Συντάξεις: Με έλλειμμα-μαμούθ ξεκινά το υπερταμείο

Υποθηκευμένο στα τεράστια ελλείμματα, στα εσωτερικά δάνεια, στην πρόσθετη κρατική χρηματοδότηση της τελευταίας στιγμής προκειμένου να μην κινδυνεύσει η έγκαιρη καταβολή των συντάξεων και στα περιορισμένα έσοδα, θα είναι το μέλλον του νέου υπερταμείου-μαμούθ, ΕΦΚΑ.

Κατά τον πρώτο κιόλας χρόνο λειτουργίας του, το νέο ταμείο θα παρουσιάσει σύμφωνα με το προσχέδιο προϋπολογισμού του, έλλειμμα της τάξης των 2,9 δισ. ευρώ. Μάλιστα, στο προσχέδιο που βρίσκεται στο στάδιο... «ψησίματος», προβλέπεται αδιευκρίνιστη «διόρθωση» που ανέρχεται σε 1,7 δισ. ευρώ, ώστε η «τρύπα» μεταξύ των εσόδων και δαπανών του ΕΦΚΑ να μειωθεί σε 1,1 δισ. ευρώ...

Τα πρώτα στοιχεία του προϋπολογισμού, ο οποίος δεν έχει ακόμη εγκριθεί από τη διοίκηση του ΕΦΚΑ και το υπουργείο Εργασίας, δείχνουν ότι εξαρχής το νέο ταμείο με τα 3,5 εκατ. ασφαλισμένους και τα 2,6 εκατ. συνταξιούχους μοιάζει καταδικασμένο να αποτύχει από το πρώτο κιόλας έτος λειτουργίας του.

Συγκεκριμένα, το 2017, στο ταμείο που εντάσσονται από την 1η Ιανουαρίου 2017 3,5 εκατ. ασφαλισμένοι και 2,6 εκατ. συνταξιούχοι, θα εμφανίσει έλλειμμα 2,9 δισ. ευρώ, το οποίο θα μειωθεί στο -όχι και ευκαταφρόνητο- 1,1 δισ. ευρώ μετά από ενέσεις ρευστότητας από τον κρατικό προϋπολογισμό (πρόσθετη κρατική χρηματοδότηση) της τάξης του 1,7 δισ. ευρώ!

Μάλιστα και για το 2017, το υπουργείο Εργασίας και η διοίκηση του ΕΦΚΑ προεξοφλούν ότι -όπως και τα προηγούμενα έτη- θα χρησιμοποιηθεί και ο μικρός κουμπαράς του ΑΚΑΓΕ, με τουλάχιστον 350 εκατ. ευρώ.

Το προσχέδιο του προϋπολογισμού για το 2017 κωδικοποιεί με τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο τη δραματική ταμειακή κατάσταση των υπό ένταξη ταμείων ασφάλισης, που στην πράξη μετατρέπουν σε «δεξαμενή ελλειμμάτων» και το νέο υπερταμείο. Είναι ενδεικτικό ότι από τα 8 ταμεία κύριας ασφάλισης που εντάσσονται στον ΕΦΚΑ (πλην του δημοσίου), μόνο ο ΟΓΑ, το ΝΑΤ και το ΤΑΥΤΕΚΩ θα παρουσιάσουν μικρά πλεονάσματα.

Το μεγαλύτερο έλλειμμα παρουσιάζει το ΙΚΑ, καθώς εκτιμάται ότι θα κλείσει τον επόμενο χρόνο με «τρύπα» της τάξης του 1,7 δισ. ευρώ. Εντύπωση μάλιστα προκαλεί ότι τελικά το 2016 θα κλείσει με έλλειμμα της τάξης των 819,04 εκατ. ευρώ, έναντι αρχικής εκτίμησης 2,1 δισ. ευρώ. Κατά τον επόμενο χρόνο, εκτιμάται ότι το ΙΚΑ θα αυξήσει τα έσοδά του κατά 290 εκατ. ενώ κατά 150 εκατ. ευρώ θα αυξηθούν και οι δαπάνες για συντάξεις (11,15 δισ. έναντι 11.0 δισ. ευρώ το 2016).

