Αισιοδοξία για την επίτευξη ρυθμού ανάπτυξης 1,8% του ΑΕΠ φέτος, ανησυχία για τις προθέσεις του ΔΝΤ και το ενδεχόμενο να ζητήσει νέα μέτρα το 2018, αλλά και βεβαιότητα ότι θα υπάρξει υπέρβαση στο πρωτογενές αποτέλεσμα του 2017, εξέφρασε σήμερα κορυφαίος αξιωματούχος του υπουργείου Οικονομικών.
Οσο για το ενδεχόμενο καθαρής εξόδου από το Μνημόνιο τον Αύγουστο του 2018 ή καθιέρωσης προληπτικής γραμμής πίστωσης, ο αξιωματούχος απέφυγε να ρισκάρει ξεκάθαρη πρόβλεψη, επισημαίνοντας πως ανάμεσα στο «clean exit» και τις «προληπτικές γραμμές» υπάρχει ευρύ φάσμα επιλογών, αν και η απόφαση του Eurogroup του Ιουνίου υποδηλώνει ότι πολλοί παίκτες θέλουν η Ελλάδα να βγει από το πρόγραμμα.
Μεταφέροντας την εντολή του πρωθυπουργού, δήλωσε πως στόχος είναι «να πάμε πάρα πολύ γρήγορα στο θέμα της τρίτης αξιολόγησης».
Ο ίδιος αξιωματούχος ανέφερε ότι η κυβέρνηση θα συζητήσει με τους δανειστές «έξυπνες λύσεις», προκειμένου να αντιστραφούν οι τάσεις απόκρυψης εισοδημάτων που διαπιστώθηκαν φέτος μετά την αύξηση των φόρων και των ασφαλιστικών εισφορών, ιδίως στις κατηγορίες των ελεύθερων επαγγελματιών και των αγροτών. «Εξετάζουμε κίνητρα», είπε χαρακτηριστικά, όχι απαραίτητα με μειώσεις συντελεστών αλλά με «έξυπνο τρόπο» για να αντιστραφούν οι τάσεις δήλωσης χαμηλότερων εισοδημάτων.
Η κυβέρνηση, όπως φαίνεται, έχει αποφασίσει να τρέξει με γρήγορους ρυθμούς την τρίτη αξιολόγηση και ήδη, σύμφωνα με πληροφορίες, ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος έχει ζητήσει ανά υπουργείο χρονικούς και ποσοτικούς στόχους κατάτμησης των προαπαιτουμένων, ώστε στο Eurogroup της 4ης Δεκεμβρίου να βρισκόμαστε στο 100% των 95 προαπαιτουμένων που προβλέπονται.
Η βούληση της κυβέρνησης να κλείσει η αξιολόγηση ως τα Χριστούγεννα συνδέεται με τρία ορόσημα των πρώτων μηνών του επόμενου έτους.
Τον Ιανουάριο, αναμένεται νέα συζήτηση στο Δ.Σ. του ΔΝΤ αναφορικά με το εάν θα συνεχίσει και πώς το stand-by arrangement το οποίο ενέκρινε τον Ιούλιο. Εως τον Απρίλιο άλλωστε, οπότε θα έχουν επικυρωθεί και τα δημοσιονομικά στοιχεία από τη Eurostat, αναμένεται να γίνει συζήτηση για τον τρόπο εξόδου της Ελλάδας από το Μνημόνιο, αλλά και η συζήτηση για το χρέος. «Όταν γίνουν αυτές οι συζητήσεις, δεν θέλουμε η Ελλάδα να είναι μέρος του προβλήματος».
Σε χρόνο παράλληλο, τους επόμενους έξι-επτά μήνες το οικονομικό επιτελείο και ο ΟΔΔΗΧ σχεδιάζει νέες εξόδους στις αγορές και για λόγους άντλησης νέου χρήματος, ώστε να αυξηθεί το μαξιλάρι διαθεσίμων αλλά και για λόγους ενίσχυσης της ρευστότητας της αγοράς.
Ανησυχίες
Σύμφωνα με τον αξιωματούχο, για το 2017 δεν θα υπάρξει κανένα δημοσιονομικό πρόβλημα και μάλιστα προβλέπεται με ασφάλεια υπέρβαση του στόχου για το πρωτογενές πλεόνασμα. Η κυβέρνηση μάλιστα έχει ήδη ξεκινήσει να κάνει σχεδιασμούς διανομής «κοινωνικού μερίσματος», στη βάση των δεσμεύσεων που έχει αναλάβει με την περσινή του επιστολή προς τους δανειστές ο υπουργός Οικονομικών.
«Εχουμε αρχίσει ήδη τον σχεδιασμό και στο διάστημα του πρώτου 15νθημέρου του Δεκεμβρίου, ανάλογα με τις δημοσιονομικές εξελίξεις, θα είμαστε έτοιμοι να ανακοινώσουμε πού θα κατευθυνθεί το υπερπλεόνασμα, το οποίο σίγουρα δεν θα αφορά συντάξεις αλλά θα μπορούσε να αφορά ενίσχυση του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, εξόφληση ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων ή αναπτυξιακά προγράμματα».
Για το 2018, ο λογαριασμός, αναλόγως με τις προθέσεις του ΔΝΤ, φαίνεται «ανοικτός». «Εκτιμώ ότι δεν θα υπάρξει μεγάλη απόκλιση για το 2018. Αν υπάρξει, θα το δούμε, είμαστε δεσμευμένοι στον στόχο 3,5% του ΑΕΠ», ανέφερε ο αξιωματούχος εκφράζοντας ανησυχία για τις προθέσεις του ΔΝΤ και παραπέμποντας στην προτροπή Μακρόν να μην έρθει το Ταμείο με νέες απαιτήσεις.
Μια ακόμα εστία ανησυχίας φαίνεται πως αφορά τους συσχετισμούς που θα διαμορφωθούν μετά τις γερμανικές εκλογές, καθώς μια κυβέρνηση με συμμετοχή των φιλελευθέρων «δεν θα είναι ό,τι καλύτερο».
Τράπεζες
Για το θέμα που έχει ανακύψει με την απαίτηση του ΔΝΤ να διενεργηθεί έλεγχος ποιότητας ενεργητικού (ARQ) στις ελληνικές τράπεζες, ο αξιωματούχος πέταξε ευθέως «το μπαλάκι» στην ΕΚΤ και στον SSM. Η ελληνική κυβέρνηση θεωρεί ότι δεν υπάρχει κανένας τέτοιος λόγος. Η Νουί είπε ότι «εγώ δεν το θέλω», επομένως «αν είναι, ας πείσει το ΔΝΤ τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, την ΕΚΤ και τον SSM, που είναι οι αρμόδιοι ευρωπαϊκοί θεσμοί».
Ληξιπρόθεσμα
Οσον αφορά στην εκταμίευση της επόμενης δόσεις των 800 εκατομμυρίων ευρώ για πληρωμή ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου, η εκτίμηση που επικρατεί στο οικονομικό επιτελείο είναι ότι δεν θα υπάρξει πρόβλημα.
Τα στοιχεία για την εκτέλεση των πληρωμών θα είναι διαθέσιμα τέλος Σεπτεμβρίου και «δεν ανησυχώ ιδιαίτερα ότι θα είναι εκτός στόχων». Ο αξιωματούχος διευκρίνισε ότι παρά τα όσα γράφτηκαν, δεν θα μπορούσε το θέμα να συζητηθεί στο EwG των αρχών Σεπτεμβρίου, δεδομένου ότι δεν ήταν διαθέσιμα ακόμα τα στοιχεία.
Τέλος, όσον αφορά στις πληροφορίες που φέρουν τους δανειστές να θεωρούν μονομερή ενέργεια τη μείωση του ΦΠΑ στα αγροτικά εφόδια από το 24% στο 13%, η ίδια πηγή δήλωσε πως δεν ισχύει, συμπληρώνοντας ότι θα προκαλέσει μεγάλη εντύπωση αν οι δανειστές το βάλουν στο τραπέζι. Ανοικτό άφησε επίσης το ενδεχόμενο μιας αναβολής της αύξησης του ΦΠΑ στα νησιά του βορειανατολικού Αιγαίου από την 1η Ιανουαρίου και την επιβολή φόρου υπεραξίας στις μεταβιβάσεις ακινήτων.
… και ένα ουισκάκι
Ο αξιωματούχος του ΥΠΟΙΚ, εκφράζοντας βεβαιότητα για την επίτευξη του στόχου ανάπτυξης 1,8% του ΑΕΠ φέτος, είπε χαρακτηριστικά «είμαι τόσο σίγουρος, που βάζω στοίχημα… ένα ουισκάκι».
Το τρίτο τρίμηνο αναμένεται σημαντική επιτάχυνση της ανάπτυξης, παρότι το τέταρτο τρίμηνο του έτους αναμένονται παραδοσιακά μικρότερες επιδόσεις.