Επειτα από πέντε χρόνια λειτουργίας του Ταμείου Ιδιωτικοποιήσεων (ΤΑΙΠΕΔ), στην Ελλάδα της σημαντικής τουριστικής ανάπτυξης, δύσκολα εντοπίζεται ένα σημαντικό κρατικό ακίνητο που να αξιοποιήθηκε στα χρόνια της κρίσης. Το άγχος για την άντληση εσόδων από τα κρατικά ακίνητα μεταφέρεται, με βάση το κείμενο της συμφωνίας που διέρρευσε χθες, στο νέο ταμείο ιδιωτικοποιήσεων. Στο τελευταίο θα περιέλθει το σύνολο της (ακίνητης) περιουσίας του δημοσίου, πλην εξαιρέσεων όπως οι αρχαιολογικοί χώροι και ο αιγιαλός.
Η ανακοίνωση του ΤΑΙΠΕΔ, την προηγούμενη εβδομάδα, για αναστολή του διαγωνισμού πώλησης του ακινήτου των 628 στρεμμάτων στο Πόρτο Χέλι, μία ημέρα πριν την κατάθεση των προσφορών (!), δείχνει πως ενίοτε η διαδικασία προωθείται στο γόνατο.
Ανακάλυψαν πως υπάρχει πρόβλημα με τη δασική υπηρεσία μία ημέρα προ του διαγωνισμού, ενώ επί εβδομάδες κυκλοφορούσαν φήμες περί εντόνου ενδιαφέροντος, περί αξιοποίησης της άδειας αεροδρομίου που διαθέτει το ακίνητο κ.λπ.
Κάτι αντίστοιχο συνέβη λίγες ημέρες νωρίτερα με το στοιχειωμένο ακίνητο της Αφάντου, όπου μια τεράστια έκταση χαρακτηρίστηκε αρχαιολογική, ενώ ήδη λειτουργούν εντός της ίδιας ζώνης μια ντουζίνα ξενοδοχεία και εξοχικές κατοικίες. Χωρίς να έχουν προστεθεί νέα στοιχεία στα ευρήματα των αρχαιολόγων, οι επενδυτές που επικράτησαν στον διαγωνισμό του ΤΑΙΠΕΔ για την Αφάντου διαπιστώνουν πως το μοντέλο "όποιος προλάβει" εξακολουθεί να εφαρμόζεται στη χώρα μας.
Παρά το γεγονός πως στο υπουργείο Πολιτισμού υποστηρίζουν πως ο χαρακτηρισμός της έκτασης ως αρχαιολογικής ζώνης δεν επηρεάζει τις σχεδιαζόμενες επενδύσεις, οι δύο εταιρείες που επικράτησαν στον διαγωνισμό εμφανίζονται επιφυλακτικές. Στο "και πέντε" εμφανίστηκαν και οι Ενοπλες Δυνάμεις, οι οποίες έχουν και αυτές λόγο στην αξιοποίηση της Αφάντου.
Το περίφημο ειδικό χωροταξικό (ΕΣΧΑΔΑ) της Αφάντου για το οποίο πλήρωσε το ΤΑΙΠΕΔ προκειμένου να διαπιστώσει πως ήταν αρκετά προβληματικό και δεν θα εγκρινόταν από το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) αποσύρθηκε. Τώρα και το νέο ΕΣΧΑΔΑ (για το οποίο ξαναπλήρωσε, υποθέτουμε, το ΤΑΙΠΕΔ) αποσύρεται, ώστε να ενσωματωθούν οι αποφάσεις του υπουργείου Πολιτισμού.
Τα δύο πρόσφατα παραδείγματα είναι, βέβαια, η κορυφή του παγόβουνου. Το ρεκόρ κωλυσιεργίας εντοπίζεται στο ακίνητο της Κασσιώπης στην Κέρκυρα, η σύμβαση για την παραχώρηση του οποίου υπεγράφη πριν 3,5 χρόνια, χωρίς οι Αμερικανοί επενδυτές της NCH Capital να έχουν καταφέρει να πατήσουν το πόδι τους. Για το ακίνητο της Κασσιώπης (490 στρέμματα), οι Αμερικανοί πληρώνουν 23 εκατ. ευρώ, ενώ άλλα 75 εκατ. ευρώ πρόκειται να επενδύσουν για την ανάπτυξη τουριστικών υποδομών, όπως είχε ανακοινώσει τον Ιανουάριο του 2013 η τότε διοίκηση του ΤΑΙΠΕΔ.
