Σε ποια «οικόπεδα» ψάχνει πετρέλαιο η Ελλάδα

Επτά θαλάσσιες και τρεις χερσαίες περιοχές θα δώσουν σταδιακά τα επόμενα δύο έως και εννέα χρόνια τις απαντήσεις στον γρίφο για την ύπαρξη ή όχι κοιτασμάτων πετρελαίου ή και φυσικού αερίου.

Πέρασαν πέντε χρόνια από τους πρώτους διεθνείς διαγωνισμούς παραχώρησης δικαιωμάτων έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων και το Euro2day.gr επιδιώκει, με τη συνδρομή του προέδρου της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρίας Υδρογονανθράκων (ΕΔΕΥ) Δρ. Γιάννη Μπασιά, να καταγράψει τη φάση στην οποία βρίσκονται τα 10 «οικόπεδα» και πότε πρόκειται να γίνουν οι πρώτες ερευνητικές γεωτρήσεις.

Οι κ. Μπασιάς και ο αντιπρόεδρος Δρ. Σπύρος Μπέλλας κλείνουν ακριβώς έναν χρόνο από τότε που ανέλαβαν τα ηνία της ΕΔΕΥ, του φορέα που έχει ως ρόλο την παρακολούθηση, την εποπτεία και την εφαρμογή των συμβάσεων στις παραχωρήσεις αλλά και την υποδοχή των αιτήσεων στις νέες προσκλήσεις. Επίσης η Εταιρία έχει την ευθύνη των διαπραγματεύσεων με τους υποψήφιους επενδυτές.

Όπως σημειώνει στο Euro2day.gr ο πρόεδρος της ΕΔΕΥ, «στην περίοδο 2019-2021 εκτιμάται ότι θα γίνουν σίγουρα τρεις γεωτρήσεις στις περιοχές Κατάκολο, Δυτικός Πατραϊκός Κόλπος και Ιωάννινα».

Σημειώνεται ότι αυτά τα τρία «οικόπεδα» ήταν τα πρώτα που είχαν βγει σε διαγωνισμό με τη μέθοδο της «ανοικτής πρόσκλησης - open door» το 2012, ενώ οι συμβάσεις με τους επενδυτές κυρώθηκαν στη Βουλή το 2014.

Τον δρόμο για κύρωση από τη Βουλή θα πάρουν σύντομα οι τρεις περιοχές «ΒΔ Πελοπόννησος», «Άρτα - Πρέβεζα» και «Αιτωλοακαρνανία». 

Αύριο Τρίτη 31 Οκτωβρίου θα υπογραφεί η σύμβαση μίσθωσης για το «οικόπεδο 2» δυτικά της Κέρκυρας, ενώ αναμένονται από μέρα σε μέρα οι δύο διεθνείς διαγωνισμοί για τις τρεις περιοχές «Δυτικά» και «Νοτιοδυτικά» της Κρήτης καθώς και του Ιονίου.

Ας δούμε, όμως, αναλυτικά τις δέκα περιοχές και τη φάση στην οποία βρίσκονται, σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΕΔΕΥ.

Κατάκολο

Η παραχώρηση του Κατάκολου είναι η πλέον ώριμη για παραγωγική γεώτρηση. Είχε βγει σε διεθνή διαγωνισμό το 2012, το «χτύπησε» η Energean Oil & Gas και το 2014 κυρώθηκε από τη Βουλή η σύμβαση παραχώρησης των δικαιωμάτων έρευνας και εκμετάλλευσης.

«Τέλη Αυγούστου, η ΕΔΕΥ ενέκρινε το Σχέδιο Ανάπτυξης του Κοιτάσματος που υπέβαλε η εταιρία και δόθηκε η άδεια παραγωγής», λέει ο κ. Μπασιάς και συνεχίζει: «Το κοίτασμα του Κατάκολου είναι το πλέον έτοιμο για παραγωγή πετρελαίου». Οι εκτιμήσεις θέλουν να διαθέτει ποσότητες της τάξης των 10 έως 12 εκατ. βαρελιών πετρελαίου.

Η Energean Oil & Gas, σύμφωνα με την ΕΔΕΥ, έχει την υποχρέωση να κάνει την πρώτη γεώτρηση την περίοδο 2019-2020, ενώ το 2021 θα πρέπει να έχει ολοκληρώσει τις βιομηχανικές της εγκαταστάσεις.  

Πατραϊκός Κόλπος

Ο δυτικός Πατραϊκός Κόλπος επίσης ήταν από τις τρεις περιοχές που είχαν προκηρυχθεί το 2012 και το 2014 η σύμβαση μίσθωσης στην κοινοπραξία «Ελληνικά Πετρέλαια - Edison» κυρώθηκε από τη Βουλή.

Σύμφωνα με τον κ. Μπασιά, «η κοινοπραξία ζήτησε από την ΕΔΕΥ και η τελευταία της έδωσε τον Οκτώβριο εξάμηνη παράταση της πρώτης ερευνητικής φάσης, προκειμένου να ολοκληρώσει την επεξεργασία των νέων σεισμικών δεδομένων», σημειώνει και προσθέτει: «Η δεύτερη φάση της ερευνητικής περιόδου ξεκινά από τον Απρίλιο και μέχρι το 2019-2020 η κοινοπραξία θα προχωρήσει στην πρώτη γεώτρηση. Στο μεταξύ κατόπιν ΕΛ.ΠΕ - Edison θα πρέπει να προχωρήσουν σε αλλαγή των εγγυητικών επιστολών, κάτι που θα πρέπει να γίνει υπό την εποπτεία της ΕΔΕΥ».

Οι εκτιμήσεις από παλαιότερα δεδομένα για την περιοχή του Πατραϊκού Κόλπου ανέρχονται στα 100 εκατ. βαρέλια πετρελαίου.  

Ιωάννινα

Τα Ιωάννινα είναι η τρίτη περιοχή που είχε βγει σε διεθνή διαγωνισμό το 2012. Δύο χρόνια μετά κυρώθηκε από τη Βουλή η σύμβαση παραχώρησης στην Energean Oil & Gas.

Ο πρόεδρος της ΕΔΕΥ τονίζει ότι «στο μπλοκ των Ιωαννίνων, στο τέλος του περασμένου Σεπτεμβρίου, ο ισπανικός πετρελαϊκός όμιλος Repsol υπέβαλε από κοινού με την Energean Oil& Gas στην ΕΔΕΥ τα επίσημα δικαιολογητικά για την απόκτηση του 60% της συμμετοχής της ελληνικής εταιρίας των δικαιωμάτων μίσθωσης. Έτσι η Repsol είναι ο διαχειριστής της κοινοπραξίας».

Ο ίδιος σημειώνει πως «η κοινοπραξία, σύμφωνα με τον προγραμματισμό που έχει κάνει και υποβάλει στην ΕΔΕΥ, σκοπεύει να ξεκινήσει σεισμικές έρευνες την Άνοιξη. Η πρώτη γεώτρηση αναμένεται το 2021».

Η περιοχή εκτιμάται ότι έχει κοίτασμα 50 έως 100 εκατ.  βαρέλια πετρελαίου.

Τρία χερσαία οικόπεδα

Το 2014 προκηρύχθηκε νέος διεθνής διαγωνισμός για την παραχώρηση τριών χερσαίων οικοπέδων προς έρευνα και εκμετάλλευση. Είχε προηγηθεί σχετικό αίτημα για εκδήλωση ενδιαφέροντος από την ιταλική ENEL στη δυτική Ελλάδα.

Πρόκειται για τις περιοχές «Άρτα - Πρέβεζα» και «Βορειοδυτική Πελοπόννησος» που πήραν τα Ελληνικά Πετρέλαια και «Αιτωλοακαρνανία» το οποίο παραχωρήθηκε στην Energean Oil & Gas. Η τελευταία αργότερα, τον Μάρτιο του 2017, μεταβίβασε το 60% των δικαιωμάτων της στην ισπανική Repsol.

Στις 25 Μαΐου ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιώργος Σταθάκης υπέγραψε με τις προαναφερόμενες εταιρίες τις συμβάσεις παραχώρησης και εκκρεμεί η κύρωσή τους από τη Βουλή.

Ο πρόεδρος της ΕΔΕΥ σημειώνει ότι «η εταιρία, που είναι ο αρμόδιος φορέας για την παρακολούθηση της εκτέλεσης των συμβάσεων, έχει ζητήσει από τον Μάιο την πρόσβαση στα παλιά σεισμικά δεδομένα των περιοχών που ανήκουν στο δημόσιο», και προσθέτει: «Χωρίς ωστόσο μέχρι τώρα να έχει λάβει απάντηση από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Η ανάκτηση αυτών των δεδομένων τόσο από την ΕΔΕΥ όσο και από τις εταιρίες που έχουν πάρει τα δικαιώματα έρευνας και εκμετάλλευσης είναι αναγκαία προκειμένου να ξεκινήσουν οι επενδυτές την προετοιμασία βάσει των συμβάσεών τους», εξηγεί.

Κρήτη και Ιόνιο

Από μέρα σε μέρα αναμένεται και η δημοσίευση στην επίσημη εφημερίδα της Ε.Ε. του διεθνούς διαγωνισμού για την παραχώρηση των περιοχών «Δυτικά της Κρήτης» και «Νοτιοδυτικά της Κρήτης», κατόπιν αιτήματος της κοινοπραξίας Total - ExxonMobil - ΕΛ.ΠΕ και του «Ιονίου», έπειτα από σχετική πρόταση της Energean Oil & Gas.

