Καμπανάκι από τραπεζίτες - αγορά για αξιολόγηση

Καμπανάκι στην κυβέρνηση για το κόστος που θα έχει μια πιθανή καθυστέρηση στην ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης κτυπούν τραπεζίτες και αγορά, εκτιμώντας ότι παρά την άκαμπτη στάση του ΔΝΤ αλλά και της γερμανικής κυβέρνησης, το «καραβάνι», κατά την προσφιλή πρωθυπουργική έκφραση, πρέπει να προχωρήσει.

Αμέσως μετά την πρόσφατη απόφαση του Eurogroup, οι τραπεζίτες είχαν την ευκαιρία να ακούσουν από πρώτο χέρι την άποψη του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, τόσο για τα βραχυπρόθεσμα μέτρα ανακούφισης του χρέους, όσο και για τα πρόσθετα μέτρα που απαιτούνται, προκειμένου να επιτευχθεί, διατηρήσιμα, ο στόχος πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5%.

Έχουν επομένως πλήρη αντίληψη των δυσκολιών της διαπραγμάτευσης. Η Ελλάδα θα πρέπει να επιτύχει πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% το 2018 και να το διατηρήσει για μερικά χρόνια. Για να συμβεί αυτό, η κυβέρνηση θα πρέπει να θεσμοθετήσει από τώρα, σύμφωνα με το ΔΝΤ, μέτρα περικοπής φοροαπαλλαγών και συντάξεων, που θα ενεργοποιηθούν το 2018, εφόσον διαπιστωθεί απόκλιση από τον στόχο.

Το μόνο ανοικτό πεδίο για διαπραγμάτευση είναι το ύψος των πρόσθετων μέτρων καθώς διαπιστώνονται σοβαρές αποκλίσεις μεταξύ των εκτιμήσεων του ΔΝΤ και των υπόλοιπων θεσμών.

Υπό το παραπάνω πρίσμα, η «καυτή πατάτα» βρίσκεται στα χέρια της κυβέρνησης, η οποία προς το παρόν δεν φαίνεται να έχει οριστικοποιήσει τον σχεδιασμό της. Τα μέτρα στήριξης αδύναμων κοινωνικών ομάδων και περιοχών που σηκώνουν το κύριο βάρος του μεταναστευτικού προβλήματος δεν ξεκαθαρίζουν τις επιλογές της.

Πρόκειται για μέτρα που μπορούν να «αναγνωστούν», τόσο ως προεκλογική κίνηση, όσο και ως προσπάθεια ανάδειξης κοινωνικού προσώπου, την ώρα που η κυβέρνηση πρέπει να συνεχίσει να παίρνει δύσκολα μέτρα.

Οι προθέσεις της κυβέρνησης θα αρχίσουν να διαφαίνονται, σύμφωνα με την αγορά, μετά το κρίσιμο ραντεβού του πρωθυπουργού με τη Γερμανίδα καγκελάριο Άγκελα Μέρκελ.

Αν η γερμανική κυβέρνηση επιμείνει στην απαίτηση για πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% από το 2018 και για μερικά χρόνια, και την ίδια στιγμή απαιτεί την παρουσία του ΔΝΤ στο πρόγραμμα, η «καυτή πατάτα» θα περάσει οριστικά στα χέρια του πρωθυπουργού, ο οποίος θα πρέπει να επιλέξει μεταξύ εκλογών ή ολοκλήρωσης της αξιολόγησης το συντομότερο.

Μεγαλύτερο το κόστος καθυστέρησης

Τραπεζίτες και στελέχη της αγοράς εκτιμούν ότι παρά τις δύσκολες αποφάσεις που συνεπάγεται η μέχρι στιγμής άκαμπτη θέση ΔΝΤ και Γερμανίας, η κυβέρνηση πρέπει να ολοκληρώσει την αξιολόγηση και να συνεχίσει την εφαρμογή του προγράμματος, ποντάροντας ότι η πορεία της οικονομίας θα είναι τέτοια ώστε να μη χρειασθεί η ενεργοποίηση των ψηφισθέντων μέτρων το 2018.

Μια τέτοια κίνηση θα στείλει ισχυρό μήνυμα στις αγορές, μειώνοντας σημαντικά το ρίσκο εκτροπής της χώρας.

«Σε ένα τόσο ρευστό περιβάλλον, γεμάτο αβεβαιότητες και απρόβλεπτους κινδύνους σε παγκόσμια κλίμακα, έχει κρίσιμη σημασία να αξιοποιείται στο έπακρο κάθε ευκαιρία στο χρονικό παράθυρο που παρουσιάζεται», αναφέρει υψηλόβαθμο τραπεζικό στέλεχος, σημειώνοντας ότι πρέπει πάση θυσία να αποφευχθεί μια μακροχρόνια διαπραγμάτευση.

«Έχει αποδειχθεί πολλές φορές στο πρόσφατο παρελθόν ότι η καθυστέρηση έχει μεγαλύτερο κόστος από το επιδιωκόμενο όφελος κάθε φορά που παρατείνεται η διαπραγμάτευση με τους εταίρους και πιστωτές», συμπληρώνει, τονίζοντας ότι προς το παρόν, το καλό κλίμα μεταξύ των ξένων επενδυτών δεν έχει διαταραχθεί, κάτι όμως που θα συμβεί αν σύντομα δεν δοθεί σαφές στίγμα προσήλωσης.

Κομβικές οι εξελίξεις του 2017

Η πίεση των τραπεζιτών, για να κλείσει χωρίς πρόσθετες καθυστερήσεις η δεύτερη αξιολόγηση, δεν είναι τυχαία. Το 2017 αποτελεί μια ιδιαίτερα κρίσιμη χρονιά για την οικονομία και τις τράπεζες.

Σε μακροοικονομικό και πολιτικό επίπεδο, οι εξελίξεις το 2017 θα κρίνουν αν η χώρα επανέλθει στις αγορές και ως εκ τούτου, αν μπορεί να διαχειρισθεί τις δανειακές της ανάγκες από τα μέσα του 2018, όταν τελειώνει το πρόγραμμα.

Σε επίπεδο τραπεζών, η επίτευξη των στόχων μείωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων το 2017 θα καθορίσει ευνοϊκότερες παραμέτρους για τα σενάρια του πανευρωπαϊκού stress test του 2018, κάτι που θα κρίνει εν πολλοίς και το αποτέλεσμα.

Προϋπόθεση για να συμβούν όλα αυτά είναι η χώρα να επανέλθει το 2017 σε βιώσιμους και διατηρήσιμους ρυθμούς ανάπτυξης. Η ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης, σε συνδυασμό με τα μέτρα βραχυχρόνιας ανακούφισης του χρέους, ανοίγουν τον δρόμο για την ένταξη των ελληνικών ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, εξέλιξη που αναμένεται να αναγνωστεί από τις αγορές ως επιστροφή της χώρας στην ομαλότητα.

Ο χρόνος, ως εκ τούτου, έχει ιδιαίτερη σημασία. Αν η αξιολόγηση δεν κλείσει σύντομα, η αβεβαιότητα θα επιστρέψει και η χώρα θα μείνει έξω από τα ραντάρ των ξένων επενδυτών, με αποτέλεσμα να τεθεί εν αμφιβόλω ο στόχος ανάπτυξης 2,7% για την επόμενη χρονιά και μαζί του οι στόχοι των τραπεζών για μείωση των κόκκινων δανείων.