Εφορία: Μόνο με δικαστικό ο έλεγχος κατ’ οίκον

Μόνο με την παρουσία δικαστικού λειτουργού, θα μπορούν οι ελεγκτές της ΓΓΔΕ να εισέρχονται στα σπίτια των φορολογουμένων προκειμένου να πραγματοποιήσουν επιτόπιο έλεγχο.

Η δυνατότητα των ελεγκτών να εισέρχονται στις κατοικίες των φορολογουμένων, εφόσον κρίνεται απαραίτητο, καθιερώθηκε με τον Κώδικα Φορολογικών Διαδικασιών, από το 2013, αλλά με διατάξεις του νόμου 4410/2016, οι οποίες κοινοποιήθηκαν σήμερα με εγκύκλιο της ΓΓΔΕ ορίζεται πλέον ότι απαιτείται και η παρουσία δικαστικού λειτουργού.

Συγκεκριμένα, προβλέπεται ότι στις περιπτώσεις που παρίσταται ανάγκη να εισέλθει η φορολογική διοίκηση στα πλαίσια διενέργειας επιτόπιου φορολογικού ελέγχου στην κατοικία του φορολογούμενου, εκτός από τη σχετική εντολή του αρμόδιου Εισαγγελέα για την πραγματοποίηση του ελέγχου, απαιτείται και η παρουσία δικαστικού λειτουργού.

Με την εγκύκλιο, καταγράφεται μια σειρά τροποποιήσεων σε διατάξεις οι οποίες αφορούν τη διενέργεια φορολογικών ελέγχων και μεταξύ άλλων προβλέπεται ότι:

1. Επανέλεγχος. Η φορολογική διοίκηση μπορεί να διενεργεί επανέλεγχο (μετά τη διενέργεια πλήρους ελέγχου) στις περιπτώσεις που προκύπτουν νέα στοιχεία, δηλαδή στοιχεία που δεν θα μπορούσαν να είναι γνωστά στη φορολογική διοίκηση κατά τον αρχικό φορολογικό έλεγχο, από τα οποία προκύπτει ότι η φορολογική οφειλή υπερβαίνει αυτήν που είχε προσδιορισθεί κατόπιν του αρχικού ελέγχου.

2. Έλεγχος από το γραφείο. Στις περιπτώσεις που η φορολογική διοίκηση διενεργεί έλεγχο από το γραφείο αξιοποιεί εκτός των στοιχείων που έχει στην κατοχή της (οικονομικές καταστάσεις, δηλώσεις και λοιπά στοιχεία που υποβάλλει ο φορολογούμενος, έγγραφα ή πληροφορίες που περιήλθαν από τρίτους) και τα βιβλία και λογιστικά αρχεία που προσκομίζονται από το φορολογούμενο κατόπιν σχετικής πρόσκλησης.

3. Ηλεκτρονικά στοιχεία. Με τις διατάξεις αυτές προβλέπεται ότι εάν τα βιβλία και τα στοιχεία τηρούνται σε ηλεκτρονική μορφή, η φορολογική διοίκηση έχει δικαίωμα πρόσβασης σε οποιαδήποτε σχετιζόμενα αρχεία. Σε αυτή την περίπτωση επομένως, οι φορολογούμενοι θα πρέπει να δίνουν πρόσβαση στους ηλεκτρονικούς τους υπολογιστές όπου φυλάσσονται τα συγκεκριμένα αρχεία.

Ειδικότερα, προβλέπεται ότι ο φορολογούμενος υποχρεούται να παράσχει κάθε απαραίτητη πληροφορία για την απρόσκοπτη πρόσβαση στον οριζόμενο υπάλληλο της φορολογικής διοίκησης, ανεξάρτητα από τον τόπο της αποθήκευσης και της μορφής των δεδομένων αυτών. Την ίδια υποχρέωση έχουν και όσοι τρίτοι παρέχουν ψηφιακές υπηρεσίες προς τον φορολογούμενο, οι οποίες σχετίζονται με την αποθήκευση και επεξεργασία ψηφιακών δεδομένων, εφόσον αυτό ζητηθεί από τη φορολογική διοίκηση. Τέλος η Φορολογική Διοίκηση δικαιούται να λαμβάνει τα ηλεκτρονικά αρχεία σε αναγνώσιμη ηλεκτρονική ή έντυπη μορφή.

