Η ώρα της αλήθειας για την αξιολόγηση στις Βρυξέλλες

Όσα δεν συμφωνήθηκαν στις αλλεπάλληλες επισκέψεις του κουαρτέτου στην Αθήνα τους προηγούμενους μήνες, θα επιχειρηθεί να κλείσουν έως την Πέμπτη στις Βρυξέλλες.

Η κυβέρνηση βρίσκεται ενώπιον σκληρών και άμεσων αποφάσεων αναφορικά με τα μέτρα σε εργασιακό, ασφαλιστικό, φορολογικό και αγορά ενέργειας, και όπως κατέστη σαφές μετά τη χθεσινή συνεδρίαση του Eurogroup, μόνο με τη σύναψη μιας μορφής προσύμφωνου με το κουαρτέτο των δανειστών θα μπορέσει η συζήτηση να προχωρήσει παρακάτω.

Το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων δεν είναι προδιαγεγραμμένο. Όλες οι εμπλεκόμενες πλευρές αναδεικνύουν την πολιτική βούληση να υπάρξει άμεσα συμφωνία έως το Eurogroup της 7ης Απριλίου, αλλά από τις δηλώσεις Ντάισελμπλουμ, Μοσκοβισί και Ρέγκλινγκ είναι απόλυτα σαφές πως κανείς δεν ρισκάρει πρόβλεψη για το πότε θα κλείσει η δεύτερη αξιολόγηση.

Το μόνο ξεκάθαρο είναι πόσο θα κοστίσει ενδεχόμενη καθυστέρηση έως το καλοκαίρι. Ακόμα και ο πλέον αισιόδοξος των Βρυξελλών, ο κοινοτικός επίτροπος Πιερ Μοσκοβισί, έκανε λόγο χθες για τον κίνδυνο «καταστροφικών συνεπειών». Τα μηνύματα, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, δόθηκαν με περισσή σαφήνεια στον υπουργό Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο. Η κυβέρνηση είναι όμως αυτή η οποία θα ζυγίσει την προτεινόμενη συμφωνία και θα αποφασίσει τελικά εάν θα τη δεχθεί ή όχι και πότε.

Άρχισε η συζήτηση

Το κουαρτέτο είχε διαμηνύσει ότι στην Αθήνα δεν επρόκειτο να επανέλθει παρά μόνο εφόσον η ελληνική κυβέρνηση αποδεχθεί τα μέτρα τα οποία βρίσκονται στο τραπέζι.

Με το μήνυμα αυτό έφυγαν οι εκπρόσωποι του κουαρτέτου από την Αθήνα, την ίδια γραμμή τήρησαν κατά τις πληροφορίες και χθες. Έτσι, αποφασίστηκε η διαπραγμάτευση να συνεχιστεί στις Βρυξέλλες. Την ελληνική κυβέρνηση εκπροσωπούν Ευκλείδης Τσακαλώτος, Έφη Αχτσιόγλου και Γιώργος Χουλιαράκης. Οι συζητήσεις, σύμφωνα με πληροφορίες, ξεκίνησαν ήδη από χθες το βράδυ και στο κυβερνητικό στρατόπεδο επικρατεί η εκτίμηση ότι έως την Πέμπτη θα έχουν ολοκληρωθεί.

Απέναντι στο κυβερνητικό επιτελείο θα βρεθούν τα ίδια ακριβώς πρόσωπα, με τα οποία δεν κατέστη δυνατό να υπάρξει σύγκλιση στα καυτά θέματα της διαπραγμάτευσης επί ελληνικού εδάφους. Η κυβέρνηση επιδίωξε πολιτική διαπραγμάτευση, αλλά τελικά οι συζητήσεις θα γίνουν με τους Ντέλια Βελκουλέσκου, Ντέκλαν Κοστέλο, Φρανσέσκο Ντρούντι και Νίκολας Τζιαμαρόλι.

Ο Γερούν Ντάισελμπλουμ δήλωσε χθες πως «οποιοσδήποτε έχει τη δύναμη, θα βρεθεί αν χρειαστεί στο τραπέζι» προκειμένου να υπάρξει συμφωνία, διευκρινίζοντας ότι δεν είναι προγραμματισμένο ο ίδιος να μετάσχει.

