Τι κρύβει ο Γολγοθάς με τα 140 προαπαιτούμενα

H μακρά λίστα με τις απαιτήσεις των δανειστών, που άλλες θα πρέπει να νομοθετηθούν μέσα από το πολυνομοσχέδιο που αναμένεται ως τα τέλη της εβδομάδας στη Βουλή και άλλες να υλοποιηθούν με υπουργικές αποφάσεις καλύπτουν όλο το φάσμα της οικονομίας.

Μεταξύ αυτών:

* τις τράπεζες και τις αλλαγές που πρέπει να γίνουν στο πλαίσιο για τα κόκκινα δάνεια καθώς και τη ρύθμιση για την νομική κάλυψη των στελεχών που θα υπογράψουν τις αναδιαρθρώσεις δανείων.

* τις αγορές με τη λειτουργία καταστημάτων περισσότερες Κυριακές και την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων που περιλαμβάνουν οι εργαλειοθήκες του ΟΟΣΑ

* την αγορά ενέργειας με τις δημοπρασίες ΝΟΜΕ αλλά και τον οδικό χάρτη για τη μείωση του μεριδίου της ΔΕΗ.

* τις ιδιωτικοποιήσεις με το στρατηγικό σχέδιο του ΤΑΙΠΕΔ και τη μεταφορά ΔΕΚΟ στο Υπερταμείο

Η κυβέρνηση καλείται να υιοθετήσει το πακέτο μέτρων και παράλληλα να διαπραγματευτεί το θέμα των πρωτογενών πλεονασμάτων, που όπως φαίνεται και στο κείμενο του επικαιροποιημένου μνημονίου παραμένει ανοικτό.

Το δημοσιονομικό πεδίο και οι φόροι

Στο πακέτο περιλαμβάνεται η απαίτηση να κατατεθεί το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα για την περίοδο 2018-2021 καθώς και τα ήδη συμφωνηθέντα πρόσθετα μέτρα 450 εκατ. ευρώ για το 2018 (σ.σ. κατάργηση της φοροαπαλλαγής ιατρικών δαπανών (121 εκατ. ευρώ), κατάργηση της έκπτωσης 1,5% κατά τον υπολογισμό της μηνιαίας παρακράτησης φόρου (68 εκατ. ευρώ), μαχαίρι στο επίδομα θέρμανσης (58 εκατ. ευρώ), κατάργηση επιδομάτων τα οποία ενσωματώνονται στο Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης (10 εκατ. ευρώ), εξοικονόμηση 188 εκατ. ευρώ από τον ΕΟΠΠΥ).

Περιλαμβάνεται επίσης το πακέτο μείωσης του αφορολόγητου ορίου καθώς και το γνωστό πακέτο των φορολογικών αντίμετρων.

Παράλληλα θα πρέπει να καλύψει ένα κενό 0,3% του ΑΕΠ το 2018 το οποίο προβλέπεται να κλείσει με: εξορθολογισμό των δαπανών υγείας (259 εκατ. ευρώ), περίπου 125 εκατ. ευρώ από το claw back (125 εκατ. ευρώ το 2017 και 188 εκατ. το 2018), τη φορολόγηση των ενοικιάσεων Airbnb (48 εκατ. ευρώ), τον εξορθολογισμός των κινήτρων απόδοσης στο μισθολογικό κόστος του Δημοσίου (33 εκατ. ευρώ) και επτά εκατ. ευρώ από τις αμυντικές δαπάνες με αλλαγές στον τρόπο υπολογισμού επιδομάτων επικινδυνότητας και εξορθολογισμό επιδομάτων τοποθέτησης στο εξωτερικό.

Η κυβέρνηση θα κληθεί να ψηφίσει διάταξη για την προτεραιοποίηση των φορολογικών ελέγχων και την αύξηση της εισπραξιμότητας των φόρων αλλά και να επεκτείνει την εθελοντική συμμετοχή της ναυτιλίας και για το 2018. Παράλληλα θα επανεξετάσει τον νόμο εταιρικής φορολόγησης σε ότι αφορά συγχωνεύσεις και εξαγορές.

