«Βρισκόμαστε ακριβώς σε εκείνο το σημείο όπου η οικονομία μας αλλάζει πρόσημο και από το μείον της επταετούς ύφεσης γυρνάμε στο θετικό πρόσημο της ανάπτυξης». Αυτό ήταν το βασικό σύνθημα του πρωθυπουργού από το βήμα των εγκαινίων της 81ης ΔΕΘ.
Ο πρωθυπουργός στην ομιλία του παρουσίασε τα πεπραγμένα ενός χρόνου διακυβέρνησης, υποστήριξε ότι τήρησε αυτά για τα οποία δεσμεύτηκε και έδωσε στίγμα των επόμενων κινήσεών του.
Εμφαση δόθηκε στο ότι η χώρα κινείται δυναμικά στο ευρωπαϊκό πεδίο (με τη σύνοδο των χωρών της Μεσογείου) αλλά και στο ότι στόχος είναι να δημιουργηθεί ο «δημοσιονομικός χώρος» για φορολογικές ελαφρύνσεις. Σε πρώτη προτεραιότητα έβαλε την μείωση των έμμεσων φόρων αλλά και την διεύρυνση των απαλλαγών στον ΕΝΦΙΑ, ο οποίος θα αλλάξει.
Ο οδικός χάρτης που παρουσίασε περιλαμβάνει την γρήγορη ολοκλήρωση της β’ αξιολόγησης και την ένταξη των ελληνικών ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης. Τόνισε δε ότι η χώρα θα επιμείνει στη διεκδίκηση να αποκλιμακωθεί το ύψος του πρωτογενούς πλεονάσματος για το 2019 στο 2,5% και το 2020 στο 2%.
Ο πρωθυπουργός παραδέχτηκε ότι η φοροδοτική ικανότητα των χαμηλών στρωμάτων έχει εξαντληθεί και για το λόγο αυτό ανακοίνωσε ότι στοχεύει το 2017 να διευρυνθούν οι απαλλαγές στον ΕΝΦΙΑ και σταδιακά να μειωθούν οι άδικοι έμμεσοι φόροι.
Ξεκαθάρισε ότι σύντομα θα έρθουν στη Βουλή τα νομοσχέδια για τη χρήση του πλαστικού χρήματος και την αποκάλυψη των αδήλωτων εισοδημάτων, προειδοποιώντας ότι όσοι δεν εκμεταλλευτούν το νόμο θα έχουν βαριές νομικές συνέπειες.
Παράλληλα, απεύθυνε κάλεσμα στους επενδυτές να εκμεταλλευτούν την ευκαιρία και να επενδύσουν στην Ελλάδα, απαριθμώντας τα στρατηγικά πλεονεκτήματα της χώρας.
Ο πρωθυπουργός εξήγγειλε ότι τα χρήματα από τις τηλεοπτικές άδειες θα διατεθούν για κοινωνικές δράσεις, όπως η υποδοχή επιπλέον 15.000 παιδιών στους βρεφονηπιακούς σταθμούς και η διεύρυνση του προγράμματος των σχολικών γευμάτων.
Τι παραλάβαμε
Όπως είπε ο πρωθυπουργός «η Ελλάδα το 2008, λίγο πριν τη κρίση, είχε κατά κεφαλήν εισόδημα στο 98% του μέσου όρου της Ε.Ε, και μέσα σε πέντε χρόνια έπεσε στο 68%. Μέσα σε πέντε χρόνια με τις καταστροφικές επιλογές ΝΔ-ΠΑΣΟΚ καταστράφηκε το ένα τέταρτο του Εθνικού μας πλούτου, μειώθηκε κατά 40% το διαθέσιμο εισόδημα, εκτοξεύθηκε στο 28% η ανεργία, διευρύνθηκε κατά 38% το όριο της φτώχειας».
«Σήμερα που όλες οι ενδείξεις και οι δείκτες δείχνουν ότι αυτός ο κύκλος κλείνει, οφείλουμε να σχεδιάσουμε την επόμενη μέρα τουλάχιστον σε ορίζοντα πενταετίας».
