Ερχονται αναδρομικές μειώσεις σε πρώην τραπεζοϋπάλληλους

Ανοίγει ο δρόμος για μειώσεις και στις συντάξεις 11.000 πρώην τραπεζοϋπαλλήλων, οι οποίοι λαμβάνουν προσυνταξιοδοτικές παροχές (σ.σ. όσοι έκαναν χρήση εθελούσιας και λαμβάνουν σχετικές παροχές μέχρι την απόδοση της οριστικής σύνταξης), καθώς υπεγράφη στις 7 Σεπτεμβρίου, από τον υφυπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης Τάσο Πετρόπουλο (φωτ.), η εγκύκλιος που καθορίζει το μέγιστο ποσοστό μείωσης.

Αν και είναι νωπές οι συνέπειες της αναδρομικής περικοπής των επικουρικών συντάξεων, η εγκύκλιος προβλέπει ότι και στην περίπτωση των προσυνταξιοδοτικών παροχών οι μειώσεις θα ισχύσουν αναδρομικά από τον Ιούνιο και τα ποσά θα παρακρατηθούν σε δόσεις, έως το τέλος του χρόνου.

Στην εγκύκλιο καθορίζονται επίσης ποιοι εν ενεργεία τραπεζοϋπάλληλοι θα υποστούν στο μέλλον τις ίδιες μειώσεις, ενώ ξεκαθαρίζεται και τι θα γίνει με τις αιτήσεις συνταξιοδότησης που έχουν κατατεθεί πριν από την ψήφιση του νόμου Κατρούγκαλου.

Αναλυτικά, και σύμφωνα με την εγκύκλιο, η μείωση δεν μπορεί να ξεπεράσει το 21%, ενώ προβλέπεται και "κόφτης" προς τα κάτω, ώστε οι καταβαλλόμενες συντάξεις να μην πέσουν κάτω από τα 620 ευρώ (μεικτά). Όσο για τις προσυνταξιοδοτικές παροχές που κατά την έναρξη ισχύος του ν. 4387/2016 (Νόμος Κατρούγκαλου) είχαν διαμορφωθεί σε ύψος μικρότερο των 620 ευρώ, αυτές εξακολουθούν να καταβάλλονται και μετά την 1-6-2016 στο ύψος που είχαν διαμορφωθεί.

Να σημειωθεί ότι οι νέες αυτές μειώσεις που προβλέπονται στον νόμο Κατρούγκαλου αφορούν πρώην υπαλλήλους της Εμπορικής, της πρώην Πίστεως (νυν Alpha) και της Αττικής Τράπεζας που έχουν ανοίξει την πόρτα της εξόδου με το προσυνταξιοδοτικό καθεστώς του ΕΤΑΤ, αλλά και ασφαλισμένους που βρίσκονται κοντά στη σύνταξη.

Προβλέπει μεταξύ άλλων νέο ποσοστό αναπλήρωσης στο 1,75% και αναφέρει ξεκάθαρα ότι καθώς αυτό εφαρμόζεται μεσοσταθμικά, το τελικό ποσοστό μείωσης της μικτής προσυνταξιοδοτικής παροχής, στο ύψος που αυτή διαμορφώνεται μετά την αναπροσαρμογή της, δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερο του 21% συγκριτικά προς το ποσό της καταβαλλόμενης προσυνταξιοδοτικής παροχής, στο ύψος που είχε διαμορφωθεί κατά την εφαρμογή του νέου τρόπου υπολογισμού, συνυπολογιζομένων της εισφοράς υγειονομικής περίθαλψης και της εισφοράς αλληλεγγύης του 2011.

Επίσης, ξεκαθαρίζει ότι "μετά τον επανυπολογισμό, η προσυνταξιοδοτική παροχή δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να είναι μικρότερη από 620 ευρώ μικτά (συμπεριλαμβανομένων δηλαδή της εισφοράς υγειονομικής περίθαλψης και εισφοράς αλληλεγγύης του 2011)".

Αναλυτικά, το νέο μεσοσταθμικό ποσοστό της τάξης του 1,75% για κάθε έτος ασφάλισης εξειδικεύει ανά πρώην ταμείο ως εξής:

1. Για τους συνταξιούχους του προσυνταξιοδοτικού καθεστώτος ΤΕΑΠΕΤΕ, αναπλήρωση 0,930% για κάθε συντάξιμο χρόνο κύριας και επικουρικής ασφάλισης επί των συντάξιμων αποδοχών.

