Σιγά σιγά και αθόρυβα και μόνο λίγες μέρες μετά τη συμφωνία της 25ης Μαΐου για το χρέος, μια μικρή ομάδα υψηλά ιστάμενων αξιωματούχων της Ευρωζώνης μετρούσε μία μία τις πιθανότητες για το τι θα ακολουθήσει το φθινόπωρο, όταν το ΔΝΤ, με τις δικές του προβλέψεις, γράψει την αναθεωρημένη έκθεση βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους.
Όλοι γνωρίζουν καλά ότι η συμφωνία του Μαΐου «έκλεισε» περισσότερο για πολιτικούς λόγους παρά βάσει των μακροοικονομικών στοιχείων και η έστω και έμμεση παρουσία του ΔΝΤ επετεύχθη με μια σειρά από τηλεφωνήματα και κρυφές συνεννοήσεις.
Το Euro2day.gr είναι σε θέση να γνωρίζει ότι τα δημοσιεύματα του ξένου Τύπου που ακολούθησαν της απόφασης για το ότι η Κριστίν Λαγκάρντ ήταν «αγνοούμενη» για τέσσερις ώρες και δεν μπορούσαν να τη βρουν γιατί βρισκόταν στο Καζακστάν δεν είναι ορθά.
Πριν από τη συνεδρίαση του Eurogroup του Μαΐου, διασταυρωμένες πληροφορίες αναφέρουν ότι ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, αξιοποιώντας τη μακροχρόνια φιλική σχέση που έχει με την κυρία Λαγκάρντ, όταν αυτή ήταν επί σειρά ετών υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας και ο κ. Γιούνκερ πρόεδρος του Eurogroup, έλαβε την πρωτοβουλία να τηλεφωνήσει στην επικεφαλής του ΔΝΤ και σε μια ύστατη προσπάθεια να την πείσει να συναινέσει στην ευρωπαϊκή πρόταση, έστω και με αστερίσκους, έστω και προσωρινά.
Σε εκείνο το τηλεφώνημα -και ενώ τον Απρίλιο στη σύνοδο του ΔΝΤ οι δύο αξιωματούχοι είχαν έρθει σε ρήξη για το ελληνικό χρέος, με την κ. Λαγκάρντ να παραμένει αμετάπειστη, η επικεφαλής του Ταμείου (μετά από παρέμβαση και των ΗΠΑ;) φάνηκε να κάνει ένα μικρό βήμα πίσω, λέγοντας ότι αντιλαμβάνεται τις πολιτικές δυσκολίες που αντιμετωπίζει η Ε.Ε. (Brexit, ισπανικές εκλογές, προσφυγικό) και ότι θα προσπαθούσε να βρει ένα συμβιβασμό, χωρίς όμως να «αδειάσει» την ομάδα της.
Λίγο πριν από την έναρξη του Eurogroup της 24ης, υπήρξε κλειστή συνάντηση των κ. Γιούνκερ, Μάριο Ντράγκι, Ντόναλντ Τουσκ και Γερούν Ντάισελμπλουμ. Στο μενού ήταν η συμφωνία για το χρέος παρά τις περί του αντιθέτου διαρροές ότι η Ελλάδα δεν συζητήθηκε.
Υψηλά ιστάμενος αξιωματούχος της Ευρωζώνης μάς ανέφερε ότι σε εκείνη τη συνάντηση υπήρξε συμφωνία ότι εάν τα πράγματα δυσκόλευαν στις διαπραγματεύσεις, τότε ο πρόεδρος του Eurogroup Γ. Ντάισελμπλουμ θα επικοινωνούσε τηλεφωνικά με την κ. Λαγκάρντ, όπως και έγινε, όταν διαπιστώθηκε ότι ο Πόουλ Τόμσεν επέμενε στις σκληρές θέσεις του.
Είναι επίσης αναληθές ότι ο κ. Τόμσεν δεν έβρισκε την κ. Λαγκάρντ στο τηλέφωνο για αρκετή ώρα. Όπως μαθαίνουμε, μίλησαν τουλάχιστον τέσσερις φορές, με την τελευταία φορά να ακούγεται (σε αξιωματούχο που στεκόταν στον διάδρομο δίπλα στον κ. Τόμσεν) να λέει στην κ. Λαγκάρντ, κάνοντας μάλιστα νευρικές κινήσεις με τα χέρια του: «Ήδη δώσαμε πολλά, ήδη έχουμε υποχωρήσει, δεν πρέπει να κάνουμε άλλα βήματα πίσω».
