Πού θα κριθεί το στοίχημα του ΕΦΚΑ για ισοσκελισμένο ισολογισμό

Καθοριστικό ρόλο στην πορεία των εσόδων του ΕΦΚΑ αναμένεται να διαδραματίσει μια σειρά από παρεμβάσεις και αλλαγές στον τρόπο καταλογισμού των εισφορών για τους ελεύθερους επαγγελματίες, τους αυτοαπασχολούμενους και τους αγρότες, εντός του τελευταίου 4μήνου.

Η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας και η διοίκηση γνωρίζουν ότι το Ταμείο εισέρχεται ίσως το πλέον κρίσιμο διάστημα του έτους, καθώς έως το τέλος Δεκεμβρίου θα πρέπει να ξεκινήσει η πληρωμή εισφορών για εφάπαξ και επικουρική ασφάλιση, χιλιάδων ελεύθερων επαγγελματιών - αυτοαπασχολούμενων και μάλιστα να ξεκινήσει και η αναδρομική είσπραξή τους ενώ την ίδια στιγμή αναμένεται o υπολογισμός των εισφορών 1,4 εκατ. μη μισθωτών ασφαλισμένων με βάση το καθαρό δηλωτέο εισόδημα του 2016 αλλά και ο συμψηφισμός των νέων αυτών εισφορών με αυτές που καταβλήθηκαν σύμφωνα το εισόδημα του 2015.

Οι ανατροπές αυτές, που αναμένεται να επιφέρουν σημαντικές αυξομειώσεις στο ύψος των εισφορών που θα πρέπει να πληρώσουν αρκετές χιλιάδες ασφαλισμένοι, ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι και αγρότες θα καθορίσουν και την πορεία των εσόδων του ΕΦΚΑ, που μέχρι σήμερα φαίνεται πως διασώζεται εξαιτίας κυρίως της μισθωτής απασχόλησης.

Εντός στόχου, όχι όμως πολύ πάνω από το 60%-65% κινείται και η εισπραξιμότητα των εισφορών των ελεύθερων επαγγελματιών, αυτοαπασχολούμενων και αγροτών. Αναλυτικά και παρά τις “αστοχίες” με τις εισφορές των ελευθέρων επαγγελματιών και την μεγάλη ταλαιπωρία στην βεβαίωση των πληρωμών, καθώς υπάρχουν ακόμη περίπου 11.000 ασφαλισμένοι που δεν γνωρίζουν τι πρέπει να πληρώσουν για το τρέχον έτος, τα έσοδα του ταμείου σύμφωνα με τον διοικητή του Θ. Μπακαλέξη, εμφανίζουν ικανοποιητική αύξηση.

Συγκεκριμένα, τον Ιούνιο το ταμείο παρουσίασε πλεόνασμα της τάξης των 129 εκατ. ευρώ, ενώ για τον Ιούλιο οι εκτιμήσεις κάνουν λόγου για ακόμη μεγαλύτερο πλεόνασμα, το οποίο κατά κύριο λόγο οφείλεται στην αύξηση των εισφορών των μισθωτών τουλάχιστον κατά 15% σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του προηγούμενου έτους.

Ο αρμόδιος υφυπουργός Κοινωνικής Ασφάλισης Τάσος Πετρόπουλος εκτιμά μάλιστα, ότι παρά την αρχική πρόβλεψη για έλλειμμα στο τέλος του έτους της τάξης των 765 εκατ. ευρώ, ο πρώτος ισολογισμός του ΕΦΚΑ θα είναι ισοσκελισμένος.

Βέβαια, τα καμπανάκια ήδη έχουν ξεκινήσει να χτυπούν, καθώς τα στοιχεία της απασχόλησης των μισθωτών δείχνουν μικρή, αλλά ουσιώδη κάμψη του ρυθμού μείωσης της ανεργίας, γεγονός που ενδέχεται, μαζί με το τέλος της εποχικής απασχόλησης, να οδηγήσουν σε κάμψη και τα έσοδα του ταμείου.

Όλα θα κριθούν εντός του επόμενου 4μηνου, με τα χρονοδιαγράμματα που έχουν τεθεί να πιέζουν ασφυκτικά τις υπηρεσίες του ΕΦΚΑ. Και αυτό γιατί όπως εκτιμούν αρμόδια στελέχη, ο συμψηφισμός των εισφορών με βάση το εισόδημα του 2016 δεν αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί πριν από το τέλος Οκτωβρίου και κατά συνέπεια θα ξεκινήσει με τα ειδοποιητήρια που θα εκδοθούν το Νοέμβριο.

Αν οι συμψηφισμοί οδηγήσουν σε χαμηλότερες εισφορές, Το ταμείο θα αναγκαστεί να παρακρατήσει σημαντικά λιγότερα ποσά έως το τέλος του έτους. Στην περίπτωση που τα εισοδήματα του 2016 ήταν μεγαλύτερα, οι εισφορές θα είναι σημαντικά υψηλότερες, με τους ελεύθερους επαγγελματίες να σημειώνουν ότι δύσκολα θα μπορέσουν να ανταπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους.

Από τον Οκτώβριο και σε τουλάχιστον 11 δόσεις αναμένεται και η αποπληρωμή των αναδρομικών ποσών για τους αυτοαπασχολούμενους που υποχρεούνται να καταβάλλουν εισφορές υπέρ επικούρησης και εφάπαξ και μέχρι σήμερα δεν τις πληρώνουν γιατί ο ΕΦΚΑ και το ΕΤΕΑΕΠ δεν τις έχουν εμφανίσει στα σχετικά ειδοποιητήρια.

Στελέχη του υπουργείου Εργασίας εκτιμούν ότι ο τελικός αριθμός των ασφαλισμένων που θα επιβαρυνθούν με εισφορές 7% για επικούρηση και 4% για εφάπαξ είναι περίπου 70.000 οι οποίοι σωρευτικά, υπολογίζεται ότι θα πρέπει να καταβάλλουν για εισφορές 2017, περίπου 40 εκατ. ευρώ. Αν και τα αρχικά σενάρια που εξετάζονταν στη Γενική Γραμματεία Κοινωνικών Ασφαλίσεων ήταν η πληρωμή τους να γίνει αναδρομικά, σε 4 ισόποσες δόσεις, ώστε τα ποσά να αποδοθούν εντός του τρέχοντος έτους, τελικά επικράτησε η άποψη η αποπληρωμή να γίνει σε 11 ή 12 δόσεις, αρχής γενομένης, πιθανότερα, από τον Οκτώβριο. Μάλιστα, το υπουργείο επιδιώκει οι εισφορές για επικούρηση και εφάπαξ να υπολογιστούν απευθείας στο καθαρό φορολογητέο εισόδημα του 2016.

Κλειδί για το «στοίχημα» του ισοσκελισμένου πρώτου ισολογισμού του ΕΦΚΑ θεωρείται επίσης το πότε θα ενεργοποιηθεί η νέα ρύθμιση οφειλών, για όσους δεν μπορούν να ενταχθούν στις διαδικασίες εξωδικαστικού μηχανισμού, καθώς θα μπορέσει να δώσει ανάσα τόσο σε χιλιάδες οφειλέτες, κυρίως ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους όσο και στα ταμεία του ΕΦΚΑ.