Αδειοδοτήσεις «εξπρές» υπόσχεται η κυβέρνηση

Σε διαβούλευση έθεσε η κυβέρνηση το νέο θεσμικό πλαίσιο για την απλοποίηση της αδειοδότησης των επιχειρήσεων.

Ο νόμος θα αποτελέσει τον οδηγό αδειοδότησης όλων των οικονομικών δραστηριoτήτων, ενώ στο πεδίο εφαρμογής αυτού καταρχήν υπάγονται οι μεταποιητικές και συναφείς δραστηριότητες τροφίμων και ποτών, τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος και οι δραστηριότητες που αφορούν στη λειτουργία των τουριστικών καταλυμάτων.

Η διαβούλευση θα διαρκέσει μέχρι και τις 29 Αυγούστου στις 14:00 ενώ ο αρμόδιος υπουργός Γ. Σταθάκης και η υφυπουργός Θ. Τζάκρη καλούν κοινωνικούς εταίρους και ενδιαφερόμενους να καταθέσουν προτάσεις και παρατηρήσεις ώστε να βελτιωθούν οι διατάξεις του νομοσχεδίου. Το νέο νομοσχέδιο αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή προς ψήφιση εντός του Σεπτεμβρίου. 

Το νομοσχέδιο έχει ως στόχο τη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και την ανάκαμψη της ανταγωνιστικότητας, μέσω της ορθολογικής αναδιάρθρωσης και μεταρρύθμισης του συστήματος αδειοδότησης των επιχειρήσεων.

Οπως αναφέρουν πηγές του υπουργείου οικονομίας, το παλιό σύστημα αδειοδότησης στηριζόταν σχεδόν αποκλειστικά στις εκ των προτέρων διαδικασίες αδειοδότησης και προέβλεπε προσκόμιση σωρείας δικαιολογητικών στη διοίκηση, ενώ επιτόπιοι έλεγχοι πραγματοποιούνταν στις επιχειρήσεις, πριν την έναρξη λειτουργίας τους. Οι εκ των υστέρων έλεγχοι πραγματοποιούνταν χωρίς συγκεκριμένο πλάνο και χωρίς να λαμβάνεται υπ' όψιν το πραγματικό ρίσκο για το δημόσιο συμφέρον. Επιπλέον, χαρακτηριζόταν από ένα ασαφές και περίπλοκο νομοθετικό πλαίσιο, που δημιουργούσε σύγχυση στον επενδυτή, απέτρεπε την επιχειρηματικότητα και έθετε βασικά εμπόδια στην ανταγωνιστικότητα.

Οπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, το σ/ν στοχεύει στην αποτροπή των κινδύνων δημοσίου συμφέροντος μέσω της αξιολόγησης των κινδύνων για την υγεία των καταναλωτών και των προϊόντων, την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων καθώς και την προστασία του περιβάλλοντος και του πολιτιστικού μας πλούτου.

Εκ των υστέρων οι έλεγχοι

Στο προτεινόμενο σύστημα, το βάρος του ελέγχου της ορθής λειτουργίας των επιχειρήσεων μετατοπίζεται στους εκ των υστέρων ελέγχους, που πραγματοποιούνται κατά τη διάρκεια λειτουργίας των επιχειρήσεων. Με αυτό τον τρόπο, δίνεται η δυνατότητα στον επιχειρηματία να ξεκινήσει την δραστηριότητά του άμεσα και να ελεγχθεί σε πραγματικές συνθήκες λειτουργίας. Το σύστημα αυτό καθιστά τους ελέγχους πιο αποτελεσματικούς και περισσότερο ουσιαστικούς, εκτιμούν τα στελέχη του υπουργείου.

Επιπλέον εισάγεται για πρώτη φορά στην έννομη τάξη, η έννοια της γνωστοποίησης, της ενημέρωσης δηλαδή της διοίκησης από τον επιχειρηματία για την έναρξη λειτουργίας της οικονομικής του δραστηριότητας, η οποία κοινοποιείται άμεσα σε όλες τις συναρμόδιες αρχές. Η γνωστοποίηση αντικαθιστά στο μεγαλύτερο μέρος την υποχρέωση λήψης άδειας λειτουργίας της επιχείρησης.

Στο νέο σύστημα τα δικαιολογητικά που κατά περίπτωση ενδέχεται να απαιτούνται για τη λειτουργία της επιχείρησης διατηρούνται στο αρχείο της επιχείρησης και δεν προσκομίζονται στην διοίκηση.