Το παραγωγικό μοντέλο και οι κρατικοδίαιτοι
Πρέπει να σταματήσουμε να έχουμε το μυαλό μας μόνο στα δημόσια οικονομικά και στραφούμε στην αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου της χώρας, τόνισε ο Αλέξης Τσίπρας, καθώς όπως είπε η χώρα έχει τεράστια πλεονεκτήματα.
«Μπορούμε λοιπόν να πετύχουμε το στόχο μιας νέας Ελλάδας μέχρι το 2021, αν ενώσουμε τις δυνάμεις μας για τη παραγωγή νέου πλούτου. Αλλά ταυτόχρονα αν δημιουργήσουμε και τις προϋποθέσεις ώστε αυτός ο πλούτος να διανεμηθεί δίκαια», τόνισε.
«Όχι σε αυτούς που μοιράστηκαν ως λεία τα οφέλη της ανάπτυξης πριν τη κρίση, για να βγάλουν αφορολόγητα κέρδη στις τράπεζες του εξωτερικού. Όχι στους γνωστούς κρατικοδίαιτους ολιγάρχες, των off shore και των θαλασσοδανείων, τα συμφέροντα των οποίων με σθένος υπερασπίζεται η ΝΔ του κου Μητσοτάκη. Αλλά στους ανθρώπους της εργασίας, της δημιουργίας και της παραγωγής. Στους ανθρώπους των επιστημών και της καινοτομίας».
Η Σύνοδος της Μεσογείου
«Η εικόνα της Ελλάδας αλλάζει. Και η 1η Ευρωμεσογειακή σύνοδος που πραγματοποιήθηκε χθες στην Αθήνα αποδεικνύει ακριβώς αυτή την αλλαγή που συντελείται», δήλωσε ο πρωθυπουργός.
Εκανε λόγο για συγκεκριμένες παρεμβάσεις όχι μόνο για το ελληνικό ζήτημα αλλά και για τις στρατηγικές κατευθύνσεις της Ευρώπης «Για να υπερβούμε την οικονομική και διαρθρωτική ανισότητα που φαίνεται να παγιώνεται ανάμεσα στο Βορρά και στο Νότο».
Όπως είπε «η αλλαγή της εικόνας της Ελλάδας στο εξωτερικό δεν είναι φυσικό φαινόμενο. Δεν είναι αποτέλεσμα τύχης. Είναι αποτέλεσμα συγκεκριμένων πολιτικών επιλογών και αγώνων. Αγώνων που δόθηκαν και δίνονται σε ένα έδαφος ναρκοθετημένο από τις επιπτώσεις της επιθετικής λιτότητας αλλά και από τις δεσμεύσεις της προηγούμενης κυβέρνησης».
Τα πλεονάσματα
Ο Αλέξης Τσίπρας κατηγόρησε την προηγούμενη κυβέρνηση καθώς δεσμεύτηκε για εξωπραγματικά πρωτογενή πλεονάσματα. «Τα πλεονάσματα ύψους 3% το 2015 και 4,5% από το 2016 και μετά, στα οποία είχε δεσμευτεί ο κος Σαμαράς, μόνο με αίμα θα επιτυγχάνονταν».
Όπως είπε «μετά από σκληρή διαπραγμάτευση καταφέραμε να βγάλουμε αυτή τη θηλιά από το λαιμό της χώρας».
Παραδέχτηκε ότι «το βάρος που συσσωρεύτηκε όλα τα προηγούμενα χρόνια στις πλάτες της κοινωνίας δεν είναι μεγάλο και οι αντοχές πεπερασμένες. Κατανοώ απολύτως ότι η φοροδοτική ικανότητα των χαμηλότερων στρωμάτων έχει εξαντληθεί».
Όπως είπε όπως «σήμερα, για πρώτη φορά από το 2009, μπορούμε επιτέλους να έχουμε ένα ρεαλιστικό οδικό χάρτη για την ανάκαμψη της οικονομίας και την απομείωση των βαρών».
Ο πρωθυπουργός ξεκαθάρισε ότι οι στόχοι θα πιαστούν και έτσι θα μπει τέλος σε κάθε συζήτηση για τυχόν πρόσθετα δημοσιονομικά μέτρα.
