«Οι τραπεζίτες σήμερα δεν μοιάζουν με τις ωραίες φιγούρες που βλέπαμε μικροί στη Monopoly. Δεν είναι ιδιοκτήτες, αλλά στελέχη, που μάλιστα αμείβονται πολύ λιγότερο σε σχέση με το παρελθόν και σε κάθε απόφαση που λαμβάνουν, κινδυνεύουν να βρεθούν εκτεθειμένοι είτε από τους μετόχους τους, είτε από τους εισαγγελείς».
Με αυτό τον γλαφυρό τρόπο περιέγραψε την τρέχουσα κατάσταση που επικρατεί στον εγχώριο χρηματοπιστωτικό τομέα ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Jumbo Απόστολος Βακάκης, εκτίμηση με την οποία συμφωνούν οι περισσότεροι παράγοντες της αγοράς, όπως π.χ. οικονομικός διευθυντής εισηγμένης εταιρείας που δηλώνει:
«Το μεγαλύτερο πρόβλημα για την αντιμετώπιση των κόκκινων επιχειρηματικών δανείων είναι το κλίμα σκανδαλολογίας που έχει αναπτυχθεί και εμποδίζει τις τράπεζες να πάρουν ουσιαστικές αποφάσεις για το μέλλον των υπερχρεωμένων εταιρειών. Έτσι, δυστυχώς μέχρι και σήμερα, συνεχίζουν να βρίσκονται σε εκκρεμότητα συζητήσεις για τη δανειακή αναδιάρθρωση ομίλων που έχουν ξεκινήσει εδώ και χρόνια.
Αναμφίβολα, οι τραπεζίτες θα πρέπει να τολμήσουν να πάρουν σοβαρές και δύσκολες αποφάσεις, με όσο το δυνατόν μεγαλύτερη διαφάνεια. Αν για παράδειγμα, οι αποφάσεις συνυπογράφονται από όλες τις πιστώτριες τράπεζες, τότε αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει μια λύση προκειμένου να μειωθεί ο νομικός κίνδυνος που διατρέχουν τα τραπεζικά στελέχη. Σε κάθε περίπτωση πάντως, τα πολιτικά κόμματα θα πρέπει να συμβάλουν στο να καταλαγιάσει το -διάχυτο σήμερα- κλίμα σκανδαλολογίας».
«Η εταιρεία μου έχει συμφωνήσει την αναδιάρθρωση του δανεισμού της με δύο πιστώτριες τράπεζες εδώ και περισσότερο από ένα χρόνο, αλλά ακόμη παραμένει σε εκκρεμότητα η συμφωνία με την τρίτη. Για το θέμα αυτό, περιμέναμε τελική απόφαση πριν τις καλοκαιρινές διακοπές, αλλά από τότε μέχρι σήμερα δεν έχουμε νέα», αναφέρει στο Euro2day.gr μέλος του διοικητικού συμβουλίου εισηγμένου ομίλου.
Πρόεδρος άλλης εισηγμένης εταιρείας επισημαίνει το εξής παράδοξο: «Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι τράπεζες αντί να αναλαμβάνουν οι ίδιες την πώληση των περιουσιακών στοιχείων υπερχρεωμένων εταιρειών, έχουν επιλέξει να εκχωρούν τη σχετική αρμοδιότητα άλλοτε στον σύνδικο και άλλοτε στον εκκαθαριστή, μεταθέτοντας ουσιαστικά την ευθύνη σε άτομα που κατά κανόνα έχουν λιγότερες ικανότητες στο συγκεκριμένο πεδίο»...
«Υπάρχουν πολλά παραδείγματα εγχώριων ομίλων, όπου οι τράπεζες, επειδή αρνήθηκαν να προχωρήσουν σε κουρέματα δανείων, έχασαν την ευκαιρία να ανακτήσουν μέρος των δανείων που είχαν χορηγήσει. Ως αποτέλεσμα, σήμερα βρίσκονται σε ακόμη πιο δύσκολη θέση», αναφέρει χαρακτηριστικά υψηλόβαθμο στέλεχος άλλης εισηγμένης εταιρείας.
Έτσι, γνωστή βιομηχανία που θα βγει σύντομα σε πλειστηριασμό θα ήταν ευχής έργον να αποφέρει στους πιστωτές της το ποσό που είχε προ ετών προσφέρει ξένος όμιλος, προκειμένου να αποκτήσει το ενεργητικό της (πέρα από το γεγονός ότι η εταιρεία δεν θα διέκοπτε τη λειτουργία της και εκατοντάδες εργαζόμενοι δεν θα είχαν χάσει τις δουλειές τους).
Ο επικείμενος νόμος
Αν και ακόμη βρίσκεται σε επίπεδο διαβούλευσης με τους «θεσμούς», ελπίδες για ταχύτερη αντιμετώπιση των μη εξυπηρετούμενων επιχειρηματικών δανείων έχουν εναποτεθεί στο επικείμενο νέο θεσμικό πλαίσιο για τα κόκκινα δάνεια.
Σύμφωνα μάλιστα με κύκλους της αγοράς, ο κυοφορούμενος νόμος για την εξωδικαστική διαμεσολάβηση αποσκοπεί στην επιτάχυνση των διαδικασιών χειρισμού των κόκκινων επιχειρηματικών δανείων, καθώς την απόφαση για το αν μια επιχείρηση είναι βιώσιμη ή όχι δεν θα την παίρνουν οι τραπεζίτες, αλλά οι «ανεξάρτητοι αξιολογητές».
Ωστόσο, πριν καν κατατεθεί το συγκεκριμένο σχέδιο νόμου προς διαβούλευση, ξεκίνησαν να εκφράζονται ανοιχτά οι πρώτες αντιρρήσεις.
Ήδη οι πιστοποιημένοι από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς αναλυτές καταγγέλλουν ως παγκόσμια πρωτοτυπία το να αξιολογείται μια μικρομεσαία επιχείρηση με βάση μόνο ένα προτυποποιημένο μοντέλο και χαρακτηριστική είναι η δήλωση στο Euro2day.gr στελέχους του κλάδου: «Αν η δουλειά του ανεξάρτητου αξιολογητή είναι να φτιάχνει ένα εξελάκι με δείκτες και να πατάει το έντερ, τότε γιατί δεν κάνουν αυτή τη δουλειά οι τράπεζες και μάλιστα δωρεάν;».
Επίσης, έντονα παράπονα έχουν εκφραστεί και για το ποιοι θα μπορέσουν να ενταχθούν στο μητρώο των «αξιολογητών», με διάφορες ενώσεις να επιχειρούν να εισέλθουν στη σχετική λίστα (βλέπε σχετικό δημοσίευμα του Euro2day.gr).
Γενικότερα, σύμφωνα με κύκλους της αγοράς, ο νέος νόμος θα επιδιώξει από τη μια πλευρά να αποσείσει τις πιθανές ποινικές ευθύνες από τις τράπεζες και από την άλλη, να επιταχύνει τις διαδικασίες σε σχέση με τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, καθώς στην περίπτωση που δεν υπάρξει μια «αυτοματοποιημένη διαδικασία», τότε η υπόθεση θα απαιτήσει μεγαλύτερο κόπο και περισσότερο κόστος.
Αν, επίσης, υιοθετηθούν προτάσεις για τη δημιουργία μητρώου κατόπιν εξετάσεων, τότε οι καθυστερήσεις θα απαιτήσουν ακόμη περισσότερο χρόνο, σε μια περίοδο που «θεσμοί», κυβέρνηση και τραπεζίτες επιθυμούν να τρέξουν όσο το δυνατόν γρηγορότερα την υπόθεση.