To «σταυρόλεξο» για τον υπολογισμό των νέων συντάξεων

Συντάξεις με επιφύλαξη για μια σειρά αιτήσεων που κατατέθηκαν από τις 13 Μαΐου 2016 και μετά θα εκδίδει ο ΕΦΚΑ. Ένα χρόνο και κάτι μέρες από την ψήφιση του νόμου Κατρούγκαλου, που επέβαλε νέο τρόπο υπολογισμού των συντάξεων, τουλάχιστον 60.000 αιτήσεις συνταξιοδότησης έχουν κατατεθεί και δεν έχει εκδοθεί ακόμη καμία σύνταξη.

Χθες, ο ΕΦΚΑ εξέδωσε διευκρινιστική εγκύκλιο για τον υπολογισμό των νέων αιτήσεων συνταξιοδότησης, που θα οδηγήσει σε συντάξεις μειωμένες ακόμη και κατά 30% σε σχέση με τις παλαιές, με την οποία εκτιμάται ότι θα ανοίξει ο δρόμος για την έκδοση κάποιων από τις περίπου 60.000 αιτήσεις που βρίσκονται ήδη σε αναμονή, καθώς δεν λύνονται όλα τα ανοικτά θέματα.

Μετά και την απόφαση του υπουργείου Εργασίας να υπολογίζονται οι συντάξιμες αποδοχές με βάση τον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή, η εγκύκλιος καθορίζει τον τρόπο υπολογισμού της ανταποδοτικής σύνταξης και τα νέα, μειωμένα ποσοστά αναπλήρωσης, που οδηγούν ακόμη και υψηλόμισθους εργαζόμενους με πάνω από 30 έτη ασφάλισης, σε χαμηλές συντάξεις. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι μεγάλοι χαμένοι θα είναι όσοι έχουν συντάξιμο μισθό μεγαλύτερο από 1.000 ευρώ και περισσότερα από 30 έτη ασφάλισης, καθώς θα δουν μεσοσταθμικές απώλειες έως και 20%, ενώ σε ορισμένες ακραίες περιπτώσεις οι απώλειες μπορεί να φθάσουν έως και το 30%.

Σύμφωνα με την εγκύκλιο, από 13 Μαΐου 2016 και μετά, οι νέες συντάξεις θα αποτελούνται από το άθροισμα της εθνικής και ανταποδοτικής σύνταξης. Η ανταποδοτική καθορίζεται από τις συντάξιμες αποδοχές ή το εισόδημα για το οποίο καταβλήθηκαν εισφορές, τον χρόνο ασφάλισης και τα ετήσια ποσοστά αναπλήρωσης επί των συντάξιμων αποδοχών. Στην περίπτωση των μισθωτών, οι συντάξιμες αποδοχές υπολογίζονται ως ο μέσος όρος των μηνιαίων αποδοχών του ασφαλισμένου σε όλο τον ασφαλιστικό βίο.

Για τις αιτήσεις συνταξιοδότησης από τις 13 Μαΐου 2016 έως 31 Δεκεμβρίου 2016, οι συντάξιμες αποδοχές καθορίζονται από τον μέσο όρο των μηνιαίων αποδοχών της περιόδου μεταξύ 2002 και της ημέρας που προηγήθηκε της ημερομηνίας κατάθεσης της αίτησης συνταξιοδότησης, επί των οποίων έχουν καταβληθεί εισφορές κλάδου σύνταξης. Από το 2017 και κάθε επόμενο έτος, η περίοδος αναφοράς θα αυξάνεται κατά ένα έτος. Για τους ελεύθερους επαγγελματίες, ως συντάξιμες αποδοχές θεωρείται το εισόδημα το οποίο υπόκειται σε εισφορές καθ’ όλη τη διάρκεια του ασφαλιστικού βίου.

Η εγκύκλιος ξεκαθαρίζει επίσης ότι ο πλασματικός χρόνος που αναγνωρίζεται χωρίς εξαγορά, όπως είναι για παράδειγμα ο χρόνος επιδότησης λόγω ασθένειας ή τακτικής ανεργίας ή ο χρόνος απουσίας από την εργασία λόγω κύησης/λοχείας δεν θα συνυπολογίζεται ούτε στα ποσοστά αναπλήρωσης, ούτε στον υπολογισμό των συντάξιμων αποδοχών κατά τον υπολογισμό του ποσού της ανταποδοτικής σύνταξης. Θα μετράει μόνο για τη συμπλήρωση των απαιτούμενων ημερών για να συνταξιοδοτηθεί κάποιος, χωρίς όμως να προσαυξάνει το ποσό της σύνταξης.

Για τις περιπτώσεις των ασφαλιζόμενων παράλληλα σε δύο εργασίες, ασφαλιστέες και οι δύο στον ίδιο πρώην φορέα (π.χ. τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ), καθώς και για εκείνες που αφορούν παράλληλη ασφάλιση, το υπουργείο Εργασίας θα προχωρήσει στην έκδοση νέας εγκυκλίου. Νέες οδηγίες αναμένονται και για την περίπτωση υπολογισμού της Εθνικής Σύνταξης στις περιπτώσεις αλλοδαπών από χώρες πλην της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως επίσης για τις περιπτώσεις προσαύξησης της τελικής σύνταξης, σε όσους κατέβαλαν αυξημένες εισφορές.

Οι αποδοχές επί των οποίων καταβλήθηκαν εισφορές υπέρ κλάδου σύνταξης από 01/01/2002 έως 30/11/2016:

Η χθεσινή εγκύκλιος διευκρινίζει ότι η προσαύξηση της σύνταξης δεν ισχύει για όσους υπάγονται σε βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα, σε γενικές, ειδικές ή καταστατικές διατάξεις συνταξιοδότησης ως μητέρες και χήροι πατέρες ανίκανων για κάθε βιοποριστική εργασία τέκνων και για συγκεκριμένες αναπηρίες.

Μέχρι να διευθετηθούν ζητήματα ερμηνείας και εφαρμογής των διατάξεων, οι αρμόδιες υπηρεσίες του ΕΦΚΑ θα εκδίδουν αποφάσεις συνταξιοδότησης με σχετική επιφύλαξη. Εξειδικευμένες οδηγίες θα πρέπει να εκδοθούν και για τις περιπτώσεις υπολογισμού της ανταποδοτικής σύνταξης των αυτοαπασχολούμενων και των ασφαλισμένων του ΟΓΑ. Διευκρινίσεις αναμένονται και για τις περιπτώσεις κοινωνικών πόρων.

Εν τω μεταξύ, στελέχη του υπουργείου Εργασίας διευκρίνιζαν χθες ότι η κατάργηση των οικογενειακών επιδομάτων για τους συνταξιούχους από την 1η Ιανουαρίου 2019 θα υπολογίζονται στο ανώτατο πλαφόν περικοπών του 18%. Αυτό, εφόσον ισχύει, περιορίζει τις μειώσεις συντάξεων που σύμφωνα με κάποιους υπολογισμούς θα μπορούσαν να φθάσουν έως και το 30%.

Παράδειγμα ανταποδοτικής σύνταξης παλαιού ασφαλισμένου στον τ. ΟΑΕΕ-ΤΕΒΕ

* H Εγκύκλιος ΕΦΚΑ για το πώς θα υπολογίζονται οι νέες συντάξεις δημοσιεύεται στη δεξιά στήλη "Συνοδευτικό Υλικό".