Το μίνι «μπουμ» που καταγράφει τα τελευταία χρόνια η τουριστική δραστηριότητα στα νησιά του Ιονίου αλλά και η «μάστιγα» της εποχικής λειτουργίας των ξενοδοχείων αποτυπώνει μελέτη του Ινστιτούτου Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων (ΙΤΕΠ) του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΞΕΕ).
Σύμφωνα με στοιχεία του ΞΕΕ, το 2015 λειτουργούσαν στην Ελλάδα 9.706 ξενοδοχεία συνολικής δυναμικότητας 403.792 δωματίων και 779.118 κλινών.
Το ξενοδοχειακό δυναμικό των προορισμών της Περιφέρειας Ιόνιων Νησιών αντιπροσωπεύει το 1/10 του συνολικού δυναμικού της χώρας. Πιο συγκεκριμένα, στα νησιά της περιοχής λειτούργησαν πέρυσι 929 ξενοδοχεία δυναμικότητας 47.595 δωματίων και 91.480 κλινών. Έτσι, σύμφωνα με το ΙΤΕΠ, τα ξενοδοχεία των νησιών του Ιονίου αντιπροσωπεύουν το 9,5% των μονάδων ή το 11,8% των δωματίων και κλινών που διαθέτει η χώρα.
Την τελευταία 15ετία το ξενοδοχειακό δυναμικό των νησιών του Ιονίου αυξήθηκε κατά 30% ξεπερνώντας τη μέση αύξηση που καταγράφηκε στο σύνολο της χώρας. Συνδυάστηκε, μάλιστα, με... βροχή πολλών αστέρων αφού τα ξενοδοχεία πέντε αστέρων κατέγραψαν την περίοδο 2000-2015 αύξηση 333%.
Κι αν μέχρι το 2000 η Κέρκυρα αποτελούσε τον βασικό τουριστικό πόλο των Ιονίων και την αδιαμφισβήτητη «ατμομηχανή» της περιοχής, τα πράγματα δείχνουν να αλλάζουν τη νέα χιλιετία.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΙΤΕΠ, η Κέρκυρα κατέγραψε στο διάστημα 2000-2015 τη μικρότερη αύξηση (7,4%) του ξενοδοχειακού δυναμικού της μεταξύ όλων των προορισμών της περιοχής. Έτσι, η σκυτάλη της τουριστικής ανάπτυξης φαίνεται πως πέρασε στα άλλα νησιά, που διεκδίκησαν αυξημένο μερίδιο στην ολοένα μεγαλύτερη τουριστική πίτα της περιοχής.
Κατά την τελευταία 15ετία, λοιπόν, η Ιθάκη διπλασίασε το ξενοδοχειακό της δυναμικό, τα Ιόνια βρήκαν εναλλακτικούς «κινητήρες» σε Ζάκυνθο (αύξηση 58% του ξενοδοχειακού δυναμικού), Κεφαλλονιά (+46,9%) και Λευκάδα (+53,1%).
Ενδεικτικό της συρρίκνωσης του ειδικού βάρους της Κέρκυρας στην τουριστική πίτα των Ιονίων είναι το γεγονός πως τα ξενοδοχεία που λειτουργούσαν το 2000 στο νησί των Φαιάκων αντιπροσώπευαν το 53% του συνολικού δυναμικού της περιοχής ενώ το 2015 το ποσοστό αυτό περιορίστηκε στα επίπεδα του 44%. Ταυτόχρονα, το 2000 η Κέρκυρα ήταν ο μοναδικός τουριστικός προορισμός του Ιονίου που διέθετε ξενοδοχεία πέντε αστέρων. Δεκαπέντε χρόνια αργότερα τα πεντάστερα ξενοδοχεία της Κέρκυρας αντιστοιχούν στα μισά (54%) απ' όσα λειτουργούν στο σύνολο των νησιών του Ιονίου.
Από τη μελέτη του ΙΤΕΠ, την ίδια στιγμή, αναδύεται απειλητικό το «φάντασμα» της εποχικότητας που μαστίζει την περιοχή. Ενώ στο σύνολο της χώρας καταγράφεται μια σχετική ισορροπία, με το 54% των ξενοδοχείων να λειτουργούν εποχικά και το 45% σε όλη τη διάρκεια του χρόνου, στα νησιά του Ιονίου περισσότερα από τα ¾ (76,6%)των μονάδων λειτουργούν εποχικά.
Το φάντασμα της εποχικότητας αποτυπώνεται, αναπόφευκτα, στα στοιχεία διανυκτερεύσεων. Το 2014 στους προορισμούς του Ιονίου καταγράφηκαν συνολικά 17 εκατ. διανυκτερεύσεις, 2 εκατ. περισσότερες από το 2013. Σχεδόν τα 15 από τα 17 εκατ. διανυκτερεύσεων (το 88%), ωστόσο, πραγματοποιήθηκαν το τετράμηνο Ιουνίου-Σεπτεμβρίου. Και σαν να μην έφτανε αυτό, κατά το πρώτο τρίμηνο του 2014 είχε καταγραφεί μείωση διανυκτερεύσεων πάνω από 65% σε σύγκριση με το 2013!
Όπως προκύπτει από τη μελέτη του ΙΤΕΠ κατά το 2014 οι ξένοι τουρίστες που επισκέφθηκαν τα νησιά του Ιονίου τόνωσαν την οικονομία της περιοχής με 1,35 δισ. ευρώ. Το 90% αυτών των χρημάτων (1,2 δισ. ευρώ) πέφτουν στην τοπική αγορά στο τετράμηνο Ιουνίου-Σεπτεμβρίου. Είναι χαρακτηριστικό ότι τον Φεβρουάριο του 2014 τα χτήματα που δαπάνησαν όλοι οι ξένοι που επισκέφθηκαν τα νησιά του Ιονίου δεν ξεπέρασαν συνολικά τις 730.000 Ευρώ!
Η εξάρτηση της οικονομίας των Ιονίων από τους τουρίστες που προέρχονται από την Ε.Ε εμφανίζεται να είναι καταλυτική. Το 2014, οι τουρίστες από τις χώρες της Ε.Ε αντιπροσώπευαν το 79% των αφίξεων και το 78,6% των διανυκτερεύσεων.
Οι επισκέπτες από χώρες της Ευρώπης εκτός Ε.Ε αντιπροσώπευαν την ίδια χρονιά το 16,7% των συνολικών αφίξεων και το 17,7% των διανυκτερεύσεων. Απειροελάχιστο ποσοστό αντιπροσωπεύουν οι διανυκτερεύσεις επισκεπτών από την Αμερική (2%), την Ασία (0,6%), την Αφρική (0,3%) και την Ωκεανία (0,7%).
Η ανθρωπογεωγραφία των ξένων τουριστών δεν κρύβει εκπλήξεις καθώς, παραδοσιακά αποτελεί βασικό προορισμό διακοπών των Άγγλων. Έτσι, οι τουρίστες από το Ηνωμένο Βασίλειο αντιπροσώπευαν το 2014 το 31,9% των αφίξεων, το 32,9% των διανυκτερεύσεων και το 34,7% των δαπανών που έγιναν από ξένους επισκέπτες στην ευρύτερη περιοχή. Την πρώτη εξάδα των πελατών της περιοχής συμπληρώνουν οι Γερμανοί (9,5%), οι Ιταλοί (8,3%), οι Ρώσοι (7%), οι Πολωνοί (5,8%) και οι Γάλλοι (5,1%).
Πιο πολλές μέρες μένουν οι Ρώσοι (10,9), οι οποίοι δαπανούν και τα περισσότερα σε κάθε ταξίδι τους (861,4 ευρώ). Τα περισσότερα χρήματα ανά διανυκτέρευση, πάντως, ξοδεύουν οι Γερμανοί (83,1 ευρώ).