Όπως σημείωσε «επιπλέον, γραμμή-γραμμή, κωδικό-κωδικό εξετάζουμε τις δαπάνες του προϋπολογισμού για περαιτέρω εξοικονόμηση και ανακατανομή δαπανών, προκειμένου να πετύχουμε το στόχο της βέλτιστης αποτελεσματικότητας και να εκμηδενίσουμε τις πιθανότητες νέων φορολογικών επιβαρύνσεων».
Ο οδικός χάρτης
Αφού αναφέρθηκε στα θετικά σήματα από την οικονομία (αύξηση 0,2% του ΑΕΠ σε τριμηνιαία βάση το β’ τρίμηνο, βελτίωση του δείκτη οικονομικού κλίματος και διαφαινόμενο ρεκόρ στις τουριστικές αφίξεις) έδειξε τον οδικό χάρτη:
Το πρώτο βήμα της αμέσως επόμενης περιόδου, είναι να κλείσει σύντομα και με θετικό πρόσημο η 2η αξιολόγηση. «Στο ζήτημα των εργασιακών σχέσεων στη διαπραγμάτευση, έχουμε έναν ακατάβλητο σύμμαχο : το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Δεν μπορούμε να αποδεχτούμε τίποτα λιγότερο από αυτό».
Το δεύτερο βήμα, είναι να οριστικοποιηθούν τα μέτρα και οι τρόποι ελάφρυνσης του χρέους, σε συνέχεια των σχετικών αποφάσεων του Eurogroup.
Το τρίτο βήμα, είναι να ενταχθεί η Ελλάδα στο πρόγραμμα επαναγοράς ομολόγων της ΕΚΤ, που θα αποτελέσει καταλυτικό γεγονός για τη μείωση του κόστους δανεισμού, την αποκατάσταση της ρευστότητας , την άρση των κεφαλαιακών περιορισμών και την έξοδο στις αγορές.
Το τέταρτο βήμα είναι να καταφέρει η ελληνική οικονομία να καταγράψει τους υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης που όλοι προβλέπουν για το 2017.
Και το πέμπτο και τελευταίο βήμα, είναι ταυτόχρονα και το άλμα σε μια βιώσιμη και διαρκή ανάπτυξη.
Η εξωστρέφεια
Ο πρωθυπουργός έθεσε ως στόχο οι εξαγωγές από το 10% του ΑΕΠ να φτάσουν στο 25% που είναι ο ευρωπαϊκός μέσος όρος και έδωσε έμφαση στην καινοτομία και τη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος.
Όπως είπε «θέλουμε ένα κράτος ρυθμιστικό και όχι γραφειοκρατικό. Ένα κράτος που θα στηρίζει τον πολίτη και την επιχειρηματικότητα και θα διασφαλίζει τους όρους του ανταγωνισμού. Αυτός είναι και ο μοναδικός δρόμος για να αντιμετωπίσουμε το υπαριθμόν ένα πρόβλημα της χώρας: την ανεργία».
Οι επενδύσεις
«Προκειμένου να ενισχύσουμε την επενδυτική δραστηριότητα στο πλαίσιο της Δίκαιης Ανάπτυξης προωθούμε μια σειρά από μέτρα και πρωτοβουλίες. Συγκεντρώνουμε όλα τα χρηματοδοτικά εργαλεία και προωθούμε τη δημιουργία ενός Αναπτυξιακού Ταμείου για τη χρηματοδότηση επενδυτικών σχεδίων, την ενίσχυση του δανεισμού προς τις ΜμΕ και τη συμμετοχή στην ανάληψη επιχειρηματικού κινδύνου».
Όπως είπε η εστίαση είναι στους κλάδους που διαθέτουμε συγκριτικό πλεονέκτημα:
• την αγροτική παραγωγή
• τις τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών
• την ενέργεια, το περιβάλλον
• τις μεταφορές
• τον πολιτισμό και τον τουρισμό.
Ο Αλέξης Τσίπρας κάλεσε τους επενδυτές να δουν τη χώρα: «Εκμεταλλευτείτε τις επιχειρηματικές ευκαιρίες και το ευνοϊκό πλαίσιο που προσφέρουμε στην υγιή επιχειρηματικότητα. Επενδύστε χωρίς δισταγμό στην ελληνική οικονομία. Θα είναι αμοιβαία επωφελές και για εσάς και για την οικονομία».
