Οι 10+1 μειώσεις στις συντάξεις και το αλαλούμ

Πληθαίνουν οι περιπτώσεις καταγγελιών για μειώσεις επικουρικών συντάξεων ακόμη και σε συνταξιούχους που το άθροισμα κύριας και επικουρικής σύνταξης είναι κάτω των 1.300 ευρώ μεικτά, ενώ η σύγχυση αλλά και οι αντιδράσεις των συνταξιούχων επιτείνονται καθώς ουδείς γνωρίζει τον τρόπο επανυπολογισμού που ακολουθήθηκε.

Από τα συμπεράσματα που προκύπτουν στα δικηγορικά γραφεία, μετά από σύγκριση των αρχικών και των τελικών ποσών και όχι από τα πλήρη στοιχεία, καθώς δεν έχουν γνωστοποιηθεί ο μηχανισμός και ο αλγόριθμος που τελικά χρησιμοποιήθηκαν για τον επανυπολογισμό, προκύπτουν σημαντικές διαφοροποιήσεις ακόμη και σε περιπτώσεις ασφαλισμένων από το ίδιο ταμείο, με ίσες συντάξιμες αποδοχές και ίδια συντάξιμα έτη.

Ασφαλισμένοι με χαμηλότερες αποδοχές και λιγότερα έτη ασφάλισης, μετά τον επανυπολογισμό καταλήγουν με υψηλότερη σύνταξη σε σχέση με άλλους, που είχαν περισσότερα έτη ασφάλισης και καλύτερες αποδοχές... Μάλιστα, από την παρατήρηση των περιπτώσεων, οι νομικοί και οι επιστήμονες διαπιστώνουν ένα ακόμη παράδοξο:

Ο νέος τρόπος επανυπολογισμού επιφέρει μεγαλύτερες μειώσεις σε όσες επικουρικές δεν είχαν υποστεί ή είχαν υποστεί μικρότερες περικοπές από τα Μνημόνια 1 και 2, ήταν δηλαδή χαμηλές επικουρικές συντάξεις. Και αντίστροφα, συντάξεις υψηλές, που είχαν υποστεί σημαντικές μειώσεις από τα προηγούμενα μνημόνια, με τον επανυπολογισμό του νόμου Κατρούγκαλου δεν έχουν καθόλου μειώσεις, ή έχουν πολύ μικρές... Όσοι ασχολούνται με την κοινωνική ασφάλιση δηλώνουν ξεκάθαρα ότι «κάποια πράγματα δεν μπορεί να έχουν γίνει σωστά».

Η υπουργική απόφαση που υπεγράφη εντός του καλοκαιριού προβλέπει διαφορετικό τρόπο επανυπολογισμού των συντάξεων σε σχέση με το νόμο, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις προκύπτει ότι η διαδικασία δεν έγινε ούτε με βάση την υπουργική απόφαση.

Στην πράξη έγινε με κάποιες διαφοροποιήσεις. Ο υπουργός Εργασίας Γιώργος Κατρούγκαλος έχει δεσμευθεί ότι από τον επόμενο μήνα οι συνταξιούχοι θα ενημερωθούν προσωπικά πλήρως για το πώς υπολογίσθηκαν οι συντάξεις και το πώς προέκυψαν οι όποιες μειώσεις.

Άλλωστε, ακόμη και ο τομέας εργατικής πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ, που κατά καιρούς ασκεί εσωτερική κριτική στην κυβέρνηση, έχει ζητήσει από την ηγεσία του υπουργείου να δημιουργήσει γραφεία ενημέρωσης συνταξιούχων, προκειμένου οι απόμαχοι της δουλειάς να μη γίνονται εύκολα θύματα-πελάτες σε δικηγορικά γραφεία, προκειμένου να διαπιστώσουν αν αδικήθηκαν από τον επανυπολογισμό ή όχι.

Οι μειώσεις στις επικουρικές αφορούν στην ολοκλήρωση του επανυπολογισμού περίπου 250.000 συντάξεων. Και όπως επισημαίνει το Ενιαίο Δίκτυο Συνταξιούχων, πρόκειται για μία από τις τουλάχιστον 11 περικοπές που «κρύβει» η πρόσφατη ασφαλιστική μεταρρύθμιση, για εκατοντάδες χιλιάδες συνταξιούχους, παλαιούς και νέους.

Μάλιστα, ο πρόεδρος του Δικτύου Νίκος Χατζόπουλος εκτιμά ότι στην προσωπική διαφορά θα επιβληθεί πιθανότατα η 12η μείωση, καθώς θα περικοπεί εάν τα δημόσιο οικονομικά δεν πάνε καλά και ενεργοποιηθεί ο «κόφτης», που ήδη έχει θεσμοθετηθεί.