Οσο για την περίφημη αναμορφωμένη συμφωνία παραχώρησης του Ελληνικού στη Lamda Development του ομίλου Λάτση, η προθεσμία της 26ης Απριλίου παρήλθε χωρίς να υπάρξουν νεότερα. Υποτίθεται πως μέχρι τότε η κυβέρνηση, οι δήμοι και το επενδυτικό σχήμα θα είχαν συμφωνήσει στις αλλαγές της αρχικής σύμβασης που υπεγράφη στα τέλη του 2014, ώστε να προχωρήσει η διαδικασία. Στη Lamda Development επιμένουν πως η αρχική σύμβαση έχει εγκριθεί από το Ελεγκτικό Συνέδριο και συνεπώς τα περιθώρια αλλαγών είναι περιορισμένα. Από το Ταμείο Ιδιωτικοποιήσεων παραπέμπουν στην κυβέρνηση και στον "ειδικό συντονιστή" που όρισε.
Ο χρόνος, πάντως, κυλά και με βάση την αρχική συμφωνία, μέχρι τον Νοέμβριο του 2016 πρέπει να έχουν ψηφιστεί και επιλυθεί σειρά θεμάτων, από αυτό της άδειας καζίνο μέχρι τη μεταφορά δημόσιων υπηρεσιών που στεγάζονται στους χώρους του πρώην αεροδρομίου. Στο κείμενο που διέρρευσε χθες αναφέρεται, πάντως, πως η συμφωνία (MoU) με το επενδυτικό σχήμα πρέπει να υπογραφεί άμεσα και να εγκριθεί από τη Βουλή μέχρι τον Ιούνιο!
Θετικότερες είναι οι εξελίξεις για τον Αστέρα Βουλιαγμένης, όπου η διοίκηση του ΤΑΙΠΕΔ συμφώνησε με το αραβοτουρκικό επενδυτικό σχήμα να διατηρήσουν την προσφορά των 400 εκατ. ευρώ μέχρι να αποφασίσει το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) σε ένα νέο ειδικό χωροταξικό σχέδιο (ΕΣΧΑΔΑ) που προβλέπει το ένα δέκατο των κατοικιών που σχεδιάζονταν αρχικά. Το ΤΑΙΠΕΔ πλήρωσε, πάντως, για το πρώτο ΕΣΧΑΔΑ, που προέβλεπε τη δημιουργία μιας μικρής πόλης με 110 βίλες στον Αστέρα, όταν όλοι υποστήριζαν πως το σχέδιο δεν θα εγκριθεί από το ΣτΕ. Το τελευταίο θα κρίνει και την τύχη του νέου χωροταξικού, που προβλέπει μόλις 13 βίλες (και ξενοδοχειακή μονάδα).
Το ΤΑΙΠΕΔ μέσω ηλεκτρονικών δημοπρασιών και άλλων διαδικασιών έχει ήδη πωλήσει κάποια ακίνητα, σε Ελλάδα και εξωτερικό, αλλά η τύχη των περισσότερων κτιρίων ή οικοπέδων που "βγήκαν στο σφυρί" παραμένει άγνωστη. Η πλειοψηφία έμεινε στα αζήτητα για διάφορους λόγους: Είτε επειδή ήταν δασικά ή είχαν πολεοδομικά προβλήματα, είτε επειδή αντιδρούσαν οι σημερινοί τους χρήστες ή κάτοικοι της περιοχής. Κυρίως, όμως, επειδή το επενδυτικό περιβάλλον είναι αποτρεπτικό για τοποθετήσεις στη βυθιζόμενη ελληνική αγορά ακινήτων.
Γι' αυτό και πήγαν στις ελληνικές καλένδες τα σχέδια τιτλοποίησης χαρτοφυλακίου ακινήτων από το ΤΑΙΠΕΔ κ.λπ.
Στον κατάλογο με τις ολοκληρωμένες ιδιωτικοποιήσεις περιλαμβάνονται ελάχιστα ακίνητα, με εξαίρεση τα 28 κτίρια του δημοσίου που πωλήθηκαν μέσω sale and lease back, ακίνητα στην Πλάκα, τον Αγιο Ιωάννη Σιθωνίας και το Κάμπινγκ & Ξενία στο Παλιούρι Χαλκιδικής. Εν τω μεταξύ παραμένει άγνωστη η τύχη του διαγωνισμού ωρίμανσης (πολεοδομικής, νομικής) χιλιάδων κρατικών ακινήτων, ώστε στη συνέχεια να αξιοποιηθούν. Η αρνητική οικονομική συγκυρία δεν ευνοεί τέτοιες πρωτοβουλίες εξάλλου.
Επειτα από πέντε χρόνια λειτουργίας του Ταμείου Ιδιωτικοποιήσεων (ΤΑΙΠΕΔ), στην Ελλάδα της σημαντικής τουριστικής ανάπτυξης, δύσκολα εντοπίζεται ένα σημαντικό κρατικό ακίνητο που να αξιοποιήθηκε στα χρόνια της κρίσης.