Τουρισμός: Αμερικανική «βοήθεια» στο στοίχημα Τσίπρα

Στο μέτωπο των κρατήσεων της τελευταίας στιγμής (last minute) θα κριθεί το στοίχημα που έβαλε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας με τον πρόεδρο του ΣΕΤΕ Α. Ανδρεάδη για τις φετινές επιδόσεις του ελληνικού τουρισμού.

Τις πιο πάνω εκτιμήσεις κορυφαίων παραγόντων της εγχώριας ταξιδιωτικής αγοράς δείχνουν να επιβεβαιώνουν τα στοιχεία ταξιδιωτικού ισοζυγίου της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ) για την περίοδο Ιανουαρίου-Απριλίου.

Σύμφωνα με παράγοντες του χώρου, τα μεγέθη του τουρισμού στο πρώτο τετράμηνο της χρονιάς αποτυπώνουν σε μεγάλο βαθμό τη στροφή των Ευρωπαίων τουριστών σε κρατήσεις της τελευταίας στιγμής, με αποτέλεσμα να καταγράφεται υστέρηση στο πρώτο τέταρτο της χρονιάς. Ταυτόχρονα, εκτιμούν, επιβεβαιώνουν το γεγονός πως οι γεωπολιτικές εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή, αν και δεν αφορούν άμεσα στην Ελλάδα, εντούτοις την επηρεάζουν. Σε ποιο βαθμό φτάνει αυτή η επίδραση, εξηγούν, θα φανεί όταν ολοκληρωθεί η φετινή τουριστική περίοδος.

Σε κάθε περίπτωση ο ελληνικός τουρισμός έχει πλέον να καλύψει μεγαλύτερη απόσταση σε μικρότερο χρόνο, προκειμένου να μη χάσει το στοίχημα ο πρωθυπουργός.

Το «οδυνηρό» μέρος των επιδόσεων του πρώτου τετραμήνου αφορά στις εισπράξεις, οι οποίες εμφάνισαν μείωση 3,4% και διαμορφώθηκαν στα 959 εκατ. ευρώ. Το πιο ανησυχητικό, όμως, είναι ότι κατά τον πρώτο μήνα της σεζόν, στον οποίο αρχίζει να αυξάνεται η τουριστική κίνηση (Απρίλιος), η μείωση εισπράξεων έφθασε το 7%. Ταυτόχρονα, οι ξένοι επισκέπτες κατέγραφαν μείωση 5,3% στο τετράμηνο και 3,5% τον Απρίλιο.

Ενδείξεις σταθεροποίησης την ίδια στιγμή καταγράφεται στον δείκτη που αποτυπώνει τις δαπάνες των ξένων επισκεπτών ανά ταξίδι που πραγματοποιούν στη χώρα μας. Έτσι, η δαπάνη αυξήθηκε κατά 1,6% στο τετράμηνο (385,9 ευρώ) αλλά εξακολουθεί να υπολείπεται σημαντικά από την αντίστοιχη επίδοση του 2014 (439,5 ευρώ). Τον Απρίλιο, πάντως, η μέση δαπάνη ανά ταξίδι κινήθηκε πτωτικά 4,5% (463,3 ευρώ), υστερώντας ακόμα περισσότερο από την επίδοση του 2014 (526,8 ευρώ).

Πρακτικά, δηλαδή, ήρθαν λιγότεροι και είτε έμειναν λιγότερες μέρες, είτε ξόδεψαν λιγότερα για κάθε μέρα παραμονής τους, ή και τα δύο.

Η «ανθρωπογεωγραφία» του τουριστικού ρεύματος κατά το πρώτο τετράμηνο αποτυπώνει ξεκάθαρα τις προκλήσεις με τις οποίες καλείται να αναμετρηθεί ο ελληνικός τουρισμός. Με την «ανάγνωση» των επιδόσεων να παραπέμπει σε μισογεμάτο ή μισοάδειο ποτήρι, αντίστοιχα.

