Φωτιά στην τιμή του καφέ απειλεί να βάλει ο νέος φόρος, ο οποίος κάνει πρεμιέρα την 1η Ιανουαρίου 2017. Κάθε καφεδάκι θα επιβαρυνθεί με δέκα λεπτά, ενώ στο ράφι των σούπερ μάρκετ και των λοιπών σημείων πώλησης η επιβάρυνση στις τιμές λιανικής αναμένεται να αγγίξει το 25%.
Παράγοντες της αγοράς μάλιστα προειδοποιούν με καταλυτικές επιπτώσεις σε έναν κλάδο όπου απασχολούνται περίπου 200.000 εργαζόμενοι, με παράλληλη έξαρση του λαθρεμπορίου και της φοροδιαφυγής.
Με βάση τις διατάξεις νόμου οι οποίες ψηφίστηκαν τον περασμένο Μάιο, στο πλαίσιο της ολοκλήρωσης της πρώτης αξιολόγησης, επιβάλλεται από την 1η Ιανουαρίου 2017 Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης από δύο έως τέσσερα ευρώ κατά την εισαγωγή καφέ.
Στον ωμό, μη καβουρδισμένο καφέ, ο φόρος είναι δύο ευρώ ανά κιλό (πάντα κατά την εισαγωγή), στον καβουρδισμένο αυξάνεται σε τρία ευρώ και για τον στιγμιαίο καφέ, καθώς και τα παρασκευάσματα από εκχυλίσματα, αποστάγματα ή συμπυκνώματα καφέ, ο φόρος είναι τέσσερα ευρώ ανά κιλό.
Η ετήσια κατανάλωση καφέ στην Ελλάδα ξεπερνά τις 42.000 τόνους σε ετήσια βάση και σύμφωνα με πηγές της αγοράς, η δημοσιονομική αποτελεσματικότητα του μέτρου είναι τουλάχιστον αμφίβολη. Τα προσδοκώμενα από το υπουργείο Οικονομικών έσοδα ανέρχονται σε 62 εκατ. ευρώ αλλά η αγορά βλέπει ως πιθανότερο σενάριο την άνθιση του παράνομου εμπορίου και της φοροδιαφυγής.
Προκειμένου να ενισχύσουν αυτή τους την εκτίμηση, οι ίδιοι παράγοντες επισημαίνουν τα αποτελέσματα των αλλεπάλληλων αυξήσεων στη φορολογία των καπνικών προϊόντων σε συνάρτηση με τα δημόσια έσοδα. Τα στοιχεία δείχνουν ότι στο διάστημα 2009-2015 οι φόροι στα καπνικά αυξήθηκαν κατά 58% αλλά τα έσοδα από φόρους στον καπνό μειώθηκαν κατά 6,5%. Στο ίδιο διάστημα, η φοροδιαφυγή και το λαθρεμπόριο εκτοξεύθηκαν στα ύψη, με τα διαφυγόντα έσοδα να φτάνουν πέρυσι τα 750 εκατ. ευρώ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ιδίως στον ωμό, μη καβουρδισμένο καφέ, η επιβολή του φόρου των δύο ευρώ ανά κιλό εισαγόμενου προϊόντος συνεπάγεται διπλασιασμό του κόστους, με δραματικές -όπως τις χαρακτηρίζουν οι ίδιες πηγές- επιπτώσεις σε μία αγορά η οποία απασχολεί, από την παραγωγή έως την πώληση, περισσότερους από 200.000 εργαζόμενους .
Οι εμπλεκόμενοι στην αγορά καφέ ζητούν από την κυβέρνηση τη χρονική μετάθεση -αν όχι την οριστική ματαίωση- του χρόνου έναρξης εφαρμογής του μέτρου για τουλάχιστον δύο χρόνια.