Κλείσαμε τη διαβούλευση του άρθρου 4 μέσω της οποίας είχαμε σειρά επαφών όχι μόνο με κυβερνητικά στελέχη, αλλά και με διάφορους φορείς όπως εκπρόσωποι συνδικάτων, ενώσεων, σημείωσε η εκπρόσωπος του ΔΝΤ σε τηλεδιάσκεψη στο πλαίσιο της ολοκλήρωσης της σχετικής διαδικασίας.
Σε αυτήν έριξε «βόμβες» επαναλαμβάνοντας το αίτημα να μειωθεί το αφορολόγητο όριο, αλλά και να μειωθούν οι υφιστάμενες συντάξεις καθώς κρίνει ότι η μεταρρύθμιση είναι διαγενεακά άδικη.
Το αφήγημα που παρουσίασε η Ντ. Βελκουλέσκου συνοψίζεται στην ανάγκη να μειωθούν οι υφιστάμενες παροχές στους συνταξιούχους, προκειμένου να γίνει δικαιότερο το σύστημα και να υπάρξουν πόροι για χρηματοδότηση των αδυνάμων.
Παράλληλα εισηγείται μείωση του αφορολόγητου για να διευρυνθεί η φορολογική βάση και να μειωθούν οι φορολογικοί συντελεστές. Με τον τρόπο αυτό θα αρθούν τα αντικίνητρα που σήμερα οδηγούν σε φοροδιαφυγή και λαθρεμπόριο.
Στα εργασιακά έκανε λόγο για την ανάγκη βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας, η οποία περνά μέσα και από τις μεταρρυθμίσεις στις αγορές προϊόντων και την υιοθέτηση «βέλτιστων πρακτικών» στις συλλογικές απολύσεις.
Σε ό,τι αφορά στο ελληνικό πρόγραμμα και στη συμμετοχή του ΔΝΤ, επανέλαβε ότι χρειάζονται μεταρρυθμίσεις και ελάφρυνση χρέους «επί ρεαλιστικών εκτιμήσεων», στις οποίες όπως είπε δεν περιλαμβάνεται ο στόχος για πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ, που είναι ανέφικτος μακροπρόθεσμα.
Εχουν γίνει σημαντικά βήματα προόδου στην Ελλάδα, όπως για την αντιμετώπιση των ελλειμμάτων, αλλά με πολύ σημαντικό κοινωνικό κόστος. Υπήρξαν πολλά σοκ τα οποία συνδέονται με την πολιτική σταθερότητα και την αδυναμία των κυβερνήσεων να στηρίξουν τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις.
Όμως παραμένουν σημαντικά εμπόδια τα οποία βλάπτουν τις πιθανότητες ανάκαμψης. Για φέτος, βλέπουμε σταθεροποίηση. Για του χρόνου, υπάρχουν πιθανότητες ανάκαμψης της οικονομίας, αν προχωρήσουν οι απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις.
Εντοπίζουμε υψηλούς κινδύνους (high risks) σε σχέση με την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων. Τον τελευταίο χρόνο πράγματι προχώρησαν πολλές εξ αυτών, αλλά παραμένουν σημαντικές εκκρεμότητες, τόνισε η Ντ. Βελκουλέσκου.
Τέσσερα προβλήματα
* Το πρώτο συνδέεται με τη δομή των μέτρων που εφαρμόστηκαν για την εξισορρόπηση των ελλειμμάτων και την υψηλή φορολογία.
* Το δεύτερο, με τους ισχνούς ισολογισμούς του ιδιωτικού τομέα και των τραπεζών, όπως τα υψηλά μη εξυπηρετούμενα δάνεια.
* Το τρίτο, με τα εμπόδια στην προώθηση των μεταρρυθμίσεων.
* Το τέταρτο, με το μη διαχειρίσιμο δημόσιο χρέος.
