Εκλεισαν βιβλία 105.000 φορολογούμενοι σε μια διετία

Είναι σαν να μπαίνει νάρκη στα φορολογικά έσοδα και τα έσοδα των ασφαλιστικών ταμείων. Το εκρηκτικό μείγμα επιβαρύνσεων σε φόρους και ασφαλιστικές εισφορές για ελεύθερους επαγγελματίες και αμειβόμενους με Δελτία Παροχής Υπηρεσιών έχει προκαλέσει ήδη ένα πρωτοφανές κύμα διακοπών εργασιών στις εφορίες και λογιστές εκτιμούν πως ακόμα δεν έχουμε δει τίποτα.

Το ξεκαθάρισμα του τοπίου, αναφορικά με τις εισφορές, εντός των ημερών αναμένεται να δημιουργήσει τσουνάμι πελατών στα γραφεία τους, με φορολογούμενους οι οποίοι είτε κλείνουν τα βιβλία τους, είτε μετατρέπουν τις εταιρείες τους σε Ιδιωτικές Κεφαλαιουχικές, την τελευταία «μόδα», στην οποία υποχρέωση ασφάλισης έχει μόνο ο διαχειριστής και όχι οι μέτοχοι.

Τα στοιχεία τα οποία έχει στη διάθεσή του το υπουργείο Οικονομικών δείχνουν ότι τη διετία 2015-2016, 105.000 φυσικά και νομικά πρόσωπα με επιχειρηματική δραστηριότητα έκλεισαν τα βιβλία τους, χωρίς να υπάρξει μέχρι σήμερα νέα έναρξη επαγγέλματος στον ίδιο Αριθμό Φορολογικού Μητρώου.

Πρακτικά, περίπου ένα στα είκοσι φυσικά και νομικά πρόσωπα με επιχειρηματική δραστηριότητα κατέβασαν ρολά για την εφορία, είτε διότι δεν κατάφεραν να αντεπεξέλθουν στα βάρη της κρίσης, είτε με στόχο να γλιτώσουν από το τσουνάμι φόρων και τελών, ρισκάροντας τη συνέχιση της δραστηριότητάς τους σε καθεστώς παραοικονομίας. Από το 2011 έως σήμερα, οι διακοπές εργασιών φτάνουν τις 250.000.

Τα στοιχεία του Taxis δείχνουν ότι οι ενεργές επιχειρήσεις ανέρχονται σε 2.221.085, εκ των οποίων 1.607.938 είναι φυσικά πρόσωπα με επιχειρηματική δραστηριότητα. Κανείς δεν είναι σε θέση να γνωρίζει στο τέλος του μήνα, όταν θα έρθει η ώρα της πληρωμής των νέων εισφορών με βάση τον νόμο Κατρούγκαλου, πόσα «μπλοκάκια» και πόσα βιβλία θα έχουν παραμείνει ενεργά.

Λογιστές εκτιμούν ότι τους τελευταίους μήνες, οι διακοπές εργασιών ξεπερνούν τις 5.000 σε μηνιαία βάση, χωρίς να υπολογίζονται όλοι αυτοί οι οποίοι, προκειμένου να γλιτώσουν τις επιβαρύνσεις, είτε αλλάζουν νομική μορφή στην επιχείρησή τους (η τελευταία μόδα είναι οι Ιδιωτικές Κεφαλαιουχικές Εταιρείες), είτε επιζητούν φορο-ασφαλιστικό σωσίβιο σε άλλες χώρες, όπως η Βουλγαρία. Κατέγραψαν ήδη ένα κύμα αυξημένων διακοπών εργασιών τον Δεκέμβριο και προβλέπουν ραγδαία επιτάχυνση στο κλείσιμο βιβλίων το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Ιανουαρίου, όταν πλέον ξεκαθαρίσει απόλυτα το νέο περιβάλλον εισφορών.