Προς το παρόν, δεν υπάρχουν πληροφορίες ότι οι δανειστές έχουν κάνει βήματα πίσω στις απαιτήσεις τους. Έφυγαν από την Αθήνα ζητώντας περικοπές στις συντάξεις 1,8 δισ. ευρώ το 2020, απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων, επαναφορά του λοκ άουτ, αλλαγές στον συνδικαλιστικό νόμο, μη επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων και πωλητήριο σε μονάδες της ΔΕΗ.

Σε δεύτερη μοίρα υπάρχουν και εκκρεμότητες αναφορικά με τα αντίμετρα, οι οποίες επικεντρώνονται κυρίως στον ΕΝΦΙΑ, ενώ από τις δηλώσεις μετά το Eurogroup δεν φαίνεται να προχωρά -όχι τουλάχιστον άμεσα- η δανειοδότηση με 3 δισ. ευρώ από την Παγκόσμια Τράπεζα για τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης.

Περιγράφοντας τα θέματα τα οποία πρέπει να συμφωνηθούν τις επόμενες ημέρες, ο Ντάισελμπλουμ ανέφερε το ασφαλιστικό, τα εργασιακά και κάποια θέματα σχετικά με τους φόρους, χωρίς όμως να κάνει αναφορά στα ενεργειακά. Δεν είναι γνωστό εάν έγινε εκ παραδρομής ή υπάρχει κάποια «μεταστροφή».

Τα επόμενα βήματα

Σύμφωνα με πληροφορίες, το υπουργείο Οικονομικών έχει λάβει ήδη τα μέτρα του, αντλώντας διαθέσιμα από κάθε πιθανή πηγή προκειμένου να μην αντιμετωπίσει προβλήματα στην κάλυψη λήξεων ομολόγων ύψους 11 δισ. ευρώ έως το τέλος του έτους. Αυτό δεν σημαίνει καθόλου ότι ακόμα και εάν στραβώσει η διαπραγμάτευση, η ελληνική οικονομία μπορεί να κινηθεί με ασφάλεια τους επόμενους μήνες.

Ο επικεφαλής του ESM Κλάους Ρέγκλινγκ, μνημονεύοντας τις μεγάλες λήξεις του Ιουλίου, υπογράμμισε χθες ότι «καλό είναι να έχει κλείσει νωρίτερα η συμφωνία», καθώς η αβεβαιότητα μπορεί να κοστίσει ακριβά.

Το επόμενο προγραμματισμένο Eurogroup είναι για τις 7 Απριλίου. Ο Γερούν Ντάισελμπλουμ όμως έσπευσε να διευκρινίσει ότι «δεν υπάρχει καμία υπόσχεση πως όλη η απαιτούμενη δουλειά θα έχει γίνει έως τότε».

Ο οδικός χάρτης προβλέπει σε πρώτη φάση συμφωνία κυβέρνησης - δανειστών στα σκληρά μέτρα, ώστε στη συνέχεια, οι επικεφαλής του κουαρτέτου να κλείσουν τα τεχνικά θέματα της συμφωνίας και οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης να τη σφραγίσουν, ξεκινώντας τη συζήτηση για τα πρωτογενή πλεονάσματα τα επόμενα χρόνια και τη διευθέτηση του χρέους.

Οι προσδοκίες για το τι μπορεί να αποφασιστεί σε σχέση με το χρέος κρατούνται χαμηλά. Ο πρόεδρος του Eurogroup ανέφερε ότι «δεν θα πρέπει να αναμένονται εκπλήξεις», παραπέμποντας επί της ουσίας στις αποφάσεις του περυσινού Μαΐου για τα μεσοπρόθεσμα μέτρα, τα οποία εφόσον κριθεί απαραίτητο θα εφαρμοστούν μόνο μετά τη λήξη του προγράμματος το 2018 και υπό την προϋπόθεση πλήρους εφαρμογής του Μνημονίου.

Οι όποιες παρεμβάσεις στα πρωτογενή πλεονάσματα και το χρέος πάντως θα πρέπει να ικανοποιούν το ΔΝΤ καθώς και χθες ξεκαθαρίστηκε ότι δεν νοείται συμφωνία χωρίς το Ταμείο. Στις 21-23 Απριλίου, στην εαρινή Σύνοδο του ΔΝΤ, όλες οι εμπλεκόμενες πλευρές θα έχουν τη δυνατότητα να ξεκαθαρίσουν τις θέσεις τους, εφόσον στο μεταξύ έχει υπάρξει συμφωνία για τα μέτρα από την ελληνική κυβέρνηση. Αλλιώς, ένα εφιαλτικό καλοκαίρι μπορεί να βρίσκεται απειλητικά κοντά.