Προτείνουμε μια σειρά μέτρων
Πράγματι όσον αφορά στα δημόσια οικονομικά υπήρξαν πρωτοβουλίες τον τελευταίο χρόνο στα μέτωπα της φορολογίας εισοδήματος, του ΦΠΑ, των συντάξεων και αλλού. Όμως θεωρούμε πως χρειάζονται αλλαγές στο μείγμα της φορολογικής πολιτικής, ώστε να είναι φιλικότερο προς την ανάπτυξη.
Δεν ζητάμε περισσότερη λιτότητα, αλλά λιγότερη!
Στήριξη του κράτους πρόνοιας και της παροχής κάποιων υπηρεσιών του δημοσίου που βρίσκονται πλέον σε μη διαχειρίσιμο επίπεδο, είναι ο στόχος, υποστήριξε η Ν. Βελκουλέσκου.
Το ασφαλιστικό
Παρά τις αλλαγές στο ασφαλιστικό παραμένουν μεγάλα ρίσκα και προβλήματα. Το βάρος των μεταρρυθμίσεων έπεσε κυρίως στους υφιστάμενους εργαζόμενους. Αυξήθηκαν οι εισφορές ενώ οι συντάξεις που θα πάρουν θα είναι μικρότερες.
Οι υφιστάμενοι συνταξιούχοι είχαν περιορισμένες μειώσεις και αυτό δεν βοηθά στη διαγενεακή ισορροπία του συστήματος. Χρειάζεται μείωση υφιστάμενων συντάξεων. Παράλληλα θα πρέπει να στηριχθούν οι αδύναμοι, τόνισε.
Οι φόροι
Σε ό,τι αφορά στους φόρους έγιναν σημαντικές μεταρρυθμίσεις με εναρμόνιση του ΦΠΑ μεταξύ άλλων. Οι συντελεστές έγιναν πολύ υψηλοί και πιστεύουμε ότι αυτό ενέχει επιπλέον ρίσκα γιατί δημιουργεί αντικίνητρα να μπει κάποιος στην αγορά. Γι' αυτό βλέπουμε να συνεχίζονται φαινόμενα όπως το λαθρεμπόριο.
Πρέπει να δοθούν μεσοπρόθεσμα κίνητρα για να ενταχθεί κάποιος στην αγορά, είπε η κα Βελκουλέσκου.
Υπάρχουν μεγάλες εξαιρέσεις από τους φόρους με το αφορολόγητο. Περίπου 50% δεν πληρώνει φόρους. Είναι άδικο και έτσι δεν δημιουργούνται πόροι για να στηριχθούν οι αδύναμοι, υποστήριξε και επανέλαβε ότι «θέλουμε χαμηλότερους συντελεστές και διεύρυνση φορολογικής βάσης».
Οι μεταρρυθμίσεις
Η δημοσιονομική προσπάθεια πρέπει να συνοδεύεται από διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις αλλά και μεταρρυθμίσεις στη ΓΓΔΕ, η ανεξαρτητοποίηση της οποίας είναι σημαντικό βήμα. Πρέπει να αντιμετωπιστεί η φοροδιαφυγή και να γίνει σαφές ότι δεν γίνεται ανεκτή αυτή η κατάσταση. Εχουν γίνει πράγματα και ενθαρρύνουμε στο να γίνουν περισσότερα.
Οι τράπεζες
Εγιναν μεταρρυθμίσεις για τα κόκκινα δάνεια που είναι στο 50% του συνόλου και δεν επιτρέπουν στις τράπεζες να δώσουν ρευστότητα στην αγορά. Βλέπουμε ότι η στρατηγική είναι σταδιακή και χρειάζονται ενεργητικές πολιτικές, ώστε οι τράπεζες να είναι εμπροσθοβαρείς για τη λύση του προβλήματος.
Προτείνουμε, πρώτον, να συνεχιστεί η προσπάθεια να ενισχυθεί το νομικό πλαίσιο για τις αναδιαρθρώσεις, κάτι που απαιτεί την εφαρμογή μέτρων που ψηφίστηκαν αλλά και την πλαισίωσή τους από επιπλέον κινήσεις.
