«Σε θέσεις προέδρου και διευθύνοντος συμβούλου δεν βλέπω να έρχεται ξένος». Την εκτίμηση αυτή έκανε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, μιλώντας στην εξεταστική επιτροπή της Βουλής.
«Είναι καλό να μιλούν την ελληνική γλώσσα», είπε χαρακτηριστικά. Από την άλλη πλευρά, στις επιτροπές δεν είναι κακό να υπάρχει ξένος, γιατί μεταφέρει τεχνογνωσία, συμπλήρωσε.
Δεν ισχύει το επιχείρημα «αφελληνισμού» των τραπεζών, σημείωσε. Σε ό,τι αφορά στις διοικήσεις, υπάρχουν τώρα προδιαγραφές και μετά το πέρας των αλλαγών, η κατάσταση θα είναι καλύτερη.
Ο διοικητής της ΤτΕ χαρακτήρισε άριστες τις σχέσεις του με τον Ευκλείδη Τσακαλώτο και πρόσθεσε ότι δεν έχει διαπιστώσει προσπάθειες από την κυβέρνηση να επηρεάσουν τον ανεξάρτητο ρόλο της Τράπεζας της Ελλάδος.
Τα δάνεια στα ΜΜΕ
Με εντάσεις προχωρά η κατάθεση του Γιάννη Στουρνάρα στην εξεταστική επιτροπή της Βουλής για τα δάνεια στα κόμματα.
Ο διοικητής της ΤτΕ υποστήριξε ότι τα δάνεια των ΜΜΕ είναι 1,3 δισ. ευρώ (Μάρτιος 2016) και σε καθυστέρηση τα 317 εκατ. ευρώ. Το ποσοστό αυτό είναι από τα μικρότερα στις επιμέρους κατηγορίες, υποστήριξε ο διοικητής της ΤτΕ.
Ωστόσο, μέλη της επιτροπής αντέδρασαν σημειώνοντας ότι μόνο τα δάνεια ΔΟΛ, Πήγασου, Τηλέτυπου, Alter ξεπερνούν τα 680 εκατ. ευρώ.
Στα κόμματα τα δάνεια είναι 400 εκατ. ευρώ, αν υπολογιστούν και οι εξωλογιστικοί τόκοι καθώς αρχικά ήταν γύρω στα 250 εκατ. ευρώ.
Σε ό,τι αφορά στη λειτουργία των τραπεζών και της ΤτΕ, στο θέμα των δανείων των κομμάτων ο Γ. Στουρνάρας είπε ότι οι υπηρεσίες της ΤτΕ τον ενημέρωσαν ότι ακολουθήθηκαν οι νόμιμες διαδικασίες, αλλά από κάποιο σημείο και μετά έγιναν υψηλού κινδύνου. Πρέπει να κρίνουμε τις χορηγήσεις τη στιγμή που έγιναν, τόνισε θυμίζοντας ότι ο ίδιος δεν ήταν τότε σε θέση ευθύνης.
Η Τράπεζα Αττικής
Αναφορικά με την Τράπεζα Αττικής, ο Γ. Στουρνάρας τόνισε ότι η κίνηση της ΤτΕ να σταματήσει τη χρηματοδότηση μέχρι να αλλάξει η διοίκηση είναι απόφαση εποπτείας της κεντρικής τράπεζας καθώς κρίθηκε ότι η διοίκηση ήταν ακατάλληλη (δεν πληρούσε τα κριτήρια).
Αιχμές πάντως άφησε κατά του προκατόχου του στη θέση του διοικητή της ΤτΕ. «Ο κος Προβόπουλος είχε τη δυνατότητα να καθαρίσει κατά τη διάρκεια της θητείας του με την Τράπεζα Aττικής. Δεν το έκανε και το έκανα εγώ».
Προσπάθησα να κινηθώ νωρίτερα στην Αττικής. Είδαμε ότι δεν υπάρχει ανταπόκριση. Δοκιμάσαμε δια της πειθούς, όταν είδαμε ότι δεν υπήρξε ανταπόκριση, προχωρήσαμε σε πιο σκληρές κινήσεις.
