Το ΔΝΤ και το σενάριο για «βελούδινο διαζύγιο»

Κανείς δεν περιμένει ότι στη σημερινή του συνεδρίαση το ΔΝΤ θα ανακοινώσει εάν θα μείνει ή θα φύγει από το ελληνικό πρόγραμμα. Αυτή η απόφαση θα έρθει αργότερα. Αυτό το οποίο όμως ξεκάθαρα αναμένεται από όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές σήμερα είναι ένα διπλό μήνυμα: πάρτε σκληρά μέτρα (προς την ελληνική κυβέρνηση) και δώστε λύση στη βιωσιμότητα του χρέους (προς τους Eυρωπαίους).

Το Ταμείο, κατά τις πληροφορίες, ενδέχεται να κάνει συμβιβασμούς και προς τις δύο πλευρές. Κυρίως προς την ευρωζώνη. Αναμένεται ότι θα μπορούσε να συμβιβαστεί με την προκαταβολική εξειδίκευση των μεσοπρόθεσμων μέτρων για το χρέος, μπαίνοντας στο ελληνικό πρόγραμμα πριν την εφαρμογή τους.

Προς την ελληνική κυβέρνηση, η μοναδική έκπτωση η οποία θα μπορούσε -εκτιμάται αρμοδίως- να γίνει θα ήταν στο μέτωπο του ύψους των μέτρων. Αντί για 4,5 δισ. ευρώ των αρχικών του απαιτήσεων, το ποσό θα μπορούσε να υποχωρήσει χαμηλότερα, στη βάση των καλύτερων δημοσιονομικών επιδόσεων του 2016.

«Περιμένουμε ότι σήμερα το ΔΝΤ θα αφήσει ανοιχτό χώρο στη διαπραγμάτευση», αναφέρει στέλεχος με γνώση των διεργασιών σε όλα τα μέτωπα της διαπραγμάτευσης, εκτιμώντας ότι το Ταμείο θα εμφανίσει ένα ιδιαιτέρως ισχυρό DSA (Dept Sustainability Analysis).

Κατά την εκτίμηση του ίδιου στελέχους, το ΔΝΤ θα ήταν διατεθειμένο να φύγει μετά τις γερμανικές εκλογές, αλλά στους κόλπους του Ταμείου επικρατεί η άποψη ότι μια αποχώρηση θα μπορούσε να οδηγήσει σε αναζωπύρωση των κατηγοριών, ότι ακριβώς εξαιτίας της αποχώρησής του καταστρέφεται το ελληνικό πρόγραμμα.

Υπ’ αυτό το πρίσμα, συνομιλητές του Πολ Τόμσεν αναφέρουν ότι το Ταμείο θα ήταν διατεθειμένο να μπει με χρηματοδότηση (αν ο Ντόναλντ Τραμπ δεν αποφασίσει διαφορετικά) σε ένα πρόγραμμα διάρκειας 12 ή 18 μηνών (παρότι συνήθως τα MEFP του ΔΝΤ έχουν διάρκεια τριών ετών), με αντάλλαγμα ένα «βελούδινο» διαζύγιο στη συνέχεια.

Για να το κάνει αυτό, προϋπόθεση είναι η ελληνική κυβέρνηση να συμβιβαστεί με σκληρά μέτρα. Το μείγμα των μέτρων παραμένει αμετάβλητο: μαχαίρι στο αφορολόγητο (5.000 ευρώ έχει ζητήσει στο παρελθόν τόσο το ΔΝΤ όσο και η Παγκόσμια Τράπεζα, αν και κυβερνητικές πηγές αναφέρουν ότι το Ταμείο τώρα δεν ζητά αφορολόγητο κάτω από 7.000 ευρώ), κατάργηση της προσωπικής διαφοράς στις καταβαλλόμενες συντάξεις (το μέτρο θα μπορούσε -εκτιμάται από ελληνικές πηγές- να ενταχθεί στον κόφτη), δραστική απελευθέρωση αγορών προϊόντων και υπηρεσιών με έμφαση στην αγορά εργασίας, όπου οι σκληρές απαιτήσεις για αύξηση του ορίου των ομαδικών απολύσεων παραμένουν στο τραπέζι.

Μάλιστα στην ελληνική πλευρά έχει δοθεί το σήμα ότι είναι εκτός διαπραγμάτευσης το αίτημα για επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων και ίσως θα μπορούσε να συζητηθεί μια ευνοϊκότερη παρέμβαση στο μέτωπο της μετενέργειας των συμβάσεων.

Αλλάζει το παζάρι

Η κυβέρνηση δεν έχει κόψει κάθε συζήτηση για πρόσθετα μέτρα. Διαπραγματεύεται επ’ αυτών, προβάλλοντας κυρίως ισχυρές ενστάσεις στο μέτωπο της προκαταβολικής νομοθέτησής τους -οι απαιτήσεις του ΔΝΤ χαρακτηρίζονται παράλογες και αντισυνταγματικές-, αλλά τις τελευταίες ημέρες, αρχίζει στο παζάρι να μπαίνει και μία ακόμα γραμμή διεκδικήσεων.

Αν τελικά η κυβέρνηση πιει το «πικρό ποτήρι» των μέτρων, προχωρώντας ακόμα και σε νομοθέτηση με ρήτρα ακύρωσης της μείωσης του αφορολόγητου από το 2018, εκτός από τα μέτρα για το χρέος και την ένταξη στο QE, τα οποία θεωρεί εκ των ων ουκ άνευ ανταλλάγματα, φέρεται να παζαρεύει και κάποια αντίδωρα αναφορικά με τον ΦΠΑ στα νησιά καθώς και τη μείωση των εργοδοτικών ασφαλιστικών εισφορών για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

Ενδεικτική των κυβερνητικών προθέσεων για το παζάρι της διαπραγμάτευσης μπορεί ενδεχομένως να θεωρηθεί και η δήλωση του Πάνου Καμμένου (στη Realnews), σύμφωνα με την οποία «μείωση αφορολόγητου χωρίς μείωση του ΦΠΑ, του ΕΝΦΙΑ, ή του φόρου των επιχειρήσεων που μπορεί να φέρει την ανάπτυξη, δεν μπορεί να γίνει».