Πρέπει να τεθούν οι στόχοι για να γίνει γρήγορα η διαχείριση των NPLs και να βεβαιωθούμε ότι υπάρχουν τα κεφάλαια για να γίνει αυτό.
Βλέπουμε την ανάγκη να αρθούν τα capital controls χωρίς να διακινδυνεύσει η σταθερότητα. Προτείνουμε έναν οδικό χάρτη με milestones για να προχωρήσει αυτό, σημείωσε.
Τέλος, σε ό,τι αφορά τις τράπεζες βλέπουμε προσπάθειες για να ενισχυθεί η διοικητική δομή. Εχουμε δει στο παρελθόν σύνδεση πολιτικών με διοικήσεις και πρέπει να αντιμετωπιστεί. Η πρόοδος που έχει γίνει σε αυτό το τοπίο είναι καλή και πρέπει να το συνεχίσουμε, να σπάσει ο δεσμός πολιτικής-τραπεζών ώστε να δανείζονται τα ισχυρά στοιχεία της οικονομίας.
Η αγορά εργασίας
Στις δομικές μεταρρυθμίσεις βλέπουμε αλλαγές στην αγορά εργασίας και στις αγορές προϊόντων. Όμως αν δούμε την ανταγωνιστικότητα, υπάρχουν ελλείψεις και χρειάζεται πρόοδος. Μειώθηκε το εργασιακό κόστος αλλά η δομική ανταγωνιστικότητα δεν προχώρησε καθώς η εφαρμογή (όχι νομοθέτηση) μεταρρυθμίσεων στην αγορά προϊόντων δεν προχώρησε.
Χρειάζεται οι μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας να προχωρήσουν και να πλαισιωθούν από τις αλλαγές στην αγορά προϊόντων που δεν προχώρησαν. Σε αυτά περιλαμβάνεται το άνοιγμα επαγγελμάτων.
Στις συλλογικές διαπραγματεύσεις να εναρμονιστούν με τις βέλτιστες πρακτικές.
Το χρέος
Παραμένει η ανάγκη για σημαντική ελάφρυνση χρέους. Πρέπει οι παράμετροι που θα γίνει αυτό να είναι ρεαλιστικοί και κυρίως σε ό,τι αφορά τσους στόχους για το πρωτογενές πλεόνασμα. Το 3,5% δεν είναι ρεαλιστικό για τα πολλά χρόνια που θα ακολουθήσουν. Το DSA πρέπει να βασίζεται σε ρεαλιστικές παραδοχές.
Η Ελλάδα έκανε σημαντική πρόοδο και πέτυχε πολλά, αλλά η προσαρμογή είχε σημαντικές συνέπειες για την κοινωνία. Οι Ευρωπαίοι προσέφεραν αλληλεγγύη αλλά πρέπει να προσφέρουν τώρα ελάφρυνση χρέους. Η Ελλάδα πρέπει να κάνει προσπάθειες στις μεταρρυθμίσεις. Υπάρχει η ευκαιρία να γίνει η Ελλάδα περισσότερο ανταγωνιστική και να προσφέρει καλύτερη ζωή για τους εργαζόμενους.
Η συμμετοχή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα
Παραμένουμε ενεργοί στις συζητήσεις, χωρίς να έχουμε αυτή τη στιγμή πρόγραμμα. Εφαρμογή και ελάφρυνση χρέους είναι τα κριτήρια για το ΔΝΤ.
Τι ευνοεί τους πλούσιους
Αυτό που λέμε είναι ότι αυξάνουν οι συντελεστές και αυτό αποτρέπει την ανάπτυξη. Το αφορολόγητο προστατεύει μεγάλη ομάδα μεσαίων αλλά και εξαιρέσεις σε αυτοαπασχολούμενους.
*Δείτε όλη τη δήλωση συμπερασμάτων της αποστολής του ΔΝΤ εδώ.