«Η πορεία της Τράπεζας Αττικής ήταν λάθος. Πήγαινε στα βράχια. Τώρα είναι σε πορεία ανάκαμψης».
Ξεκαθάρισε ότι ο διορισμός Πανταλάκη ήταν δική του πρόταση. «Εγώ τον έπεισα, παρότι ήταν διστακτικός. Είναι ικανότατο τραπεζικό στέλεχος και μπορεί να "γυρίσει" την τράπεζα». Τα χρήματα που είχε βγάλει παλαιότερα εκτός Ελλάδος τα επέστρεψε, ενώ το ΣΔΟΕ έψαξε το θέμα και δεν υπήρξε πρόβλημα φοροδιαφυγής, τόνισε ο Γ. Στουρνάρας.
Δήλωσε ότι δεν εξέδωσε ανακοίνωση η ΤτΕ για την ανάκληση της δυνατότητας χρηματοδότησης και ότι υπήρξε διαρροή και ο πρόεδρος της Επιτροπής ζήτησε να ενεργήσει ώστε να αποδοθούν ευθύνες για τη συγκεκριμένη διαρροή καθώς προκάλεσε φυγή καταθέσεων.
Απαντώντας σε ερώτηση για την αντιμετώπιση που είχε η τράπεζα προς τον επιχειρηματία Καλογρίτσα, είπε: «Δεν βλέπουμε Καλογρίτσα, βλέπουμε ομίλους. Τοξότης, στη συγκεκριμένη περίπτωση».
Όπως πρόσθεσε απαντώντας για το Πόρισμα ΤτΕ-SSM, ο λόγος που η νομική υπηρεσία της ΤτΕ τού πρότεινε να στείλει το πόρισμα στον εισαγγελέα είναι ότι υπήρξαν φαινόμενα υποτιμολόγησης και μάλιστα αυτά αφορούν στο 61% του συνόλου του χαρτοφυλακίου.
Είναι, όπως σημείωσε ο Γιάννης Στουρνάρας, εύρημα που δημιουργεί ζημία από υποτιμολόγηση του χαρτοφυλακίου της τράπεζας. Παρότι υπήρχε σύστημα τιμολόγησης, δεν τηρούνταν, με αποτέλεσμα εταιρείες χαμηλής πιστοληπτικής αξιολόγησης να δανείζονται ως να είναι η Microsoft.
Πρόσθεσε ότι ήταν λάθος των μηχανικών να θεωρούν ότι είναι τράπεζά τους. Το ΤΣΜΕΔΕ ήθελε να διοικεί την τράπεζα με μη κατάλληλα στελέχη.
Εξέφρασε δε την εκτίμηση ότι δεν θα έπρεπε να υπάρχει ο νόμος του 2007, που επέτρεψε στο Ταμείο να επενδύει όσο θέλει σε μια τράπεζα.
Ο Βαρουφάκης και η διαπραγμάτευση
Ο Γιάννης Στουρνάρας υποστήριξε ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα σταμάτησε την χρηματοδότηση της χώρας όταν ο τότε υπουργός Οικονομικών Γιάνης Βαρουφάκης δήλωσε ότι εκπροσωπεί μια χρεοκοπημένη χώρα.
«Όταν ο υπουργός Οικονομικών, ο κ. Βαρουφάκης είχε πει στην ΕΚΤ ότι είμαι υπουργός μιας χρεοκοπημένης χώρας τι να κάνω εγώ; Ο υπουργός Οικονομικών δεσμεύει μια χώρα με τις δηλώσεις του, κανένας άλλος. Η αβεβαιότητα ξέρετε είναι τσουνάμι στην οικονομία…», ανέφερε ο κ. Στουρνάρας.
«Είναι δυνατόν να γίνει οικονομικός στραγγαλισμός μιας χώρας, με βάση μια δήλωση υπουργού; Δεν έχει ευθύνη η Κεντρική Τράπεζα; Δεν ήταν υποχρέωση της να προστατεύσει τη χώρα», επέμεινε ο βουλευτής κ. Παπαδόπουλος.
