Οταν το κρουαζιερόπλοιο περιμένει τον... ταβερνιάρη!

Οι τρεις πρώτες συνεδριάσεις της Εθνικής Συντονιστικής Επιτροπής Κρουαζιέρας (ΕΣΕΚ) ήταν, μάλλον, αρκετές για να αποδειχθεί η χρησιμότητά της αλλά και να αναδυθεί το… πέλαγος θεμάτων που χρήζουν άμεσης αντιμετώπισης.

Ένα μέτρο της απόστασης που θα πρέπει να καλυφθεί πριν η χώρα είναι σε θέση να διεκδικήσει σοβαρή αύξηση του μεριδίου της στη μεσογειακή αγορά κρουαζιέρας αποτελεί η μέχρι στιγμής καταγραφή των ελλείψεων στα λιμάνια όπου προσεγγίζουν κρουαζιερόπλοια, οι υπηρεσίες που προσφέρονται αλλά και η υποστελέχωση κρίσιμων τομέων όπως της Πλοηγικής Υπηρεσίας του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής.

Ακραία παράδειγμα της κατάστασης αποτελεί η περίπτωση ενός από τα δημοφιλέστερα λιμάνια προσέγγισης κρουαζιερόπλοιων της χώρας μας, το οποίο δεν διαθέτει πλοηγικό σταθμό (υπηρεσία που διαθέτει πλωτά μέσα -πλοηγίδες- που βοηθούν τα μεγάλα πλοία να «δέσουν» με ασφάλεια). Έτσι, χρέη πλοηγού, σύμφωνα με πληροφορίες που μετέφεραν στο Euro2day.gr ναυτιλιακές πηγές του Πειραιά και του συγκεκριμένου λιμανιού, φέρεται να εκτελεί, μεταξύ άλλων, και ιδιοκτήτης τοπικής ταβέρνας!

Η κατάσταση στην οποία περιήλθε η συγκεκριμένη υπηρεσία αποτυπώθηκε ανάγλυφα στις απαντήσεις του υπουργείου Ναυτιλίας σε σχετικές ερωτήσεις που είχαν κατατεθεί στη Βουλή, με αφορμή την κατάσταση στον πλοηγικό σταθμό του λιμανιού της Θεσσαλονίκης.

Οπως προκύπτει από τις απαντήσεις του υπουργείου Ναυτιλίας, το 2014 καταργήθηκαν με σχετική απόφαση οι οργανικές θέσεις που παρέμεναν κενές, με αποτέλεσμα η συγκεκριμένη υπηρεσία να μείνει με τις μισές (110 από τις 222 που προέβλεπε το οργανόγραμμά της). 

Οι αρρυθμίες ήταν αναπόφευκτες σε περιπτώσεις όπως ασθένεια κάποιων στελεχών, οι οποίοι δεν περίσσευαν κιόλας. Ενδεικτική είναι η περίπτωση του λιμανιού της Θεσ/νίκης, όπου η ασθένεια δύο πλοηγών οδήγησε σε σοβαρές αρρυθμίες και χρειάστηκε να μετακινηθεί προσωρινά πλοηγός από την Κέρκυρα για να καλυφθεί εν μέρει το κενό. Ήδη έχει προκηρυχθεί από το υπουργείο Ναυτιλίας η άμεση πλήρωση 39 θέσεων στην πλοηγική υπηρεσία, προκειμένου να καλυφθούν τα κενά.

Η ίδια υπηρεσία δεν είχε ξεμείνει μόνο από προσωπικό αλλά και από πλοία. Κι αυτό καθώς ο γερασμένος εξοπλισμός εμφάνιζε συχνές βλάβες, με αποτέλεσμα να ακινητοποιούνται τα σκάφη. Όπως προκύπτει από τις απαντήσεις του υπουργείου Ναυτιλίας στις σχετικές ερωτήσεις που κατατέθηκαν στη Βουλή, στη συγκεκριμένη υπηρεσία δεν είχε ανανεωθεί ο εξοπλισμός από το 2003.

