«Trump alert» στον παγκόσμιο τουρισμό

Μέχρι λίγες ώρες πριν τις αμερικανικές εκλογές που έμελλε να στείλουν στον Λευκό Οίκο τον υποψήφιο των Ρεπουμπλικανών Ντόναλντ Τραμπ, γινόταν μια προσπάθεια να καταγραφούν οι ενδεχόμενες επιπτώσεις στον τουρισμό από το πρόσωπο που θα επέλεγαν για πρόεδρο οι Αμερικανοί.

Κι όταν γίνεται λόγος για επιπτώσεις στον τουρισμό, προφανώς το θέμα δεν αφορά τη γιγαντιαία τουριστική «μηχανή» των ΗΠΑ αλλά ολόκληρου του πλανήτη.

Το ειδικό βάρος, άλλωστε, του ταξιδιωτικού τομέα της οικονομίας των ΗΠΑ δεν αφήνει αμφιβολίες για κάτι τέτοιο. Αρκεί να σκεφθεί κανείς ότι η συμβολή του τουριστικού τομέα στην οικονομία των ΗΠΑ φθάνει ούτε λίγο ούτε πολύ τα 4 τρισ. δολάρια σε ετήσια βάση.

Πόσο στενά παρακολουθούν τις εξελίξεις στις ΗΠΑ οι παράγοντες του ελληνικού τουρισμού αλλά και το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, δικαιολογείται απολύτως από ένα και μόνο γεγονός: ότι οι Αμερικανοί τουρίστες είναι αυτοί που ξοδεύουν αναλογικά τα περισσότερα από κάθε άλλον ξένο επισκέπτη της χώρας μας. Είναι χαρακτηριστικό ότι κάθε Αμερικανός δαπάνησε 1.296 ευρώ το 2015 για να έρθει στην Ελλάδα. Ακόμα και φέτος, που το «μπάτζετ» των Αμερικανών μειώθηκε σημαντικά, δαπάνησαν περισσότερα (936 ευρώ) από τους τουρίστες των άλλων βασικών αγορών της Ελλάδας.

Όσοι παρακολούθησαν την πρώτη επινίκια ομιλία Τραμπ, επισημαίνουν τη διαφαινόμενη άμβλυνση της ακραίας προεκλογικής ρητορικής του. Το γεγονός «αναγνώστηκε» από παράγοντες του τουρισμού σε όλο τον κόσμο ως παράθυρο για να αποφευχθούν τα χειρότερα για την ταξιδιωτική αγορά του πλανήτη.

Ας σημειωθεί μόνο πως η εκλογή Τραμπ συμπίπτει με μια περίοδο κατά την οποία οι αμερικανικοί ξενοδοχειακοί «δεινόσαυροι» επιχειρούν να εξαπλωθούν στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα και όχι μόνο σε παραδοσιακές αγορές.

Επιπλέον οι αμερικανικές αεροπορικές εταιρείες επιχειρούν να την επέκτασή τους προς την Ασία και τον Ειρηνικό, σε μια προσπάθεια να υπερκαλύψουν τις απώλειες από τον ισχυρό ανταγωνισμό που δέχονται από τις εταιρείες των Εμιράτων (αρχικά) αλλά και των ανερχόμενων κινεζικών. Ακριβώς στην ίδια κατεύθυνση κινούνται και οι αμερικανικοί κολοσσοί κρουαζιέρας, οι οποίοι είδαν την αγορά της Ανατολικής Μεσογείου να μικραίνει γι' αυτές, εξαιτίας της εμπόλεμης κατάστασης στη Μέση Ανατολή.

Αυτό, όμως, που «καίει» πλέον την κυβέρνηση είναι το θέμα της προσέλκυσης επενδύσεων από τις ΗΠΑ, με στόχο να αλλάξει επίπεδο ο ελληνικός τουρισμός. Θέμα, ωστόσο, που συνδέεται άμεσα με τις προτεραιότητες της εξωτερικής πολιτικής που θα θέσει ο νέος πρόεδρος.

Σε πρόσφατη μελέτη του το Euromonitor έσπευσε να περιγράψει κάποια από τα σενάρια για τις ενδεχόμενες επιπτώσεις στον τουριστικό τομέα των ΗΠΑ, εφόσον υλοποιηθούν βασικές προεκλογικές θέσεις του Ντ. Τραμπ.

