 31 Δεκεμβρίου 2017, χιλιάδες ανέλεγκτες υποθέσεις του 2011 ή του 2006 εφόσον υπάρχουν συμπληρωματικά στοιχεία εξωτερικού, «πεθαίνουν» οριστικά.

Μπροστά σε αυτό το σκηνικό, πληροφορίες αναφέρουν ότι ο Διοικητής της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων έχει δώσει αυστηρές εντολές στον ελεγκτικό μηχανισμό, να τρέξει όσο αντέχει έως τις 31 Δεκεμβρίου, ώστε να μην παραγραφούν υποθέσεις μεγάλου φορολογικού ενδιαφέροντος.

Ήδη ο ελεγκτικός μηχανισμός έχει πάρει φωτιά, αποστέλλοντας σωρηδόν ραβασάκια, με τη μορφή συστημένων επιστολών, σε φορολογούμενους, με τα οποία τους γνωστοποιείται ότι έχουν επιλεγεί για έλεγχο, αναφέροντας τον αριθμό της εντολής και την ημερομηνία έκδοσής της.

Οι περίπου εκατό υποθέσεις της λίστας Λαγκάρντ για τις οποίες υπάρχουν συμπληρωματικά στοιχεία και ενδείξεις πιθανής μεγάλης φοροδιαφυγής βρίσκονται στην αιχμή του δόρατος, αλλά και «υποθέσεις με μεγάλα νούμερα και μεγάλο ενδιαφέρον», όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά πηγές με γνώση του θέματος.

Εντός της εβδομάδας άλλωστε αναμένεται μία ακόμα εγκύκλιος οδηγιών προς τον ελεγκτικό μηχανισμό αναφορικά με την προτεραιοποίηση των υποθέσεων, στη βάση και της νεότερης απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας με την οποία ορίζεται ότι οι ελεγκτές δεν μπορούν να διευρύνουν τον χρόνο παραγραφής των υποθέσεων στη δεκαετία, επικαλούμενοι νεότερα στοιχεία από τραπεζικές καταθέσεις εσωτερικού.

Μεγάλες βεβαιώσεις, μικρές εισπράξεις

Τα τελευταία χρόνια, η κινητοποίηση του ελεγκτικού μηχανισμού είναι μεγάλη. Παρ’ όλα αυτά, οι εισπράξεις φόρων και προστίμων μετά από ελέγχους σε φορολογούμενους μεγάλης οικονομικής επιφάνειας και πλούτου είναι συγκριτικά πολύ χαμηλές. Το ποσοστό εισπραξιμότητας την τελευταία πενταετία είναι μόλις 15% ενώ επιμέρους, το μέγιστο που έχει επιτευχθεί είναι 30%. Τα στοιχεία τα οποία ενσωματώνονται στην τελευταία έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την εφαρμογή του τρίτου Μνημονίου είναι αποκαλυπτικά.

Φέτος αναμένεται να βεβαιωθούν 2,244 δισ. ευρώ από ελέγχους σε φορολογούμενους μεγάλου πλούτου, αλλά στο ταμείο δεν αναμένεται να καταλήξουν περισσότερα από 131 εκατ. ευρώ. Η εισπραξιμότητα λίγο πάνω από 8%, αν και μένει να επιβεβαιωθεί -ή να διαψευστεί- στη βάση των αποτελεσμάτων.

Την πενταετία 2013-17, οι βεβαιώσεις φόρων μετά από ελέγχους σε «μεγάλους» φορολογούμενους και φορολογούμενους μεγάλου πλούτου ανέρχονται σε 8,620 δισ. ευρώ και οι εισπράξεις μετά βίας φτάνουν το 1,298 δισ. ευρώ.

Αναλυτικά, το υψηλότερο ποσοστό εισπραξιμότητας σημειώνεται το 2013, αγγίζοντας το 30%, με τα ποσά όμως να είναι εξαιρετικά χαμηλά. Βεβαιώθηκαν 380 εκατ. ευρώ και εισπράχθηκαν 114 εκατ. ευρώ.

Την επόμενη χρονιά, το 2014, η εισπραξιμότητα κάνει ελεύθερη πτώση στο 14% (βεβαιώθηκαν 2,5 δισ. ευρώ και εισπράχθηκαν 349 εκατ. ευρώ), το 2015 η εικόνα είναι ανάλογη, με την εισπραξιμότητα στο 17% και το 2016, τα ποσά των φόρων που βεβαιώνονται μειώνονται παραπάνω από το μισό (στο 1,064 δισ. ευρώ), με τις εισπράξεις στα 295 εκατ. ευρώ (εισπραξιμότητα 27,7%).

Τις δραματικές αυτές επιδόσεις, αρμόδιες πηγές εξηγούν στη βάση της «ανέχειας». Φόροι και πρόστιμα τα οποία επιβάλλονται είναι υπερβολικά υψηλά, σε ένα περιβάλλον ακραίας υπερφορολόγησης και δραματικής μείωσης των εισοδημάτων. Εντέλει, δεν πληρώνονται ακόμα και μετά την ολοκλήρωση των ελέγχων.

Ο μοναδικός τρόπος υποχρεωτικής είσπραξης φόρων και προστίμων έχει τη μορφή κατασχέσεων τραπεζικών λογαριασμών, μέτωπο στο οποίο επίσης αργά ή γρήγορα η δεξαμενή θα στερέψει.

Πληροφορίες αναφέρουν ότι η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών σε συνεργασία με τα τεχνικά κλιμάκια της Κομισιόν μελετούν για μία ακόμα φορά το θέμα των προστίμων και δεν αποκλείεται σύντομα να υπάρξουν αποφάσεις εξορθολογισμού, ιδίως για πρόστιμα τα οποία έχουν επιβληθεί πριν την εφαρμογή του Κώδικα Φορολογικών Διαδικασιών. Εξετάζεται μάλιστα και η καθιέρωση κινήτρων συμμόρφωσης των φορολογουμένων.