Δραματική είναι η κατάσταση του ΟΑΕΕ, κάτι που αποδεικνύεται και από το προσχέδιο. Είναι ενδεικτικό ότι το έλλειμμα για το επόμενο έτος εκτιμάται ότι θα ξεπεράσει το 1 δισ. ευρώ (έναντι πρόβλεψης για έλλειμμα της τάξης των 459,2 εκατ. ευρώ για το 2016).

Τα έσοδα του ταμείου από εισφορές εμφανίζονται αυξημένα μόλις κατά 12,5 εκατ. ευρώ το 2017, έτος κατά το οποίο εκτιμάται ότι θα εφαρμοστεί στους ελεύθερους επαγγελματίες ο νέος τρόπος υπολογισμού των εισφορών με βάση το φορολογητέο εισόδημα.

Να σημειωθεί ότι στόχος του υπουργείου ήταν η σημαντική αύξηση της εισπραξιμότητας του ταμείου, προκειμένου να μειωθεί το έλλειμμά του. Όπως όμως φαίνεται στο προσχέδιο του προϋπολογισμού, το 2017 τα έσοδα του ΟΑΕΕ θα είναι 1,162 δισ. ευρώ έναντι 1,149 δισ. το 2016. Οι πρόσφατοι ασφαλιστικοί νόμοι φαίνεται πως συγκρατούν τις συνταξιοδοτήσεις, με αποτέλεσμα οι δαπάνες για συντάξεις να αυξηθούν μόλις κατά 90 εκατ. ευρώ (από 3,608 δισ. σε 3,692 δισ. ευρώ).

Ελλειμματικό αναμένεται τον επόμενο χρόνο και το ΕΤΑΑ, με το προσχέδιο να εκτιμά έλλειμμα της τάξης των 246,7 εκατ. από -185,9 εκατ. που αναμένεται να κλείσει το 2016.

Το σύνολο των εσόδων του νέου φορέα-μαμούθ υπολογίζεται στα 38 δισ. ευρώ και τα έξοδα στα 39,1 δισ. ευρώ. Η κρατική χρηματοδότηση εκτιμάται σε 14,95 δισ. ευρώ, σημαντικά μειωμένη σε σχέση με τον προηγούμενο χρόνο.

Αναλυτικά, το 2016, τα ταμεία πλην του Δημοσίου έλαβαν ή θα λάβουν έως το τέλος του έτους επιχορηγήσεις από τον κρατικό προϋπολογισμό και τον μικρό κουμπαρά του ΑΚΑΓΕ, 9,1 δισ. ευρώ. Το 2017, εγγράφονται στον προϋπολογισμό ως κρατικές επιχορηγήσεις και οι δαπάνες για πληρωμές συντάξεων του Δημοσίου. Εάν αφαιρεθούν τα 5,27 εκατ. ευρώ που αντιστοιχούν στη συνδρομή του δημοσίου στη συνταξιοδότηση των πολιτικών συνταξιούχων καθώς και η «διόρθωση» του ελλείμματος κατά 1,7 δισ. ευρώ, τότε η κρατική χρηματοδότηση προς το νέο ΕΚΦΑ, το 2017, θα είναι μειωμένη κατά τουλάχιστον 700 εκατ. ευρώ.

Συρρικνωμένη θα είναι και η χρηματοδότηση για την καταβολή του ΕΚΑΣ, καθώς για το 2017 η δαπάνη πέφτει από 732 εκατ. ευρώ φέτος, σε 338 εκατ. ευρώ (το 2015 καταβλήθηκαν 923 εκατ. ευρώ στους χαμηλοσυνταξιούχους).