Θετικοί, επί της αρχής, στο αίτημα των τραπεζών για διεύρυνση του χρόνου φορολογικής απόσβεσης της ζημίας από διαγραφές δανείων εμφανίζονται οι θεσμοί, προκειμένου να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για μείωση των κόκκινων δανείων, με βάση τους στόχους που έχουν ήδη τεθεί.
Σήμερα, αν μια τράπεζα προχωρήσει σε διαγραφή δανειακών απαιτήσεων, για τις οποίες έχει σχηματίσει προβλέψεις πιστωτικού κινδύνου ως το τέλος του 2015, έχει μεν τη δυνατότητα να συμψηφίσει μέρος της ζημίας, μόνο, όμως, εντός 5ετίας.
Η παραπάνω διάταξη λειτουργεί ως εμπόδιο στην επίτευξη του στόχου μείωσης των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (Non Performing Exposures- NPEs) κατά 38% τα επόμενα τρία χρόνια.
Οι στόχοι, που συμφώνησαν οι τέσσερις συστημικές τράπεζες με τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό (SSM), προβλέπουν ότι ως το τέλος του 2019 τα NPEs θα μειωθούν σε απόλυτα νούμερα κατά περίπου 40,2 δισ. ευρώ (σ.σ. με αφετηρία τα 106,9 δισ. ευρώ NPEs στις 30 Ιουνίου 2016).
Για να επιτευχθεί ο παραπάνω στόχος, θα πρέπει μεταξύ άλλων να διενεργηθούν διαγραφές δανείων, ύψους 13,9 δισ. ευρώ. Πρόκειται για ιδιαίτερα υψηλό νούμερο, που καθιστά δυσχερή τη φορολογική απόσβεση της ζημίας εντός πενταετίας, που προβλέπει το υφιστάμενο πλαίσιο.
Για τον παραπάνω λόγο οι θεσμοί, σε επίπεδο τεχνικών κλιμακίων, έχουν αποδεχθεί το αίτημα των τραπεζών για τη διεύρυνση του χρόνου απόσβεσης στη 15ετία. Η τελική έγκριση θα δοθεί, όμως, με την ολοκλήρωση της αξιολόγησης καθώς η ικανοποίηση του αιτήματος αποτελεί ένα από τα θέματα στα οποία οι θεσμοί μπορούν να πιέσουν την κυβέρνηση.
Με δεδομένο ότι η προ προβλέψεων κερδοφορία των τραπεζών είναι ακόμη ισχνή και δεν προβλέπεται να ενισχυθεί θεαματικά ως το 2019, οι εκτεταμένες διαγραφές θα αυξήσουν σημαντικά τις ζημίες και επομένως τον κίνδυνο ενεργοποίησης του νόμου Χαρδούβελη.
Με βάση τον νόμο Χαρδούβελη, οι τράπεζες έχουν τη δυνατότητα για προβλέψεις που σχημάτισαν επί δανείων ως τις 31.12.2015 να αναγνωρίζουν αναβαλλόμενη φορολογική απαίτηση, η οποία προσμετράται άμεσα κατά 100% στα εποπτικά τους κεφάλαια καθώς είναι εγγυημένη από το Δημόσιο.
Στην περίπτωση, όμως, που μια τράπεζα εμφανίσει ζημίες από την τρέχουσα χρήση και επομένως δεν μπορεί να συμψηφίσει την αναλογούσα αναβαλλόμενη φορολογική απαίτηση, ενεργοποιείται η εγγύηση του Δημοσίου, το οποίο πρέπει να καλύψει υποχρεωτική αύξηση κεφαλαίου της τράπεζας.