Τρόφιμα και Ποτά

Πιο συγκεκριμένα, το νέο πλαίσιο αδειοδότησης των επιχειρήσεων της βιομηχανίας μεταποίησης τροφίμων και ποτών προβλέπει την κατάργηση των περισσότερων προαπαιτούμενων αδειών λειτουργίας και την αντικατάστασή τους με γνωστοποίηση. Παράλληλα, απλοποιείται ουσιαστικά η υποχρέωση συγκέντρωσης δικαιολογητικών, καθώς καταργείται η υποχρέωση λήψης βεβαίωσης καταλληλότητας ή σύμφωνης γνώμης υγειονομικής καταλληλότητας για τις δραστηριότητες μεταποίησης τροφίμων μη ζωικής προέλευσης. Η υποχρέωση αυτή αντικαθίσταται με την απαίτηση καταχώρισης των δραστηριοτήτων.

Οι έλεγχοι προβλέπεται να διενεργούνται εκ των υστέρων βάσει αξιολόγησης κινδύνου. Η άδεια ίδρυσης και άδεια λειτουργίας από την Κτηνιατρική Αρχή για δραστηριότητες μεταποίησης τροφίμων ζωικής προέλευσης καταργούνται και αντικαθίστανται από απλούστερη και ταχύτερη διαδικασία μίας έγκρισης με λιγότερα βήματα διεκπεραίωσης από διοικητικής πλευράς και εμφανώς λιγότερα δικαιολογητικά χορήγησής της.

Τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος

Στην περίπτωση των καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος (ΚΥΕ) το σύστημα αλλάζει ριζικά, ώστε να αντικαταστήσει τα δύο στάδια αδειοδότησης, την προέγκριση και την άδειας λειτουργίας, που υπήρχαν μέχρι σήμερα. Ως προς την προέγκριση, αυτή αντικαθίσταται με μια βεβαίωση της Υπηρεσίας Δόμησης, η οποία θα βεβαιώνει τη δυνατότητα ίδρυσης της επιχείρησης στη συγκεκριμένη τοποθεσία. Στη συνέχεια ο ενδιαφερόμενος θα μπορεί να προβεί άμεσα στη γνωστοποίηση της έναρξης λειτουργίας του καταστήματός του, χωρίς να απαιτείται εκ των προτέρων άδεια λειτουργίας και εκ των προτέρων έλεγχοι. Τα απαιτούμενα δικαιολογητικά απλοποιούνται σημαντικά και τηρούνται στο φάκελο της επιχείρησης, διαθέσιμα σε κάθε αρχή κατά τη διάρκεια του ελέγχου.

Τουρισμός

Στον τουρισμό και ειδικότερα στα τουριστικά καταλύματα, προβλέπονται παρεμβάσεις για την ταχύτερη διαδικασία έκδοσης του Ειδικού Σήματος Λειτουργίας ενώ σημαντική είναι και η μείωση των δικαιολογητικών που απαιτούνται για τη λήψη του. Μετά τη λειτουργία του πληροφοριακού συστήματος, μέσω του οποίου θα μπορούν να γνωστοποιούνται αυτόματα οι επιχειρήσεις και να προγραμματίζονται οι έλεγχοι, το Ειδικό Σήμα Λειτουργίας θα αντικατασταθεί με τη διαδικασία γνωστοποίησης.

Οπως αναφέρουν τα ίδια στελέχη, σημαντική επίσης ωφέλεια υπολογίζεται να προκύψει και από την απλούστευση της διαδικασίας αδειοδότησης των καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος -καφέ, εστιατόρια, μπαρ και κομμωτήρια- που λειτουργούν εντός των τουριστικών εγκαταστάσεων, τα οποία θα ακολουθήσουν τη διαδικασία γνωστοποίησης.

Αυτοί είναι οι τρεις πρώτες οικονομικές δραστηριότητες για τις οποίες η νομοθέτηση θα ολοκληρωθεί τον Σεπτέμβριο και ακολουθεί στην συνέχεια η απλούστευση της αδειοδότησης στον τομέα της εξόρυξης, στις υπόλοιπες τουριστικές υποδομές (μαρίνες, γήπεδα γκολφ κλπ), τα έξυπνα επιχειρηματικά πάρκα και την εφοδιαστική αλυσίδα όπου θα παρέχονται ολοκληρωμένες υπηρεσίες, το σύνολο της μεταποιητικής δραστηριότητας ως προς την απάλειψη της άδειας εγκατάστασης και την κυκλική οικονομία.

Παράλληλα, η κυβέρνηση προχωράει στην υλοποίηση του μεγάλου έργου της πληροφορικής για την on line εξυπηρέτηση της νέας διαδικασίας αδειοδότησης που θα παραδοθεί μέχρι το 2018 και επεξεργάζεται και θα νομοθετήσει στο επόμενο χρονικό διάστημα ένα νέο σύστημα ελέγχων στο στάδιο της πραγματικής λειτουργίας των επιχειρήσεων.