Η Κρ. Λαγκάρντ όμως έδωσε την τελική εντολή, και με τις πινελιές που χρειάστηκε να μπουν ώστε να ικανοποιηθεί το ΔΝΤ μερικώς και προσωρινώς, υπήρξε η συμφωνία. Μάλιστα η παρουσία του κ. Τόμσεν στη συνέντευξη Τύπου έγινε υπό την πίεση των κ. Ντάισελμπλουμ και Μοσκοβισί, αν και από τη στάση του ο κ. Τόμσεν έδειχνε ότι βρισκόταν σε εξαιρετικά άβολη θέση.
Το μέλλον του ΔΝΤ
Βεβαίως, όσοι γνωρίζουν το παρασκήνιο αντιλήφθηκαν αμέσως ότι απλώς μπήκε μια άνω τελεία και ότι επί της ουσίας η κ. Λαγκάρντ έδωσε τον απαραίτητο πολιτικό χρόνο στην Ευρωζώνη να αντιμετωπίσει ένα καυτό καλοκαίρι. Όπως η ίδια επανέλαβε άλλωστε στη χθεσινή συνέντευξη Τύπου, οι προδιαγραφές για το Ταμείο δεν αλλάζουν, βάσει και του καταστατικού του.
Οι επικεφαλής της Ευρωζώνης ξέρουν πολύ καλά ότι θα κληθούν να αποσαφηνίσουν μέτρα για το χρέος (κάτι που δεν θέλουν να κάνουν προς το παρόν), να αποδεχθούν μια αναθεωρημένη έκθεση βιωσιμότητας βάσει των προβλέψεων του ΔΝΤ (τις οποίες έχουν στηλιτεύσει ως αδικαιολόγητα απαισιόδοξες) και με βάση αυτήν να προχωρήσουν αναπόφευκτα σε αποφάσεις που κατάφεραν, με την απόφαση του Μαΐου, να σπρώξουν για το τέλος του 2018.
Άλλωστε το Ταμείο σε αυτό το σημείο δεν είναι μόνο. Δεν πρέπει να παραβλεφθεί η ηχηρή παρέμβαση του διοικητή της ΤτΕ Γιάννη Στουρνάρα προς την Ευρωζώνη. Στο άρθρο του στους FT χαρακτήρισε την απόφαση για το χρέος «διστακτική» και κάλεσε για αποσαφήνιση των μέτρων και σωστή αναδιάρθρωση του χρέους τώρα.
Για τους καλά γνωρίζοντες, η παρέμβαση του κ. Στουρνάρα είχε (όπως πάντα άλλωστε) και τη σφραγίδα της Φρανκφούρτης.
Υπάρχουν και άλλοι κεντρικοί τραπεζίτες που θεωρούν ότι η απόφαση του Eurogroup είναι ελλιπής.
Η πολιτική πλευρά της Ευρωζώνης όμως δεν φαίνεται να έχει διάθεση να κλείσει το θέμα μέχρι το τέλος του χρόνου, όπως έχει ανακοινωθεί.
Μάλιστα, κύκλοι στη Γερμανία έχουν ήδη αρχίσει να κυκλοφορούν την «ιδέα» ότι η συμφωνία με το ΔΝΤ για την αναθεωρημένη έκθεση βιωσιμότητας ίσως να μην επιτευχθεί πριν από τις γερμανικές εκλογές. Σε αυτή την περίπτωση, το ΔΝΤ ενδέχεται να παραμείνει ως έχει, τεχνικός σύμβουλος δηλαδή και χωρίς νέο πρόγραμμα μέχρι τότε.
Αυτό είναι ένα σενάριο που βολεύει πολλούς. Ακόμα και την ελληνική πλευρά, που ξέρει πολύ καλά ότι ένα νέο πρόγραμμα με το ΔΝΤ θα συνεπάγεται υποχωρήσεις και διαρθρωτικές αλλαγές που πολιτικά δεν μπορεί να υποστηρίξει.