Δημόσιες προτάσεις: Από την Interamerican στην Kleemann

Όταν στις αρχές της δεκαετίας του 2000 οι ξένοι αγοραστές της Interamerican προχώρησαν σε δημόσια πρόταση προκειμένου να βγάλουν τη γνωστή ασφαλιστική εταιρεία εκτός ταμπλό, κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί τι θα ακολουθούσε τα επόμενα δεκαπέντε χρόνια. Άλλωστε, το προσφερόμενο τίμημα είχε θεωρηθεί ως ελκυστικό, ικανοποιώντας τους μετόχους μειοψηφίας.

Από τότε μέχρι σήμερα, δεκάδες εταιρείες έχουν αποχωρήσει με αυτό τον τρόπο από το ΧΑ, ιδιαίτερα από το 2008 και μετά, καθώς επέδρασε καταλυτικά η οικονομική κρίση και το περιεχόμενο του σχετικού νόμου που ψηφίστηκε επί υπουργίας Γιώργου Αλογοσκούφη.

Ιδιαίτερη... έφεση προς τις δημόσιες προτάσεις εμφάνισαν οι θυγατρικές πολυεθνικών ομίλων (μόλις δύο παραμένουν στο ΧΑ, Μινωικές Γραμμές και Nexans Hellas), μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνονται οι Παπαστράτος, ΕΛΑΪΣ, Interamerican, Crown Hellas Can, Vodafone Hellas, Παυλίδης και ΑΓΕΤ Ηρακλής.

Ανάλογη τάση επέδειξαν και εταιρείες που αποκτήθηκαν από private equities, όπως π.χ. η Hyatt Regency, o Μαΐλλης και η Eurodrip.

Το... μενού βέβαια συμπληρώνεται και από πολλές άλλες εταιρείες Ελλήνων επιχειρηματιών διαφόρων κλάδων, που απλά έκριναν πως η παραμονή τους στο ΧΑ δεν έχει να τους προσφέρει πολλά πράγματα και συνήθως εκμεταλλεύθηκαν την ευκαιρία αποκτώντας το υπόλοιπο ποσοστό των εταιρειών τους έναντι πολύ χαμηλότερου τιμήματος από εκείνο που το «πούλησαν», όταν οι εταιρείες τους εισέρχονταν στο ταμπλό.

Κατά την τελευταία δεκαετία, διψήφιος αριθμός εισηγμένων προχώρησε σε δημόσιες προτάσεις προς τη μειοψηφία, χωρίς πάντοτε οι προσπάθειες αυτές να στεφθούν από επιτυχία. Η εμπειρία μάλιστα έχει δείξει ότι μεγαλύτερες πιθανότητες επιτυχίας υπάρχουν όταν οι βασικοί μέτοχοι μαζί με κάποιες «φίλιες μετοχικές δυνάμεις» κατέχουν ποσοστό που δεν απέχει πολύ από το όριο του 90%.

Ενδεικτικά παραδείγματα αποτυχίας δημόσιων προτάσεων κατά τα τελευταία χρόνια είναι αυτά του Ιατρικού Αθηνών και της Inform Λύκος (σε δεύτερη φάση εγκρίθηκε πώληση θυγατρικής στον βασικό μέτοχο). Παλαιότερα επίσης, η δημόσια πρόταση στην Crown Hellas είχε αποτύχει δύο φορές, ενώ η έξοδός της από το ταμπλό έγινε μέσα από απορρόφηση της εισηγμένης από μη εισηγμένη του εξωτερικού (από την πολυετή καθυστέρηση, το τίμημα προς τους μετόχους μειοψηφίας πολλαπλασιάστηκε).

Επίσης, ορισμένες φορές, οι δημόσιες προτάσεις αποδείχτηκαν στην πράξη επιζήμιες για τους μετόχους μειοψηφίας, όπως για παράδειγμα στην περίπτωση της S&B Βιομηχανικά Ορυκτά. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, 1-2 χρόνια αργότερα, η εταιρεία πουλήθηκε σε τρίτους έναντι τιμήματος που ήταν υπερδιπλάσιο σε σχέση με το αντίτιμο της δημόσιας πρότασης.