Η περίφημη «αλληλεγγύη» των χωρών της Ευρωζώνης δεν εκφράστηκε προς την Ελλάδα ούτε στο πεδίο του τουρισμού. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ, οι εισπράξεις από επισκέπτες που προέρχονταν από τις χώρες της Ευρωζώνης κατέγραψαν μείωση 21% στο πρώτο τεταρτημόριο της χρονιάς.

Η αρνητική επίδοση, ωστόσο, συνδυάστηκε με μια άλλη που θα μπορούσε να αποτελέσει πυξίδα για το μέλλον. Αφορά στο γεγονός πως οι εισπράξεις από επισκέπτες που προέρχονταν από χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ-28) έφθασαν να είναι «ισοϋψείς». Οι εισπράξεις από χώρες της ΕΕ-28 ανήλθαν σε 469 εκατ. ευρώ έναντι 454 εκατ. ευρώ (+10,5%) από τουρίστες εκτός ΕΕ-28.

Σημαντικές ανακατατάξεις, την ίδια στιγμή, αποτυπώνουν τα στοιχεία για το τουριστικό ρεύμα και τις εισπράξεις από τις βασικές αγορές του ελληνικού τουρισμού. Με τις τρεις βασικές αγορές της Ελλάδας (Γερμανία, Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία) να «γράφουν» αρνητικό πρόσημο στο τετράμηνο.

Μεγάλη μείωση κατά 28,2% κατέγραψαν οι εισπράξεις από τη Γερμανία, με τους Γερμανούς τουρίστες να είναι λιγότεροι 12,4% στο πρώτο τετράμηνο σε σύγκριση με πέρυσι.

Μείωση 11,7% κατέγραψαν στο διάστημα Ιανουαρίου-Απριλίου οι εισπράξεις και από την τρίτη μεγαλύτερη αγορά της Ελλάδας, τη Γαλλία, από την οποία ήρθαν 2,3% λιγότεροι τουρίστες. Μείωση 1,3% κατέγραψαν οι εισπράξεις και από το Ηνωμένο Βασίλειο, παρά την αύξηση των τουριστών κατά 9%.

Στον αντίποδα, θετικά κινήθηκαν οι δύο βασικές αγορές της Ελλάδας εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, ΗΠΑ και Ρωσία.

Σε σταθερά ανοδική τροχιά εξακολούθησε να κινείται η αγορά των ΗΠΑ, με τις εισπράξεις να καταγράφουν άνοδο 24,6% στο πρώτο τετράμηνο και τους Αμερικανούς επισκέπτες να σημειώνουν εντυπωσιακή αύξηση 39,2%. Αν διατηρηθεί αυτός ο ρυθμός αύξησης, παράγοντες της αγοράς προεξοφλούν ότι φέτος οι Αμερικανοί που θα έρθουν στη χώρα μας θα ξεπεράσουν το 1 εκατ. επισκέπτες. Ίσως, μάλιστα, είναι αυτοί που θα «βοηθήσουν» τον Αλ. Τσίπρα να κερδίσει το στοίχημα με τον πρόεδρο του ΣΕΤΕ.

Η αγορά της Ρωσίας δεν επιβεβαίωσε στο πρώτο τετράμηνο τις υψηλές προσδοκίες της κυβέρνησης και επιχειρηματιών του χώρου. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο πρώτο τετράμηνο οι εισπράξεις από τη Ρωσία κατέγραψαν αύξηση 5,9%, ενώ την ίδια στιγμή οι Ρώσοι τουρίστες ήταν διπλάσιοι από το αντίστοιχο περυσινό διάστημα (40 χιλ. επισκέπτες έναντι 20 χιλ. το τετράμηνο του 2015). Ενδεικτικό των λιγότερων χρημάτων που ξοδεύουν φέτος οι Ρώσοι που έρχονται στην Ελλάδα αλλά και των λιγότερων ημερών που παραμένουν για διακοπές στη χώρα μας.