Ερχεται το ακαταδίωκτο για ρυθμίσεις και διαγραφές δανείων

Την παροχή ασυλίας για αστικές και ποινικές ευθύνες, οι οποίες ενδέχεται να προκύψουν από αναδιαρθρώσεις ή διαγραφές δανείων, σε στελέχη τραπεζών αλλά και σε δημόσιους υπαλλήλους που χειρίζονται σχετικές υποθέσεις, προβλέπει το σχέδιο νόμου για τον εξωδικαστικό συμβιβασμό.

Ικανοποιώντας ένα πάγιο αίτημα της αγοράς αλλά και τη σχετική δέσμευση του τελευταίου Μνημονίου, η κυβέρνηση είναι έτοιμη να θεσμοθετήσει το «ακαταδίωκτο» για στελέχη τραπεζών αλλά και όσους έχουν την επιμέλεια ή τη διαχείριση δημόσιας, δημοτικής, κοινοτικής περιουσίας ή περιουσίας Ν.Π.Δ.Δ.

Η ασυλία αφορά σε τυχόν ποινικές ή αστικές ευθύνες για αναδιαρθρώσεις δανείων ή διαγραφές απαιτήσεων, που θα διενεργηθούν βάσει των διατάξεων του εξωδικαστικού συμβιβασμού.

Με την παραπάνω ρύθμιση καλύπτονται τόσο υπάλληλοι εφοριών και ταμείων, όσο και αυτοί των ΟΤΑ και Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου, που θα κληθούν να χειριστούν χιλιάδες υποθέσεις εξωδικαστικής ρύθμισης απαιτήσεων από επιχειρήσεις με ληξιπρόθεσμες οφειλές.

Για τους δημόσιους και δημοτικούς υπαλλήλους, προβλέπεται άσκηση ποινικής δίωξης μόνο κατόπιν μηνυτήριας αναφοράς του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης. Η αναφορά θα πρέπει να τεκμηριώνει ειδικά και εμπεριστατωμένα ότι οι ανωτέρω πράξεις τελέστηκαν κατά παράβαση των σχετικών διατάξεων του εξωδικαστικού συμβιβασμού και των όσων ορίζουν οι εσωτερικοί κανονισμοί και το καταστατικό του φορέα.

Για τα τραπεζικά στελέχη, η παροχή νομικής κάλυψης ισχύει εφόσον συντρέχουν σωρευτικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις:

α) οι πράξεις ή παραλείψεις τελούνται με σκοπό, είτε την είσπραξη μέρους τουλάχιστον της απαίτησης είτε, αν πρόκειται για επιχειρηματικά δάνεια, τη συνέχιση της δραστηριότητας επιχείρησης με βάση συμφωνία εξυγίανσης ή σχέδιο αναδιοργάνωσης και διάσωσης αυτής και μέσω αυτής, στην εξασφάλιση είσπραξης τουλάχιστον μέρους της απαίτησης.

β) δεν έχουν παραβιαστεί οι σχετικές κανονιστικές πράξεις της Τράπεζας της Ελλάδος.

γ) υφίστανται αποφάσεις των θεσμοθετημένων εγκριτικών επιτροπών ή οργάνων κάθε πιστωτικού και χρηματοδοτικού ιδρύματος, που κρίνουν αιτιολογημένα ότι προβλέπεται ανέφικτη η είσπραξη του συνόλου της απαίτησης.

Ανοίγει ο δρόμος για γενναίες ρυθμίσεις δανείων

Πρόκειται, σύμφωνα με τραπεζικά στελέχη, για διάταξη που κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση καθώς η παροχή νομικής κάλυψης αποτελεί βασική προϋπόθεση για να ξεκινήσουν γενναίες ρυθμίσεις δανείων σε χιλιάδες υπερχρεωμένες επιχειρήσεις, που θα κριθούν βιώσιμες.

Σύμφωνα με την κυβέρνηση, χρήση του εξωδικαστικού συμβιβασμού θα μπορούσαν να κάνουν περίπου 400 χιλ. επιχειρήσεις, ώστε να ρυθμίσουν τα χρέη τους σε τράπεζες, Δημόσιο και λοιπούς προμηθευτές. Για τη διευκόλυνση των ρυθμίσεων, το σχέδιο νόμου δεν προβλέπει όριο στο ύψος της διαγραφής απαιτήσεων και στον αριθμό των δόσεων εξόφλησης των εναπομεινασών οφειλών.

Σημειώνεται ότι οι τράπεζες έχουν δεσμευτεί να μειώσουν τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα προς τις επιχειρήσεις, κατά 23,8 δισ. ευρώ στην τριετία (σ.σ. από 64,3 δισ. σε 40,5 δισ. ευρώ).

Οι μαζικές ρυθμίσεις δανείων προβληματικών επιχειρήσεων αποτελούν κρίσιμη παράμετρο για την επίτευξη των παραπάνω στόχων καθώς τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματά (Non Performing Exposures - NPEs) τους ανέρχονται σε 22,7 δισ. ευρώ και αφορούν, όπως προαναφέρθηκε, σε περίπου 400 χιλ. επιχειρήσεις.

Ζητείται ευχερέστερη μετοχοποίηση δανείων

Πέραν της νομικής κάλυψης, η κυβέρνηση θα πρέπει να θεσμοθετήσει, σύμφωνα με τραπεζικά στελέχη, την ευχερέστερη μετοχοποίηση χρέους και έξωση διοικήσεων στις περιπτώσεις αποδεδειγμένα μη συνεργάσιμων μετόχων εταιρειών, προκειμένου να δημιουργηθεί μια ισχυρή απειλή για όσους επιχειρηματίες είναι συνειδητά στρατηγικοί κακοπληρωτές.

Με το υφιστάμενο πλαίσιο, οι τράπεζες μπορούν μεν να προσφύγουν στη λύση διορισμού ειδικού διαχειριστή αλλά το δικαστήριο θα πρέπει να αποδεχθεί ότι η επιχείρηση βρίσκεται σε αδυναμία πληρωμών, πράγμα δύσκολο, όπως έχει δείξει η μέχρι σήμερα εμπειρία, αν η διοίκηση της εταιρείας εμφανίσει έστω κάποιες πρόσφατες πληρωμές προς προμηθευτές.

Επιπρόσθετα, τράπεζες και ΤτΕ ζητούν να θεσμοθετηθούν τα εξής μέτρα:

- Δυνατότητα φορολογικής απόσβεσης της ζημίας από διαγραφές σε ορίζοντα 15ετίας ή και 20ετίας από 5 έτη που ισχύει σήμερα. 

- Τροποποίηση στο υφιστάμενο θεσμικό και εποπτικό πλαίσιο περί τιτλοποιήσεων, ώστε να καταστεί εργαλείο ενεργητικής διαχείρισης απαιτήσεων.