Σχέδιο για ηλεκτρονική αδειοδότηση εταιριών από το 2018

Την ηλεκτρονικοποίηση της διαδικασίας ίδρυσης και λειτουργίας των επιχειρήσεων θέτει ως στόχο η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού. Ειδικότερα, στελέχη του υπουργείου, αφού θεωρούν ως δεδομένη την επιτυχία του νέου πλαισίου αδειοδότησης που θα θεσπιστεί εντός του Σεπτεμβρίου, επισημαίνουν ότι η μεταρρύθμιση δεν θα σταματήσει στην απλοποίηση των διαδικασιών, αλλά θα «κορυφωθεί» με τη δημιουργία ενός ηλεκτρονικού διαδραστικού συστήματος, μέσω του οποίου οι ενδιαφερόμενοι θα μπορούν να γνωστοποιούν την ίδρυση και τη λειτουργία των επιχειρήσεών τους. Το σύστημα αυτό, που θα τεθεί σε πλήρη εφαρμογή έως το τέλος του 2018, θα αποτελεί και βάση δεδομένων της επιχειρηματικής δραστηριότητας στη χώρα.

Σε αδρές γραμμές, το «πνεύμα» του εν λόγω συστήματος περιγράφεται στο άρθρο 15 του υπό διαβούλευση (σ.σ. λήγει σήμερα 29 Αυγούστου) σχετικού νομοσχεδίου που αφορά στην εκ βάθρων αλλαγή του συστήματος αδειοδότησης και λειτουργίας των επιχειρήσεων.

Υπενθυμίζουμε ότι το εν λόγω νομοσχέδιο, που εισάγει την αρχή «πρώτα αδειοδοτώ και μετά ελέγχω», αφορά αρχικά στους τομείς των καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος (ΚΥΕ), της μεταποίησης τροφίμων και ποτών και του τουρισμού, ενώ αμέσως μετά θα παρουσιαστούν και οι απλοποιήσεις για τις εξορυκτικές δραστηριότητες. Ακολούθως και ανά τακτά διαστήματα στο σύστημα των απλοποιημένων διαδικασιών θα εισέρχονται και άλλοι τομείς, με στόχο, έως τα μέσα του 2017, να έχει υπαχθεί στο νέο πλαίσιο το σύνολο των οικονομικών δραστηριοτήτων. Τεχνικός σύμβουλος του υπουργείου σ' αυτή την παρέμβαση είναι η Παγκόσμια Τράπεζα.

Όπως αναφέρουν στελέχη του υπουργείου στο Euro2day.gr, παρά τις αντιδράσεις που υπήρξαν από τμήματα της δημόσιας και τοπικής αυτοδιοίκησης, τα οποία για μια σειρά από λόγους τάχθηκαν κατά της μεταρρύθμισης, η διαδικασία απλοποίησης των διαδικασιών αδειοδότησης των επιχειρήσεων έχει πλέον δρομολογηθεί οριστικά και το αργότερο από τον Οκτώβριο θα είναι γεγονός η αδειοδότηση των επιχειρήσεων στους τρεις πρώτους τομείς των προααφερθέντων δραστηριοτήτων. Πλέον η Ελλάδα θα διαθέτει κι αυτή το σύγχρονο σύστημα αδειοδότησης που εφαρμόζεται στις πλέον προηγμένες χώρες του κόσμου.

To ηλεκτρονικό σύστημα

Ωστόσο, η απλοποίηση των διαδικασιών κρίνεται ότι θα πρέπει να συνδυαστεί και με την υιοθέτηση των νέων τεχνολογιών, κάτι που θα διευκόλυνε αρκετά περισσότερο τους υποψήφιους και υφιστάμενους επιχειρηματίες. Γι' αυτό τον λόγο, όπως αναφέρουν τα ίδια στελέχη, προωθείται η δημιουργία του «Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος Διαχείρισης Αδειοδότησης και Ελέγχων» (ΟΠΣ-ΑΔΕ), ώστε σε δύο χρόνια που θα έχει τεθεί σε πλήρη εφαρμογή, ο επιχειρηματίας να λαμβάνει όλα τα απαραίτητα δικαιολογητικά για την έναρξη της δραστηριότητάς του από τον ηλεκτρονικό του υπολογιστή.

Εν ολίγοις, στο σύστημα αυτό θα μπαίνει όποιος επιθυμεί να ξεκινήσει μια επιχείρηση, για να ενημερωθεί για ό,τι απαιτείται, ενώ ταυτόχρονα, θα διεκπεραιώνει ηλεκτρονικά τις διαδικασίες, θα παρακολουθεί την πορεία των αιτήσεων και θα έχει διαθέσιμο το αδειοδοτικό ιστορικό της επιχείρησής του.

Σύμφωνα με το υπουργείο, με το ΟΠΣ ΑΔΕ οι διαδικασίες αδειοδότησης θα ακολουθούν τη φιλοσοφία του one-stop-shop, που σχετίζεται με την «ενημερότητα» της δραστηριότητας και όχι απλώς τη μεμονωμένη άδεια. Επίσης, μέσω του ΟΠΣ ΑΔΕ και ειδικότερα μέσω ειδικής διαδικτυακής πύλης, θα γίνεται κάθε επικοινωνία μεταξύ δημόσιων αρχών ή προσώπων Δημοσίου Δικαίου, ιδίως με το ΓΕΜΗ, καθώς και κάθε επικοινωνία ιδιωτών με αυτές.