Γενικότερα, στις πλείστες των περιπτώσεων (μεταξύ άλλων στο πλέον πρόσφατο παράδειγμα της ΑΓΕΤ Ηρακλής που βγήκε από το ταμπλό το 2015, υπήρξαν έντονες διαμαρτυρίες και από Γάλλο θεσμικό επενδυτή), οι δημόσιες προτάσεις έχουν προκαλέσει την έντονη αντίδραση των επενδυτών, καθώς θεωρείται ότι γίνονται έναντι πολύ χαμηλών τιμημάτων, που υπολείπονται σημαντικά από τις «πραγματικές αξίες» των εταιρειών.

Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς έχει συστήσει επιτροπή που μελετά προτάσεις για αλλαγή του θεσμικού πλαισίου (θα πρέπει να εγκριθούν από το Υπουργείο Οικονομικών), προκειμένου να διασφαλιστούν τα συμφέροντα των επενδυτών.

Βέβαια, έχουν υπάρξει και περιπτώσεις δημοσίων προτάσεων, οι οποίες έγιναν με όρους που ικανοποίησαν τους μετόχους μειοψηφίας, όπως για παράδειγμα η πλέον πρόσφατη του Αστέρα Βουλιαγμένης.

Τέλος, υπήρξαν και περιπτώσεις εταιρειών που αφού αποχώρησαν από το ταμπλό του ΧΑ προσφέροντας χαμηλό αντίτιμο στους μικρομετόχους, στη συνέχεια έβαλαν λουκέτο (π.χ. Ιπποτούρ, Ιμάκο, Εκδόσεις Λυμπέρη).

Οι εξελίξεις στην Kleemann

Να σημειωθεί ότι χθες από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς βγήκε το ενημερωτικό δελτίο για τη δημόσια πρόταση προς τη μειοψηφία που έχουν υποβάλει οι βασικοί μέτοχοι της Kleemann και σύμφωνα με αυτή:

• Η διάρκεια της δημόσιας πρότασης θα διαρκέσει έξι εβδομάδες, ξεκινώντας από την Παρασκευή 25 Νοεμβρίου και καταλήγοντας τη Δευτέρα 9 Ιανουαρίου του 2017.

• Οι βασικοί μέτοχοι προσφέρουν 2,02 ευρώ ανά μετοχή (τιμή 40% χαμηλότερη από τη λογιστική της αξία, σε μια κερδοφόρο-διεθνοποιημένη εταιρεία με άριστη ρευστότητα) και ως στόχο έχουν να συγκεντρώσουν πάνω από το 90% του συνόλου των μετοχών, προκειμένου να έχουν τη θεσμική δυνατότητα να εξαγοράσουν και το υπόλοιπο ποσοστό των τίτλων έναντι του ίδιου τιμήματος, βγάζοντας την εταιρεία από το Χρηματιστήριο της Αθήνας.

Το αν τελικά οι βασικοί μέτοχοι θα καταφέρουν να πετύχουν τον στόχο τους δεν μπορεί να προβλεφθεί με ασφάλεια, παρά το γεγονός ότι η μέχρι τώρα ανταπόκριση της μειοψηφίας κρίνεται ως επιφυλακτική.

Συγκεκριμένα, από την 23η Σεπτεμβρίου που ανακοινώθηκε η πρόθεση των βασικών μετόχων για τη δημόσια πρόταση έως χθες, έχει αποκτηθεί μέσω του XA μόλις γύρω στο 8,5% (από το 67,22% ανέβασαν το ποσοστό τους στο 75,76%), παρά το γεγονός ότι οι προτείνοντες έχουν βάλει στο ταμπλό εντολή αγοράς 5.719.609 μετοχών, δηλαδή μετοχές που αφορούν το σύνολο του υπόλοιπου 24,2% που δεν κατέχουν.

Άρα, λοιπόν, οι επόμενες έξι εβδομάδες που απομένουν μέχρι την 9η Ιανουαρίου θα είναι καθοριστικές για την έκβαση του εγχειρήματος, με σημαντικό ρόλο να παίζει η τελική στάση που θα κρατήσουν ορισμένα θεσμικά χαρτοφυλάκια.