Η φορολογικές αρχές καλούνται παράλληλα να παρουσιάζουν την στρατηγική τους απέναντι στο λαθρεμπόριο αλλά και ένα σχέδιο δράσης για την διευκόλυνση του εμπορίου.

Οι συντάξεις, τα εργασιακά και οι εισφορές

Αύξηση των εισφορών σε 1,4 εκατ. ασφαλισμένους και μείωση συντάξεων σε περίπου 1,1 συνταξιούχους περιλαμβάνει μεταξύ άλλων η λίστα με τα 140 «βαριά» προαπαιτούμενα που οφείλει η ελληνική κυβέρνηση να νομοθετήσει εντός των επόμενων ημερών.

Μάλιστα, το κείμενο συμφωνίας μεταξύ κυβέρνησης και δανειστών ορίζει ότι η έκπτωση της τάξης του 15% επί της νέας, διευρυμένης βάσης υπολογισμού των εισφορών, θα ισχύσει μόνο για το 2018. Από το 2019 και μετά, «καμία μείωση δεν θα υπάρχει», αναφέρει χαρακτηριστικά.

Την αλλαγή της βάσης υπολογισμού των εισφορών παραδέχθηκε εμμέσως, χθες, και η υπουργός Εργασίας Εφη Αχτσιόγλου μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό Real Fm, σημειώνοντας ότι η όποια παραμετρική αλλαγή θα αφορά το 2018, αλλά συγχρόνως θα εφαρμόζεται συνολική έκπτωση 15% στη βάση του υπολογισμού με αποτέλεσμα οι εισφορές να βρίσκονται στα ίδια επίπεδα.

Στα υπόλοιπα, σύμφωνα με την τελική λίστα με τα προαπαιτούμενα, η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας οφείλει να νομοθετήσει μειώσεις στις συντάξεις ώστε να εξασφαλίζεται μόνιμη καθαρή εξοικονόμηση 1% του ΑΕΠ το 2019 αλλά και πακέτο “αντιμέτρων” με δαπάνες αντίστοιχου κόστους μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται στοχευμένες παροχές κοινωνικής μέριμνας (επίδομα στέγασης, επιδόματα τέκνων, σχολικά γεύματα, μείωση της συμμετοχής στα φάρμακα) συνολικού κόστους 0,7% καθώς και προώθηση ενεργητικών πολιτικών απασχόλησης και επενδύσεις (0,3% του ΑΕΠ).

Στον αριθμό 39 της λίστας, προβλέπεται η μείωση του προσωπικού του ΕΦΚΑ, ενώ αναφορά γίνεται και στην υποχρέωση της ελληνικής πλευράς να δημοσιοποιεί τα στοιχεία του συστήματος Ήλιος που αφορούν τον αριθμό των συνταξιούχων και το ύψος των δαπανών, ανά μήνα.

Από τη λίστα των προαπαιτούμενων, αποκαλύπτεται επίσης ότι και στα εργασιακά θα υπάρξουν δυσμενείς αλλαγές, κυρίως όσον αφορά στις ομαδικές απολύσεις, καθώς ορίζεται ξεκάθαρα ότι πρέπει να νομοθετηθεί η τροποποίηση του νόμου ώστε το ισχύον πλαίσιο της διοικητικής έγκρισης των ομαδικών απολύσεων θα αντικατασταθεί από μια διαδικασία γνωστοποίησης, η οποία δεν θα συνεπάγεται προ-έγκριση.

Στην πράξη, αυτό σημαίνει ότι καταργείται η δυνατότητα του εκάστοτε υπουργού να απορρίπτει αιτήματα για ομαδικές απολύσεις. Θα υπάρχει μια διαδικασία ελέγχου της διαδικασίας με τον εργοδότη να υποχρεούται σε γνωστοποίηση των προθέσεών του εντός τριμήνου.

Αλλά και στον τομέα των συλλογικών διαπραγματεύσεων, οι δανειστές επιμένουν να καθοριστεί με νόμο ότι οι μεταρρυθμίσεις των συλλογικών διαπραγματεύσεων του 2011 θα παραμείνουν σε ισχύ μέχρι το τέλος του προγράμματος.