Η πρόσβαση στις πληροφορίες που θα περιέχονται στο ΟΠΣ ΑΔΕ μπορεί να διαφέρει ανάλογα με την έκταση στην οποία η συγκεκριμένη πληροφόρηση είναι αναγκαία για την άσκηση ενός δικαιώματος και τον τυχόν απόρρητο χαρακτήρα αυτής. Η πρόσβαση μπορεί να είναι άμεση και χωρίς προϋποθέσεις ή να απαιτούνται προϋποθέσεις και εγκρίσεις ανάλογα με την αναγκαιότητα της συγκεκριμένης πληροφορίας και τον απόρρητο χαρακτήρα αυτής.

Αρχικά, οι ελάχιστες υπηρεσίες που θα διατίθενται μέσω του ηλεκτρονικού συστήματος στους επιχειρηματίες είναι οι εξής:

- Εγγραφή, ταυτοποίηση, αυθεντικοποίηση και ψηφιακή πιστοποίηση για πρόσβαση στη Διαδικτυακή Πύλη.
- Δυνατότητα υποβολής ηλεκτρονικού αιτήματος για την έναρξη της επιχειρηματικής δραστηριότητας.
- Δυνατότητα παρακολούθησης και ιχνηλάτησης των αιτημάτων.
- Αναζήτηση στα περιεχόμενα και πληροφορίες της Διαδικτυακής Πύλης.
- Λήψη χρονοσήμανσης για όλες τις κύριες αλλά και επιμέρους συναλλαγές.
- Ενημέρωση με ηλεκτρονική αλληλογραφία.
- Ειδική ηλεκτρονική φόρμα για τους εγγεγραμμένους, όπου θα μπορούν να επεξεργαστούν τις πληροφορίες που τους αφορούν.
- Διασύνδεση και διαλειτουργικότητα με τα διαθέσιμα σχετικά για την αδειοδότηση ηλεκτρονικά μητρώα και διαδικτυακές πύλες.

Στην παρούσα φάση, το ΟΠΣ-ΑΔΕ έχει σχεδιαστεί να αποτελείται από τρία κύρια υποσυστήματα, ενώ δεν αποκλείεται να υπάρξουν και επιπλέον βελτιώσεις. Τα κύρια υποσυστήματα είναι τα εξής:

α. Υποσύστημα Καταγραφής διατυπώσεων και δημιουργίας μητρώου επιχειρήσεων και εγκαταστάσεων και συγκεκριμένα: (α) αναλυτικό κατάλογο των διατυπώσεων που προβλέπονται για την άσκηση οικονομικής δραστηριότητας (π.χ. γνωστοποίηση, εγκρίσεις) για την ενημέρωση των πολιτών, (β) μητρώο που περιλαμβάνει κατάλογο των γνωστοποιήσεων που έχει υποβάλει η κάθε επιχείρηση, καθώς και των εγκρίσεων που έχει λάβει και (γ) μητρώο των επιμέρους εγκαταστάσεων κάθε επιχείρησης, για τις οποίες έχει υποβληθεί γνωστοποίηση ή και έχουν ληφθεί οι απαιτούμενες εγκρίσεις καθώς και των δομών για τις οποίες οι επιχειρήσεις είναι υπεύθυνες.

β. Υποσύστημα Διαχείρισης Αδειοδότησης των επιχειρήσεων που θα υποστηρίζει (α) τον μηχανισμό γνωστοποίησης και (β) τη διαδικασία αδειοδότησης από την ηλεκτρονική υποβολή της αίτησης μέχρι την έκδοση της έγκρισης σε ηλεκτρονική μορφή και

γ. Υποσύστημα Διαχείρισης Ελέγχων που θα επιτρέπει την αυτοματοποίηση του σχεδιασμού των ελέγχων, βάσει ανάλυσης κινδύνου δημοσίου συμφέροντος, και της καταγραφής των αποτελεσμάτων κάθε ελέγχου που διεξάγεται με τη χρήση φύλλων ελέγχου.

Το ΟΠΣ-ΑΔΕ θα είναι προσβάσιμο και θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί από όλες τις αρχές που εμπλέκονται στις διαδικασίες αδειοδότησης και ελέγχων. Επίσης, θα γνωστοποιεί πληροφορίες σχετικά με το περιέχομενο των ελέγχων που πραγματοποιούνται από κάθε ελεγκτική αρχή και θα δίνει τη δυνατότητα διασύνδεσης με τους εμπλεκόμενους φορείς προκειμένου να υποβάλουν ερωτήματα σχετικά με τις απαιτήσεις της νομοθεσίας, εκ των υστέρων πληροφόρηση για τους ελέγχους καθώς και τυχόν διαπιστώσεις και ευρήματα που αφορούν στην αρμοδιότητα άλλων φορέων.

Παράλληλα, έχει προβλεφθεί η ανταλλαγή δεδομένων μεταξύ του ΟΠΣ-ΑΔΕ και του ΓΕΜΗ καθώς και των υπηρεσιών της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων και της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων και Διοικητικής Υποστήριξης του υπουργείου Οικονομικών.

Τέλος, προβλέπεται η διαλειτουργικότητα και η ηλεκτρονική ανταλλαγή δεδομένων με τις υφιστάμενες βάσεις δεδομένων, καθώς και με κάθε άλλο υφιστάμενο πληροφοριακό σύστημα διαχείρισης αδειοδότησης και ελέγχων.