Με την επικαιροποίηση του Μνημονίου, το υπουργείο Οικονομικών δεσμεύεται για την αντικατάσταση του ισχύοντος συστήματος αντικειμενικών αξιών από ένα νέο σύστημα, στο οποίο οι αξίες των ακινήτων θα αντικατοπτρίζουν καλύτερα τις επικρατούσες τιμές στην αγορά.
Αυτό είναι το «κλειδί» για τις όποιες αλλαγές στον ΕΝΦΙΑ του 2018, καθώς ο φόρος ακινήτων φέτος θα παραμείνει αμετάβλητος στα περυσινά επίπεδα, με την προβλεπόμενη από διάταξη νόμου ενσωμάτωση των αγροτεμαχίων στον συμπληρωματικό φόρο να παραμένει ακόμα ερωτηματικό.
Οι δεσμεύσεις προσαρμογής των αντικειμενικών αξιών αυτή τη φορά έχουν χρονοδιάγραμμα παράδοσης τον Δεκέμβριο του 2017. Ο τελευταίος στόχος αφορούσε προσαρμογή τους τον ερχόμενο Ιούνιο αλλά θα παρέλθει χωρίς αποτέλεσμα, όπως άλλωστε συμβαίνει διαρκώς τα τελευταία τέσσερα χρόνια, όπου διαρκώς μπαίνει σχετικό μνημονιακό ορόσημο αλλά παρέρχεται χωρίς παραδοτέο.
Το εγχείρημα έως τώρα σκόνταφτε διαρκώς στα ελλιπή στοιχεία αναφορικά με τις πραγματικές τιμές, εξαιτίας του γεγονότος ότι η αγορά ακινήτων βρίσκεται στον «πάγο» τα τελευταία χρόνια, με ελάχιστες αγοραπωλησίες, πολλές εκ των οποίων γίνονται σε τιμές «σκοτωμένες».
Πρόσφατα, όπως αναφέρει μεσίτης, διαμέρισμα στον Κεραμικό 70 τετραγωνικών πωλήθηκε λόγω μεγάλης ανάγκης του ιδιοκτήτη έναντι 18.000 ευρώ. Η τιμή των 257 ευρώ το μέτρο προφανώς δεν έχει καμία σχέση με την αντικειμενική αξία στην περιοχή. Το κύμα πλειστηριασμών το οποίο αναμένεται το επόμενο διάστημα πρόκειται να ρίξει ακόμα χαμηλότερα τις τιμές αγοράς.
Αυτές οι συνθήκες προβληματίζουν έντονα αρμόδια στελέχη στην Καραγιώργη Σερβίας, που επισημαίνουν ότι η μετάβαση στο νέο σύστημα τιμών ακινήτων θα πρέπει να γίνει με πολλή προσοχή.
Τυχόν εξίσωση των αντικειμενικών με τις αγοραίες κρύβει μεγάλους κινδύνους καθώς θα μπορούσε να ισοπεδώσει και με τον νόμο τις τιμές των ακινήτων, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την αξία της περιουσίας των Ελλήνων.
Για την αντιμετώπιση των προβλημάτων, το υπουργείο Οικονομικών έχει ζητήσει τεχνική βοήθεια από την Κομισιόν. Παράλληλα, η Καραγιώργη Σερβίας προχώρησε στη διεύρυνση της επιτροπής η οποία είχε συσταθεί για τη μελέτη των αντικειμενικών, ζητώντας την παροχή στοιχείων και στελεχών τόσο από την Τράπεζα της Ελλάδος όσο και την ΕΛΣΤΑΤ.
Στόχος είναι, τους επόμενους μήνες, να φτιαχτεί ένα σύστημα ανάλογο με αυτό που βρίσκεται ανενεργό στη Γενική Γραμματεία Δημόσιας Περιουσίας, το λεγόμενο Ψ.Υ.ΔΗ.ΠΕ.ΕΚ (Ψηφιακές Υπηρεσίες Δημόσιας Περιουσίας και Εθνικών Κληροδοτημάτων), στο οποίο θα συλλέγονται όλα τα διαθέσιμα δεδομένα από την αγορά, από συμβολαιογράφους, τράπεζες, μεσίτες κ.λπ., μέσω των οποίων θα προκύπτουν οι νέες τιμές για τον υπολογισμό των φόρων ακινήτων.
Το εγχείρημα ήδη κρίνεται δύσκολο από αυτούς που το προωθούν. Αν υπάρξει νέα βάση τιμών πάντως έως το τέλος του έτους, ο ΕΝΦΙΑ του 2018 το επόμενο καλοκαίρι θα υπολογιστεί με τις νέες τιμές και τις απαραίτητες προσαρμογές.
Η κυβέρνηση έχει δεσμευθεί ότι ο εισπρακτικός στόχος των 2,650 δισ. ευρώ (βεβαίωση εσόδων 3,3 δισ. ευρώ) δεν θα πειραχτεί έως το 2020, οπότε θα έχει κριθεί αν θα εφαρμοστούν τα φορολογικά αντίμετρα, στα οποία ενσωματώνεται μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 200 εκατ. ευρώ.
Μέχρι τότε βέβαια, ο ΕΝΦΙΑ ενδέχεται να αλλάξει όνομα ίσως και μορφή, ανάλογα με το αποτέλεσμα του εγχειρήματος μετάβασης στο νέο σύστημα υπολογισμού της αξίας των ακινήτων. Τα έσοδα που θα βεβαιώνονται όμως θα παραμείνουν αμετάβλητα στα 3,3 δισ. ευρώ έως το 2020, οπότε ενδέχεται να μειωθούν σε 3,1 δισ. ευρώ.