Παρασκηνιακές κινήσεις απεμπλοκής στη διαπραγμάτευση

Προς το παρόν, η διαπραγμάτευση φέρεται να έχει περιέλθει σε τέλμα. Πηγές με γνώση των διεργασιών προαναγγέλλουν κίνηση εκτόνωσης της κρίσης εντός της εβδομάδας, η οποία στο καλό σενάριο θα οδηγήσει σε επάνοδο του κουαρτέτου στην Αθήνα, αμέσως μετά τη συνεδρίαση του ΔΝΤ στις 6 Φεβρουαρίου, οπότε αναμένεται να εγκριθεί από το Δ.Σ. η έκθεση του άρθρου 4 και η ανάλυση βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους.

Κινήσεις εντός της εβδομάδας βλέπουν και ελληνικές κυβερνητικές πηγές, κρατώντας όμως κλειστά τα χαρτιά τους για το εάν θα αναληφθεί κάποια πρωτοβουλία από την πλευρά της Αθήνας ή οι κινήσεις αυτές θα έρθουν από την πλευρά του κουαρτέτου.

Πιθανότερο θεωρείται η πρωτοβουλία αυτή να αναληφθεί από την πλευρά της Κομισιόν, είτε με τηλεδιάσκεψη, είτε μέσω ηλεκτρονικής αλληλογραφίας.

Το μέτωπο των θεσμών είναι αρραγές, επομένως, αναφέρουν ευρωπαϊκές πηγές, δεν θα υπάρξει απόκλιση από τη γραμμή της απαίτησης νομοθέτησης πρόσθετων μέτρων. Το εάν θα χρειαστεί να εφαρμοστούν είναι άλλο κεφάλαιο. Οι απαιτήσεις όμως είναι προδιαγεγραμμένες. Κατάργηση της προσωπικής διαφοράς για τις συντάξεις, μείωση του αφορολόγητου, προώθηση των απαιτήσεων στο πεδίο των εργασιακών (αύξηση ομαδικών απολύσεων, αλλαγές στον συνδικαλιστικό νόμο) και μη επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων.

Το πιο «προσοδοφόρο» μέτρο και ενδεχομένως αυτό το οποίο θα περνούσε με το μικρότερο δυνατό πολιτικό κόστος -έναντι του ενδεχόμενου νέας μείωσης των συντάξεων- θεωρείται από ορισμένες πηγές το νέο μαχαίρι στο αφορολόγητο. Κάθε 300 ευρώ περικοπής της έκπτωσης φόρου η οποία οδηγεί στο αφορολόγητο, οδηγεί σε πρόσθετα έσοδα 0,5% του ΑΕΠ ή κοντά στα 900 εκατ. ευρώ. Το πολιτικό αμπαλάζ, αν η κυβέρνηση εγκατέλειπε -δεν υπάρχει επί του παρόντος καμία ένδειξη προς αυτή την κατεύθυνση- την θέση της ότι δεν ψηφίζει πρόσθετα μέτρα ούτε ένα ευρώ, θα μπορούσε να είναι ότι «τα μέτρα αυτά δεν θα χρειαστεί να εφαρμοστούν»…

Οι θεσμοί, σύμφωνα με πληροφορίες, αξιολογούν τις δημοσιονομικές επιδόσεις του 2016. Ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος μετά το τελευταίο Eurogroup ανέφερε ότι το πρωτογενές πλεόνασμα του περασμένου έτους θα κλείσει κοντά στο 2% του ΑΕΠ, όταν ο στόχος ήταν για πλεόνασμα 0,5%. Στον βαθμό όπου οι θεσμοί διαπιστώσουν ότι ένα μέρος αυτού του πλεονάσματος έχει θετική επίδραση στα επόμενα χρόνια, εκτιμάται ότι το πακέτο των απαιτήσεων πρόσθετων μέτρων ενδέχεται να μειωθεί. Αρχικά, είχε προσδιοριστεί από το ΔΝΤ κοντά στα 4,5 δισ. ευρώ.

Κουβάρι

Ακόμα και εάν επιτευχθεί εντός της εβδομάδας μια πρώτη προσέγγιση και επανέλθουν οι επικεφαλής των θεσμών άμεσα στην Αθήνα, το κουβάρι είναι τόσο μπερδεμένο που μοιάζει πολύ δύσκολο να βρεθεί κοινά αποδεκτή λύση.

Το ΔΝΤ έχει διαμηνύσει ξεκάθαρα ότι απαιτεί πρόσθετα μέτρα από την ελληνική κυβέρνηση, αλλά και γενναία ρύθμιση χρέους σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα από την Ευρώπη.

Ο ESM, όμως, μέσω δηλώσεων στελέχους του, διεμήνυσε ότι « το ελληνικό δημόσιο χρέος μπορεί να είναι διαχειρίσιμο, εάν οι συμφωνηθείσες μεταρρυθμίσεις εφαρμοστούν πλήρως».

Στον βαθμό όπου οι απόψεις του ESM αντανακλούν και τις θέσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, η ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης θα μπορούσε να οδηγήσει σε απόφαση ένταξης της Ελλάδας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης. Και αυτό το αντίδωρο, σύμφωνα με ορισμένες πηγές, ενδέχεται να κάνει την κυβέρνηση να ξανασκεφτεί το ενδεχόμενο να ψηφίσει μέτρα, ενσωματωμένα σε έναν διευρυμένο κόφτη, τα οποία δεν θα εφαρμοστούν.

Τι θα γίνει στη συνέχεια με το ΔΝΤ παραμένει άγνωστο. Το βασικό ζητούμενο όμως τώρα είναι να ξεμπλοκάρει η διαδικασία αξιολόγησης, με άμεση επάνοδο του κουαρτέτου στην Αθήνα. Ορισμένες πηγές αναφέρουν μάλιστα ότι εάν ο χρόνος δεν είναι επαρκής έως το τέλος του Φλεβάρη, θα μπορούσε εφόσον επιτευχθεί συμφωνία στα βασικά, ορισμένα θέματα να παραπεμφθούν στη συνέχεια -εντός Μαρτίου- με τα γνωστά milestones.

Το αντίθετο σενάριο, με την αξιολόγηση να σέρνεται για μήνες, οδηγεί στο μαρτύριο της σταγόνας έως ένα εφιαλτικό καλοκαίρι.