Έτσι, προκηρύχθηκε εσπευσμένα διαγωνισμός για την προμήθεια δέκα μηχανών, οι οποίες θα αντικαταστήσουν τις ξεχαρβαλωμένες μηχανές 5 πλωτών μέσων (πλοηγίδες) που εξυπηρετούν το μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας, τον Πειραιά. Ο διαγωνισμός βρίσκεται στην τελική του φάση και η αποσφράγιση των προσφορών είναι προγραμματισμένη για τις 27 Απριλίου. Ταυτόχρονα δρομολογήθηκε άλλος διαγωνισμός για τη ναυπήγηση 7 νέων πλοηγίδων.

Η κατάσταση στη συγκεκριμένη υπηρεσία είναι ένα μόνο από τα θέματα τα οποία καλείται να αντιμετωπίσει η Γενική Γραμματεία Λιμένων, Λιμενικής Πολιτικής και Ναυτιλιακών Επενδύσεων, τα οποία συνδέονται έμμεσα με την ανάπτυξη του κλάδου κρουαζιέρας στην Ελλάδα.

Ενδεικτικό της χρονοϋστέρησης με την οποία αντιλαμβάνεται διαχρονικά η επίσημη Πολιτεία τις προτεραιότητες στον χώρο του τουρισμού είναι το γεγονός ότι πρόβλεψη για τη σύσταση ενός συντονιστικού οργάνου για τη συγκροτημένη ανάπτυξη του κλάδου της κρουαζιέρας στην Ελλάδα συμπεριλήφθηκε για πρώτη φορά σε νόμο στα τέλη του 2015.

Χρειάστηκε, ωστόσο, να περάσουν επτά μήνες έως ότου συσταθεί η Εθνική Συντονιστική Επιτροπή Κρουαζιέρας (ΕΣΕΚ) στις 14 Ιουλίου 2016, με κοινή υπουργική απόφαση του τότε υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής Θόδωρου Δρίτσα και της τότε αναπληρώτριας υπουργού Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού (υπουργού Τουρισμού σήμερα) Έλενας Κουντουρά.

Ο αριθμός των 28 μελών του οργάνου από μόνος του δημιούργησε την ανάγκη… συντονισμού της Συντονιστικής. Έτσι, συγκροτήθηκε 7μελής Εκτελεστική Γραμματεία με πρόεδρο τον Γ.Γ του Υπουργείου Ναυτιλίας Ι. Θεοτοκά και αναπληρωτή τον Γ.Γ. Λιμένων, Λιμενικής Πολιτικής και Ναυτιλιακών Επενδύσεων Χρ. Λαμπρίδη. Στην εκτελεστική επιτροπή μετέχουν ακόμα ο Γ.Γ. Τουριστικής Πολιτικής και Ανάπτυξης του Υπουργείου Τουρισμού Γ. Τζιάλλας, ο Γ.Γ. Δημόσιας Τάξης Δ. Αναγνωστάκης, ο Δ. Πέτσας από το Υπουργείο Εσωτερικών και εκπρόσωποι του Ναυτικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (Γ. Γράτσος), της Ένωσης Λιμένων Ελλάδας (Γ. Καστελλάνος) και της Ένωσης Εφοπλιστών Κρουαζιερόπλοιων και Φορέων Ναυτιλίας (Θ. Κόντες).

Το… πέλαγος θεμάτων που άρχισαν να αναδύονται στην επιφάνεια αλλά και το πολυάριθμο του πράγματος οδήγησε στη δημιουργία τεσσάρων θεματικών ομάδων εργασίας. Οι τέσσερις ομάδες αφορούν:

- Τις υποδομές και ανωδομές

- Εμπορικά θέματα και τις πολιτικές προώθησης και προβολής

- Τη διεθνή ναυτιλιακή πολιτική, τους θεσμούς και τους οργανισμούς

- Τις υποστηρικτικές υπηρεσίες.

