Χρυσή ευκαιρία δίνεται στη ΡΑΕ και το υπουργείο ΠΕΝ, προκειμένου με αποφάσεις τους να επιτρέψουν στη ΔΕΗ και στους ιδιώτες προμηθευτές να προχωρήσουν από το 2018 σε μεγάλες μειώσεις των οικιακών τιμολογίων ρεύματος. Μειώσεις που μπορούν να ξεπεράσουν τα 20 ευρώ ετησίως και αν συνυπολογιστούν και οι διάφορες προσφορές που κάνουν οι εταιρίες προμήθειας, τότε το όφελος για τους καταναλωτές μπορεί να είναι και μεγαλύτερο. Ποιες είναι αυτές οι αποφάσεις;
Η κατάργηση της χρέωσης προμηθευτή
Όπως αναφέρουν παράγοντες της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, η μία κίνηση είναι η κατάργηση της «χρέωσης προμηθευτή», που αποφασίστηκε το 2016 προκειμένου να ισοσκελιστεί μέχρι το τέλος του 2017 ο Ειδικός Λογαριασμός ΑΠΕ (ΕΛΑΠΕ). Η χρέωση αυτή είναι στα 7 με 8 ευρώ ανά MWh (Μεγαβατώρα) και βαραίνει τους προμηθευτές ρεύματος ετησίως με 385 εκατ. ευρώ. Τα 330 εκατ. ευρώ τα επωμίζεται η ΔEH, μια και έχει το 85% της αγοράς.
ΔEH και ιδιώτες προμηθευτές παρά τις αντίξοες συνθήκες απορρόφησαν αυτό το κόστος, χωρίς δηλαδή να το μετακυλίσουν στα τιμολόγια των καταναλωτών, ωστόσο, όπως σχολιάζουν παράγοντες της αγοράς, «η χρέωση αυτή φρέναρε... τις μεγάλες μειώσεις που θα μπορούσαν να γίνουν και να ενισχυθεί ο ανταγωνισμός».
«Επιπλέον», όπως οι ίδιοι παρατηρούν, «με τον τρόπο αυτό παρεμποδίστηκε και η ταχύτερη πτώση του μεριδίου της ΔEH, που θα είχε σαν αποτέλεσμα αφενός το άνοιγμα της αγοράς προς όφελος των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων και αφετέρου, την επίτευξη των μνημονιακών στόχων». Αν δηλαδή έπεφταν τα μερίδια της ΔEH, δεν θα χρειάζονταν οι προσαυξήσεις των ποσοτήτων ρεύματος που βγαίνουν σε δημοπρασία (ΝΟΜΕ).
Σύμφωνα με τις παρατηρήσεις στελεχών της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, υπουργείο ΠΕΝ και ΡΑΕ διαρρέουν την απόφασή τους, που είναι να συνεχιστεί η διατήρηση της χρέωσης προμηθευτή για τον ΕΛΑΠΕ και για το 2018. Παρά το γεγονός ότι από τον Δεκέμβριο ο Ειδικός Λογαριασμός όχι απλά ισοσκελίζεται αλλά γίνεται και πλεονασματικός. Σύμφωνα μάλιστα με τα τελευταία στοιχεία του ΛΑΓΗΕ, για τον ΕΛΑΠΕ (Αυγούστου) τον Δεκέμβριο θα έχει πλεόνασμα 5,37 εκατ. ευρώ. Για το 2018 δε, η πρόβλεψη είναι για 212,41 εκατ. ευρώ.
Υπουργείο και ΡΑΕ, λένε οι πληροφορίες, θέλουν τη διατήρηση της χρέωσης του προμηθευτή και για το 2018, προκειμένου να μειώσουν το ΕΤΜΕΑΡ. Οι υπολογισμοί, όμως, λένε παράγοντες της αγοράς, δείχνουν ότι αυτό το όφελος θα είναι μόλις 6 με 7 ευρώ τον χρόνο ανά καταναλωτή.
«Κι ενώ», συνεχίζουν τα ίδια πρόσωπα, «με την κατάργηση της χρέωσης προμηθευτή, ο ανταγωνισμός θα οδηγήσει σε μειώσεις άνω των 20 ευρώ ετησίως. Πολύ μεγαλύτερες δηλαδή από εκείνες του ΕΤΜΕΑΡ».
Ποιες θα είναι οι επιπτώσεις, όμως, στον ΕΛΑΠΕ, αν καταργηθεί από την 1η Ιανουαρίου του 2018 η χρέωση προμηθευτή; Παράγοντες της αγοράς εκτιμούν πως θα απαιτηθούν 163 εκατ. ευρώ.
Ανεπαίσθητη αύξηση του ΕΤΜΕΑΡ - Μεγάλες μειώσεις στα τιμολόγια
Κι εδώ έρχεται η δεύτερη κίνηση που μπορούν να κάνουν ΥΠΕΝ και ΡΑΕ. Όπως εξηγούν πηγές της αγοράς, θα απαιτηθεί μία αύξηση του ΕΤΜΕΑΡ της τάξης του 17%, ήτοι 16 ευρώ ετησίως ανά νοικοκυριό. Με πιο απλά λόγια, περίπου 1,3 ευρώ μηνιαίως. Σε μεγέθη ανά κιλοβατώρα, η μοναδιαία χρέωση ΕΤΜΕΑΡ στους (οικιακούς) λογαριασμούς ρεύματος, που ανέρχεται σε περίπου 0,025 ευρώ ανά kWh, θα αυξηθεί σε 0,029 ευρώ ανά KWh.
Η μικρή αυτή αύξηση ναι μεν, κατά τα στελέχη της αγοράς, επιβαρύνει τα νοικοκυριά, αλλά θα οδηγήσει στην άρση μεγάλων στρεβλώσεων, αυξάνοντας τον ανταγωνισμό με πολλαπλά οφέλη. Με την κατάργηση της χρέωσης προμηθευτή, οι εταιρίες ελαφρύνονται οικονομικά και θα ρίξουν τις τιμές. Το ντόμινο των θετικών επιπτώσεων θα συνεχιστεί καθώς η ΔEH θα χάσει μερίδια και δεν θα ζημιώνεται με τις μεγάλες ποσότητες ΝΟΜΕ.
Τα ίδια στελέχη σημειώνουν ότι κανείς δεν αμφισβητεί τη συμβολή της πράσινης ενέργειας στην αποκλιμάκωση των τιμών ρεύματος, ιδίως στη χονδρεμπορική αγορά. Ωστόσο, απαιτούνται μεταρρυθμίσεις για να συνεχιστούν αυτές οι θετικές επιπτώσεις. Όπως για παράδειγμα η καθιέρωση των διαγωνιστικών διαδικασιών τιμολόγησης των ΑΠΕ. Πράγμα που ξεκίνησε πέρυσι πιλοτικά η ΡΑΕ για τα φωτοβολταϊκά και θα πρέπει πια να τις καθιερώσει.