Έτσι, η αρχές της ευνοϊκότερης ρύθμισης και της επέκτασης των συμβάσεων θα παραμείνουν σε αναστολή έως τον Αύγουστο του 2018.

Παράλληλα, προβλέπεται η θεσμοθέτηση διάταξης που θα επιτρέπει την γρήγορη εκδίκαση διαφορών που προκύπτουν από την εφαρμογή του άρθρου 656 του Αστικού Κώδικα σε περιπτώσεις απεργιών.

Ως προαπαιτούμενο της επόμενης αξιολόγησης περιλαμβάνεται ο εκσυγχρονισμός του συνδικαλιστικού νόμου (1264/1982) και άλλων σχετικών διατάξεων, με στόχο την επανεξέταση του καταλόγου των δικαιολογημένων λόγων απόλυσης συνδικαλιστών και τον εξορθολογισμό των λεγόμενων “συνδικαλιστικών προνομίων”.

Στο πεδίο της αδήλωτης εργασίας, προβλέπεται η υιοθέτηση ενός ολοκληρωμένου σχεδίου δράσης για την καταπολέμηση της αδήλωτης και υποδηλωμένης εργασίας, ενώ θα πρέπει το Ανώτατο Συμβούλιο Εργασίας (ΑΣΕ) να οριστεί ως το υπεύθυνο θεσμικό όργανο τον συντονισμό και την επίβλεψη της εφαρμογής του.

Ως προς την πρόνοια, η βασική υποχρέωση του υπουργείου Εργασίας είναι εκτός από την στήριξη της ομαλής εφαρμογής του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης (ΚΕΑ), η κατάργηση παροχών που αλληλεπικαλύπτονται με αυτό και κάποιων φοροαπαλλαγών και δαπανών όπως το επίδομα θέρμανσης, με στόχο την εξοικονόμηση 269 εκατ. ευρώ.

Αναλυτικά, προβλέπεται ότι για την ομαλή υλοποίηση του ΚΕΑ θα πρέπει έως τις 31 Δεκεμβρίου του 2017, το υπουργείο Εργασίας να ενεργήσει ώστε μεταξύ άλλων, να ολοκληρωθεί η επανεξέταση της επάρκειας του συστήματος κυρώσεων για τη διασφάλιση της αποτελεσματικής ποινικής δίωξης της οργανωμένης απάτης, να δημιουργηθεί ένα σύστημα επίλυσης διαφορών και να αναπτύξει εσωτερική ικανότητα για την αξιολόγηση, τον έλεγχο και τις επιθεωρήσεις του συστήματος.

Παράλληλα, θα πρέπει να επανεξετάσει και να εκδώσει την Κοινή Υπουργική Απόφαση για να βελτιώσει τα σχέδια και τα οφέλη της εθνικής εφαρμογής του ΚΕΑ, με τη βοήθεια της Παγκόσμιας Τράπεζας.

Ειδικά για το 2018 με αιχμή τις σχετικές συστάσεις της Παγκόσμιας Τράπεζας θα πρέπει να καταργηθούν παροχές που αλληλοκαλύπτονται με το ΚΕΑ όπως επιδόματα τέκνων, με στόχο την εξοικονόμηση 8,5 εκατ. ευρώ το 2017 και 10 εκατ. ευρώ το 2018, μειωθεί το επίδομα θέρμανσης κατά 58 εκατ. ευρώ, να μειωθούν δημοσιονομικές δαπάνες κατά 189  εκατ. ευρώ το 2018 και να καταργηθεί το επίδομα ανεργίας για τους νεοεισερχόμενους στην αγορά εργασίας, με στόχο την εξοικονόμηση 1,5 εκατ. ευρώ το 2017 και 2 εκατ. ευρώ το 2018.

* Το πλήρες κείμενο του επικαιροποιημένου μνημονίου δημοσιεύεται στη δεξιά στήλη «Συνοδευτικό Υλικό»