Ψηφισμένα μέτρα με ρήτρα ακύρωσης ζητούν οι θεσμοί

Το σενάριο το οποίο διακινείται στους κόλπους των δανειστών, ακόμα και στο ευρωπαϊκό σκέλος, είναι σχετικά απλό.

Αύριο, Πέμπτη, στη συνεδρίαση του Eurogroup, ο Έλληνας υπουργός Οικονομικών θα βρεθεί αντιμέτωπος με μια «προσφορά»: η ελληνική κυβέρνηση ψηφίζει τώρα πρόσθετα μέτρα, που θα ικανοποιούν και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και τα οποία εφόσον δεν χρειαστεί να εφαρμοστούν, όπως υποστηρίζει η ελληνική πλευρά, θα ακυρωθούν το 2019.

Στο πακέτο αυτών των μέτρων κεντρικά συστατικά είναι η σημαντική μείωση του αφορολόγητου, η κατάργηση της λεγόμενης προσωπικής διαφοράς στις συντάξεις και η δραστική απελευθέρωση των αγορών προϊόντων, πέραν των γνωστών εκκρεμοτήτων σε εργασιακά και αγορά ενέργειας. Το αντίδωρο σε αυτή την κυβερνητική υπαναχώρηση θα είναι η εκταμίευση της δόσης των 6,1 δισ. ευρώ αλλά και η λήψη απόφασης για τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος από το Eurogroup, άμεσα.

Από τη χθεσινή τοποθέτηση του κυβερνητικού εκπροσώπου Δημήτρη Τζανακόπουλου προκύπτει ότι η κυβέρνηση θέτει επιτακτικά ως μέρος της λύσης, τη λήψη άμεσης απόφασης για τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος. Δεν συζητά όμως, τουλάχιστον με τα έως τώρα δεδομένα, άμεση νομοθέτηση πρόσθετων μέτρων, αλλά επιχειρεί τον συμβιβασμό υπό τον μανδύα του ενισχυμένου μηχανισμού εγγυήσεων, μια παραλλαγή του ισχύοντος κόφτη, τον οποίο φαίνεται διατεθειμένη να επεκτείνει κατά έναν επιπλέον χρόνο. Τη θέση ότι δεν θα ψηφιστούν νέα μέτρα καταθέτει και ο πρωθυπουργός στη συνέντευξή του στην Εφημερίδα των Συντακτών.

Το παζάρι έχει όλες τις προϋποθέσεις να είναι σκληρό. Το «παράθυρο ευκαιρίας» όμως, όπως λένε ευρωπαϊκές πηγές, κλείνει στις 20 Φεβρουαρίου, στην επόμενη συνεδρίαση του Eurogroup και επομένως ό,τι είναι να γίνει, θα πρέπει να έχει τελειώσει έως τότε. Στη συνέχεια, ο εκλογικός κύκλος στην Ευρώπη μπαίνει στην τελική του ευθεία, καθώς πρώτο κλείνει το ολλανδικό κοινοβούλιο και ο Γερούν Ντάισελμπλουμ ετοιμάζεται να κουνήσει το μαντίλι στο Eurogroup.

Τα επόμενα βήματα

Αν στο Eurogroup της Πέμπτης, υπάρξει ένας αρχικός συμβιβασμός, τα επόμενα βήματα θα μπορούσαν να έχουν ως εξής: άμεσα επανέρχονται στην Αθήνα οι επικεφαλής του κουαρτέτου για συνέχιση και ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων επί της δεύτερης αξιολόγησης. Εφόσον υπάρξει συμφωνία, η ελληνική κυβέρνηση ψηφίζει ό,τι έχει συμφωνηθεί, οι θεσμοί συντάσσουν το περιβόητο compliance report, εγκρίνεται από το Eurogroup, δρομολογείται η εκταμίευση της δόσης και η λήψη απόφασης αναφορικά με τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος. Κάθε αντίθετο σενάριο μπορεί να αποδειχθεί εφιάλτης.

Στη συνέχεια του «καλού» σεναρίου, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο εντάσσεται με χρηματοδότηση στο τρίτο ελληνικό πρόγραμμα, με τη σύναψη του δικού του Μνημονίου, του λεγόμενου MEFP. Το Memorandum of Economic and Financial Policies, αποτελεί, με τα δεδομένα των δύο πρώτων προγραμμάτων, μια παραλλαγή του ευρωπαϊκού Μνημονίου, του Memorandum of Understanding.

Το πρόβλημα το οποίο επιπρόσθετα πρέπει να λυθεί τώρα είναι ότι το Μνημόνιο με τους Εευρωπαίους λήγει το καλοκαίρι του 2018 και τα MEFP του ΔΝΤ έχουν συνήθως τριετή διάρκεια. Δεν έχουμε φτάσει όμως ακόμα σε αυτό το σημείο, για να δούμε τη διάρκεια και το περιεχόμενο ενός συμπληρωματικού, όπως θα μπορούσε να χαρακτηριστεί, Μνημονίου με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Ακόμα δεν ξέρουμε αν την Πέμπτη η κυβέρνηση θα μπορέσει να επιτύχει μια πρώτη συμφωνία σε επίπεδο Eurogroup, για να πάει η κουβέντα παρακάτω, ή θα προσκρούσει σε πολιτικά ανυπέρβλητα αιτήματα πρόσθετων -εδώ και τώρα- μέτρων.

Όπως προϊδέασε χθες ο κοινοτικός επίτροπος Π. Μοσκοβισί στη συνεδρίαση του Eurogroup, «θα δούμε πώς μπορούμε να κινηθούμε σε γρήγορη ολοκλήρωση… αλλά αυτό προφανώς δεν μπορεί να επιτευχθεί την Πέμπτη».