Τα πλεονάσματα και οι φόροι
«Στόχος μας παραμένει να αποκλιμακώσουμε το ύψος του πλεονάσματος για το 2019 στο 2,5% και το 2020 στο 2%», τόνισε ο πρωθυπουργός.
Εδωσε έμφαση στην ανάγκη να διευρυνθεί η φορολογική βάση και να μειωθούν οι συντελεστές.
Ξεκαθάρισε ότι προχωρά η ψήφιση του νόμου για την διεύρυνση της χρήσης πλαστικού χρήματος στα πρότυπα όλων των προηγμένων κρατών αλλά και η δημιουργία «λογαριασμού αποκλειστικής χρήσης για πληρωμή προμηθευτών, μισθοδοσίας και ασφαλιστικών και φορολογικών εισφορών, χωρίς δυνατότητα κατάσχεσης».
Σε ότι αφορά το νόμο για την οικιοθελή αποκάλυψη εισοδημάτων (VDI) με τον οποίο πλέον δίνεται η τελευταία ευκαιρία σε όσους απέκρυπταν χρήματα στο εξωτερικό, να τα δηλώσουν πληρώνοντας το νόμιμο φόρο που τους αναλογεί, αποφεύγοντας όμως τις εκκρεμότητες τους με το νόμο. «Και προειδοποιώ: Όσοι δεν το πράξουν θα το μετανιώσουν γιατί θα υποστούν βαρύτατες ποινικές συνέπειες».
Σε ότι αφορά τους σχεδιασμούς στο φορολογικό τόνισε ότι η κυβέρνηση θέλει να βρει στην επόμενη διετία τον απαραίτητο δημοσιονομικό χώρο και επιδιώκει να μειώσει:
Πρώτον: Τους έμμεσους φόρους που επιβαρύνουν αδιακρίτως πλούσιους και φτωχούς, έχοντες και μη έχοντες και
δεύτερον: Να μειώσουμε την φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας ώστε να κατανεμηθούν πιο δίκαια τα βάρη. «Να αντικατασταθεί δηλαδή ο ΕΝΦΙΑ από έναν δικαιότερο φόρο. Σε πρώτη φάση, όμως, μέσα στο 2017, προσανατολιζόμαστε στην επέκταση των απαλλαγών ώστε να ελαφρυνθούν τα πιο ευάλωτα στρώματα».
Το παράλληλο πρόγραμμα
«Πριν από ένα χρόνο, σε αυτό εδώ το βήμα λίγες μέρες πριν τις εκλογές αναλάβαμε συγκεκριμένες δεσμεύσεις απέναντι στον ελληνικό λαό. Και αμέσως μετά την επανεκλογή μας, δεσμευτήκαμε για μια σειρά δράσεων εντός του 2016. Οι δεσμεύσεις αυτές υλοποιούνται στο ακέραιο», είπε ο πρωθυπουργός.
«Έχω την άνεση να έρθω σήμερα εδώ ενώπιων σας, ένα χρόνο μετά, και να σας θυμίσω μια μια αυτές τις δεσμεύσεις, γιατί δεν έμεινε καμία ανολοκλήρωτη. Και αυτό σκοπεύω να κάνω ως πρωθυπουργός κάθε χρόνο στα εγκαίνια της ΔΕΘ μέχρι και το Σεπτέμβρη του 2019, οπότε και ο ελληνικός λαός θα κρίνει και θα συγκρίνει το έργο μας με αυτό των κυβερνήσεων Νέας Δημοκρατίας και ΠΑΣΟΚ, με την καταστροφική πενταετία 2010-2015».
Όπως υποστήριξε οι δεσμεύσεις αφορούσαν:
• Η προστασία της πρώτης κατοικίας από πλειστηριασμούς.
Το καταφέραμε παρά τις αντίθετες δεσμεύσεις Σαμαρά
• Η στήριξη του αγροτικού κόσμου. Με τη μεταρρύθμιση του φόρου εισοδήματος όχι μόνο δεν επιβαρύναμε τους αγρότες αλλά η πλειοψηφία τους θα δει και ελάφρυνση.