«Εγώ είχα πει στον κ. Ντράγκι να μην τον ακούει, όμως που απάντησε ότι δεν μπορεί να μην τον ακούει γιατί είναι ο υπουργός. Εγώ δεν μπορούσα να κάνω τίποτα άλλο παρά να προειδοποιήσω. Συνέχεια έστελνα επιστολές και προειδοποιούσα την κυβέρνηση. Τα μέτρα πάρθηκαν γιατί έφταιγε η πορεία, πως πηγαίναμε» αντέτεινε ο κ. Στουρνάρας.
Στα 18 δισ. ευρώ τα δάνεια μπαταχτσήδων
Την εκτίμηση ότι ένα στα έξι μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα ανήκουν σε στρατηγικούς κακοπληρωτές, ανέφερε ο Γ. Στουρνάρας, με βάση μελέτη που έχει διενεργήσει η Τράπεζα της Ελλάδας.
Με βάση την παραπάνω εκτίμηση, δάνεια ονομαστικής αξίας περίπου 18 δισ. ευρώ ανήκουν σε στρατηγικούς κακοπληρωτές και αυτή η κατηγορία πρέπει σύμφωνα με τον διοικητή της ΤτΕ να αποτελέσει την προτεραιότητα των τραπεζών.
Σύμφωνα με τον διοικητή της ΤτΕ, τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα (Non Performing Exposures - NPEs) ανήλθαν στο τέλος Σεπτεμβρίου στα 108 δισ. ευρώ, παραμένοντας σταθερά σε σχέση με το τέλος Ιουνίου.
Είναι το πρώτο τρίμηνο κατά το οποίο παρέμειναν σταθερά τα NPEs και πρόκειται για την πρώτη θετική ένδειξη.
Επέστρεψαν 5 δισ. ευρώ
Ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος σημείωσε ότι μετά τη συμφωνία του Μαΐου επέστρεψαν καταθέσεις 5 δισ. ευρώ. Σε άλλο σημείο της ομιλίας του διαφώνησε με την εκτίμηση του Γ. Προβόπουλου ότι το κόστος των capital controls θα κρατήσει για μια δεκαετία, λέγοντας ότι υπάρχει το παράδειγμα της Κύπρου. Με τις σωστές πολιτικές, οι συνέπειες του μέτρου μπορούν να αρθούν πολύ γρήγορα.
Τα κόκκινα δάνεια
Ερωτηθείς για το εάν οι τράπεζες θα χρειαστούν νέα ανακεφαλαιοποίηση, θύμισε ότι αυτή την περίοδο και με βάση την άσκηση (stress test) που έγινε, δείχνει ότι οι τράπεζες είναι ok για τα επόμενα τρία χρόνια. Είναι σημαντικό να μειωθούν τα κόκκινα δάνεια. Εχουμε βάλει στόχο να μειωθούν κατά 40% τα επόμενα τρία χρόνια.
Στο σημείο αυτό τόνισε ότι οι μέτοχοι πρέπει να βάζουν λεφτά στις προβληματικές επιχειρήσεις ή να φεύγουν.
Η υπόθεση του ΚΕΕΠΝΟ και η σύζυγος
«Ό,τι πήρε η σύζυγός μου το πήρε πριν γίνω υπουργός», απάντησε στον Η. Κασιδιάρη, με τον οποίο υπήρξε στιγμή μεγάλης έντασης. Η εταιρεία της συζύγου μου έλαβε μέρος σε διαγωνισμό ΕΣΠΑ με άλλες πέντε-έξι υποψήφιες εταιρείες.
H κόντρα με Κασιδιάρη
Η απάντηση Βαρουφάκη σε Στουρνάρα
Την αντίδραση του Γιάνη Βαρουφάκη προκάλεσαν τα όσα είπε ο Γιάννης Στουρνάρας, κατά τη διάρκεια της κατάθεσής του στην εξεταστική επιτροπή που διερευνά τη δανειοδότηση των κομμάτων και των ΜΜΕ.
Συγκεκριμένα ο πρώην υπουργός Οικονομικών έγραψε στο Twitter: