Δραγασάκης: Μας ενδιαφέρει όσο κανέναν να κλείσει η αξιολόγηση

Τα μνημόνια απέτυχαν λόγω της λανθασμένης στόχευσης τους. Οι προβλέψεις τους απέτυχαν, αντιμετώπισαν κάποια από τα συμπτώματα της κρίσης και όχι τις αιτίες τους με τεράστιο κοινωνικό κόστος, δήλωσε ο Γ. Δραγασάκης από τη βουλή.

Η διέξοδος από την κρίση δεν μπορεί να υπάρξει με μια αέναη λιτότητα ή νεοφιλελεύθερα κλισέ, συμπλήρωσε.

Χρήσιμος κρίκος για την μετάβαση στην ανάπτυξη είναι η ολοκλήρωση της β΄ αξιολόγησης. Η κυβέρνηση επιδιώκει μια συνολική συμφωνία που θα επιτρέψει την ένταξη της χώρας στο QE.

Ωστόσο δεν προτίθεται να δεχθεί παράλογες απαιτήσεις που θα διαιωνίσουν τον φαύλο κύκλο της λιτότητας, όπως η ύπαρξη παράλογων δημοσιονομικών πλεονασμάτων για πολλά χρόνια.

Μας ενδιαφέρει όσο κανέναν να κλείσει η αξιολόγηση, υπογράμμισε ο Αντιπρόεδρος της κυβέρνησης. Στόχος της κυβέρνησης και τουλάχιστον των ευρωπαϊκών θεσμών είναι να κλείσει η τεχνική συμφωνία έως τις 7η Απριλίου με μόνες εκκρεμότητες τα πολιτικά ζητήματα.

Παρά τις καθυστερήσεις που οφείλονται σε αποκλίνουσες εκτιμήσεις και επιδιώξεις των δανειστών παραμένουμε εντός στόχων. Αν κλείσει η αξιολόγηση τον Απρίλιο ή λίγο μετά, στη σύνοδο του ΔΝΤ τα επόμενα βήματα μπορούν να επιταχυνθούν: Συμμετοχή στο QE, έξοδος στις αγορές και επιτάχυνση της ανάκαμψης το β’ εξάμηνο, ανέφερε ο Αντιπρόεδρος. Θέλουμε να δώσουμε έμφαση στην μετάβαση από την κρίση στη βιώσιμη και δίκαιη ανάπτυξη, συμπλήρωσε.

Η πορεία πρέπει να θωρακιστεί, γιατί όπως δείχνουν οι διαμάχες στο πλαίσιο της β’ αξιολόγησης ενώ εμείς επιδιώκουμε επιστροφή στην ευρωπαϊκή κανονικότητα υπάρχουν δυνάμεις που θέλουν ανατροπή αυτής της κανονικότητας. Υπάρχουν δυνάμεις που θέλουν την κατάργηση των συλλογικών διαπραγματεύσεων σε όλη την Ευρώπη. Είναι ουτοπικό να ρίχνει κανείς τις ευθύνες μόνο στην Ελλάδα, σημείωσε.

Οι προτεραιότητες της κυβέρνησης είναι σαφείς: Κορυφαία εθνική προτεραιότητα είναι ο τερματισμός το γρηγορότερο της επιτροπείας. Η κουβέντα για 4ο μνημόνιο είναι επικίνδυνη: Δεν το χρειαζόμαστε, υπογράμμισε.

Ο κ. Δραγασάκης τόνισε ότι η ελάφρυνση του χρέους είναι βασικός παράγοντας για την έξοδο της χώρας στις αγορές. Η βιωσιμότητα του χρέους μπορεί να εξασφαλιστεί με σειρά μέτρων που δεν περιλαμβάνουν το «κούρεμα», όπως η μείωση των επιτοκίων.

Ενώ όμως η βιωσιμότητα του χρέους είναι βασική προϋπόθεση για την έξοδο από την κρίση, από μόνη της δεν είναι πανάκεια ούτε μπορεί να φέρει  αποτελέσματα με  διάρκεια αν δεν εντάσσεται σε μια στρατηγική αλλαγής του κυρίαρχου υποδείγματος που οδηγήθηκε σε κρίση και τελικά σε χρεοκοπία. Η εμμονή σε μοντέλα κρατικοδίαιτου και παρασιτικού  καπιταλισμού θα οδηγήσει ξανά σε νέες κρίσεις.

Το πραγματικό δίλημμα λοιπόν δεν είναι «ναι ή όχι στις μεταρρυθμίσεις», αλλά «ναι ή όχι σε ποιές μεταρρυθμίσεις»;  Με ποιό κοινωνικό πρόσημο; Με ποιά κατανομή βαρών και κερδών; Για την υλοποίηση ποιού σχεδίου και την επίτευξη ποιού σκοπού;

Ο όρος βέβαια είναι κακοποιημένος και στη συνείδηση του κόσμου έχει ταυτιστεί με περικοπές και λιτότητα. Χρειάζεται επομένως μια επανοηματοδότησή του.

Θα ήθελα να ξεχωρίσω λοιπόν  τρεις αιτίες που καθιστούν αναγκαίες τις αλλαγές στην ελληνική κοινωνία ανεξάρτητα από την ονομασία που χρησιμοποιεί ο καθένας γι’ αυτές που ταυτόχρονα προσδιορίζουν και το περιεχόμενο τους:

-Η πρώτη αιτία έχει να κάνει με το γεγονός ότι η κρίση που ζούμε δεν είναι κυκλικού χαρακτήρα, δεν θα ξεπεραστεί δηλαδή με μια απλή ανάκαμψη της οικονομίας. Η κρίση είναι δομική και στον πυρήνα της έχει το υπόδειγμα ανάπτυξης του παρελθόντος που δεν ήταν ούτε βιώσιμο ούτε δίκαιο. Η όποια ανάκαμψη της παραγωγής, της απασχόλησης ή των εξαγωγών δεν θα είναι βιώσιμη και διατηρήσιμη αν στηριχθεί στο προϋπάρχον παραγωγικό σύστημα. Η βιώσιμη, πόσο μάλλον η δίκαιη ανάπτυξη, απαιτεί μια νέα εθνική αναπτυξιακή στρατηγική, η οποία θα προωθήσει τις αναγκαίες δομικές αλλαγές στο παραγωγικό σύστημα, το κράτος, τον τρόπο διακυβέρνησης. Και σ’ αυτό ακριβώς αποσκοπεί η αναπτυξιακή στρατηγική που επεξεργάζεται η κυβέρνηση με στόχο να γίνει αντικείμενο ευρύτατου κοινωνικού και πολιτικού διαλόγου.

-Η δεύτερη αιτία έχει να κάνει με ιστορικά διαμορφωμένα θεσμικά ελλείμματα και υστερήσεις. Οι υστερήσεις και τα ελλείμματα αυτά δεν υποδηλώνουν κάποια εγγενή αδυναμία της χώρας να μεταρρυθμιστεί, όπως υποστηρίζουν ορισμένοι, αλλά αντανακλά  δομές συμφερόντων και κοινωνικές συμμαχίες που κυριάρχησαν στο παρελθόν και που και σήμερα αντιδρούν σε προσπάθειες σχετικών αλλαγών.      Ενώ σε άλλες χώρες θεσμικές και άλλες αλλαγές έγιναν προ πολλού από αστικές δυνάμεις, στην περίπτωση της Ελλάδας το αντίστοιχο σύστημα εξουσίας ταυτίστηκε με συμφέροντα που δεν επέτρεψαν τις σχετικές αλλαγές. Έτσι παραμένουν ακόμη προς επίτευξη στόχοι όπως η δημιουργία περιουσιολογίου, η ολοκλήρωση του κτηματολογίου, ο εκσυγχρονισμός της Δικαιοσύνης και γενικά της δημόσιας διοίκησης, η αποτελεσματική λειτουργία των αγορών, ο επανακαθορισμός των σχέσεων κράτους και εκκλησίας, η διαμόρφωση αποτελεσματικών μηχανισμών καταπολέμησης της φοροδιαφυγής, της αδήλωτης εργασίας και της διαφθοράς κλπ.

-Η τρίτη αιτία είναι τα βαθιά ρήγματα που προκάλεσε στην κοινωνία η βίαιη δημοσιονομική προσαρμογή και η παρατεταμένη λιτότητα που είχε ως αποτέλεσμα τη διεύρυνση των κοινωνικών ανισοτήτων, την επέκταση της φτώχειας, τη συρρίκνωση του κοινωνικού κράτους και των δημοσίων υπηρεσιών προς τους πολίτες, η μετανάστευση νέων, η επιδείνωση των δημογραφικών προοπτικών. Είναι συνεπώς επείγουσα ανάγκη:

Πρώτον, να μπει φραγμός σε μεταρρυθμίσεις ή μέτρα πολιτικής που επεκτείνουν τη λιτότητα και επιδεινώνουν τις ανισότητες.

Δεύτερον, όπου αυτό δεν μπορεί να αποτραπεί, να υπάρχει πρόνοια για αντίμετρα που θα αντισταθμίζουν ή θα μετριάζουν τις όποιες αρνητικές κοινωνικές συνέπειες.

Τρίτον, παρά τους όποιους δημοσιονομικούς και άλλους περιορισμούς  πρέπει να υπάρξουν οι αναγκαίες μεταρρυθμίσεις και παρεμβάσεις, με σαφές κοινωνικό πρόσημο και στόχο την ενίσχυση της κοινωνικής προστασίας και συνοχής, τον περιορισμό της εκμετάλλευσης, την καταπολέμηση των ανισοτήτων και των διακρίσεων, τη δημιουργία συνθηκών ανακοπής της μετανάστευσης και ενθάρρυνσης της παλιννόστησης των νέων επιστημόνων που μετανάστευσαν.

Η θεσμοθέτηση του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης, η πρόσβαση στο σύστημα Υγείας των ανασφάλιστων πολιτών, οι στοχευμένες ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης, η επιμονή στην επιστροφή των συλλογικών διαπραγματεύσεων  και άλλες συναφείς πρωτοβουλίες της κυβέρνησης κινούνται προς αυτήν την κατεύθυνση, υπογράμμισε ο κ. Δραγασάκης.

* To πλήρες κείμενο της ομιλίας Δραγασάκη δημοσιεύεται στη δεξιά στήλη «Συνοδευτικό Υλικό»