Φορολογικό Πιστοποιητικό

Σύμφωνα με τις νέες διατάξεις νόμιμοι ελεγκτές και ελεγκτικά γραφεία που είναι εγγεγραμμένοι στο δημόσιο μητρώο του ν.3693/2008 (Α'174) και διενεργούν υποχρεωτικούς ελέγχους σε ανώνυμες εταιρείες, εταιρείες περιορισμένης ευθύνης, καθώς και σε υποκαταστήματα αλλοδαπών επιχειρήσεων, εκδίδουν ετήσιο φορολογικό πιστοποιητικό, το οποίο πλέον είναι προαιρετικό για τις ανωτέρω εταιρείες και επιχειρήσεις.

Με τις προϊσχύουσες διατάξεις οι νόμιμοι ελεγκτές και τα ελεγκτικά γραφεία υποχρεούνταν στην έκδοση ετήσιου πιστοποιητικού για τις ανωτέρω εταιρείες και επιχειρήσεις. Οι εταιρείες και οι επιχειρήσεις για τις οποίες εκδίδεται το ετήσιο φορολογικό πιστοποιητικό υποχρεούνται να αναθέτουν, ανά πέντε έτη, την έκδοσή του σε διαφορετικό νόμιμο ελεγκτή ή σε διαφορετικό ελεγκτικό γραφείο. Η ως άνω υποχρέωση, η οποία δεν υπήρχε στις προϊσχύουσες διατάξεις, ισχύει για τα φορολογικά πιστοποιητικά που εκδίδονται για φορολογικά έτη που αρχίζουν από την 1η Ιανουαρίου 2016.

Κατά την επιλογή υποθέσεων προς έλεγχο, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 26 του ν.4174/2013, μπορεί να λαμβάνεται υπόψη η διαπίστωση στο φορολογικό πιστοποιητικό παραβάσεων της φορολογικής νομοθεσίας, ενώ με τις προϊσχύουσες διατάξεις μπορούσε να λαμβάνεται υπόψη και η μη έκδοση του φορολογικού πιστοποιητικού.

Αναλυτικά όπως αναφέρεται:

Με τις διατάξεις της παραγράφου 4 του άρθρου 56 του ν. 4410/2016, αντικαταστάθηκε το πρώτο εδάφιο της παρ. 40 του άρθρου 72 του ν. 4174/2013, όπως προστέθηκε με το άρθρο 50 της παρ. 2 του ν.4223/2013 (Α' 287), το οποίο προέβλεπε ότι οι διατάξεις του άρθρου 65Α τίθενται σε ισχύ για χρήσεις που αρχίζουν από 1ης Ιανουαρίου 2014 και καταργούνται για τις χρήσεις που αρχίζουν από 1.1.2016 και μετά.

Σύμφωνα με τις νέες διατάξεις καταργήθηκε η φράση «και καταργούνται για τις χρήσεις που αρχίζουν από 1.1.2016 και μετά» κι επομένως εξακολουθεί να ισχύει η διαδικασία έκδοσης του ετήσιου φορολογικού πιστοποιητικού.

Με τις διατάξεις της παραγράφου 5 του άρθρου 56 του ν.4410/2016 ορίζεται ότι οι διατάξεις των παραγράφων 1 έως 3 του άρθρου 56 του ν. 4410/2016 τίθενται σε ισχύ για φορολογικά πιστοποιητικά που εκδίδονται για φορολογικά έτη που αρχίζουν από την 1η Ιανουαρίου 2016.

* Δείτε την εγκύκλιο στη στήλη Συνοδευτικό Υλικό.