• Η διατήρηση του Δημόσιου χαρακτήρα του ΑΔΜΗΕ
Το πετύχαμε.
• Η δωρεάν πρόσβαση των 2,5 εκατομμύρια ανασφάλιστων συμπολιτών μας στις υπηρεσίες Δημόσιας Υγείας.
Το καταφέραμε και ας φαίνεται ακόμα απίστευτο σε πολλούς.
• Η διατήρηση των κύριων συντάξεων και η κατάργηση της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος γα τις επικουρικές.
Επίσης το καταφέραμε, βάζοντας παράλληλα ξανά σε τροχιά βιωσιμότητας το ασφαλιστικό μας σύστημα.
• Δεσμευθήκαμε για τη μεταρρύθμιση της Δημόσιας Διοίκησης. Υλοποιήσαμε τη δέσμευσή μας.
Προχωρήσαμε στην ψήφιση του νόμου που προβλέπει ένα νέο σύστημα επιλογής προϊσταμένων και θέτει επιτέλους κριτήρια για την αξιολόγηση και την κινητικότητα των δημοσίων υπαλλήλων. Επίσης ιδρύσαμε τη ΓΓ Ψηφιακής Πολιτικής και προωθούμε την ηλεκτρονική υπογραφή και την ηλεκτρονική διακίνηση εγγράφων
• Δεσμευθήκαμε για ένα νέο θεσμικό πλαίσιο στην Παιδεία. Μια γενναία μεταρρύθμιση βρίσκεται σήμερα υπό διαμόρφωση. Την έχει ανάγκη ο τόπος αλλά πάνω απ’ όλα η νέα γενιά.
• Δεσμευτήκαμε επίσης για την ενίσχυση των νέων επιστημόνων. Και υλοποιήσαμε το Νόμο για την Έρευνα. Με στόχο την ενίσχυση χιλιάδων επιστημόνων μας που χρειάζονται στήριξη για να προσφέρουν στη χώρα που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν.
• Προχωρήσαμε στον εξορθολογισμό της νομοθεσίας για τα δημόσια έργα.
• Ψηφίσαμε το Νόμο σχετικά με την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου καπνικών προϊόντων.
• Αλλά και το Νόμο σχετικά με την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου καυσίμων.
• Επίσης για πρώτη φορά ανοίγουν και ελέγχονται οι λίστες της φοροδιαφυγής. Ήδη έχουν βεβαιωθεί πάνω από 900 εκατομμύρια από την αρχή του 2015 και η είσπραξη προχωράει με γρήγορους ρυθμούς.
Τα κανάλια και η διανομή του ποσού
Όπως είπε ο πρωθυπουργός ο διαγωνισμός διεξήχθη με τρόπο απολύτως διαφανή, αμερόληπτο και επωφελή για το δημόσιο συμφέρον.
«Τα 246 εκατομμύρια που μπαίνουν στα κρατικά ταμεία είναι ένα επιπλέον έσοδο για τη χρηματοδότηση των αναγκών του κοινωνικού κράτους. Ένα έσοδο που οι κυβερνήσεις της διαπλοκής όλα τα προηγούμενα χρόνια στερούσαν από τον ελληνικό λαό», τόνισε. «Και αν αναλογιστεί κανείς ότι πέρασαν 27 ολόκληρα χρόνια, αντιλαμβάνεστε ότι τώρα θα έπρεπε να είχαμε τον τρίτο στη σειρά διαγωνισμό. Αναλογισθείτε λοιπόν πόσο έχουν ζημιώσει το δημόσιο συμφέρον για χάρη των σχέσεων διαπλοκής με τους ιδιοκτήτες των ΜΜΕ».
Όπως είπε τα χρήματα θα διατεθούν σε συγκεκριμένες δράσεις για να στηρίξουμε κοινωνικές ανάγκες.
• Για την επέκταση του προγράμματος της ανθρωπιστικής κρίσης, με την παροχή επιπλέον 60.000 σχολικών γευμάτων για τους μαθητές που έχουν ανάγκη, στους πιο φτωχούς δήμους της χώρας. Ετσι το πρόγραμμα θα καλύπτει συνολικά 260.000 μαθητές σε όλη τη χώρα.