Επικαλούμενο το αμερικανικό think tank Council on Foreign Relations, το Euromonitor αναφέρει πως μια απαγόρευση ταξιδιών μουσουλμάνων στις ΗΠΑ θα μπορούσε να κοστίσει στην οικονομία της χώρας 71 δισ. δολάρια τον χρόνο και την απώλεια έως 132.000 θέσεων εργασίας.

Η προεκλογική ρητορική του Τραμπ για τους Μεξικανούς και την πρόθεσή του να υψώσει ένα τείχος μεταξύ ΗΠΑ και Μεξικό, εφόσον υλοποιηθεί, εκτιμάται ότι θα προκαλούσε πολλαπλές αναταράξεις. Κι αυτό καθώς το Μεξικό αποτελεί το υπ' αριθμόν ένα «χρυσωρυχείο» για τους αμερικανικούς ταξιδιωτικούς ομίλους. Είναι χαρακτηριστικό ότι αποτελεί τον δημοφιλέστερο προορισμό των Αμερικανών που ταξιδεύουν εκτός ΗΠΑ. Ενδεικτικό της στενής αλληλεξάρτησης των δύο χωρών στον τομέα του τουρισμού είναι το γεγονός πως οι Αμερικανοί αντιπροσωπεύουν το 80% των ξένων που επισκέπτονται το Μεξικό.

Την ίδια στιγμή, το Μεξικό είναι η δεύτερη μεγαλύτερη (μετά τον Καναδά) «δεξαμενή» απ' όπου αντλεί πελατεία ο ταξιδιωτικός τομέας των ΗΠΑ.

Οι σχέσεις που θα διαμορφωθούν το επόμενο διάστημα μεταξύ ΗΠΑ και Μεξικό θεωρείται αναπόφευκτο πως θα επηρεάσουν κορυφαίους ταξιδιωτικούς ομίλους των ΗΠΑ.

Είναι χαρακτηριστικό πως στο Μεξικό βρίσκονται τρεις από τις δέκα πόλεις της Λατινικής Αμερικής με τις περισσότερες διαθέσιμες προς ενοικίαση ιδιωτικές κατοικίες στο δίκτυο της γνωστής διαδικτυακής πλατφόρμας ενοικίασης κατοικιών Airbnb.

Πλήγμα, σύμφωνα με τους ίδιους αναλυτές, αναμένεται να δεχθούν κορυφαίοι ταξιδιωτικοί όμιλοι όπως η διαδικτυακή πλατφόρμα Expedia. Όπως σημειώνεται, ο συγκεκριμένος όμιλος έχει επενδύσει μεγάλα ποσά τα τελευταία χρόνια για να κάνει πιο «εξωτικό» το χαρτοφυλάκιο των προορισμών και προϊόντων της, στοχεύοντας όχι μόνο στους Αμερικανούς που ταξιδεύουν στο Μεξικό αλλά και τους Μεξικανούς που ταξιδεύουν στις ΗΠΑ.

Σοβαρές επιπτώσεις στον τουριστικό τομέα των ΗΠΑ εκτιμούν οι ίδιες πηγές πως θα έχει ενδεχόμενη έναρξη ενός εμπορικού «πολέμου» ΗΠΑ-Κίνας, με βάση τις θέσεις που εξέφρασε προεκλογικά ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ.

Οι αναλυτές επισημαίνουν το γεγονός πως η Κίνα αποτελεί την ταχύτερα ανερχόμενη αγορά εξερχόμενου τουρισμού του πλανήτη και θα αντιπροσωπεύει σύντομα τη μεγαλύτερη σε απόλυτα μεγέθη. Ταυτόχρονα εκφράζονται φόβοι ότι θα πληγεί ο καταναλωτικός τουρισμός, που αποτελεί την ατμομηχανή της ταξιδιωτικής βιομηχανίας των ΗΠΑ καθώς οι περισσότεροι συνδυάζουν το ταξίδι τους με ψώνια.

Ένας εμπορικός πόλεμος, όμως, μεταξύ ΗΠΑ-Κίνας αναμένεται να αυξήσει τις τιμές των προϊόντων που παράγονται στην Κίνα αλλά πωλούνται στις ΗΠΑ. Κι αν υπολογίσει κανείς ότι ελάχιστα από αυτά παράγονται στις ΗΠΑ, τότε τα ψώνια θα γίνουν μάλλον ακριβότερα για τους τουρίστες που ταξιδεύουν στη χώρα του... θείου Σαμ.