Βαριά ύφεση χτύπησε την οικονομία το 4ο τρίμηνο

Το πέρασμα στην ανάπτυξη, το οποίο είχαν δείξει τα αρχικά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, δεν επιβεβαιώθηκε από τις νεότερες εκτιμήσεις της στατιστικής Αρχής. Το 2016 έκλεισε με ανεπαίσθητη ύφεση (0,05%) οριακά κάτω από το μηδέν, αλλά η μετάβαση σε τροχιά ανάπτυξης δεν επιβεβαιώθηκε.

Τα στοιχεία δείχνουν βουτιά του ΑΕΠ κατά 1,1% το τέταρτο τρίμηνο του έτους σε ετήσια βάση, όταν οι αρχικές εκτιμήσεις έδειχναν επέκταση 0,3% και το μοναδικό τρίμηνο με θετικό πρόσημο ήταν το τρίτο, όταν η σύγκριση έγινε με την απόλυτη κρυάδα την οποία είχε βιώσει η ελληνική οικονομία το 2015, με την επιβολή των capital controls.

Η μεταβολή του ΑΕΠ τρίμηνο-τρίμηνο την τελευταία διετία, σε ετήσια βάση, έχει ενδιαφέρον. Το πρώτο τρίμηνο του 2015 είχε σημειωθεί οριακή επέκταση 0,1% (το πρώτο τρίμηνο του 2016 ύφεση 0,7%). Το δεύτερο τρίμηνο του 2015 η συρρίκνωση ήταν 0,4% (πέρυσι επέκταση 0,4%), για να ακολουθήσει το τρίτο τρίμηνο -των capital controls- «βουτιά» 2,4% (η χαμηλή βάση συνέβαλε σε επέκταση κατά 2% το 2016) και το τελευταίο τρίμηνο του 2015 επέκταση 0,7% (το αντίστοιχο του 2016 ύφεση 1,1%).

Στα τρίμηνα όπου είχαμε συρρίκνωση το 2015, το αντίστοιχο διάστημα του 2016 είχαμε επέκταση και το μοναδικό «καλό» τρίμηνο του περασμένου έτους ήταν αυτό όπου η σύγκριση έγινε με την πρεμιέρα των capital controls. Η εξέλιξη αυτή κάθε άλλο παρά ενθαρρυντική είναι.

Τα νεότερα δυσμενή στοιχεία έρχονται σε μία χρονική στιγμή όπου η διαπραγμάτευση βρίσκεται σε εξέλιξη, με τις έντονες διαφωνίες ανάμεσα στις εμπλεκόμενες πλευρές να απομακρύνουν τις πιθανότητες εξεύρεσης κοινού τόπου άμεσα.

Οικονομικοί παράγοντες και αναλυτές έχουν κρούσει πολλές φορές καμπανάκι κινδύνου για τις επιπτώσεις μιας ατέρμονης διαδικασίας διαπραγμάτευσης, με τελευταία χαρακτηριστική προειδοποίηση αυτή του Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννη Στουρνάρα, σύμφωνα με την οποία «η διαπραγμάτευση θα έπρεπε να είχε κλείσει χθες».

Την ίδια ώρα και η Ένωση Ελληνικών Τραπεζών με κάθε ευκαιρία επισημαίνει τους κινδύνους που εγκυμονεί για την ελληνική οικονομία το σίριαλ των καθυστερήσεων ενώ τα πρώτα αρνητικά σημάδια έχουν καταγραφεί.

Οι καταθέσεις κινούνται έντονα αρνητικά από τις αρχές του έτους (χαμηλό δεκαπενταετίας τον Ιανουάριο, κάτω από τα 120 δισ. ευρώ), τα κόκκινα δάνεια εκεί που είχαν αρχίσει να μειώνονται το δεύτερο εξάμηνο του έτους, σήκωσαν και πάλι κεφάλι, ενώ τραπεζικές πηγές αναφέρουν και παράλληλη μείωση των χαρτονομισμάτων σε κυκλοφορία τον Ιανουάριο (κατά περίπου 1,1 δισ. ευρώ), ένδειξη ότι οι Έλληνες «τρώνε και τα λεφτά από το στρώμα».

Σε αυτό το πλαίσιο, ο στόχος για επέκταση της ελληνικής οικονομίας κατά 2,7% το 2017 θεωρείται από οικονομικούς αναλυτές επισφαλής, με ό,τι αυτό συνεπάγεται και για τη διαπραγμάτευση στο δημοσιονομικό σκέλος. 

* Δείτε αναλυτικά στοιχεία στη στήλη Συνοδευτικό Υλικό.