Η ανάλυση ρίσκου

Στην προτεινόμενη νομοθετική αλλαγή γίνεται ανάλυση ρίσκου με βάση το είδος της οικονομικής δραστηριότητας και αυτές ταξινομούνται με τη χρήση Κωδικού Αριθμού Δραστηριότητας - ΚΑΔ. Με τον τρόπο αυτό, η διοίκηση αποκτά ενιαίο τρόπο αντιμετώπισης και αναγνώρισης των δραστηριοτήτων, αποκλείοντας περιπτώσεις ασυνεννοησίας μεταξύ των υπηρεσιών, εξασφαλίζοντας, παράλληλα, πρόσθετους μηχανισμούς εντοπισμού της μη συμμόρφωσης, ενώ ταυτόχρονα ενισχύεται και το αίσθημα ασφάλειας του διοικούμενου έναντι της Διοίκησης.

Το νέο ρυθμιστικό πλαίσιο που προετοίμασε η κυρία Τζάκρη βασίζεται πλέον στο τρίπτυχο: ελεύθερη άσκηση οικονομικής δραστηριότητας, γνωστοποίηση και έγκριση, επί τη βάσει εκτίμησης κινδύνου για την υγεία και την ασφάλεια των καταναλωτών και των εργαζομένων, καθώς και για το φυσικό και πολιτισμικό περιβάλλον.

Οι δραστηριότητες κατατάσσονται στη βάση αυτών των κριτηρίων και διακρίνονται σε δραστηριότητες χαμηλού ρίσκου, οι οποίες απαλλάσσονται από την ανάγκη εκ των προτέρων ελέγχου, δραστηριότητες μεσαίου ρίσκου, οι οποίες υπόκεινται στο καθεστώς γνωστοποίησης χωρίς εκ των προτέρων έλεγχο, και τέλος, δραστηριότητες υψηλού κινδύνου που χρειάζονται εκ των προτέρων έγκριση.

Επίσης, βασικό εργαλείο στο νέο σύστημα αδειοδότησης αποτελεί το «Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Διαχείρισης Αδειοδότησης και Ελέγχων» (ΟΠΣ-ΑΔΕ), υπό την εποπτεία της γενικής γραμματείας Βιομηχανίας του υπουργείου Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού.

Το πληροφοριακό σύστημα θα υποστηρίζει όλη τη διαδικασία αδειοδότησης, καθώς και τον προγραμματισμό και την υλοποίηση της διαδικασίας ελέγχων, βάσει κριτηρίων διαχείρισης κινδύνων δημοσίου συμφέροντος.

Το σύστημα θα δημιουργήσει, επίσης, ένα ολοκληρωμένο μητρώο, στο οποίο θα συγκεντρώνονται πληροφορίες για κάθε επιχείρηση, ενώ προβλέπεται και η διαλειτουργικότητα του ΟΠΣ-ΑΔΕ και η ηλεκτρονική ανταλλαγή δεδομένων με άλλες υφιστάμενες βάσεις δεδομένων.

Οι κυρώσεις 

Οπως αναφέρει το νομοσχέδιο, η παράλειψη γνωστοποίησης πριν την έναρξη λειτουργίας της οικονομικής δραστηριότητας, η παράλειψη μεταβολής γνωστοποιηθέντων στοιχείων ή η παροχή αναληθών στοιχείων στην γνωστοποίηση ή τη μεταβολή επισύρει διοικητικό πρόστιμο από €100 έως €20.000 ευρώ λαμβανομένων υπόψη των παρακάτω κριτηρίων:

α) Εάν η παράλειψη αφορά στην αρχική γνωστοποίηση ή στη μεταβολή των γνωστοποιηθέντων στοιχείων.

β) Σε περίπτωση παράλειψης μεταβολής γνωστοποιηθέντων στοιχείων ή σε περίπτωση γνωστοποίησης αναληθών στοιχείων, εάν η παράβαση αφορά σε ένα ή περισσότερα στοιχεία και ο βαθμός σπουδαιότητας αυτών

γ) Το μέγεθος της οικονομικής δραστηριότητας

δ) Η διάρκεια της παράβασης και η τυχόν επανάληψή της

ε) Εάν η παράβαση περί γνωστοποίησης αποτελεί τυπική παράβαση ή συνοδεύεται και από παράβαση των διατάξεων της κείμενης νομοθεσίας περί λειτουργίας της οικονομικής δραστηριότητας.

στ) Εάν από την άσκηση της δραστηριότητας τέθηκε σε διακινδύνευση ή προκλήθηκε βλάβη στο δημόσιο συμφέρον.

ζ) Η τυχόν άμεση συνεργασία ή ανταπόκριση του οικονομικού φορέα να συμμορφωθεί.

Τα ελεγκτικά όργανα, εάν κρίνουν ότι η παράβαση με βάση τα ανωτέρω κριτήρια είναι ήσσονος σημασίας, δύνανται αντί της επιβολής προστίμου να προβούν σε σύσταση. 

*Δείτε το υπό διαβούλευση ν/σ στη δεξιά στήλη "Συνοδευτικό Υλικό".