Σε κάθε περίπτωση, ο όγκος των θεμάτων είναι τέτοιος ώστε να μην μπορεί να γίνει, επί της ουσίας, λόγος για τη συγκρότηση ολοκληρωμένης πολιτικής για τον χώρο της κρουαζιέρας στη χώρα μας. Μάλλον αναπόφευκτο, αν συνυπολογίσει κανείς πως βρίσκεται ακόμα σε εξέλιξη η καταγραφή της κατάστασης, των ελλείψεων και των θεμάτων που απαιτούν αντιμετώπιση, προσδιορίζονται οι προτεραιότητες για τις παρεμβάσεις που θα πρέπει να υλοποιηθούν στα λιμάνια.

Στο μεταξύ βρισκόμαστε στα τέλη Απριλίου και τα κρουαζιερόπλοια καταφθάνουν ενώ αυξάνεται η κίνηση και στον χώρο της ακτοπλοΐας. Έτσι, όπως επιβεβαίωσε στο Euro2day.gr ο Γ.Γ Λιμένων Χρ. Λαμπρίδης, εντός του Μαΐου πρόκειται να πραγματοποιηθούν δύο συσκέψεις με τους φορείς διαχείρισης των λιμανιών, προκειμένου να δοθούν κατευθύνσεις από το υπουργείο, με στόχο να ελαχιστοποιηθούν τα προβλήματα ενόψει καλοκαιριού.

Θέσεις ελλιμενισμού και «δέστρες»

Οι ελλείψεις που πρέπει να καλυφθούν ταχύτατα αποτυπώνονται στο γεγονός και μόνο πως δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμα η καταγραφή των διαθέσιμων θέσεων ελλιμενισμού κρουαζιερόπλοιων (berth allocation).

Η καταγραφή είναι εκ των ων ουκ άνευ προκειμένου να δημιουργηθεί υπηρεσία/φορέας ο οποίος θα αναλάβει να διαχειρίζεται τις χρονοθυρίδες άφιξης και παραμονής κρουαζιερόπλοιων στα λιμάνια της χώρας (slots) μέσω ηλεκτρονικού συστήματος.

Ταυτόχρονα από την πρώτη φάση καταγραφής των ελλείψεων προέκυψε η ανάγκη να υλοποιηθούν μια σειρά έργων βελτίωσης και αναβάθμισης στα λιμάνια που προσεγγίζουν κρουαζιερόπλοια.

Στην κατηγορία έργων «μεγάλης προτεραιότητας» εκτιμήθηκε πως εντάσσονται παρεμβάσεις που πρέπει να γίνουν άμεσα σε 9 λιμάνια, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται οι δημοφιλέστεροι ελληνικοί προορισμοί.

Πιο συγκεκριμένα, από την πρώτη ομάδα εργασίας προέκυψε πως θα πρέπει να υλοποιηθούν άμεσα έργα στη Σαντορίνη, στη Μύκονο, στον Βόλο, στην Πάτμο, στο Κατάκολο, στην Κέρκυρα, στη Ρόδο, στη Χίο και στη Μονεμβασιά.

Αρκετά από τα έργα που προτείνεται να γίνουν στα λιμάνια αφορούν ναύδετα («δέστρες» πλοίων), για τα οποία, όμως, απαιτείται νομοθετική ρύθμιση και η έκδοση κοινών υπουργικών αποφάσεων (ΚΥΑ).

Μεγάλης προτεραιότητας έργα θεωρούνται η κατασκευή επιβατικών σταθμών σε δύο από τα λιμάνια που προσεγγίζουν κάθε χρόνο πολλά κρουαζιερόπλοια, τη Ρόδο και το Κατάκολο (αρχαία Ολυμπία).

Άμεσης προτεραιότητας θεωρείται η αποκατάσταση της λειτουργίας συστήματος θαλάσσιας κυκλοφορίας στο λιμάνι της Κέρκυρας, ενώ παρέμβαση μεγάλης προτεραιότητας θεωρούνται τα έργα εκβάθυνσης στα λιμάνια της Χίου και του Βόλου.