Αναλυτικά, οι 11 περικοπές στις συντάξεις που έχει επιβάλει σε εκατοντάδες χιλιάδες συνταξιούχους ο νόμος Κατρούγκαλου (4387/2016) είναι:

1. Μείωση έως και 50% σε περίπου 250.000 επικουρικές συντάξεις. Οι συνολικές μνημονιακές απώλειες για τις επικουρικές φθάνουν και το 76%. Τον Οκτώβριο (4/10) αναμένεται να ολοκληρωθούν οι περικοπές, ενώ θα ξεκινήσει και η αναδρομική περικοπή.

2. Το ΕΚΑΣ καταργήθηκε για 158.000 χαμηλοσυνταξιούχους. Η παροχή καταργείται σταδιακά το 2020 για 370.000 χαμηλοσυνταξιούχους.

3. Οι μειώσεις στα μερίσματα του Μετοχικού Ταμείου Πολιτικών Υπαλλήλων (ΜΤΠΥ) για τις 285.000 συνταξιούχους του Δημοσίου ανέρχονται μέχρι 60%.

4. Νέοι συνταξιούχοι. Περίπου 150.000 νέοι συνταξιούχοι μόνο για τα έτη 2016 και 2017 από όλες τις κατηγορίες, γήρατος, αναπηρίας, χηρείας, έχουν μέχρι 35% μείωση στις κύριες συντάξεις τους λόγω της αλλαγής στον τρόπο υπολογισμού. Αφορά όσους έχουν υποβάλει ή θα υποβάλουν αίτηση από 13/5/2016 και μετά.

5. Επιβάλλεται αναδρομικά από τον Οκτώβριο (σ.σ. ισχύει από 13.5.2016, οπότε δημοσιεύτηκε ο νόμος Κατρούγκαλου) το "πλαφόν" των 2.000 ευρώ για την ατομική σύνταξη (άθροισμα μίας κύριας και μίας επικουρικής σύνταξης ) και των 3.000 ευρώ (άθροισμα πολλών κύριων συντάξεων και πολλών επικουρικών συντάξεων).

6. Αυστηρότερες προϋποθέσεις που οδηγούν σε μειώσεις ισχύουν για τις νέες συντάξεις χηρείας που εκδίδονται μετά τις 12 Μαΐου 2016.

7. Στις περιπτώσεις απασχόλησης συνταξιούχων, η κύρια και η επικουρική σύνταξη περικόπτεται κατά 60%.

8. Μειώσεις θα υποστούν όσοι συνταξιοδοτηθούν πρόωρα. Ο νέος νόμος προβλέπει ότι η μείωση της εθνικής σύνταξης προκειμένου για τους ασφαλισμένους που παίρνουν μειωμένη σύνταξη λόγω γήρατος ανέρχεται σε 1/200 για κάθε μήνα που υπολείπεται για τη συμπλήρωση του ορίου ηλικίας πλήρους συνταξιοδότησης. Επιπλέον, το αναλογικό ποσό θα μειωθεί κατά 10% λόγω του ''πέναλτι''.

9. Τα εφάπαξ που καταβάλλονται έχουν ενσωματώσει περικοπές που θα κυμανθούν από 15% έως 18%, σύμφωνα με το νέο τρόπο υπολογισμού του βοηθήματος.

10. Μεσοσταθμικές περικοπές 19,5% θα υποστούν και οι προσυνταξιοδοτικές παροχές 11.000 τραπεζοϋπαλλήλων από την Εμπορική, την πρώην Πίστεως (νυν Alpha) και την Αττική Τράπεζα (προσυνταξιοδοτικό ΕΤΑΤ και ΕΤΕΑ).

11. Παρακράτηση της εισφοράς ασθενείας (6%) και από τις διπλές κύριες συντάξεις του μηνός Οκτωβρίου 2016 καθώς και αναδρομική παρακράτηση αφού η πρόβλεψη ισχύει από τον Ιούλιο.

Κινητοποίηση

Σήμερα, ομοσπονδίες συνταξιούχων έχουν σχεδιάσει συγκέντρωση διαμαρτυρίας κατά της περικοπής των επικουρικών συντάξεων, έξω από τα γραφεία του ΕΤΕΑ, στο Σύνταγμα, στις 10 το πρωί. Την κινητοποίηση διοργανώνουν η Πανελλήνια Ομοσπονδία Συνταξιούχων Επικουρικής Ασφάλισης (ΠΟΣΕΑ-ΕΤΕΑ), η Ομοσπονδία Ιδιωτικών Υπαλλήλων καθώς και η Πανελλήνια Ομοσπονδία Συνταξιούχων.

Σύμφωνα με τα στοιχεία των συνταξιουχικών οργανώσεων, οι ψηφισμένες περικοπές είναι:

α) 174 εκατ. ευρώ το 2016 (περικοπές που ήδη έγιναν),
β) 291 εκατ. ευρώ το 2017,
γ) 284 εκατ. ευρώ το 2018 και
δ) 277 εκατ. ευρώ το 2019!