2. Για τους συνταξιούχους του προσυνταξιοδοτικού καθεστώτος των πρώην ΤΑΠΤΠ και ΛΑΚ, αναπλήρωση 1,75% για κάθε συντάξιμο χρόνο επικουρικής ασφάλισης επί των συντάξιμων αποδοχών.

Εντύπωση προκαλεί ο τρόπος με τον οποίο "μοιράζονται" οι μειώσεις των προηγούμενων μνημονίων, που και στην περίπτωση των τραπεζοϋπαλλήλων, όπως και στην περίπτωση των επικουρικών συντάξεων αλλά και των νέων συντάξεων που θα εκδοθούν μετά τις 12 Μαΐου 2016, εξακολουθούν να ισχύουν παρά τις αλλαγές στον υπολογισμό ή τον "επαναπροσδιορισμό" τους.

Συγκεκριμένα, η εγκύκλιος προβλέπει ότι το 50% του συνολικού ακαθάριστου ποσού της νέας σύνταξης υπόκειται στην παρακράτηση της Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων του νόμου 3863/2010 και της επιπλέον εισφοράς (συνταξιούχοι κάτω των 60 με συντάξεις από 1.700 ευρώ και πάνω) του νόμου 3986/2011. Το υπόλοιπο 50% υπόκειται στην παρακράτηση της Ειδικής Εισφοράς Συνταξιούχων Επικουρικής Ασφάλισης του νόμου 3986/2011 (3%-10% για επικουρικές από 300 ευρώ και πάνω).

Σύμφωνα με την εγκύκλιο, οι μειώσεις στις συντάξεις του προσυνταξιοδοτικού καθεστώτος στις επικουρικές συντάξεις ΤΕΑΠΕΤΕ και τη δεύτερη επικουρική σύνταξη ΛΑΚ του ΕΤΑΤ ισχύουν από 1.6.2016.

Μετά τη συμπλήρωση των προϋποθέσεων χορήγησης κύριας σύνταξης, το συνολικό ποσό της προσυνταξιοδοτικής παροχής μειώνεται κατά τα ποσά κύριας και επικουρικής που λαμβάνει ο δικαιούχος και το τυχόν απομένον ποσό επανυπολογίζεται με βάση ποσοστό αναπλήρωσης 0,45% για κάθε χρόνο ασφάλισης. Σε καμία περίπτωση το άθροισμα κύριας, επικουρικής σύνταξης και τυχόν διαφοράς δεν μπορεί να υπερβαίνει το ακαθάριστο συνολικό ποσό της προσυνταξιοδοτικής παροχής.

Ποιοι εντάσσονται στον ΕΦΚΑ

Σύμφωνα με τον πρόσφατο ασφαλιστικό νόμο, όπως αναφέρεται και στην εγκύκλιο, στον νέο υπερφορέα ΕΦΚΑ περνά και η αρμοδιότητα χορήγησης προσυνταξιοδοτικών και άλλων παροχών στους συνταξιούχους και στους μέχρι 31.12.1992 ασφαλισμένους του ΕΤΑΤ, οι οποίοι έως και τις 12-5-2016 έχουν θεμελιώσει δικαίωμα λήψης της παροχής.

Το ίδιο ισχύει και για τους συνταξιούχους προσυνταξιοδοτικού καθεστώτος του ΕΤΕΑ (τ. ΕΤΕΑΜ), οι οποίοι ως συνταξιούχοι του ΤΕΑΠΕΤΕ υπήχθησαν από 18.4.2006 στο τ. ΕΤΕΑΜ (νυν ΕΤΕΑ) και οι οποίοι καθίστανται από 1.1.2017 συνταξιούχοι του ΕΦΚΑ. Η προσυνταξιοδοτική παροχή στους μέχρι 31.12.1992 ασφαλισμένους του ΕΤΑΤ, καθώς και στα μέλη των οικογενειών τους, χορηγείται σύμφωνα με τους όρους και τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης των οικείων φορέων ασφάλισης (ΤΕΑΠΕΤΕ, ΤΑΠΤΠ και ΛΑΚ) του προσωπικού των πιστωτικών ιδρυμάτων (Εμπορική και Τράπεζα Πειραιώς, Alpha Bank και Τράπεζα Αττικής), οι ασφαλισμένοι των οποίων υπήχθησαν με ειδικές νομοθετικές ρυθμίσεις στο ΕΤΑΤ, εφόσον έχουν θεμελιώσει έως την έναρξη ισχύος του ν. 4387/2016, δηλαδή έως και τις 12.5.2016, το σχετικό δικαίωμα.