• Για την πρόσβαση επιπλέον 15.000 παιδιών στους βρεφονηπιακούς σταθμούς.
• Για την χρηματοδότηση ενός φιλόδοξου προγράμματος με τίτλο «Γυρίζουμε Ελλάδα» που στόχο έχει να δώσει κίνητρα επιστροφής σε χιλιάδες νέους επιστήμονες που βρίσκονται στο εξωτερικό.
Η Υγεία, η απασχόληση και τα μεγάλα έργα
Μέρος των χρημάτων αυτών θα δοθεί για να αλλάξει η εικόνα των δημόσιων νοσοκομείων και να στηριχθεί η μεγάλη μεταρρύθμιση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας. Ετσι, Μέσα στους επόμενους μήνες τα Δημόσια Νοσοκομεία θα έχουν ενισχυθεί με 10.000 νοσηλευτές και γιατρούς.
Ο πρωθυπουργός έδωσε έμφαση στα θετικά μηνύματα που έρχονται από το μέτωπο της ανεργίας και σημείωσε εντός του 2016 υλοποιούνται προγράμματα που αφορούν πάνω από 150.000 ανέργους.
Σημείωσε ότι στα μεγάλα έργα υποδομών «η κατάσταση που παραλάβαμε ήταν χαώδης, προσβλητική για τη χώρα και υπονομευτική για το δημόσιο συμφέρον».
Εργαστήκαμε με στόχο να υπερβούμε αυτή την πραγματικότητα. Και μέσα σε λίγους μήνες καταφέραμε:
• Την επανεκκίνηση του συνόλου των μεγάλων έργων που είχαν παγώσει.
• Την επαναδιαπραγμάτευση των συμβάσεων για τους αυτοκινητόδρομους. Εκεί όπου καταφέραμε μέσα από επίμονες και ουσιώδεις διαπραγματεύσεις με τους παραχωρησιούχους να εξοικονομήσουμε 765 εκατομμύρια ευρώ.
• Και τέλος, τον επαναπροσδιορισμό και την παρακολούθηση των χρονοδιαγραμμάτων στην εκτέλεση των έργων
Το Ελληνικό και τα αεροδρόμια
«Στο Ελληνικό, βρισκόμαστε πλέον πολύ κοντά στο σημείο έναρξης των εργασιών», είπε ο Αλέξης Τσίπρας. «Η νέα σύμβαση προβλέπει συνολικό όφελος 2,5 δισεκατομμυρίων ευρώ για το ελληνικό δημόσιο, ενώ η οικοδομήσιμη γη μειώνεται κατά 1.000.000 τετραγωνικά, γεγονός που αυξάνει την έκταση που θα αξιοποιηθεί για τη δημιουργία του Μητροπολιτικού Πάρκου».
Από την άλλη πλευρά, στις συμβάσεις παραχώρησης για τα 14 περιφερειακά αεροδρόμια, «εξασφαλίσαμε τη διατήρηση των θέσεων εργασίας για τους υπάρχοντες εργαζόμενους και παράλληλα το κόστος των απαλλοτριώσεων που αναλαμβάνει το ελληνικό δημόσιο, θα αποπληρώνεται σταδιακά από τα κέρδη των αεροδρομίων».
Αφού έκανε εκτενή αναφορά στα έργα που αφορούν την Βόρεια Ελλάδα και ανακοίνωσε ότι την επόμενη χρονιά τιμώμενη χώρα στη ΔΕΘ θα είναι η Κίνα δεσμεύτηκε πολιτικά ότι «οι ασφαλιστικές οφειλές των ελεύθερων επαγγελματιών και των αυτοαπασχολούμενων στον ΟΑΕΕ και στο ΕΤΑΑ που καθίστανται ληξιπρόθεσμες ως και τις 31.12.2016, παγώνουν, χωρίς βεβαίως να διαγραφούν, ώστε να μπορεί κανείς να είναι ασφαλιστικά ενήμερος εάν είναι συνεπής στις τρέχουσες οφειλές του».