Ο ρόλος της ΕΔΕΥ έγινε πλέον πιο γνωστός με αυτές τις αιτήσεις και όπως υπογραμμίζει ο πρόεδρός της: «Η ΕΔΕΥ είχε ετοιμάσει τα κείμενα του διαγωνισμού από τις 18 Ιουλίου κι ενώ τα επίσημα αιτήματα των προαναφερόμενων επενδυτών υποβλήθηκαν στις 31 Μαΐου. Στο προαναφερόμενο χρονικό διάστημα η Εταιρία σε χρόνο-ρεκόρ τεκμηρίωσε τεχνικά και οικονομικά το αίτημα, γνωμοδοτώντας στον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Ετοίμασε επίσης το σχέδιο διακήρυξης».

Από τη στιγμή που θα δημοσιευτούν οι όροι των δύο διαγωνισμών, θα αρχίσει να μετρά αντίστροφα ο χρόνος των 90 ημερών μέχρι την υποβολή των αιτήσεων ενδιαφέροντος.

Οι αιτήσεις αναφέρονται προς την ΕΔΕΥ, η οποία ακολουθεί τα παρακάτω βήματα:

- Οργανώνει αίθουσα δεδομένων (data room), ενώ συγκροτείται επιτροπή αξιολόγησης των υποβληθέντων αιτήσεων-προσφορών, τις οποίες τεχνικά και οικονομικά κρίνει η ΕΔΕΥ.

- Ετοιμάζεται αξιολογικός κατάλογος αναφερόμενος με σειρά προτεραιότητας στους αιτούντες και προωθείται στον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας προς έγκριση του Επιλεγέντος Αιτούντος, με τον οποίο θα συναφθεί η σύμβαση.

«Οικόπεδο 2» - Δυτικά της Κέρκυρας

Πρόσφατα το ελεγκτικό συνέδριο ενέκρινε το σχέδιο σύμβασης ανάμεσα στο υπουργείο ΠΕΝ και την κοινοπραξία Total -Edison - Ελληνικά Πετρέλαια για την παραχώρηση της θαλάσσιας «περιοχής 2» δυτικά της Κέρκυρας.

Το συγκεκριμένο οικόπεδο μαζί με άλλα 19 θαλάσσια στο Ιόνιο και νότια της Κρήτης είχαν βγει στο τέλος του 2014 σε διεθνή διαγωνισμό. Ενδιαφέρον είχε εκδηλωθεί εκτός από το συγκεκριμένο και σε άλλα δύο, στο νούμερο «1» βόρεια της Κέρκυρας και το νούμερο «10» βορειοδυτικά της Πελοποννήσου. Σε αυτά πρόταση υπέβαλαν τα Eλληνικά Πετρέλαια.

Για το «οικόπεδο 2», η σύμβαση θα υπογραφεί την ερχόμενη Τρίτη ανάμεσα στον υπουργό και τους επενδυτές και θα πρέπει κι αυτή να πάρει τον δρόμο προς κύρωση στη Βουλή. 

Νέες σεισμικές έρευνες

Εξάλλου, ο πρόεδρος της ΕΔΕΥ κάνει γνωστό ότι «η Εταιρία σε συνεργασία με την PGS προτίθενται να διεξάγουν νέες σεισμικές έρευνες στη θαλάσσια περιοχή νότια της Κρήτης και σε εκείνη ανάμεσα στην Πελοπόννησο και δυτικά της Κρήτης. Στόχος είναι να γνωρίσουμε καλύτερα και με περισσότερη λεπτομέρεια και ακρίβεια τις γεωλογικές δομές των περιοχών», εξηγεί.  Για να πραγματοποιηθούν αυτές οι έρευνες θα πρέπει να βρεθούν επενδυτές, δηλαδή πετρελαϊκές εταιρίες που θα τις χρηματοδοτήσουν και για τον σκοπό αυτό ήδη η νορβηγική PGS, που είχε κάνει το 2012-2013 τις προηγούμενες στην Ελλάδα, κάνει σχετικές επαφές.

«Ταυτόχρονα», συνεχίζει ο πρόεδρος της ΕΔΕΥ, «η PGS ξεκίνησε να επεξεργάζεται ξανά τα προηγούμενα δεδομένα, με τη συνδρομή νεότερης τεχνολογίας, που είχε λάβει στο Ιόνιο και νότια της Κρήτης. Τέλος του 2017, εκτιμούμε ότι θα έχουμε τα καινούρια δεδομένα νότια της Κρήτης».

 * Στον ανωτέρω χάρτη της ΕΔΕΥ διακρίνονται οι κίτρινες γραμμές, οι οποίες και είναι οι νέες σεισμικές έρευνες που θέλει να κάνει η Εταιρία με τη νορβηγική PGS. Οι άσπρες γραμμές είναι οι προηγούμενες σεισμικές έρευνες που είχε κάνει η PGS και βρίσκονται σε αυτή τη φάση σε επανεπεξεργασία.

Στον χάρτη επίσης διακρίνονται με κόκκινο περίγραμμα τα τρία θαλάσσια οικόπεδα, «Νοτιοδυτικά» και «Δυτικά της Κρήτης» και «Ιόνιο», που βγαίνουν σε διεθνή διαγωνισμό.