Διευκρινίζεται μάλιστα ότι θεμελιωμένο δικαίωμα υφίσταται όταν ο ασφαλισμένος συμπληρώνει τον ελάχιστο χρόνο ασφάλισης (συντάξιμα έτη) και το όριο ηλικίας (όπου αυτό προβλέπεται) που απαιτούνται για τη συνταξιοδότησή του με άμεση καταβολή της προσυνταξιοδοτικής παροχής. Το θεμελιωμένο συνταξιοδοτικό δικαίωμα μπορεί να ασκηθεί οποτεδήποτε και ο ασφαλισμένος έχει τη δυνατότητα να συνεχίσει εργαζόμενος. Κατά συνέπεια, όσοι μέχρι 31.12.1992 ασφαλισμένοι του ΕΤΑΤ έχουν συμπληρώσει μέχρι και τις 12.5.2016 τις απαιτούμενες από τα ΤΕΑΠΕΤΕ, ΤΑΠΤΠ και ΛΑΚ προϋποθέσεις ηλικίας (όπου απαιτείται) και χρόνου ασφάλισης για άμεση καταβολή της προσυνταξιοδοτικής παροχής μέχρι τη συμπλήρωση των προϋποθέσεων χορήγησης κύριας σύνταξης, όπως εκάστοτε ισχύουν, μπορούν να λάβουν την προσυνταξιοδοτική παροχή με τις προϋποθέσεις αυτές οποτεδήποτε.

Περαιτέρω διευκρινίζεται ότι δικαιούνται να λάβουν την προσυνταξιοδοτική παροχή σύμφωνα με τα ανωτέρω και τα πρόσωπα για τα οποία έχει εκδοθεί απόφαση αναστολής (έχουν δηλαδή αποχωρήσει από την ασφάλιση στο Ταμείο έχοντας συμπληρώσει τον απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης αλλά όχι και το όριο ηλικίας), εφόσον η αποχώρηση έχει λάβει χώρα έως και την έναρξη ισχύος του νόμου Κατρούγκαλου, ήτοι έως την 12-5-2016.

Ομοίως δικαιούνται να λάβουν την προσυνταξιοδοτική παροχή και τα πρόσωπα που πληρούν τις ανωτέρω προϋποθέσεις και υποβάλουν αίτηση για λήψη της παροχής με αναστολή.

Αντίθετα, οι μέχρι 31.12.1992 ασφαλισμένοι του ΕΤΑΤ που δεν θεμελιώνουν μέχρι 12.5.2016 δικαίωμα άμεσης καταβολής της προσυνταξιοδοτικής παροχής και έχουν καταβάλει εισφορές επικουρικής ασφάλισης ανώτερες από τις προβλεπόμενες για το ΕΤΕΑ, θα λάβουν επικουρική σύνταξη από το ΕΤΕΑ, η οποία θα προσαυξηθεί για κάθε έτος που έχει καταβληθεί επιπλέον εισφορά, με ετήσιο συντελεστή αναπλήρωσης 0,075% για καθεμία ποσοστιαία μονάδα (1%) επιπλέον εισφοράς.

Αναδρομικά

Δεδομένου ότι η διαδικασία αναπροσαρμογής των προσυνταξιοδοτικών και άλλων παροχών ΕΤΑΤ και προσυνταξιοδοτικών παροχών ΕΤΕΑ εφαρμόζεται από τις πληρωμές μηνός Ιουνίου 2016, η εγκύκλιος ορίζει πως τα υπερβάλλοντα ποσά που καταβάλλονται μέχρι την πλήρη εφαρμογή της διαδικασίας (σ.σ. Δηλαδή τα αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά για Ιούνιο-Σεπτέμβριο) παρακρατούνται σε ισόποσες δόσεις το αργότερο μέχρι και τις πληρωμές Δεκεμβρίου 2016.

Από 1/7/2016 μετράει και η παρακράτηση 6% για εισφορά υγειονομικής περίθαλψης υπέρ ΕΟΠΥΥ που υπολογίζεται στις νέες συντάξεις και μετά την αναπροσαρμογή των παλιών. Οι διαφορές που θα προκύψουν θα συμψηφιστούν με το χορηγούμενο ποσό προσυνταξιοδοτικής παροχής.

Εκκρεμείς αιτήσεις συνταξιοδότησης που έχουν υποβληθεί μέχρι και 12-5-2016 κρίνονται σύμφωνα με το παλιό νομικό πλαίσιο και αναπροσαρμόζονται στη συνέχεια βάσει του νέου τρόπου υπολογισμού.