Ήδη, μετά από διευκρινίσεις τις οποίες έδωσε ο αρμόδιος αναπληρωτής υπουργός Τάσος Πετρόπουλος, μισθωτοί οι οποίοι έχουν παράλληλη δεύτερη απασχόληση και αμείβονται με Δελτίο Παροχής Υπηρεσιών θα επωμίζονται αποκλειστικά -χωρίς τη συνδρομή του εργοδότη- εισφορές ύψους 26,97%. Ο εργαζόμενος αυτός, για το εισόδημά του, θα φορολογηθεί από το πρώτο ευρώ με συντελεστές από 22% έως και 45%, θα έρθει αντιμέτωπος με ειδική εισφορά αλληλεγγύης (έως 10%) και με τέλος επιτηδεύματος 650 ευρώ. Χώρια το κόστος του λογιστή για να του κρατά τα βιβλία.

Χωρίς πολλή ανάλυση, φαίνεται ξεκάθαρα ότι οι εργαζόμενοι αυτής της κατηγορίας θα δουλεύουν για να αμείβονται καθαρά με λιγότερα από τα μισά των μικτών τους αποδοχών. Τα υπόλοιπα θα τα παίρνει εφορία και ασφαλιστικό ταμείο.

Θολό παραμένει άλλωστε το τοπίο αναφορικά με τους εργαζόμενους οι οποίοι αμείβονται με Δελτίο Παροχής Υπηρεσιών σε έως δύο εργοδότες, καθώς δεν έχει διευκρινιστεί ακόμα επακριβώς πώς θα κατανέμεται η εισφορά 26,97%. Ο νόμος ορίζει ότι το 20% υπέρ κύριας ασφάλισης επιμερίζεται σε 13,33% στον εργοδότη και 6,67% στον εργαζόμενο και επιβάλλεται ένα πρόσθετο  6,97% υπέρ υγείας, όπου δεν έχει διευκρινιστεί από ποιόν θα καταβάλλεται.

Έμπειροι φοροτεχνικοί εκτιμούν ότι η κατακόρυφη διεύρυνση των επιβαρύνσεων θα θρέψει καταλυτικά τη μαύρη εργασία, αποδυναμώνοντας εντέλει τόσο τα φορολογικά έσοδα όσο και τα έσοδα των ασφαλιστικών ταμείων. Ήδη, λένε, πολλοί από τους φορολογούμενους οι οποίοι κλείνουν βιβλία, συνεχίζουν να δραστηριοποιούνται αφανώς. Σπίτια έχουν μετατραπεί σε κομμωτήρια και σαλόνια σε χώρους αισθητικής, καθηγητές κλείνουν φροντιστήρια και κάνουν μόνο ιδιαίτερα μαθήματα κατ’ οίκον, ενώ ετερόρρυθμες και ομόρρυθμες εταιρείες μετατρέπονται σε ΙΚΕ, στις οποίες η υποχρέωση ασφάλισης αφορά μόνο στον διαχειριστή και όχι και στους μετόχους.

Το κόστος μετατροπής μιας Ε.Ε και Ο.Ε σε ΙΚΕ κυμαίνεται κοντά στα 1.000 ευρώ, αλλά λογιστές φοβούνται ότι, λόγω του πλήθους των εταιρειών που μετατρέπονται στις επονομαζόμενες εταιρείες του ενός ευρώ, δεν θα αργήσει το υπουργείο Εργασίας να αλλάξει το ασφαλιστικό καθεστώς και για αυτές.

Αξίζει να σημειωθεί ότι εφόσον δεν έχει εκδοθεί Δελτίο Παροχής Υπηρεσιών με ημερομηνία 2017, οι φορολογούμενοι μπορούν έως το τέλος Ιανουαρίου να κάνουν διακοπή εργασιών με βάση τον πραγματικό χρόνο (το 2016) χωρίς πρόστιμο. Στη συνέχεια, θα επιβάλλεται πρόστιμο 100 ευρώ, μέσω μιας σταθερής διαδικασίας την οποία πρόσφατα καθόρισε ο Διοικητής της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων Γιώργος Πιτσιλής.