Το «κλειδί» για υψηλότερη προσωρινή σύνταξη

Χορήγηση προσωρινής σύνταξης στο 80% του ποσού της οριστικής σύνταξης, όπως διαμορφώνεται σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου Κατρούγκαλου, προβλέπει τροπολογία που κατέθεσε χθες το υπουργείο Εργασίας στη Βουλή.

Με την τροπολογία αυτή, το ποσό της προσωρινής σύνταξης αυξάνεται σε σχέση με το τι ίσχυε μέχρι σήμερα, ώστε να μην απέχει σημαντικά από το ποσό της οριστικής σύνταξης. Προσοχή όμως. Αφορά μόνον όσους θα υποβάλουν ηλεκτρονική αίτηση χορήγησης προσωρινής σύνταξης στον ΕΦΚΑ, για λόγους επιτάχυνσης της σχετικής διαδικασίας.

Υπενθυμίζεται πως ο νόμος Κατρούγκαλου όριζε πως η προσωρινή ισούται για τους μισθωτούς με το 50% των μέσων αποδοχών του τελευταίου 12μήνου πριν την αίτηση. Σε κάθε περίπτωση, το ποσό μπορεί να κυμαίνεται από 384 ευρώ (μία εθνική σύνταξη) έως 768 ευρώ (δύο εθνικές συντάξεις).  Για τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους αγρότες, η προσωρινή ισούται με το 50% του μέσου εισοδήματος του τελευταίου 12μήνου.

Με την τροπολογία, εκτιμάται ότι θα δοθεί σημαντική βοήθεια σε όλους εκείνους τους ασφαλισμένους που επιθυμούν να συνταξιοδοτηθούν, αλλά φοβούνται την επιδείνωση των οικονομικών τους λόγω της δυσκολίας απονομής προσωρινών και των πενιχρών ποσών που λαμβάνουν μέχρι την οριστική έκδοση της απόφασης.

Αναλυτικά, η προσωρινή σύνταξη θα υπολογίζεται πλέον όπως η οριστική (άθροισμα εθνικής - ανταποδοτικής) και θα απονέμεται σε ποσοστό 80%. Στην πράξη, οι προσωρινές θα μπορούν να είναι αρκετά υψηλότερες -κατά περιπτώσεις ακόμη και 300 ή 400 ευρώ πάνω από τις σημερινές- και πολύ πιο κοντά στις οριστικές. Έτσι δίδεται ανάσα σε χιλιάδες υποψήφιους συνταξιούχους και περιορίζονται οι συμψηφισμοί.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, κυρίως ωφελούνται δημόσιοι υπάλληλοι, ιδιωτικοί υπάλληλοι με αποδοχές την τελευταία 15ετία κοντά στα 1.500 ευρώ, υπάλληλοι ΔΕΚΟ-Τραπεζών καθώς και έμποροι ασφαλισμένοι μέχρι πρότινος στις ανώτερες κατηγορίες του ΟΑΕΕ.

Βέβαια, ο νόμος ορίζει ότι όσοι καταθέτουν στον ΕΦΚΑ έντυπη αίτηση θα λάβουν την προσωρινή του νόμου Κατρούγκαλου και μόνο εφόσον γίνει ηλεκτρονική αίτηση θα δικαιούνται τη νέα αυξημένη προσωρινή. Δίνει μάλιστα αυστηρό περιθώριο δύο μηνών στις υπηρεσίες για να εγκρίνουν ή να απορρίψουν το αίτημα, χωρίς δυνατότητα προσφυγής. Αν δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις ή αν τυχόν έχουν δηλωθεί ανακριβή στοιχεία στην αίτηση και την υπεύθυνη δήλωση, θα πρέπει να επιστραφούν πίσω ως αχρεωστήτως καταβληθέντα τα ποσά που εισπράχθηκαν.

Να σημειωθεί πως σήμερα δεν χορηγείται προσωρινή σύνταξη στις περιπτώσεις που εκκρεμεί αίτηση εξαγοράς πλασματικού χρόνου, υπάρχει εμπλοκή χρόνου ασφάλισης του εξωτερικού, υπάρχει διαδοχική ασφάλιση αλλά όχι βεβαίωση χρόνου ασφάλισης από τον 2ο φορέα.

Οι συντάξεις χηρείας

Η δεύτερη τροπολογία προβλέπει ελάχιστη σύνταξη χηρείας στα 384 ευρώ, σε μια προσπάθεια να περιορίσει τις δραματικές περικοπές που επήλθαν με τον νόμο Κατρούγκαλου. Βέβαια, σύμφωνα με το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, η σχετική δαπάνη που προκαλείται από τη βελτιωτική αυτή αλλαγή δεν ξεπερνά τα 20 εκατ. τον χρόνο, όταν σύμφωνα με το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα, από την περικοπή των συντάξεων χηρείας και των οικογενειακών επιδομάτων σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, όπως προβλέπεται στο νόμο που ψηφίστηκε τον Μάιο του 2016, η σωρευτική εξοικονόμηση έως το 2021 εκτιμάται σε 1,056 δισ. ευρώ.

Σύμφωνα με την τροπολογία, θεσμοθετείται ελάχιστο ποσό σύνταξης ύψους 384 ευρώ για τον/τη χήρο/χήρα και επιπλέον 384 ευρώ για τα τέκνα, εφόσον ο θανών είχε συμπληρώσει 20 έτη ασφάλισης. Τα ποσά αυτά μειώνονται κατά 1,25% για κάθε έτος ασφάλισης που υπολείπεται των 20, με κατώτατο όριο τα 360 ευρώ.

Επιπλέον, προβλέπεται ότι για τέκνα που έχουν χάσει και τους δύο γονείς θα δίνονται τα συγκεκριμένα ποσά ως ελάχιστα σε κάθε τέκνο ξεχωριστά.

Επίσης, δίνεται η δυνατότητα χορήγησης σύνταξης σε τέκνα, εφόσον ο θάνατος επήλθε μετά τη συμπλήρωση του 18ου έτους και κατά τη διάρκεια προετοιμασίας για εισαγωγή σε ΑΕΙ, ΙΕΚ και ΚΕΚ, ανεξαρτήτως της επιτυχούς ή μη έκβασης των εξετάσεων.

Σε περίπτωση διακοπής χορήγησης της σύνταξης λόγω συμπλήρωσης του 18ου έτους, δίνεται η δυνατότητα επαναχορήγησής της κατά τη διάρκεια προετοιμασίας για εισαγωγή σε ΑΕΙ, ΙΕΚ και ΚΕΚ.